Στα Τζουμέρκα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) – Φωτογραφίες – Βίντεο

Στα Τζουμέρκα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) βρέθηκαν την Κυριακή 19/6/2011 μέλη και φίλοι των Κομματικών Οργανώσεων Άρτας, Πρέβεζας και Λευκάδας του ΚΚΕ συμμετέχοντας σε μια εκδήλωση θύμησης και τιμής για τους ηρωικούς μαχητές του Αρχηγείου Τζουμέρκων του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.

Η εκδήλωση έγινε στις Μελάτες Άρτας (Τζουμέρκα), όπου το 1947 εξοντώθηκαν δύο λόχοι του Αρχηγείου των Τζουμέρκων σε συμπλοκή με ισχυρές εχθρικές δυνάμεις της εκκαθαριστικής επιχείρησης με το κωδικό όνομα «ΤΕΡΜΙΝΟΥΣ» (δηλαδή τελειωτικό χτύπημα), που ξεκίνησε κατά του συνόλου των ανταρτών ο κυβερνητικός στρατός μετά το Δόγμα Τρούμαν (άνοιξη 1947).

Σημειώνεται ότι το Αρχηγείο των Τζουμέρκων του ΔΣΕ είχε τρεις λόχους και 155 αντάρτες, εκ των οποίων οι περισσότεροι ήταν νέοι. Υπήρχαν ανταρτόπουλα στο Αρχηγείο που μόλις έφταναν τα 14 χρόνια. Το Αρχηγείο των Τζουμέρκων καθάρισε την περιοχή από συμμορίες που τη λυμαίνονταν και αποτέλεσε γέφυρα προώθησης αποστολών από το Μπούλκες στη Ρούμελη. Τροφοδότησε με αρκετά στελέχη το Λόχο Γενικού Αρχηγείου και με εκπαιδευτές τη Σχολή Αξιωματικών. Ανέπτυξε μεγάλη δράση και έβαλε πολλά χωριά στη μάχη (Γαρδίκι, Μουτσιάρα, Μεσοχώρα, Θεοδωριανά, Καλαρύτες, Ματσούκι, Κυψέλη κ.ά.).

Στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του 1947 ο καπετάνιος του Αρχηγείου Τζουμέρκων Παλιούρας έλαβε διαταγή από το Γενικό Αρχηγείο του ΔΣΕ να σπεύσει σε βοήθεια άλλων τμημάτων που μάχονταν στα Άγραφα. Πήρε την απόφαση με το επιτελείο του και χώρισε στα τρία την δύναμη των ανταρτών. Το πρώτο τμήμα με επικεφαλής τους Μανιώτη και Λιούκα και δύναμη 60 ανταρτών, ακολούθησε μέσω μονής Ροβέλιστας το συμφωνημένο δρομολόγιο, έδωσε μάχες στα υψώματα «Βοϊδαρέικα» και έφτασε στον προορισμό του χωρίς απώλειες. Τα άλλα δύο τμήματα, ένα με τον Χάρη Παπαγιάννη και το άλλο με τον Παλιούρα, με δύναμη 60 ανταρτών το καθένα, ακολούθησαν το δρομολόγιο τους στις περιοχές των οικισμών Ανεμορράχης παλιάς Ελλάδας, κάτω Αθαμανίου και Μελατών. Βρέθηκαν όμως μπροστά σε πολυάριθμες ομάδες ΜΑΥδων και του κυβερνητικού στρατού, που έφτασαν από την Άρτα. Τους είχαν στήσει ενέδρες σε διάφορα περάσματα της δασωμένης και δύσβατης περιοχής.

Πολέμησαν γενναία κατά πολύ υπέρτερων δυνάμεων για δυο ολόκληρες μέρες. Τα πυρομαχικά τους είχαν τελειώσει και νηστικοί και άυπνοι αποφάσισαν να μοιρασθούν σε μικρές ομάδες, να διασπάσουν με τον τρόπο αυτό τον εχθρικό κλοιό και να συναντηθούν, όσοι επιζήσουν στο χώρο των βορειοανατολικών υψωμάτων του οικισμού Ζυγός. Κατά την τελευταία αυτή προσπάθεια αρκετοί σκοτώθηκαν, ιδίως από το τμήμα του Χάρη Παπαγιάννη, και οι υπόλοιποι τραυματίες και ζωντανοί, πιάστηκαν αιχμάλωτοι και οδηγήθηκαν στο μοναστήρι Μελατών που ήταν η έδρα του κυβερνητικού στρατού, των συμμοριών Παπαδόπουλου – Βόιδαρου, και άλλων παρακρατικών που έφταναν με αυτοκίνητα από την Άρτα.

Μόλις νύχτωσε καλά, δόθηκε η εντολή των βασανιστηρίων και της σφαγής των κρατούμενων αιχμαλώτων ανταρτών στο μοναστήρι των Μελατών. Άνοιξαν ομαδικό τάφο στη σμίξη του χειμάρρου που βρίσκεται βορειοανατολικά στην είσοδο του οικισμού με τον Μελατιώτικο ποταμό όπου τους έριξαν όλους και τους σκέπασαν, αφού προηγούμενα είχαν κόψει τα κεφάλια από τους περισσότερους αντάρτες. Τα έριξαν μέσα σε τσουβάλια και τα μετέφεραν με αυτοκίνητο στην πόλη της Άρτας. Αρκετά τα παλούκωσαν και τα ακούμπησαν σε κεντρικά σημεία της πόλης. Ακόμα και στη διασταύρωση της εθνικής οδού με το δρόμο που πηγαίνει στο Πέτα, μπροστά στο καφενείο του «Μπούση», ήταν σταματημένο στρατιωτικό τζιπ και στον μπροστινό προφυλακτήρα ήταν κρεμασμένα με σύρμα τέσσερα κεφάλια ανταρτών.

Το άνοιγμα της εκδήλωσης έκανε εκπρόσωπος της ΚΟ Άρτας του ΚΚΕ. Δύο νεολαίοι αφηγήθηκαν το ιστορικό και απήγγειλαν ποιήματα του Μπρεχτ και του Μαγιακόφσκι. Παραβρέθηκαν αντιπροσωπείες των Κεντρικών της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ με επικεφαλής τον πρόεδρό της Χρήστο Τζιτζιλώνη και την Μαρία Τσολακίδου -μοναδική μαχήτρια του ΔΣΕ που έχει τιμηθεί για κατάρριψη αεροπλάνου- της ΠΕΑΕΑ Άρτας και συγγενείς των θυμάτων που έπεσαν σε αυτή τη μάχη.

Έγινε κατάθεση στεφάνων στο μνημείο που βρίσκεται στο λόφο και ακολούθησε το προσκλητήριο των νεκρών. Η εκδήλωση έκλεισε με το «Επέσατε θύματα, αδέρφια εσείς…» από χορωδία της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ και το ταξίδι συνεχίστηκε για τη Μεσούντα Άρτας, τόπος θυσίας του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ Άρη Βελουχιώτη. Για την εκεί όμως εκδήλωση προσεχώς…