Γωνιές της πατρίδας μας: Πλάτανος Κυνουρίας

Ο Πλάτανος είναι παραδοσιακός οικισμός, κτισμένος στη βορειοανατολική, καταπράσινη πλευρά του Πάρνωνα, σε υψόμετρο από 440 έως 550 μέτρα. Διοικητικά υπάγεται στον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας του Νομού Αρκαδίας και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 213 κατοίκους.

Περιβάλλεται από πολλά πλατάνια εκατοντάδων χρόνων εξ ου και η ονομασία του χωριού. Δίπλα στο χωριό κυλά παραπόταμος του ποταμού Βρασιάτη. Λόγω του ποταμιού έχουν δημιουργηθεί στο χωριό πολλές δημόσιες βρύσες και αυλάκια στα σοκάκια. Η οργιώδης βλάστηση που παρατηρείται στον Πλάτανο, οφείλεται κατά κύριο λόγο στο «μικροκλίμα» της περιοχής -όπου επιτρέπει τη συνύπαρξη της ελιάς με τον έλατο και την πορτοκαλιά- αλλά και την αφθονία των νερών που ρέουν από τις δέκα περίπου διάσπαρτες πηγές του.

Ανεμώνη κόκκινη (Anemone Coronaria)

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, οι σημερινοί κάτοικοι του Πλάτανου είναι απόγονοι Κυκλαδιτών που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή κατά τον Μεσαίωνα υπό τον φόβο των συνεχών πειρατικών επιδρομών.

Εικάζεται πως ο οικισμός ταυτίζεται με τον Πλαταμώνα που αναφέρεται για πρώτη φορά στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή το 1435. Κατά τα επόμενα έτη, αναφέρεται σε αρκετά έγγραφα την περίοδο της Ενετοκρατίας. Πριν και κατά τη διάρκεια της Β΄ Τουρκοκρατίας (18ος και 19ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ακμή, μαζί με άλλα γειτονικά χωριά. Την ίδια περίοδο χτίστηκαν και αρκετά αρχοντικά πυργόσπιτα. Κάτοικοι του Πλάτανου συμμετείχαν κατά την προεπαναστατική περίοδο στη Φιλική Εταιρεία, ενώ στη διάρκεια της Επανάστασης αναφέρεται σε κυβερνητικά έγγραφα ως δημογέροντας του χωριού ο Αναστάσης Μαρίνος.

Στον Πλάτανο, λόγω των άφθονων νερών του, λειτουργούσαν παλαιότερα νερόμυλοι και νεροπρίονο. Σε λειτουργία είναι ακόμα η νεροτριβή όπου κόσμος έρχεται και πλένει χαλιά, κουβέρτες και πανιά και δίχτυα από ελιές. Το πλύσιμο τους γίνεται με τον παλαιό παραδοσιακό τρόπο μόνο με την δύναμη του νερού που στροβιλίζει όπως τα παλαιά χρόνια χωρίς την χρήση απορρυπαντικών.

Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια αγροτικών προϊόντων όπως κεράσια, κάστανα, σύκα, αλλά και ντομάτες και διάφορα κολοκυνθοειδή. Παλαιότερα, μεγάλο κομμάτι του τοπικού πληθυσμού ασχολείτο με την κτηνοτροφία και την υλοτομία. Στο χωριό υπάρχουν και μερικές επιχειρήσεις εστίασης. Στο χωριό λειτουργεί επίσης ξενώνας.

Στο χωριό υπάρχουν διάφορα κτίρια με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον όπως ο λεγόμενος πύργος του Μοίρα στο νοτιοδυτικό τμήμα (κτίσμα του 18ου αιώνα).

Ο κεντρικός ναός είναι αφιερωμένος στην Αγία Άννα και κτίστηκε το 1835 στη θέση παλαιότερης εκκλησίας. Ακόμη, υπάρχουν οι ναοί του Αγίου Γεωργίου, των Αγίων Θεοδώρων, της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και του Αγίου Πέτρου και Παύλου. Στα χωράφια του χωριού υπάρχει το παρεκκλήσι της Παναγίας της Σέλας που κάποτε υπαγόταν στην μονή Μαλεβής και είχε καλόγερους. Οι παλαιοί λέγανε ότι βρέθηκε εκεί μια χρυσή σέλα.

(Με πληροφορίες από την Βικιπαίδεια – Οι φωτογραφίες μας στάλθηκαν από τον Αλέξανδρο Βεροιώτη τον οποίο και ευχαριστούμε)