Πίνακες εμπνευσμένοι από το «Πήδημα της Σαπφούς»

Είναι γνωστός ο μύθος που θέλει την Σαπφώ, την αρχαία λυρική ποιήτρια, να πέφτει από τα βράχια της Λευκάδας στη θάλασσα, λόγω του ανεκπλήρωτου έρωτά της προς το Φάωνα, που την απέρριψε και την εγκατέλειψε. Δεν είναι όμως γνωστό, αν υπήρξε καν πρόσωπο με αυτό το όνομα ή αν πρόκειται για θρύλο. Πιθανότατα πρόκειται για παρερμηνεία κάποιου ποιήματός της, όπου η Σαπφώ εξυμνεί την ομορφιά του Φάωνα, ακόλουθου της Αφροδίτης.

Ζακ-Λουί Νταβίντ (Jacques-Louis David), Σαπφώ και Φάωνας, λάδι σε καμβά, 1809, Μουσείο Ερμιτάζ

Τον 6ο π.Χ. αιώνα η παράδοση για το πήδημα των ερωτευμένων ήταν πολύ διαδεδομένη, αφού το αναφέρουν σε στίχους τους πολλοί αρχαίοι ποιητές. Αυτό θα μνημόνευε και η Σαπφώ, η μεγάλη ποιήτρια της αρχαιότητας, και ίσως από κει να βγήκε ότι τάχα πήδηξε από το Λευκάτα. Ο Μύθος φτάνει μέχρι της μέρες μας και γι΄ αυτό ονομάζεται και Κάβος της Κυράς. Στο θεατρικό έργο του Μενάνδρου με τίτλο «Λευκαδία», τη διάσωση του οποίου οφείλουμε στον Στράβωνα, διαβάζουμε:

Ο λόγιος, και δικαστικός, Θεόδωρος Ν. Φλογαΐτης αναφέρει για «Το άλμα της Λευκάδος» (Ημερολόγιον Σκόκου, Τομ. 13, 1898):

«… Εξεγείρει όμως εικότως την περιέργειαν των μελετητών της ελληνικής αρχαιότητος δια το εξαιρετικόν όλως του πράγματος η κοινώς επικρατήσασα το πάλαι πεποίθησις περί της θριαμβευτικής εις θεραπείαν των υπό ερωτικής νόσου διαβιβρωσκομένων δυνάμεως του άλματος της Λευκάδος, ήτοι του πηδήματος από του ακρωτηρίου Λευκάτα της νήσου Λευκάδος εις την θάλασσαν, όπερ ην άλλως δια το ύψος του ακρωτηρίου τοσούτο επικίνδυνον, ώστε πλείστοι όσοι μεθ΄ όλας τας λαμβανομένας προφυλάξεις απηλλάσοντο μεν του οχληροτάτου φόρτου των ερωτικών αδημονιών, αλλά συναπηλλάσσοντο εν ταυτώ και της προφιλεστάτης αυτοίς άλλως ζωής. Τις αγνοεί ότι εκεί εθανατώθη μεταξύ πολλών άλλων και Σαπφώ η αοίδιμος, Μούσα η δεκάτη, η κατ΄ εξοχήν του έρωτος ποιήτρια, θέλουσα να ιαθή από της καταλαβούσης αυτήν εκ του προς τον περικαλλή Φάωνα ατυχούς έρωτος ψυχοβόρου νόσου;»


Αριστερά: Τεοντόρ Σασεριώ (Théodore Chasseriau), Ο θάνατος της Σαπφώ, 1840, Μουσείο του Λούβρου. Δεξιά: Γκρο Αντουάν-Ζαν (Antoine-Jean Gros), Sappho at Leucate, Musée Baron Gérard, Bayeux

Ο μύθος αυτός, όπως είναι φυσικό, ενέπνευσε πολλούς ζωγράφους, κάποια έργα των οποίων παρουσιάζουμε.


Αριστερά: Τεοντόρ Σασεριώ (Théodore Chasseriau), Η Σαπφώ στο βράχο της Λευκάδας. Δεξιά: Jean-Joseph Taillasson, Η Σαπφώ ορμά στη θάλασσα, 1791


Αριστερά: Γκυστάβ Μορώ (Gustave Moreau), Η Σαπφώ στη Λευκάδα. Δεξιά: Edmund Friedrich Kanoldt, Η Σαπφώ στο βράχο της Λευκάδας