Περίπλους Κάβου Νηράς παρέα με τον Ιωσήφ Παρτς – Μέρος 2ο

Τον προηγούμενο αιώνα στα πιο κοντινά χωριά στο ακρωτήρι του Λευκάτα ζούσε το παραμύθι της «Κυράς».

«Ήταν μια φορά κι έναν καιρό νιά βασίλισσα κι έβγαλε νόμο όποια «λαθέψει» να γκρεμίζεται απ’ το βράχο του Λευκάτα.

Το’ φερε όμως η τύχη να «λαθέψει» πρώτη η ίδια (ν’ απατήσει τον άνδρα της).

Ο κόσμος την παρακαλούσε να μη πέσει, μ’ αυτή επέμενε να κρατήσει το νόμο.

Τότε της έδεσαν φτερά και πουλιά στο σώμα κι άπλωσαν από κάτω πανιά για ν’ αλαφροπέσει.

Όμως μόλις η βασίλισσα έφτασε στη μέση του βράχου σκίστηκε στα δύο και από τότε λένε τον βράχο «Κάβο της Κυράς»².

«Πάνω στον τελευταίο βράχο με ιδιαίτερα λείο τοίχωμα ο χώρος ήταν τόπος λατρείας και θα μπορούσε να έπαιζε κάποιο ρόλο κατά το απεγνωσμένο άλμα από τους Λευκαδικούς βράχους, το οποίο άλμα κατά τους ιστορικούς χρόνους έπρεπε να εκτελέσουν καταδικασμένοι εγκληματίες στα πλαίσια των γιορτών προς τιμήν του Απόλλωνα.

Κάποιοι επιζούσαν. Έχοντας δεμένα πάνω τους φτερά και με κινήσεις σαν αυτές των πουλιών προσπαθούσαν να μειώσουν την ταχύτητα της πτώσης.

Στους πρόποδες του τοιχώματος υπήρχαν ακάτια έτοιμα να περιμαζέψουν αυτόν που έπεφτε στη θάλασσα…..

Σήμερα ένα τέτοιο άλμα σε κάθε περίπτωση θα ήταν μοιραίο. Διότι στους πρόποδες του τοιχώματος δεν υπάρχουν βαθιά νερά αλλά ένα προεξέχον τμήμα του βράχου που σχηματίστηκε από την κυματαγωγή καλλυμένο από ένα λεπτό στρώμα νερού….

Ο περίπλους αυτού του αιχμηρού ακρωτηρίου ήταν σίγουρα μια κουραστική διαδικασία για τους αρχαίους θαλασσοπόρους εξαιτίας της συχνής εναλλαγής του ρεύματος του αέρα και στις δύο πλευρές του ακρωτηρίου.

Η αποφυγή αυτής της ρότας ήταν σίγουρα ένας εκ των βασικών σκοπώντων προσπαθειών διάνοιξης του καναλιού διάπλου ανάμεσα στη Λευκάδα και την ηπειρωτική χώρα.

Ο κόλπος της Βασιλικής στα ανατολικά του ακρωτηρίου με το έξοχο αγκυροβόλιο, ήταν ένα επιθυμητό καταφύγιο για τα πλοία που δεν μπορούσαν να πραγματοποιήσουν τον περίπλου του ακρωτηρίου όταν επικρατούσαν ισχυροί άνεμοι ή θυελλώδης καιρός»³.

¹ Ο Γερμανός γεωγράφος Ιωσήφ Παρτς (Josef Partsch, 1856-1925), καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Breslau, επισκέφθηκε την Κέρκυρα, την Κεφαλονιά την Λευκάδα και την Ιθάκη την περίοδο 1885-1890. Στη μονογραφία του δεν περιγράφει μόνον (για πρώτη φορά ολοκληρωμένα) τη φυσική γεωγραφία και το κλίμα των νησιών, αλλά διατυπώνει καίριες παρατηρήσεις για το υπέδαφος, την αγροτική παραγωγή (της σταφίδας και του ελαιολάδου), τις νοοτροπίες και τις ασχολίες των κατοίκων της υπαίθρου, και παραθέτει στατιστικές του πληθυσμού του έτους 1889. Ο Παρτς μελέτησε σε βάθος τους αρχαίους συγγραφείς και την επτανησιακή ιστοριογραφία αλλά και ανέκδοτες πηγές (εκθέσεις Βενετών προβλεπτών), από τις οποίες αντλεί εμπεριστατωμένα στοιχεία για την πολιτική, την κοινωνική και την πολιτισμική εξέλιξη των Επτανησίων. Η περιηγητική μονογραφία του Παρτς είναι αξιόλογη ιστορική πηγή υποδομής, που αντικατοπτρίζει τη φιλολογική του κατάρτιση, και μας παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τα Επτάνησα στο δ΄ τέταρτο του 19ου αιώνα.

² Π. Ροντογιάννη. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΛΕΥΚΑΔΑΣ

³ Από τις εκδόσεις Fagotto books κυκλοφορεί η Γεωγραφική μονογραφία του Josef Partsch «Η Νήσος Λευκάς».

Αιθεροβάμων