Ερώτηση του ΚΚΕ: Να προστατευτεί το αρχαιολογικό εύρημα στην κορυφή του λόφου της Παπούρας στο Ηράκλειο Κρήτης
Μέτρα για την προστασία του αρχαιολογικού ευρήματος στην κορυφή του λόφου της «Παπούρας», κοντά στο Καστέλλι Πεδιάδος, στην ΠΕ Ηρακλείου Κρήτης ζητά το ΚΚΕ με Ερώτησή του προς την υπουργό Πολιτισμού.
Συγκεκριμένα οι βουλευτές του ΚΚΕ Μανώλης Συντυχάκης, Σεμίνα Διγενή, Γιάννης Δελής, Μαρία Κομνηνάκα και Αφροδίτη Κτενά αναφέρουν τα εξής:
«Οι πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες, από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου, που είναι σε εξέλιξη στην κορυφή του λόφου της «Παπούρας», κοντά στο Καστέλλι Πεδιάδος, στην ΠΕ Ηρακλείου Κρήτης, έχουν φέρει στο φως ένα εύρημα μοναδικό για την αρχαιολογία της Κρήτης, μαζί με άλλα αρχαιολογικά λείψανα στα πρανή του λόφου (αρχαίο μονοπάτι, κτιριακό συγκρότημα και σπήλαιο).
Πρόκειται για ένα αρκετά εκτεταμένο κτίριο, ξεχωριστό λόγω της μοναδικής του αρχιτεκτονικής μορφής (κατασκευή με δαιδαλώδη διάρθρωση επάλληλων λιθόκτιστων δακτυλίων σε διαφορετικά υψομετρικά επίπεδα, με διαπιστωμένη χρήση στην Εποχή του Χαλκού (περίπου 2000-1800 π.Χ.) και σε συνδυασμό με τη θέση του στην κορυφή ενός λόφου που κατοπτεύει ολόκληρη την έκταση της Πεδιάδας. Μάλιστα, όπως λέγεται από επιστήμονες, όταν ολοκληρωθεί η αρχαιολογική έρευνα και δημοσιοποιηθεί η σημασία του ευρήματος, θα μιλάμε πιθανά για ένα από τα σπουδαιότερα αρχαιολογικά ευρήματα των τελευταίων δεκαετιών.
Ωστόσο, αναστάτωση έχουν προκαλέσει στους αρχαιολόγους και στην τοπική κοινωνία οι πρόσφατες δηλώσεις της Υπουργού Πολιτισμού, σύμφωνα με δημοσιεύματα, με τις οποίες προβλέπεται η τοποθέτηση του ραντάρ του ιδιωτικού αεροδρομίου στο Καστέλλι πάνω στον λόφο της Παπούρας, σε απόσταση αναπνοής από το υπό ανασκαφή μνημείο.
Η εγκατάσταση των ραδιοβοηθημάτων, που απαιτεί εκτενείς διαμορφώσεις και ταπεινώσεις εκατέρωθεν του λόφου, σε άμεση γειτνίαση με την αρχαία κατασκευή, η λατόμευση με χρήση εκρηκτικών, θα προκαλέσει άμεση και έμμεση βλάβη στο ίδιο το μνημείο και τον περιβάλλοντα χώρο του. Θα προκαλέσει τεράστιες μεταβολές και αλλοιώσεις στο ανθρωπογενές περιβάλλον και το αρχαιοτοπίο, διαταράσσοντας την άρρηκτη σχέση που τα συνδέει. Θα καταδικάσει εντέλει το μνημείο σε αφάνεια και ερήμωση, ενδεχομένως και σε μερική καταστροφή, αντί της ανάδειξης και της επισκεψιμότητάς του.
Θυμίζουμε ότι το ΚΚΕ ανέδειξε τους παραπάνω κινδύνους στη συζήτηση της 719-24/03/2025 Επίκαιρης Ερώτησης, απαιτώντας μέτρα προστασίας της περιοχής στην κορυφή του λόφου «Παπούρα», η οποία ανασκάπτεται από τον Σεπτέμβριο 2023.
Επιβεβαιώνονται, και με αυτήν την περίπτωση, οι πολλαπλές αρνητικές συνέπειες στη ζωή των κατοίκων -όχι μόνο της περιοχής της Πεδιάδας, αλλά συνολικά των κατοίκων της Κρήτης- από το ιδιωτικό αεροδρόμιο του Καστελλίου, το οποίο δεν έχει καθόλου σχέση με τις λαϊκές ανάγκες για ασφαλείς και φτηνές μεταφορές.
Αντίθετα, είναι έργο το οποίο θα εξασφαλίζει τεράστια και σίγουρα κέρδη των μονοπωλιακών ομίλων και γι’ αυτό, άλλωστε, το ΚΚΕ καταψήφισε στη Βουλή την αρχική σύμβαση και τη συμπληρωματική σύμβαση του αεροδρομίου και είναι το μόνο Κόμμα που το έπραξε. Από την κατασκευή και τη λειτουργία του αεροδρομίου γίνονται φανεροί οι κίνδυνοι που εγκυμονούν νέα «Τέμπη», στον βωμό του κέρδους των ομίλων.
Με δεδομένο ότι η πολιτιστική κληρονομιά είναι λαϊκή περιουσία, όπως και την επιτακτική ανάγκη, με ευθύνη και χρηματοδότηση του κράτους, να ανασκαφεί πλήρως, να μελετηθεί από τους επιστήμονες, να προστατευθεί, να συντηρηθεί, να αναδειχθεί σε επισκέψιμο αρχαιολογικό χώρο το μοναδικό σε μέγεθος, σχήμα, αρχιτεκτονική σύλληψη και εκτέλεση, μνημείο της «Παπούρας» και να μην υπονομευθεί με κανένα τρόπο η ακεραιότητά του, ο περιβάλλων χώρος του καθώς και η μελλοντική επισκεψιμότητά του,
Ερωτάται η κ. Υπουργός, τι μέτρα θα πάρει η κυβέρνηση, για:
– Ακύρωση του όποιου σχεδιασμού για εγκατάσταση του ραντάρ του ιδιωτικού αεροδρομίου στο Καστέλλι και οιασδήποτε σύγχρονης κατασκευής σε γειτνίαση με το μοναδικό μνημείο στον λόφο «Παπούρα».
– Κήρυξή του σε αρχαιολογικό χώρο, ασφαλή και προσβάσιμο για κατοίκους, επισκέπτες, μελετητές.
– Ούτε σκέψη για απόσπαση του μνημείου από τον χώρο στον οποίο είναι ενταγμένο.
– Να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι ανασκαφές καθώς και η διεξοδική μελέτη των ευρημάτων, με ευθύνη και χρηματοδότηση του κράτους».
