Η παλαίμαχη κομμουνίστρια Ρούλα Κουκούλου, σύζυγος του Νίκου Ζαχαριάδη, στη Νικιάνα Λευκάδας (αναν.)

Από αριστερά στη φωτογραφία: Θοδώρα Κολυβά, Ρούλα Κουκούλου, άγνωστη, Διονύσιος (Νιόνιος) Κολυβάς

Η παλαίμαχη κομμουνίστρια Ρούλα Κουκούλου, σύζυγος του ιστορικού ηγέτη του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη και επί πολλά χρόνια μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στη Νικιάνα Λευκάδας. Η φωτογραφία έχει ληφθεί μπροστά από το σπίτι του μπάρμπα Κώστα Κολυβά (Μπερδεμπέ) κάποιο καλοκαίρι που έκανε διακοπές. (Μου είχε μιλήσει παλιότερα σχετικά ο Νιόνιος Κολυβάς).

Η Ρούλα Κουκούλου τρίτη από αριστερά. Πρώτος αριστερά στη φωτογραφία ο Κώστας Κολυβάς (Μπερδεμπές), πέμπτος ο Σήφης Ζαχαριάδης και καθιστή μπροστά με τα χωριάτικα η γυναίκα του μπάρμπα Κώστα, η Θοδώρα

Η Ρούλα Κουκούλου γεννήθηκε στη Νάουσα το 1916. Έγινε μέλος του ΚΚΕ το Φλεβάρη του 1937. Όπως γράφει στο βιογραφικό της σημείωμα, «με οδήγησαν σ΄ αυτό η φτώχεια του σπιτιού μας, η σκληρή ζωή της μάνας μου (ο πατέρας μου πέθανε όταν ήμουν μόλις 40 ημερών), το ότι ζούσα σε εργατούπολη -η Νάουσα είχε τότε πάνω από 10 εργοστάσια- το ότι είχα φίλες κορίτσια εργατών και από μικρή έβλεπα έντονη την ανισότητα και την αδικία. Μαθήτρια ήμουν όταν είδα τους πρώτους σκοτωμένους εργάτες απεργούς από την αστυνομία. Στρατολογήθηκα στο Κόμμα από τον καθηγητή Περικλή Καλοδίκη».

Η Ρούλα Κουκούλου με τον ιστορικό ηγέτη του ΚΚΕ Νίκο Ζαχαριάδη στην πολιτική προσφυγιά

Με την έναρξη της Κατοχής η Ρούλα Κουκούλου μετεγκαταστάθηκε στη Λακωνία και οργανώθηκε στο ΕΑΜ. Στη Λακωνία δούλεψε μέχρι την απελευθέρωση. Μετά το Δεκέμβρη πήγε στη Μεσσηνία, σαν γραμματέας της ΑΕ Καλαμάτας στην αρχή και οργανωτικός γραμματέας της Μεσσηνίας σε συνέχεια, με καθοδηγητές της τον Νίκο Μπελογιάννη και τον Γιώργο Τσιτήλο.

Μετά το 7ο Συνέδριο του ΚΚΕ (1945) η Ρούλα Κουκούλου ήρθε στον Πειραιά. Ήταν μέλος της Επιτροπής Πόλης, υπεύθυνη για τη γυναικεία δουλιά, μέχρι το 1946. Μέχρι το 1947 είχε την ευθύνη για το γυναικείο κίνημα, που τότε εκφραζόταν κυρίως μέσα από την ΠΟΓ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Γυναικών), που είχε πάνω από 200 χιλιάδες μέλη.

Η Ρούλα Κουκούλου με τον Πέτρο Κόκκαλη (αριστερά) και τον Μιλτιάδη Πορφυρογένη στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Ειρήνης

Τον Οκτώβρη του 1947 βγήκε στο βουνό και εντάχθηκε στο ΔΣΕ, με ειδική ευθύνη για τις μαχήτριες του ΔΣΕ. Μετά την ήττα του ΔΣΕ έμεινε 5 χρόνια στη Ρουμανία. Το 1952 έγινε μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

Το 1955 η Ρούλα Κουκούλου ήρθε στην Ελλάδα παράνομα. Συνελήφθη και φυλακίστηκε στου Αβέρωφ και στο Γεντί – Κουλέ. Πέρασε από 4 δίκες, καταδικάστηκε σε 15 χρόνια φυλάκισης. Το 1960 πέρασε από στρατοδικείο και καταδικάστηκε σε ισόβια δεσμά. Απολύθηκε το 1966, μετά από 11 χρόνια φυλακής. Δούλεψε σε συνέχεια στην ΕΔΑ μέχρι τον Απρίλη του 1967, οπότε εξορίστηκε στη Γυάρο, στην Αλικαρνασσό, στον Ωρωπό. Έμεινε 1 χρόνο σε κατ΄ οίκον περιορισμό στο Νησί της Καλαμάτας. Όταν απελευθερώθηκε δούλεψε στην παρανομία και το 1972 βγήκε παράνομα στο εξωτερικό. Πήρε μέρος στο 9ο Συνέδριο του ΚΚΕ και εκλέχθηκε μέλος της ΚΕ και του ΠΓ. Παρέμεινε στην ΚΕ μέχρι το 13ο Συνέδριο. Μετά το 13ο Συνέδριο δούλεψε στο Κίνημα Ειρήνης.

Το 1948 η Ρούλα Κουκούλου παντρεύτηκε με τον τότε Γενικό Γραμματέα της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκο Ζαχαριάδη. Ο γάμος έγινε στις 17 Φεβρουαρίου 1948 στον Άγιο Αχίλλειο Πρεσπών, ένα κατοικημένο νησί που βρίσκεται μέσα στην λίμνη Μικρή Πρέσπα, το οποίο (όπως και πολλά χωριά των νομών Φλώρινας και Καστοριάς) βρισκόταν υπό την στρατιωτική διοίκηση του ΔΣΕ κατά την περίοδο του εμφυλίου. Απέκτησαν έναν γιο, τον Ιωσήφ (Σήφη) (εικονίζεται στη δεύτερη φωτογραφία).

Η Ρούλα Κουκούλου στάθηκε υπόδειγμα αγωνιστικής και κομματικής στάσης. Όπως γράφει στο βιογραφικό της σημείωμα, «στο Κόμμα έμαθα το πραγματικό νόημα της ζωής. Με έκανε και μένα άξια να σταθώ στην πρωτοπορία της εποχής μας, μου έδωσε ιδανικά και γνώσεις και σκοπό, με οδήγησε στον αγώνα. Γνώρισα τη δύναμη του λαού και πείστηκα πως καμία επίθεση και καμία ήττα όσο μεγάλη κι αν είναι, όπως τώρα η ανατροπή του σοσιαλισμού, δεν είναι παντοτινή. Προσωρινά δυσκολεύει και εμποδίζει, μα δεν μπορεί να σταματήσει την κοινωνική πορεία του κόσμου προς το σοσιαλισμό».

Πέθανε στις 21 Γενάρη του 1997.