Η οικία Ζαμπελίων στην καρδιά της πόλης μας

Οικία Ζαμπελίων*, στην καρδιά της πόλης της Λευκάδας, δίπλα από την εκκλησία του Αγίου Νικολάου.

Μπορεί να χάσκουν σήμερα σαραβαλιασμένα τα ανοίγματα, μπορεί να έχει πέσει ένα μέρος της σκεπής, μπορεί ο χώρος εσωτερικά να έχει μετατραπεί σε ένα μεγάλο σκουπιδότοπο, μπορεί οι κισσοί και οι αγριοσυκιές να διεκδικούν το «ζωτικό τους χώρο», μπορεί να αποτελεί σήμερα ένα ζωντανό δείγμα της ρήσης του «τα πάντα ρει, μηδέποτε κατά τ΄ αυτό μένειν», μπορεί εν γένει το κτίριο να έχει «ρ΄πίσει» από όλες τις μεριές, όμως δεν έχει χάσει σε μεγάλο βαθμό, εξωτερικά τουλάχιστον, από την αλλοτινή του μεγαλοπρέπεια.

Ο ίσκιος του, το μέγεθός του, οι μεγάλες δίφυλλες θολωτές του πόρτες, οι απλόχωροι για τα δεδομένα του νησιού μας εσωτερικοί του χώροι, αποπνέουν ακόμη μια ασυνήθιστη σε σύγκριση με τα χαμόσπιτα της εποχής εκείνης περηφάνια, ή και αλαζονεία ακόμη, και σε κάθε περίπτωση την αρχοντιά του κτιρίου που σε άλλες εποχές θα πρέπει να έσφυζε από ζωή.

Κι ένα σκυλάκι, ή μάλλον δυο ειδών σκυλάκια για την ακρίβεια, που παρατηρούμε για χρόνια τώρα να ανθίζουν πάνω στο νότιο τοίχο του σπιτιού μπορεί να είναι το ελπιδοφόρο μήνυμα ότι θα ξαναβρεί «πάλι με χρόνια με καιρούς» την παλιά του αίγλη και με την αλλαγή της χρήσης του αυτή τη φορά τη θέση που του αξίζει στη συλλογική μνήμη.

Η οικία Ζαμπελίων έχει χαρακτηριστεί με την υπ΄ αριθ. 50720/1615 απόφαση του Υπουργού Χωροταξίας, Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 319 Δ΄ 07.04.1992 – δες ΕΔΩ), μαζί με 123 άλλα κτίρια που βρίσκονται στο Δήμο Λευκάδας, ως διατηρητέο μνημείο για το οποίο καθορίζονται ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης. Απαγορεύεται π.χ. για τα κτίρια αυτά «κάθε αφαίρεση, αλλοίωση ή καταστροφή τόσο των επί μέρους αρχιτεκτονικών ή καλλιτεχνικών διακοσμητικών στοιχείων τους, όσο και του κτιρίου συνολικά, πλην των προσκτισμάτων ή των στοιχείων των κτιρίων για τα οποία η ΕΠΑΕ (Επιτροπή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού) έχει γνωμοδοτήσει για την αφαίρεσή τους».

Να σημειώσουμε ακόμη ότι ο Δήμος Λευκάδας είχε υποβάλλει στο παρελθόν αίτηση χρηματοδότησης για την «Ανακαίνιση-ανάπλαση οικίας Ζαμπελίων» με προβλεπόμενη δημόσια δαπάνη 963.000 ευρώ στο πλαίσιο της πρόσκλησης «Πολιτιστική κληρονομιά», που είχε όμως απορριφθεί στις 03.04.2012 από την Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Ιονίων Νήσων για μια σειρά λόγους που είχαν να κάνουν με την (μη) πληρότητα των στοιχείων της αίτησης.

Όπως αναφέρεται μεταξύ άλλων στην απόφαση απόρριψης δεν είχαν προσκομισθεί τότε οι εγκρίσεις των αρμοδίων Αρχαιολογικών Υπηρεσιών, δεν είχε εγκριθεί από το ΥΠΠΟ κατόπιν γνωμοδότησης του ΚΑΣ η έγκριση της μελέτης όπως προβλέπεται για τα χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα μνημεία κτίρια, δεν είχε απαντηθεί από τη διεύθυνση Νεώτερης Πολιτιστικής κληρονομιάς του ΥΠΠΟΤ το αίτημα για την ίδρυση Μουσείου Επιφανών Λευκαδίων, δεν υπήρχε πρόβλεψη για την προσβασιμότητα των ΑΜΕΑ σε όλα τα επίπεδα κ.ά., που καθιστούν δικαίως αναπόφευκτο το ερώτημα για το τι είδος φακέλου είχε υποβληθεί τελικά.

Σύμφωνα με το από τις 10 Ιουνίου 2013 δελτίο τύπου του Δήμου Λευκάδας (δες ΕΔΩ) σε συνάντηση εργασίας που είχε γίνει στις 07.06.2013 στην Κέρκυρα με πρωτοβουλία του Βουλευτή κ. Θ. Σολδάτου και παρουσία του Περιφερειάρχη κ. Σπ. Σπύρου, του Δημάρχου Λευκάδας κ. Κ. Αραβανή, του Αντιπεριφερειάρχη κ. Θ. Βερύκιου καθώς και υπηρεσιακών παραγόντων της Περιφέρειας και του Δήμου Λευκάδας, είχε υπογραφεί από τον Περιφερειάρχη η ένταξη του έργου «Ανάπλαση της οικίας Ζαμπελίων» ύψους 923.000 € για τη δημιουργία Ζαμπέλειου Κέντρου Γραμμάτων και τεχνών. Δεν γνωρίζουμε κατόπιν τούτου που βρίσκεται σήμερα η όλη υπόθεση.

* Είχαμε επισκεφτεί και πάλι πριν πέντε περίπου χρόνια την οικία Ζαμπελίων.

Η πιο πάνω παλιά πινακίδα με την αναγγελία κάποιου Χορού της Φιλαρμονικής που χρησιμοποιούμε καμιά φορά και σαν αρχική φωτογραφία σε διάφορες παρεμφερείς εκδηλώσεις της ΦΕΛ δεν υπάρχει πια. Εκείνο όμως που υπάρχει σε ένα κλειστό δωμάτιο είναι ένα μέρος του αρχείου της Φιλαρμονικής και δεκάδες σκόρπιοι παλιοί δίσκοι 33 στροφών. Δεν γνωρίζουμε αν όντως το υλικό αυτό έχει κάποια αρχειακή αξία. Καλό είναι να ελεγχθεί και να διαφυλαχθεί αν θεωρηθεί σκόπιμο. Απ΄ όσο γνωρίζουμε η Φιλαρμονική διαθέτει σήμερα τους δικούς της χώρους.