Με επιτυχία η ημερίδα για τις εικαστικές προσεγγίσεις πάνω στην καρσάνικη βελονιά
Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία το Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2022, στην αίθουσα συνεδριάσεων του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Λευκαδίων, η ημερίδα «Σύγχρονες εικαστικές προσεγγίσεις πάνω στην καρσάνικη βελονιά». Την ημερίδα πλαισίωνε έκθεση καρσάνικου κεντήματος, κοσμημάτων, αξεσουάρ μόδας και σανδαλιών εμπνευσμένα από την καρσάνικη βελονιά που λειτούργησε στον ίδιο χώρο.
Χαιρετισμούς στην ημερίδα απηύθυναν ο Δήμαρχος Λευκάδας, κ. Χαράλαμπος Καλός, και ο βουλευτής Λευκάδας, κ. Αθανάσιος Καββαδάς. Εισηγητές στην ημερίδα ήταν η Δρ. Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, ομότιμη ερευνήτρια, τέως Διευθύντρια του Κέντρου Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, με θέμα «Χειροτεχνία την εποχή της τεχνολογίας;», ο Δρ. Ευάγγελος Καραμανές, Διευθυντής του Κέντρου Ερεύνης Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, με θέμα «Τοπικές κοινωνίες, παραδοσιακή και σύγχρονη δημιουργία», η Μαυρέττα Αρβανίτη, δασκάλα καρσάνικου κεντήματος, η οποία μίλησε για την ιστορία του καρσάνικου κεντήματος και την ανάλυση των μοτίβων, η Χαρά Σαΐτη, εικαστικός-θεωρητικός της τέχνης, Αντιπρόεδρος Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Λευκαδίων, με θέμα «Σύγχρονες εικαστικές προσεγγίσεις στο καρσάνικο κέντημα», η Ελευθερία Λογοθέτη, δημιουργός κοσμημάτων με καρσάνικο κέντημα και η Γεωργία Καψοκώστα, δημιουργός υποδημάτων με καρσάνικο κέντημα, με θέμα «Από το χθες στο σήμερα: βιώσιμες λύσεις με έμπνευση και μεράκι», και τέλος η Σοφία Κουκουλιώτη, εικαστικός, με θέμα «Όταν η τεχνολογία αντλεί έμπνευση από την παράδοση».
«Η άυλη πολιτιστική κληρονομιά έχει βασικό στόχο την ανάπτυξη. Δεν αρκεί ένα πολιτιστικό στοιχείο να ενταχθεί στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο κατάλογος θέλει κάθε πέντε χρόνια ανανέωση και θα πρέπει να φαίνεται ότι είναι ζωντανό στοιχείο», σημείωσε, μεταξύ άλλων, η Δρ. Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη. «Κάνουμε ένα βήμα πίσω για να πάμε ένα βήμα μπροστά», είπε χαρακτηριστικά. «Ενώ άλλοι λαοί έχουν αναπτύξει τεχνολογία σε θέματα χειροτεχνίας εμείς είμαστε ακόμη πίσω και έχουμε φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο. Πρέπει να το δουν οι τοπικές κοινωνίες και να αναπτύξουν την τεχνολογία κι αυτό θα γίνει με την εκπαίδευση». Είπε ακόμη ότι μια παρωχημένη ανθρώπινη δραστηριότητα, η χειροτεχνία, κάνει θεαματική επαναφορά, σημειώνοντας ότι η Ευρώπη σκοπεύει να κηρύξει το 2023 έτος χειροτεχνίας και πως περισσότερα από 200.000 άτομα δουλεύουν στην Ελλάδα στην χειροτεχνία.
Ο κ. Καραμανές μεταξύ άλλων παρατήρησε ότι, η «ανακάλυψη» του τοπικού, της τοπικότητας, εμφανίζεται ως αντίδραση στην παγκοσμιοποίηση, και πιο συγκεκριμένα στον φόβο απώλειας της ιδιαίτερης τοπικής ταυτότητας. Σε αυτό το πλαίσιο, το ενδιαφέρον για την τοπική ιστορία και τον τοπικό πολιτισμό συνδέεται με την ανάπτυξη τοπικών ταυτοτήτων και ενισχύεται από τη δράση τοπικών φορέων… Η διαχείριση των στοιχείων της παραδοσιακής ζωής, της λεγόμενης «πολιτιστικής κληρονομιάς», πέραν της έννοιας της προστασίας τους. περιλαμβάνει και τη δυνατότητα αξιοποίησής του.
«Κάποιος μου έκανε ένα δώρο πολιτιστικής κληρονομιάς και έτσι ξεκίνησα. Αγάπησα τη δυνατότητα της δημιουργίας και σκέφτηκα πως μπορώ να εκμεταλλευτώ αυτό τον θησαυρό που είχαμε στη Λευκάδα στα μπαούλα», εκμυστηρεύτηκε η κ. Ελευθερία Λογοθέτη, η οποία δημιουργεί εδώ και έξι χρόνια κοσμήματα, τσάντες και αξεσουάρ μόδας με παραδοσιακά μοτίβα, εμπνευσμένα από την καρσάνικη βελονιά. Τα τελευταία δύο χρόνια διατηρεί και φυσικό κατάστημα στην πόλη της Λευκάδας που ανοίγει την καλοκαιρινή σεζόν. Η μόνη «κρατική» βοήθεια που τις έχει παρασχεθεί είναι η πρωτοβουλία του Δήμου Λευκάδας τα τελευταία χρόνια να κάνει σε επίσημους προσκεκλημένους του δώρα από τις δημιουργίες της, και όπως είπε η κ. Σαΐτη όλοι έμειναν έκπληκτοι.
Από τη μεριά της η κυρία Γεωργία Καψοκώστα, η οποία δημιουργεί χειροποίητα σανδάλια εμπνευσμένα από την καρσάνικη βελονιά, αναφέρθηκε στη δυσκολία τόσο να βρεθούν τα υλικά όσο και στην προώθηση των προϊόντων, ενώ εξέφρασε το παράπονο ότι ο νέοι δεν ενδιαφέρονται να μάθουν την κατασκευή υποδημάτων. Συνεργάζεται σήμερα με κάποιον κατασκευαστή, ενώ οι πρώτες παραγγελίες ήρθαν μετά από την συμμετοχή της σε κάποια έκθεση. Με πολύ κόπο έκανε την πρώτη της συλλογή και συνεχίζει σήμερα να εξελίσσεται.
Σε παρέμβαση που έγινε από κυρία του ακροατηρίου, που δεν συγκρατήσαμε το όνομά της (μάλλον δεν το είπε), κατατέθηκε η πρόταση να συμπεριληφθούν αυτού του είδους οι πρωτοβουλίες σε κάποιο μέτρο του νέου Λήντερ, με ταυτόχρονη μείωση της συμμετοχής στο πρόγραμμα γιατί το όριο των 50.000 ευρώ είναι για πολλούς αποτρεπτικό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όπως είπε στην παρέμβασή της η κ. Χαρά Σαΐτη θα φροντίσει η ίδια προσωπικά, σε συνεργασία με τον κ. Δημήτρη Ρήγα, Διευθυντή του ΔΙΕΚ Λευκάδας, να λειτουργήσει μία νέα ειδικότητα εκμάθησης της καρσάνικης βελονιάς στο δημόσιο ΙΕΚ Λευκάδας, ώστε να γίνει κάτι σημαντικό και ουσιαστικό για το πολιτιστικό αυτό στοιχείο του τόπου μας. Σημείωσε παράλληλα ότι για να προταθεί μια νέα ειδικότητα χρειάζεται πολύ δουλειά και απηύθυνε κάλεσμα σε όποιον μπορεί να βοηθήσει, ενώ η ίδια θα αναλάβει την εκπόνηση του προγράμματος σπουδών.
Η κ. Κουκουλιώτη τέλος, εκμυστηρεύτηκε για το πως αποκρυπτογράφησε τον τρόπο σκέψης των κεντηστρών. Ξεκινώντας από το αρχικό τετράγωνο σειρά είχαν τα άνθη. Εδώ κινήθηκε από τους αλγόριθμους οι οποίοι άρχισαν να δημιουργούν την δική τους ύπαρξη, παράγοντας χρώμα, σχήμα και επαναλαμβανόμενο ρυθμό βάση της δικής τους λογικής. Η χρήση αλγορίθμων παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας μιας ατέλειωτης ακολουθίας μοναδικών, πολύπλοκων και απρόβλεπτων έργων τέχνης.
