Ένας παλιός αλευρόμυλος στην ορεινή Λευκάδα
Ένας παλιός αλευρόμυλος σε χωριό της ορεινής Λευκάδας. Σύμφωνα με πληροφορίες, λειτούργησε μέχρι τα μέσα περίπου της δεκαετίας του 1970. Άλεθε τα γεννήματα της περιοχής σε μια μεταβατική περίοδο που είχαν πέσει πλέον σε αχρηστία οι ανεμόμυλοι και οι νερόμυλοι που υπήρχαν επίσης στην περιοχή.
Το άλεσμα γινόταν με μυλόπετρες. Η πετρελαιομηχανή ήταν συνδεδεμένη με ένα πλατύ λουρί -ιμάντα- με τον άξονα της πέτρας για να μεταδίδεται η κίνηση.
«Η πρώτη επεξεργασία του καρπού ήταν το κοσκίνισμα με τη βοήθεια μιας μεγάλης «κοσκίνας». Έτσι απομακρύνονταν μικρά πετραδάκια, σπόρια με το περίβλημα (το άγανο), μικρά υπολείμματα από τις καλαμιές του φυτού και άλλα. Τα απομεινάρια της κοσκίνας -τα σκύβαλα- προορίζονταν για τις οικιακές κότες.
Το καθαρό πια σιτάρι ρίχνονταν σε ένα μεγάλο ξύλινο κωνικό δοχείο -την κολέθρα- που σκεπάζονταν με τζάμι ώστε να προφυλάγεται από ξένες ύλες, που πιθανόν να έπεφταν μέσα αλλά και να δίνεται η δυνατότητα στον μυλωνά να ελέγχει την πρόοδο της εργασίας.
Το άλεσμα γινόταν με τις μυλόπετρες. Μια σταθερή στρογγυλή υπήρχε στο κάτω μέρος και πάνω της περιστρέφονταν γύρω από ένα άξονα μια δεύτερη, η οποία είχε αυλάκια χαραγμένα με σιδερένιο αιχμηρό εργαλείο. Ένα σιδερένιο καπάκι σκέπαζε την πάνω πέτρα και με ένα οδηγό το σιτάρι οδηγούνταν κάτω στις αυλακιές – υποδοχές. Η εξαγωγή του αλευριού σκεπάζονταν με ένα πανί για να μην τινάζεται το αλεύρι, το οποίο όμως έπαιζε και το ρόλο του ρυθμιστή του μεγέθους των κόκκων. Δηλαδή αν το προϊόν της άλεσης θα ήταν ψιλό -αλεύρι- ή χονδρότερο -κουρκούτη- για τον τραχανά. Η πετρελαιομηχανή ήταν συνδεδεμένη με ένα πλατύ λουρί -ιμάντα- με τον άξονα της πέτρας για να μεταδίδεται η κίνηση.
Τόσο το σιτάρι αρχικά όσο και το αλεύρι στο τέλος ζυγίζονταν στην πλάστιγγα και η όλη διαδικασία έκλεινε με το …πέρασμα από το ταμείο. Η επιχείρηση λειτουργούσε απλά ως μεταποιητική μονάδα για λογαριασμό των ιδιωτών και δεν είχε …εμπορικό τμήμα.» (Πηγή: Λύκειο Πολυχνίτου Λέσβου).
