Οι μοσχοβολιές στο χωριό μου, κάθε Μάρτη (του Π. Σκληρού) | Λευκαδίτικα Νέα - Lefkada News
Published On: Πα, Μαρ 24th, 2023

Οι μοσχοβολιές στο χωριό μου, κάθε Μάρτη (του Π. Σκληρού)

Η παρέλαση, το κόνισμα και το παντεσπάνι

01_vasiliki_25_martiou

Του
Παναγιώτη Σκληρού

Άνοιγαν οι φρέζες τέτοια εποχή και μοσχοβόλαε ο τόπος όλος στη γειτονιά μας στη Βασιλική. Σ΄ όλο το χωριό βέβαια, όχι μόνο στην κάτω γειτονιά αλλά «όποιος δεν παινέψει τη γειτονιά του..».

Όλες οι νοικοκυράδες είχαν στις γλάστρες τους φρέζες. ΄Επαιρνε η μια απ΄ την άλλη βολβούς κι έτσι όλη η γειτονιά είχε απ΄ όλα τα χρώματα. Κίτρινες, φούξια, άσπρες, παρδαλές ακόμα και πιο σπάνιες μώβ. Χολάτες βγαίνανε απ τις γλάστρες, περιποιημένες με κοπριά από τα δυό τρία ζώα που είχαμε και τέτοια εποχή άρχιζαν τα αρώματα απ΄ τα λουλούδια τους να σε μεθάνε. Και σήμαινε ότι εμείς κοντεύαμε να κάνουμε την παρέλαση με το σχολείο, όπως κάθε χρόνο. Μας το μαρτυρούσαν οι ανθισμένες φρέζες. Έφτανε η 25η Μαρτίου και η μάνα θα έφτιαχνε παντεσπάνι. Γιόρταζε ο πατέρας.!!

1_vasiliki_25_martiou

Γιορτή μεγάλη του έθνους αλλά και σχολική κι ονομαστική. Επέτειος της επανάστασης του 1821 κι ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Στα σπίτια όλα πεντακάθαρα, ασπρισμένα, λαμποκοπάγανε. Οι μανάδες ψάχνανε να βολέψουν τα παιδιά με καμιά δανεική φουστανέλα και φτιάχνανε και κάνα πουλόβερ με νήματα από παλιά ξηλωμένα πλεκτά. Το σακάκι ήταν για πολλούς μάλλον δυσεύρετο..

Στο σχολείο οι δάσκαλοι μας μαθαίνανε βήμα «εν δυο, εν δυό» κι εμείς κλωτσάγαμε τα στραγάλια μας η πηγαίναμε μαζί χέρι ποδάρι, μπερδευόμαστε. Πλάκα είχε.. Επίσης μας λέγανε για το Γέρο του Μωριά και τους άλλους ήρωες που ήταν έτσι κι αλλιώς όλο το χρόνο γύρω μας, σε φωτογραφίες στους τοίχους. Γιά όλους ξέραμε ότι είχαν αγωνιστεί σε μάχες και γι΄ αυτό φοράγανε »φουστανέλα λερή» αλλά δεν καταλαβαίναμε και καλά γιατί ένας, ο Ρήγας Φεραίος, ήταν πιο παχουλός και ντυμένος διαφορετικά απ΄ τους άλλους. Ήταν δάσκαλος μας λέγανε, λόγιος και ο θεωρητικός της απελευθέρωσης όλων των εθνών απ΄ τους Τούρκους. Μεγάλος ο θαυμασμός μας για το Ρήγα, όταν διαβάζαμε «καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή..»

Οι δάσκαλοι επίσης ετοιμάζανε και κάποιο έργο ηρωικό, απαγγελίες, σκέτς και τέτοια. «Πάντα κι όπου σ΄ αντικρύζω», «Απέξω μαυροφόρα απελπισιά», «Με μιας ανοίγει ο ουρανός» κλπ. Αποφάσιζαν το ποιός θάναι ο σημαιοφόρος, άλλος για το στεφάνι και το ποιός θα παίξει στο σκετς για την έξοδο του Μεσσολογγίου!! Εκεί να δείτε τον γέρο Καψάλη με τα βαρέλια και τα μπαρούτια του μα και τα γένια από μπαμπάκι που συχνά του πέφτανε γιατί στερεωνόταν με λάστιχο. Φουστανέλα που έπεφτε κι αυτή καμιά φορά γιατί ήταν δανεικιά από κάνα μεγαλύτερο και ακόμα κάνα παιδάκι στη γωνία της σκηνής, άφωνο να τρέμει απ΄ τη νηστεία λόγω αποκλεισμού απ΄ τον Ιμπραήμ. Έτσι ήταν ο ρόλος. Αυτό τον ρόλο του άφωνου-νηστικού παιδιού που έπρεπε να τρέμει, θυμάμαι ότι τον είχα παίξει με σκηνοθεσία του κοινοτικού γιατρού του Ιάκωβου Κυριακού που ήταν απ τη Αθήνα . ΄Ετρεμα βέβαια από αγωνία αλλά δεν ήξερα και γιατί ήμουνα εκεί πάνω άφωνος.. Ρεαλισμός στο έπακρο!! Κόσμος από κάτω να δει τα παιδιά του κι όλα αυτά τα γνωστά και άγνωστα που γινόταν σε κάθε χωριό..Δηλαδή παρεξηγήσεις για το ποια θα πει το ποίημα του Βαλαωρίτη και το κυριότερο την τιμητική θέση του σημαιοφόρου. Γινόταν και ψιλοπαρεμβάσεις αλλά έτσι είπαμε γινόταν.

2_vasiliki_25_martiou

Η παρέλαση γινόταν στον δρόμο του λιμανιού κι είχε πάντα κόσμο που χειροκροτούσε. Υπήρχε και συγκίνηση, ήταν πιο πατριωτικά τα πράγματα τότενες.

Στην παρέλαση όλοι φορούσαμε τα «καλά μας ρούχα», ότι είχε ο καθένας καθαρό και σιδερωμένο με καρβουνοσίδερο. Μερικές μαθήτριες φορούσαν και τοπικές ενδυμασίες Λευκαδίτικες ή κι από άλλες περιοχές. Έκαναν παρέλαση πίσω απ΄ τον σημαιοφόρο και τους δυό παραστάτες της σημαίας.

3_vasiliki_25_martiou

Ο παπά Ταξιάρχης είχε βάλει τα καλά του άμφια, στην αρχή έριχνε τρισάγιο και μετά γινόταν η κατάθεση των στεφάνων απ΄ τις αρχές εκεί, στη μαρμάρινη στήλη που υπάρχει ακόμα στην άκρη του λιμανιού, στην ίδια σχεδόν θέση που την είχε στήσει ο «Φιλοπρόοδος όμιλος νέων Βασιλικής» το 1935.

Ήταν εκεί όλες οι αρχές του χωριού με τα κουστούμια και τις γραβάτες τους. Καταθέτανε στεφάνι, ο πρόεδρος του χωριού, ο αστυνόμος με την επίσημη στολή του με μια φαρδιά δερμάτινη ζώνη στη μέση που τόνιζε πιο πολύ την κοιλιά του, ο διευθυντής του σχολείου , ο αγρονόμος ψηλός κι αδύνατος, μπορεί κι ο ειρηνοδίκης, δεν θυμάμαι καλά. Είχε όλες τις αρχές τότε το χωριό. Ήταν κεφαλοχώρι, το επίνειο της νοτίου Λευκάδας.

4_vasiliki_25_martiou

Μετά την παρέλαση πηγαίναμε με χαρά στο σχολείο, λέγαμε τον εθνικό ύμνο και από κει στα σπίτια μας για το επίσημο τραπέζι.

Σήμερα είχε μπακαλιάρο ξαρμυρισμένο, μπιάνκο με πατάτες κι έτσι για «ξεραθύμισμα» λίγο τηγανητό με βραστές οβριές, σκορδαλιά και μπόλικο δικό μας λαδάκι.. Νωρίς τ΄ απόγευμα γινόταν στο σχολείο η παράσταση που είπαμε κι άρχιζαν οι επισκέψεις στα σπίτια που γιόρταζαν. Δηλαδή οι Βαγγέληδες κι οι Ευαγγελίες. Εμείς είχαμε γιορτή στο σπίτι. Γιόρταζε ο πατέρας και ήταν όλα καθαρά, στρωμένα με τις κορελούδες τις καλές, τα κρεβάτια στρωμένα με καρπέτες με ολοζώντανα χρώματα, έξω τα πεζούλια ασπρισμένα κι έτοιμα να δεχτούν τους γείτονες. Τη θειά Καλή και τον μπάρμπα Σπύρο το Σολδάτο, τους Αργυραίους τους καλούς γειτόνους μας, τους Μπακαίους όπου η θειά Μαργιώ ήταν αδερφή της βαβάς μου, τους Κεμάληδες από δίπλα που ήταν συγγενείς μας, τους Ανυφανταίους και τον κυρ Αρσένη το Μελά απ΄ τον απάνου δρόμο καλοί και καλόκαρδοι γείτονες, τον μπάρμπα Στέφανο το Γερούλη που έφερνε καλούδια και ξεχωριστά γλυκίσματα που τα έφτιαχνε ο ίδιος, τον φίλο του πατέρα και φημισμένο ράφτη κυρ Χρίστο Σολδάτο με την κυρά Λόπη, τον Ηρακλή με την κυρά Λίζα τη γυναίκα του που είχε κατάξανθα φυσικά μαλλιά και μας έκανε ξεχωριστή εντύπωση, το Θανάση το Μελά με τη γυναίκα του τη Γόνη (Αντιγόνη) που μ αγαπούσε πολύ και άλλους φίλους και συγγενείς για τα «χρόνια πολλά». Ήταν πολύ μεγάλη μέρα για το σπίτι μας! Είχαμε κι ένα κόνισμα με τον ευαγγελισμό της Θεοτόκου κάπου στο δωμάτιο των γονιών, όπως θυμάμαι.

5_vasiliki_25_martiou

Ήταν η καλή μας εικόνα που προστάτευε τον πατέρα, το στήριγμά μας. Έφτασε στα χέρια μου και την κράτησα αυτή την εικόνα γιατί θυμίζει μια συνέχεια και ένα σεβασμό γι΄ αυτούς που την είχαν.. Σήμερα ήταν αναμμένο κι ένα καντήλι εκεί, για το καλό. Μέρα γιορτινή με τα όλα της.

Είχε και γλυκό. Κλασσικά ένα μπακιρένιο ταψί παντεσπάνι που ετοίμαζε η μάνα μου και το πήγαινε στο κεφάλι της στο φούρνο του μπάρμπα Σωκράτη. Κι όταν το έφερνε ψημένο στο σπίτι να του ρίξει το σιρόπι, μοσχοβόλαε ο τόπος γλυκό!! Κοβόταν -θυμάμαι- τα φελιά και εμείς τα μικρά καραδοκούσαμε πότε θα τριφτεί κανένα να ορμήξουμε να πάρουμε τα τρίμματα με τα δάχτυλα, να γευτούμε την εξαιρετική γεύση. Τα δικά μας κομμάτια τα τρώγαμε το βράδυ αφού είχαν τραταριστεί όλοι οι επισκέπτες. Τύλιγε η μάνα και μερικά κομμάτια για αυτούς που δεν είχαν έρθει για κάποιο λόγο και τά ‘στελνε ή τα έπαιρναν την άλλη μέρα. Εμείς βέβαια ευχόμαστε να μην έρθουν για να μείνουν για εμάς..

Όλα μοσχοβόλαγαν τότε. Οι φρέζες, τα σπίτια, τα παιδιά και τα ταψιά με τα γλυκά. Όλα γιορτάζανε!

Παναγιώτης Σκληρός

Παινεψει = υπερηφανευτεί

Παντεσπάνι = γλυκό ταψιού

φουστανέλλα λερή = λερωμένη

καρβουνοσίδερο = σίδερο που ζεσταινόταν με κάρβουνα

μπακαλιάρος ξαρμυρισμένος = μπακαλάος παστός με πολύ αλάτι

οβριές = βλαστάρια σαν σπαράγγια

κόνισμα = εικόνισμα

τραταριστεί = σερβιριστεί



Αφήστε το σχόλιό σας

XHTML: You can use these html tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

            









Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.