Ένα όμορφο γυάλινο περιδέραιο φοινικικής προέλευσης του 3ου π.Χ. αι. που είχε βρεθεί σε ασύλητο τάφο στην Σπασμένη Βρύση Καρυωτών
Το γυάλινο περιδέραιο με την ανδρική κεφαλή και τις γαλάζιες χάντρες (Πηγή: Περιοδικό AURA)
Στο διεθνές περιοδικό AURA (Τόμ. 6, 2023) που εκδίδει δυο φορές το χρόνο το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών έχει δημοσιευτεί ένα άρθρο («A Phoenician beaded glass necklace with a human head pendant from the South cemetery of the ancient town of Lefkada») της αρχαιολόγου κας Βίβιαν Στάικου που αναφέρεται σε ένα γυάλινο περιδέραιο φοινικικής προέλευσης, που είχε βρεθεί μαζί με άλλα ταφικά αντικείμενα και κεραμικά αγγεία το 1987 σε ένα ασύλητο κιβωτιόσχημο τάφο στο νότιο νεκροταφείο της αρχαίας πόλης της Λευκάδας στην περιοχή Σπασμένη Βρύση Καρυωτών.
Ο περίβολος με το ταφικό συγκρότημα. (Πηγή: Περιοδικό AURA)
Όπως σημειώνει η συντάκτρια της δημοσίευσης, το γυάλινο μενταγιόν με την ανδρική κεφαλή με τα γαλάζια μάτια και τις γυάλινες γαλάζιες χάντρες είναι το πρώτο γνωστό που έχει βρεθεί στα Ιόνια νησιά. Χρονολογείται στον 3ο αιώνα π.Χ. Αυτού του είδους τα περίαπτα λειτουργούσαν ως φυλαχτά με αποτροπαϊκή δύναμη ενάντια στο κακό μάτι. Γυάλινα μενταγιόν με κεφάλι έχουν βρεθεί διάσπαρτα σε όλη την ακτή της Λεβαντίνης, την Κύπρο, τη Σικελία, τη Σαρδηνία, την Ισπανία και ιδιαίτερα την Καρχηδόνα. Τα κέντρα παραγωγής βρίσκονταν αρχικά στην ανατολική Μεσόγειο, κυρίως στη Φοινίκη και την Κύπρο, μετά στη Ρόδο. Από τον 4ο αιώνα π.Χ. η Καρχηδόνα προηγείται, όχι μόνο από τον τεράστιο αριθμό, αλλά και από την ποιότητα και το μέγεθος των μενταγιόν της.
Χάρτης της αρχαίας πόλης της Λευκάδας, με το βόρειο και νότιο νεκροταφείο. Ο πράσινος κύκλος δείχνει την περιοχή όπου βρέθηκε το περιδέραιο. (Πηγή: Περιοδικό AURA)
Από την κομψότητα και τις λεπτομέρειες η συντάκτρια συμπεραίνει ότι το περιδέραιο ήταν εισαγόμενο, γεγονός που επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά τον εμπορικό ρόλο του νησιού της Λευκάδας στην ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου και τις πολιτιστικές και εμπορικές συναλλαγές με τους Φοίνικες. Με τα μοναδικά και εκφραστικά χαρακτηριστικά του το περιδέραιο αντιπροσωπεύει ένα από τα πιο περίτεχνα και όμορφα δείγματα του είδους του στην Ελλάδα, ενώ το γεγονός ότι βρέθηκε σε σφραγισμένο τάφο του προσθέτει επιπλέον αξία.
Το δεξί προφίλ και η πίσω πλευρά του περιδέραιου (Πηγή: Περιοδικό AURA)
Τα κεραμικά αγγεία τοπικής προέλευσης που συνόδευαν την ταφή δείχνουν ότι πρόκειται για κάποιον Λευκαδίτη που φορούσε το περιδέραιο ως φυλαχτό ενάντια στο κακό μάτι χωρίς πιθανώς βαθύτερο θρησκευτικό συμβολισμό. Το σημαντικό αυτό εύρημα εκτίθεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Λευκάδας στην αίθουσα με τα ευρήματα από τα νεκροταφεία της αρχαίας πόλης της Λευκάδας.
Κάντε κλικ εδώ για να διαβάσετε στην αγγλική γλώσσα τη δημοσίευση της κας Β. Στάικου.
Πηγή: Αρχαιολογικό Μουσείο Λευκάδας (σελίδα στο facebook) – Ηλεκτρονική έκδοση περιοδικών του ΕΚΠΑ
Σφαιρική λήκυθος που βρέθηκε στον ίδιο κιβωτιόσχημο τάφο (Πηγή: Περιοδικό AURA)
Λυχνάρι και μαγειρικό σκεύος που βρέθηκαν στον ίδιο τάφο (Πηγή: Περιοδικό AURA)
