Παλιό Αγγλικό χειροκίνητο τυπογραφικό πιεστήριο του 19ου αιώνα

Το είδα σε εξωτερικό χώρο κάπου στην πόλη της Λευκάδας, το φωτογράφισα, κι έσπαγα το κεφάλι μου να βρω τι στο καλό μηχάνημα είναι. Δεν μου θύμιζε κάτι το συγκεκριμένο. Κι από που άλλωστε. Πάντως έδειχνε να “ναι καλοφτιαγμένο, από χυτοσίδηρο.

Ερχόμενος στο σπίτι και ανατρέχοντας στο διαδίκτυο είδα ότι πρόκειται για ένα παλιό Αγγλικό χειροκίνητο τυπογραφικό πιεστήριο του 19ου αιώνα:

Manufactured in 1862, by Hopkinson and Cope, Finsbury, London

Με μια κίνηση της χειρολαβής μελανώνονταν η μήτρα με τα τυπογραφικά στοιχεία -η στοιχειοθέτηση γινόταν παρά δίπλα- και έτσι επιτυγχάνονταν  η εκτύπωση του στοιχειοθετημένου κειμένου σε φύλλο χαρτιού.

Θα πρέπει ίσως να διασωθεί και να βρει τη θέση του σε κάποιο μουσείο ή βιβλιοθήκη του τόπου μας, χώροι όπου συνήθως εκτίθονται αυτού του είδους τα μηχανήματα. Είναι σίγουρα ένα κομμάτι της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Ο Πανταζής Κοντομίχης καταγράφει στο βιβλίο του «Ο τύπος της Λευκάδας 1800-1987» (εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα 2003) 130 εφημερίδες και 10 περιοδικά που εκδόθηκαν -στο χρονικό διάστημα που περιγράφει- στη Λευκάδα. Από τις πιο παλιές -χειρόγραφες και έντυπες- εφημερίδες «ελάχιστα μόνον φύλλα γλύτωσαν, από άλλες ένα και μοναδικό, κι από κάποιες άλλες κανένα, μόνον ο τίτλος τους!». Αναφέρει επίσης ότι η πρώτη έντυπη λευκαδίτικη εφημερίδα με τον τίτλο «ΛΕΥΚΑΣ» εκδόθηκε στα 1866 -συμπίπτει χρονικά με το αναφερόμενο τυπογραφικό πιεστήριο- «γιατί τότε φαίνεται πως εγκαταστάθηκε στο νησί και το πρώτο τυπογραφείο».

Τυπογραφικό εργαστήρι: Διακρίνεται αριστερά ο τυπογράφος - στοιχειοθέτης, η κάσα του με τα τυπογραφικά στοιχεία και δεξιά δύο εργάτες που δουλεύουν στο πιεστήριο (Πηγή για τη φωτογραφία: Κέντρο Διάσωσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας).