Στο Μοναστήρι της Κόκκινης Εκκλησιάς

Έχουμε επισκεφτεί και άλλες φορές το Μοναστήρι της Κόκκινης Εκκλησιάς. Για πρώτη φορά συνέβη αυτό πριν από πολλά χρόνια, πιτσιρικάς τότε, ξεκινώντας από τους Σκάρους. Ο λόγος της επίσκεψης ήταν οι μεγάλες βρακατσανιές γύρω από το Μοναστήρι. Κοντεύει σε λίγο η εποχή που ωριμάζει η πρώιμη αυτή ποικιλία των σύκων.

Ο σκοπός της σημερινής μας επίσκεψης ήταν να δούμε, με την ευκαιρία της τέλεσης του Όρθρου και της Θ. Λειτουργίας, για πρώτη φορά το εσωτερικό του καθολικού του Μοναστηριού.

Δεν έχουν διασωθεί πολλά πράγματα. Η εκκλησία είχε κλαπεί παλιότερα -είχαν βουίξει τότε τα κοντινά χωριά- καθώς κάτι τέτοιο και σε αυτές τις διαστάσεις συνέβαινε μάλλον για πρώτη φορά στα χωριά μας. Λίγες εναπομείναντες εικόνες, όπως στο κάτω μέρος του τέμπλου (δεσποτικά), έργα του αγιογράφου Μιχαήλ Τζεν -εικάζεται ότι ήρθε στα Επτάνησα μετά την άλωση του Χάνδακα (Ηράκλειο) από τους Τούρκους το 1669- που συνήθιζε να υπογράφει «ΧΕΙΡ ΜΙΧΑΗΛ ΤΟΥΝΤΖΕ», μεταφέρθηκαν αργότερα και εκτίθενται σήμερα οι περισσότερες στο Μουσείο Μεταβυζαντινών Εικόνων που στεγάζεται στον πάνω όροφο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδας. Μεταξύ αυτών οι:

• Θεοτόκος Ένθρονη «Η Κυρία των Αγγέλων», 1723, Μιχαήλ Τουντζέ, Διαστ. 0,93 Χ 0,65.
• Χριστός «Βασιλεύς Βασιλευόντων και Μέγας Αρχιερεύς», 1723 (;), Μιχαήλ Τουντζέ (;), Διαστ. 0,93 Χ 0,65.
• Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, Μιχαήλ Τουντζέ, Διαστ. 0,93 Χ 0,65.
• Ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, Μιχαήλ Τουντζέ.

Ένας παλιός Σταυρός στο αέτωμα του τέμπλου -τα σημάδια στο σημείο που βρισκόταν είναι εμφανή μέχρι σήμερα- κλάπηκε αργότερα στα μέσα της δεκαετίας του 1970, οι δράστες όμως συνελήφθησαν και επεστράφη. Φυλάσσεται σήμερα μαζί με τα θεριόψαρα στο Ναό της Αγίας Παρασκευής στα Πλατύστομα, όπως μας εκμυστηρεύτηκε ο επί δεκαετίες παλιός ιερέας του οικισμού. Λιγοστές τοιχογραφίες, κατεστραμμένες κι αυτές, άλλες από άγνοια και άλλες από τη φθορά του χρόνου, σώζονται στη βόρεια πλευρά του καθολικού και στην αψίδα του Ιερού.

Το μόνο λοιπόν που έχει διασωθεί σχετικά καλά μέχρι τις μέρες μας είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο που θα πρέπει να έγινε όταν ανεγέρθη ο σημερινός ναός, μετά την καταστροφή από τον σεισμό το 1704 του αρχικού ναού. Σε μια πέτρινη επιγραφή πάνω από την νότια θύρα του ναού αναφέρεται κάτω από τον Σταυρό το έτος «1722».

Να αναφέρουμε τέλος ότι μετά την Θ. Λειτουργία ακολούθησε στον προαύλιο χώρο του Μοναστηριού εορταστική εκδήλωση που διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πλατυστόμων.