Η κυρά Αγαθή με τη ρόκα στα χέρια της…

Μια από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες στις αυλές και τις γειτονιές της λευκαδίτικης υπαίθρου παλιότερα. Οι γυναίκες με τη ρόκα στα χέρια… Πολλές από τις ρόκες αυτές ήταν σκαλισμένες, πραγματικά λαϊκά κομψοτεχνήματα! Αντάμα και τα γκαπ-γκουπ του αργαλειού, που δεν έλειπε από κανένα χωριάτικο σπίτι, όπου θα κατέληγε, μετά και από άλλα στάδια κατεργασίας το μαλλί. Για να γίνουν οι μαντανίες, οι βελέτζες, οι καρπέτες, τα σαγιάσματα και τα άλλα χοντροσκούτια.

Η φωτογραφία έχει ληφθεί στα μέσα της δεκαετίας του ΄60, μάλλον από τον Fritz Berger, όταν υλοποιούνταν, από Ελβετούς κυρίως, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής βοήθειας προς την Ελλάδα, η δράση της «Χριστιανικής Υπηρεσίας Ειρήνης» σε χωριά της νοτιοδυτικής Λευκάδας.

Εικονίζεται η κυρά Αγαθή Πεντεσπίτη (1918-2012) με τη ρόκα στα χέρια να γνέθει το μαλλί. Την πρώτη ύλη την προμηθεύονταν από τον κτηνοτρόφο Χρήστο Αυλωνίτη (Καραμάνη) από τα Χορτάτα, καθώς το μαλλί από τα λίγα μαρτίνια του σπιτιού δεν έφτανε και τα προικιά των τριών κοριτσιών της οικογένειας δεν χωρούσαν αναβολές. Αργότερα στον ίδιο αργαλειό θα έπαιρνε την σκυτάλη η κόρη της Σπυριδούλα, υφαίνοντας για τους «Ελβετούς» σακούλια, υφάσματα για τσάντες κ.ά., που τα προωθούσαν, μαζί με τα υφαντά και άλλων γυναικών, στην αγορά. Μεγάλη υπόθεση για τις γυναίκες του χωριού την εποχή εκείνη, για το συμπλήρωμα του πενιχρού οικογενειακού προϋπολογισμού. «Μας μύρισε λεφτό… Που να δούμε λεφτά εκείνα τα χρόνια και ειδικά οι γυναίκες», μας είχε εκμυστηρευτεί πριν λίγο καιρό μια υφάντρα της εποχής που εξακολουθεί και σήμερα να κάνει τη δουλειά αυτή.

Η φωτογραφία έχει ληφθεί στη διπλανή αυλή του σπιτιού της κυράς Αγαθής, καθώς οι γείτονες είχαν μεταναστεύσει και είχε την άδεια τους να την χρησιμοποιεί. Κρίνοντας από το ακλάδευτο και πεσμένο φραγκιάτο που το συγκρατούν πρόχειρα δυο φορκάτες (κάτι ανάλογο χρησιμοποιούνταν από τους αγρότες στο φόρτωμα των γαϊδουριών, για να μη γέρνει από τη μια μεριά το σαμάρι, που το έλεγαν όμως φορτωτήρα) η φωτογραφία θα πρέπει να έχει τραβηχτεί χειμώνα.

Στην πιο πάνω φωτογραφία φαίνεται από άλλη οπτική γωνία η ίδια αυλή και το ίδιο λιθάρι που ο γιος της κυρά Αγαθής, ο Κώστας, το χρησιμοποιούσε σα γραφείο στα πρώτα του μαθητικά χρόνια – προσέξτε και το μελανοδοχείο που προσωπικά δεν το προλάβαμε να χρησιμοποιείται. Άλλες εποχές, αναντίρρητα δύσκολες και στερημένες, που είχαν όμως τη δική τους χάρη και γιατί όχι γοητεία.