ΛΕΥΚΑΔΑ – Δρόμοι, πλατείες, συνοικίες …με ιστορία | Λευκαδίτικα Νέα - Lefkada News
Published On: Σα, Ιουν 8th, 2013

ΛΕΥΚΑΔΑ – Δρόμοι, πλατείες, συνοικίες …με ιστορία

Μια αξιέπαινη Ερευνητική Εργασία της Α’ Λυκείου Λευκάδας (Τμήμα Α1, 2ου ΓΕΛ Λευκάδας, 2012-13)

12Είχαμε ξεκινήσει παλιότερα στη σελίδα αυτή μια στήλη που την είχαμε ονομάσει «Ένας δρόμος, μια ιστορία» (αν θυμόμαστε τώρα καλά είχαμε δανειστεί τον τίτλο από κάποια παλιά τοπική εφημερίδα που μας διαφεύγει τώρα το όνομά της) σε μια προσπάθεια να καταγράψουμε την προέλευση των ονομάτων των δρόμων της πόλης μας. Στο πλαίσιο αυτό κάναμε αναφορά στις οδούς: Καρούσου Τζαβαλά, Στράτου Τσέγιου, Σταύρακα Πανάδα και Διονυσίου Δεβάρη. Μια προσπάθεια που δεν είχε όμως συνέχεια -που να τα προλάβει κανείς όλα- αν και το είχαμε πάντα κατά νου.

Μόλις χθες πληροφορηθήκαμε για μια καταπληκτική και αξιέπαινη Ερευνητική Εργασία της Α’ Λυκείου Λευκάδας (Τμήμα Α1, 2ου ΓΕΛ Λευκάδας, 2012-13), με υπεύθυνους καθηγητές τους Κατοίκου Μαίρη και Βαγενά Παναγιώτη, όπου καταγράφονται οι οδοί, οι πλατείες και οι συνοικίες της πόλης της Λευκάδας καθώς και η σημασία τους. Στις 100 περίπου σελίδες της εργασίας περιγράφονται συνολικά 157 δρόμοι, 13 πλατείες και 20 συνοικίες της πόλης μας. Αναφέρουν οι συντάκτες της εργασίας:

σοκακι

Σοκάκι της πόλης μας σχεδιασμένο από τη μαθήτρια Φανή Γράψα

«Πολλές φορές έχουμε αναρωτηθεί από πού προέρχεται το όνομα της οδού που κατοικούμε ή τα ονόματα των δρόμων της πόλης που χρησιμοποιούμε καθημερινά για να προσανατολιστούμε και να κινηθούμε σε αυτή. Ποιοί δηλαδή είναι αυτοί, τα ονόματα των οποίων αναφέρονται, καθώς και ποιά είναι η σημασία των γεγονότων και των τοποθεσιών στις οποίες αναφέρονται;

Στην παρούσα εργασία, που εντάσσεται στα πλαίσια της Ερευνητικής Εργασίας της Α’ Λυκείου, καταγράφονται οι οδοί, οι πλατείες και οι συνοικίες της πόλης της Λευκάδας καθώς και η σημασία τους. Σκοπός της εργασίας αυτής είναι να γνωρίσουμε την ιστορία των ονομάτων των δρόμων, των πλατειών και των συνοικιών της πόλης μας, να θυμηθούμε γεγονότα της Ελληνικής Ιστορίας και να εμπνευστούμε από την προσωπικότητα και το έργο σημαντικών ανθρώπων του τόπου μας.

Η συλλογή πληροφοριών έγινε από στοιχεία του Δήμου Λευκάδας, από βιβλία της Σχολικής μας Βιβλιοθήκης, της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδας και της Χαραμόγλειου Βιβλιοθήκης, από το διαδίκτυο και από αφηγήσεις ντόπιων ανθρώπων. Στην προσπάθεια μας αυτή και με την ελπίδα να πετύχαμε το σκοπό μας, ευχαριστούμε θερμά όλους όσους βοήθησαν και ιδιαίτερα τους: κα Μαρία Ρούσσου, προϊσταμένη της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδας, για την αμέριστη βοήθειά της στην αναζήτηση στοιχείων – κο Γιώργιο Καραλιόλιο, γενικό γραμματέα του Δήμου Λευκάδας, για τα στοιχεία του Δήμου που μας παρείχε και – κους Γιάννη και Σταύρο Δελαπόρτα για τις πληροφορίες που μας παρείχαν».

3Για λίγους δρόμους δεν βρέθηκαν, στο πλαίσιο της έρευνας, στοιχεία. Χαρακτηριστικά αναφέρονται οι οδοί: ΚΟΥΡΤΗ ΝΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΧΑΓΟΥ, ΚΟΨΙΔΑ ΗΛΙΑ, ΜΑΝΕΣΗ, ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ ΝΙΚ. ΛΟΧΑΓΟΥ, ΦΙΛΑΝΔΡΟΥ ΝΑΥΑΡΧΟΥ, ΚΑΤΩΠΟΔΗ ΓΕΩΡΓ. (βρέθηκε μόνο μια αναφορά ότι τον Ιανουάριο του 1951 δημιουργήθηκε στην Αθήνα Παλλευκάδια Επιτροπή Εορτασμού των 100 χρόνων της Φιλαρμονικής Εταιρείας της Λευκάδας).

Για κάποιους άλλους πάλι δρόμους, αναφέρουν οι συντάκτες της έρευνας ότι «στις περιπτώσεις όπου το όνομά τους ήταν μόνο ένα επώνυμο ή στις περιπτώσεις όπου υπήρχαν συνωνυμίες, τότε καταγράφηκαν περισσότερες από μία εκδοχές, αφού δε γνωρίζαμε για ποιο συγκεκριμένο πρόσωπο επρόκειτο». Συγκεκριμένα για τις οδούς: ΒΑΡΖΕΛΗ (Οικογένεια απόγονων Χιωτών Προσφύγων – Οικογένεια γιατρών από τα Γιάννενα), ΔΟΞΑΡΑ (Παναγιώτης Δοξαράς: [1662-1729] – Νικόλαος Δοξαράς: [1706/1710–1775]), ΚΑΤΣΙΚΟΓΙΑΝΝΗ Χ. (Χρήστος Κατσικογιάννης, ανήκει στην οικογένεια Κατσικογιανναίων αρματολών από τη Ζαβέρδα της Ακαρνανίας που ζούσαν και έδρασαν στη Δυτική Αιτ/νία – Χρήστος Κατσικογιάννης, Γιος του Ευστάθιου Κατσικογιάννη), ΚΟΝΤΑΡΗ (Οικογένεια Κόνταρη – Κόνταρης Διονύσιος – Κόνταρης Ανδρέας), ΜΕΣΣΗΝΗ Γ. (Μεσσήνης Γεώργιος, μέλος της ΕΠΟΝ Λευκάδας – Μεσσήνης 4Γεράσιμος [1897-1957], λόγιος και έμπορος στη Βενετία), ΜΕΤΑΞΑ (Μεταξάς Ιωάννης του Γεωργίου, ανιψιός της γυναίκας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, σκοτώθηκε στο Μανιάκι – Μεταξάς Νικόλαος, βυζαντινός ευγενής, γόνος της ιστορικής βυζαντινής οικογένειας των Μεταξάδων – Μεταξάς Ιωάννης (Μιχαήλ) του Παναγή, ανώτατος αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού και στη συνέχεια πρωθυπουργός και δικτάτορας), ΣΤΕΦΑΝΙΤΣΗ Π. (Στεφανίτσης Πέτρος – Στεφανίτσης Πάνος, εισοδηματίας που συμμετείχε το 1850 στην ίδρυση της Φιλαρμονικής Εταιρείας Λευκάδας), ΤΣΑΡΛΑΜΠΑ Μ. (Μάρκος Τσαρλαμπάς, διδάκτωρ της Νομικής και των Πολιτικών Επιστημών και γαμπρός του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη – Μάρκος Αλ. Τσαρλαμπάς, βουλευτής Λευκάδας από το 1924 έως το 1933 με το κόμμα του Ελ. Βενιζέλου), ΦΙΛΙΠΠΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ (Φίλιππας Ευστάθιος, Λευκαδίτης βουλευτής – Φίλιππας Ευστάθιος του Γεωργίου [1817-1864], Λευκαδίτης συγγραφέας-λόγιος), ΦΛΟΓΑΪΤΗ ΘΕΟΔΩΡΟΥ (Φλογαΐτης Θεόδωρος [1755-1823], δήμαρχος Οδησσού και ιδρυτής της πρώτης ελληνικής κοινότητας στη Ρωσία – Φλογαΐτης Θεόδωρος του Νικολάου, νομομαθής πολιτικός και δημοσιογράφος), ΦΛΟΓΑΪΤΗ Σ. (Φλογαΐτης Σπύρος του Σπυρίδωνος, αγροτοκτηματίας, πατέρας του Ιωάννη Φλογαΐτη – Φλογαΐτης Σπυρίδων του Δημητρίου, συμμετείχε στην εξέγερση των αγροτών το 1819).

Σαν σκέψη έχουμε να προσθέσουμε τα εξής: Εκτός του ότι θα ήταν καλό να ληφθούν υπόψη τα πιο κάτω συμπεράσματα της έρευνας από τους κάθε λογής αρμόδιους του τόπου μας (σε πόλεις της Ευρώπης κάτω από το όνομα του δρόμου αναγράφονται, αν είναι αφιερωμένος σε κάποιο πρόσωπο, η κύρια ιδιότητά του καθώς και οι ημερομηνίες γέννησης και θανάτου του), καλό θα ήταν επίσης να συνεχιστεί η προσπάθεια αυτή, από το σχολείο και τους υπεύθυνους καθηγητές και αφού ενδεχόμενα συμπληρωθεί με όσα στοιχεία λείπουν, να εκδοθεί η ερευνητική εργασία ως μπροσούρα ή βιβλιαράκι, καθώς πιστεύουμε ότι είναι κάτι που λείπει από τον τόπο μας.

Εκτός από την ονοματολογία των δρόμων έγινε επίσης από την ερευνητική ομάδα και στατιστική ανάλυση των στοιχείων. Από τα συμπεράσματα προκύπτουν τα ακόλουθα:

5

  • Οι αγωνιστές – πολιτικοί – δήμαρχοι κατέχουν το 48%, οι πνευματικοί – αθλητές – ευεργέτες το 33%, οι τόποι – έννοιες κατέχουν το 12% και οι Άγιοι – Ιερωμένοι 7%.
  • Πιο συγκεκριμένα οι αγωνιστές της πατρίδας μας κατέχουν την πρώτη θέση (25%), μετά οι πολιτικοί και δήμαρχοι (19%), ακολουθούν οι γεωγραφικοί τόποι (14%), οι επιστήμονες (10%) και οι καλλιτέχνες (10%).
  • Τα ονόματα ανδρών υπερτερούν κατά πολύ των γυναικών, με ποσοστά 80% έναντι 4%, που σημαίνει ότι αν και συναντάμε αρκετές γυναίκες (ποιήτριες, καλλιτέχνιδες, αγωνίστριες) στην ιστορία της Λευκάδας, παρόλα αυτά ελάχιστες έχουν τιμηθεί.
  • Τα περισσότερα ονόματα ανήκουν σε Λευκαδίτες κατά 68%, σε Έλληνες μη Λευκαδίτες 27% και σε ξένους 5%.
  • Επίσης, υπάρχουν δρόμοι και πλατείες χωρίς όνομα, αλλά και σημαντικές προσωπικότητες από την Λευκάδα που δεν έχουν τιμηθεί. Και όσον αφορά στη σήμανση των δρόμων, κυρίως στην παλιά πόλη, υπάρχουν λιγοστές πινακίδες στους δρόμους ή είναι παλιές, ξεθωριασμένες και δυσδιάκριτες.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι από τα αποτελέσματα της έρευνας με ερωτηματολόγιο (απαντήθηκε την περίοδο Φεβρουαρίου-Μαρτίου 2013 από άτομα που διαμένουν στην πόλη της Λευκάδας) προκύπτει μεταξύ άλλων ότι:

6

  • Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν από που προήλθε το όνομα του δρόμου που διαμένουν (65%), ούτε από πού προήλθε η ονομασία Βαρδάνια (65%), ούτε ποιο είναι το όνομα της κεντρικής πλατείας της Λευκάδας (57%), αλλά έχουν αναζητήσει σε βιβλία ή στο διαδίκτυο τη σημασία κάποιου δρόμου σε ποσοστό 59%.
  • Το 41% χρησιμοποιούν (και το 37% μερικές φορές) τα ονόματα των δρόμων για να προσανατολιστούν στην πόλη και θα προτιμούσαν (το 74%) να αναγράφονται λίγα στοιχεία σε κάθε πινακίδα, που να αφορούν την ονομασία κάθε δρόμου, αφού όλοι (100%) πιστεύουν ότι είναι σημαντικό να γνωρίζουμε την ιστορία του τόπου μας.

Παραθέτουμε τέλος με αλφαβητική σειρά, ενδεικτικά από την εργασία αυτή, κάποιους από τους δρόμους της πόλης μας, που είτε δεν μας έλεγαν απολύτως τίποτε προσωπικά, είτε πάλι θα μπορούσαν απ΄ την άλλη μεριά να μας διηγηθούν τόμους ολόκληρους:

ΑΡΑΚΛΕΙΩΤΗ ΑΡΧΙΕΡΕΑ

Είναι δρόμος κάθετος στην κεντρική οδό Ιωάννου Μελά και είναι η προέκταση της Αναστ. Σκιαδαρέση (δρόμος μπροστά από τη Χαραμόγλειο Βιβλιοθήκη) προς την Αστυνομία.

Ο Δανιήλ (Διονύσιος) Αρακλειώτης (1770-1853) γεννήθηκε στη Λευκάδα και φοίτησε στο σχολείο της Ιεράς Μονής Φανερωμένης και στη σχολή του Καρπενησίου. Επιστρέφοντας στη Λευκάδα εκάρη μοναχός στην Ι.Μ. Φανερωμένης και αργότερα χειροτονήθηκε διάκονος και έλαβε τον τίτλο του Αρχιδιάκονου. Η προσφορά του – εκκλησιαστική κυρίως αλλά και εθνική – ήταν πολύ σημαντική. Το 1817 χειροτονήθηκε “Επίσκοπος Βονδίτζης” και εργάστηκε σαν τιτουλάριος και βοηθός του Μητροπολίτη. Το 1850 βοηθούσε στο λειτουργικό και ποιμαντικό έργο τον υπέργηρο Μητροπολίτη Λευκάδας και Αγίας Μαύρας Ευγένιο, που απεσύρθη στην Ι.Μ. Φανερωμένης και κατείχε τον τίτλο του “Πρωτεύοντος εν τη Ιερά Μονή Φανερωμένης”. Μετά το θάνατο του Μητροπολίτη Ευγένιου (1851), θα διακονήσει την τοπική εκκλησία για μικρό διάστημα, αφήνοντας όμως σημαντικό ποιμαντικό και κοινωνικό έργο. Έδωσε προτεραιότητα στη χειροτονία κληρικών με ήθος και διάθεση διακονίας και βοήθησε στην επαναλειτουργία και στέγαση των σχολείων των Τσουκαλάδων και Φρυνίου στην Ι.Μ. Φανερωμένης.

ΑΣΠΡΟΓΕΡΑΚΑ ΠΑΠΑ

Είναι δρομάκι κάθετο στην παραλιακή οδό Άγγελου Σικελιανού.

Ο Λευκαδίτης ιερέας Νικόλαος Ασπρογέρακας ήταν πρωτοπαλίκαρο του Γρίβα και σκοτώθηκε το 1854. Κατά την επανάσταση της Ηπείρου και Θεσσαλίας (1854) ένα τμήμα 50 Λευκαδιτών αγωνίστηκε υπό το Γρίβα στο Κοτσουλιό και ένα άλλο υπό τον Ιθακήσιο αντισυνταγματάρχη Ιωαννόπουλο στο Μέτσοβο (25-26-27/3/1854), όπου 12 Λευκαδίτες σκοτώθηκαν και διακρίθηκε για την ανδρεία του ο ιερέας Νικόλαος Ασπρογέρακας.

ΒΕΡΓΙΝΗ ΗΛΙΑ

Δρόμος κάθετος στην οδό Ούλωφ Πάλμε στα Βαρδάνια.

veginis_iliasΟ Ηλίας Σπυρίδωνος Βεργίνης ήταν αθλητής, είχε αναδειχθεί πρωταθλητής της Ελλάδας και Βαλκανιονίκης στη σφαίρα. Γεννήθηκε το 1908 και πέθανε το 1973 στους Τσουκαλάδες της Λευκάδος. Ήταν φοιτητής της Φυσικομαθηματικής Σχολής και για πρώτη φορά έριξε σφαίρα στο Παναθηναϊκό Στάδιο το 1928 με πολύ καλή επίδοση. Πήρε μέρος σε πολλούς αγώνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η εξαντλητική προπόνηση κλόνισε την υγεία του, αλλά επέμενε να κατεβαίνει σε αγώνες. Είχε καλές επιδόσεις στην ελεύθερη δισκοβολία, στο άλμα σε ύψος, σε μήκος και στα 110 με εμπόδια. Στο τέλος της αθλητικής του σταδιοδρομίας νίκησε σε πολλά αγωνίσματα στους Ελληνοελβετικούς αγώνες το 1931, που έγιναν σε διάφορες πόλεις της Ελβετίας. Όσο αφορά τη πολιτική του σταδιοδρομία είχε εξοριστεί στην Ικαρία αλλά εξαιτίας της αρρώστιας του -φυματίωση- απολύθηκε «λόγω ανηκέστου βλάβης».

ΒΕΡΡΟΙΩΤΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ

Δρομάκι κοντά στην Αγία Παρασκευή.

Ο Ευστάθιος Βερροιώτης ήταν γιατρός και ο πρώτος λαϊκός δήμαρχος της Λευκάδας για δύο θητείες. Γεννήθηκε ίσως το 1860 και φοίτησε στο Ελληνικό Σχολείο από το 1868 ως το 1872. Μετά από 5 χρόνια γράφτηκε στην Α’ τάξη του Γυμνασίου το 1877-78 σε ηλικία 17 ετών. Αργότερα φοίτησε Β’ και Γ’ τάξη στο Γυμνάσιο της Ερμούπολης (1878 – 1881). Το σχολικό έτος 1881-82 επανήλθε στη Λευκάδα και γράφτηκε μαθητής της Δ’ γυμνασίου και πήρε απολυτήριο. Το 1882 ήταν πρωτοετής της ιατρικής στην Αθήνα. Το 1887 πήρε πτυχίο Ιατρικής και εγκαταστάθηκε ως γιατρός στην Καρυά Λευκάδας. Ασχολήθηκε με τα κοινά στο πλαίσιο του Συλλόγου Καρυάς. Τα επόμενα χρόνια ίδρυσε Λαϊκή Σχολή στην Λευκάδα, στην οποία γινόταν διαλέξεις και μαθήματα που μετέδιδαν ωφέλιμες και πρακτικές γνώσεις. Το 1889 θα εκδώσει την εφημερίδα Κλειώ. Για δύο θητείες (1899-1907) ήταν ο πρώτος λαϊκός Δήμαρχος της Λευκάδας, μια επιτυχημένη παρένθεση στις δημαρχιακές θητείες των αρχόντων και των εμποροκτηματιών. Το 1910 εκλέχτηκε βουλευτής στην Α’ Αναθεωρητική Βουλή.

ΓΕΛΑΔΟΥΛΗ Π.

Δρομάκι κάθετο στην παραλιακή οδό Άγγελου Σικελιανού.

Ο Γελαδούλης ήταν ένας φτωχός αλλά αξιομνημόνευτος πατριώτης. Οι Άγγλοι κατακτητές εκείνη την εποχή έκλεισαν με λέμβους τη θάλασσα μεταξύ Ακαρνανίας και Λευκάδας, έστησαν πολυβόλα στο Πέραμα και στην πόλη και αγχόνη στην παραλία, όπου απαγχόνισαν τους τέσσερις πρωτεργάτες της αντίστασης κατά τη «Στάση των χωρικών» (1819). Όπως αναφέρει στην αυτοβιογραφία του ο Εισαγγελέας Ιωάν. Ζαμπέλιος, οι Έλληνες είχαν δημιουργήσει κρύπτες και σπήλαια, όπου κατέθετε ο καθένας τη νύχτα την εισφορά του και την παραλάμβαναν οι αρμόδιοι. Ένας τέτοιος πατριώτης ήταν ο Γελαδούλης, ο οποίος διέθετε το πλοιάριό του στην υπηρεσία της Φιλικής Εταιρείας. Μετέφερε με αυτό ζωοτροφές, γράμματα κλπ, παρ” όλο που η Αστυνομία το κλείδωνε κάθε βράδυ και το τοποθετούσε στη θέση του πριν ξημερώσει.

ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ ΜΗΤΡΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΗ

Δρομάκι στη Νεάπολη κάθετο στην Ιωάννου Καποδίστρια.

Ο Μήτρος Γιαννούλης ήταν ένας μαχητικός αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης, «μαθητευόμενος» του Στράτου Τσέγιου και αδελφός του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ Πάνου Γιαννούλη. Σκοτώθηκε κοντά στα Χαραδιάτικα, σε συμπλοκή με Ράλληδες, το 1944.

ΓΡΗΓΟΡΗ ΞΕΝΟΦΩΝΤΑ

Δρόμος μετά τον Άγιο Μηνά προς τη λεωφόρο Λευκάδας-Νυδριού.

Ξενοφωντας_γρηγορης_5Ο Ξενοφών Γρηγόρης γεννήθηκε το 1902 στο Σπανοχώρι Λευκάδας. Τελείωσε την Ιατρική της Αθήνας και ενώ έλαβε οκταετή υποτροφία Rockfeller στην Αμερική, προτίμησε να ασκήσει το επάγγελμα του γιατρού στον τόπο του. Στον πόλεμο του 1940 πολέμησε στην πρώτη γραμμή του μετώπου και φυλακίστηκε από τους Ιταλούς κατακτητές. Ήταν στέλεχος του ΚΚΕ, καθοδηγητής του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και εμψυχωτής του λαϊκού κινήματος. Υπηρέτησε στο 2/39 Σύνταγμα του ΕΛΑΣ έως την απελευθέρωση και το 1946 το μεταδεκεμβριανό κράτος τον φυλάκισε και τον εξόρισε. Εκλέχθηκε βουλευτής της ΕΔΑ το 1963 και 1964. Πέθανε το Μάιο του 1988.

ΔΕΒΑΡΗ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ

Δρομάκι κοντά στην κεντρική Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως.

Ο Διονύσιος Δεβάρης, Λευκαδίτης, υπήρξε δημοσιογράφος, θεατρικός συγγραφέας και κριτικός θεάτρου. Γεννήθηκε το 1884 στη Λευκάδα και πέθανε το 1955 στην Αθήνα. Φοίτησε στο 4τάξιο Γυμνάσιο Λευκάδας. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε αρκετές αθηναϊκές εφημερίδες, όπως η «Ακρόπολη» και η «Βραδυνή», ενώ 23 παρουσίασε και θεατρικά έργα ως συγγραφέας. Το 1910 η Πηνελόπη, αδελφή του Άγγελου Σικελιανού, με τον Ρέημοντ Ντάνκαν, ίδρυσε θίασο με τον οποίο περιόδευσε στις ΗΠΑ και στο Παρίσι, όπου βρίσκονταν ο Άγγελος Σικελιανός μαζί με τη σύζυγό του Εύα Πάλμερ. Παρουσίασαν μια παράσταση της «Ηλέκτρας» του Σοφοκλή σε αρχαία γλώσσα στο θέατρο «Chatelet» και στο «Trocadero» αναλαμβάνοντας ο ίδιος τον ρόλο του Ορέστη. Μετέφρασε στα ελληνικά το έργο «Πίστη» που αναφέρεται στους Μπαχάι, το οποίο κυκλοφόρησε το 1934. Το 1933 ίδρυσαν μαζί με τον Κάρολο Κουν, τη «Λαϊκή Σκηνή». Η πρώτη εμφάνιση της Λαϊκής Σκηνής έγινε στις 20 Απριλίου 1934, με την «Ερωφίλη» του Χορτάτζη, στο Θέατρο «Ολύμπια» με διευθυντή τον Διονύσιο Δεβάρη, σκηνογράφο τον Γιάννη Τσαρούχη και σκηνοθέτη τον Κάρολο Κουν.

ΖΑΚΚΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

Δρόμος κεντρικός στον Άγιο Μηνά, κάθετος στην 8ης Μεραρχίας.

Ο Ευστάθιος Ζάκκας γεννήθηκε στην Λευκάδα (1835-1888) και στα 25 έτη του (λόγω της πίεσης των οικονομικών μέτρων των Άγγλων κατακτητών) έφυγε για την Οδησσό, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο δερμάτων. Διέθετε πολύτιμη προίκα, ζήλο για εργασία και προσφορά, αλλά οι δυσκολίες δεν τον γονάτισαν ώστε να αποτύχει. Από απλός δερματέμπορος έγινε μεγαλέμπορας της περιοχής. Έτσι του δόθηκε η ευκαιρία να προβάλλει το αγέραστο φιλανθρωπικό ένστικτό του, τη βαθειά πίστη στην εκκλησία και την αγάπη του στον άνθρωπο. Ενίσχυε τη τοπική μας εκκλησία, στέλνοντας χρήματα στον Μητροπολίτη ή στον ιερέα της ενορίας του Αγίου Μηνά. Έστελνε επίσης λειτουργικά σκεύη ρωσικής τέχνης, ιερά άμφια, εξαπτέρυγα, επιτάφιους θρήνους, βιβλία, και κεριά κάθε χρόνο σε αρκετούς ναούς του νησιού. Πέθανε στην Κέρκυρα. Ολόκληρη την περιουσία του, κινητή και ακίνητη, την άφησε 25 στο Δήμο Λευκάδας με διαθήκη και με την εντολή από τα έσοδα να προικοδοτούνται άπορες και ηθικές κοπέλες.

ΘΕΡΑΠΟΥ ΘΩΜΑ

Ο Θωμάς Θεράπος ήταν αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και ανώτερο στέλεχος της ΕΔΑ.

Κατά την κατοχή του 1941 χρησιμοποιήθηκαν από το ΕΑΜ διάφορα μέσα πληροφόρησης, για να ενημερώνονται για τις κινήσεις των Ιταλών και Γερμανών και να οργανώσουν έτσι τον αγώνα. Χρησιμοποιούσαν για παράδειγμα πολύγραφο και γραφομηχανή παράνομα, άνοιξαν ταβέρνα στον Άη Θωμά έξω από το στρατόπεδο των Ιταλών, για να συλλέγουν πληροφορίες από φαντάρους Ιταλούς αντιφασίστες, τοποθέτησαν μέλη τους σε ιταλικές υπηρεσίες ή βρίσκονταν σε επαφή με διερμηνείς των Γερμανών για να παίρνουν πληροφορίες. Ο Θωμάς Θεράπος (γραμματέας της Κοινότητας Λευκάδας) μαζί με το Λεωνίδα Γρηγόρη εγκατέστησαν ραδιοφωνάκι στη σοφίτα της Κοινότητας (γραφείο Καστίλια) για να μαθαίνουν τα νέα και επίσης κοίταζαν τα χαρτιά του πολιτικού Διοικητή Καστίλια για να παίρνουν πληροφορίες. Δούλεψαν και οι δύο κυρίως στην Εθνική Αλληλεγγύη με ζήλο και αυταπάρνηση. Κινδύνεψαν αρκετές φορές από την παρακολούθηση του ραδιοφώνου και τη σύνταξη του παράνομου δελτίου ειδήσεων. Ο Θωμάς Θεράπος αγωνίστηκε σαν ανώτερο στέλεχος της ΕΔΑ μετά την απελευθέρωση. Εξορίστηκε και διώχτηκε από την Κοινότητα Λευκάδας που ήταν γραμματέας της.

ΚΑΡΑΒΕΛΑ

Δρόμος κάθετος στην Ηρώων Πολυτεχνείου, που φθάνει στα Περιβόλια.

Ο Δημοσθένης Καραβέλας ήταν πτυχιούχος της Ανώτατης Σχολής Πολέμου και της Σχολής Εθνικής Αμύνης. Γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1911 όπου και έζησε ένα μέρος της ζωής του. Έλαβε μέρος στον πόλεμο 1940-1941 στη Μέση Ανατολή καθώς και κατά την πολεμική περίοδο 1946-1949. Επίσης διετέλεσε επιτελής μεγάλων μονάδων και του ΓΕΣ και διοικητής της ΧΙ Μεραρχίας. Τιμήθηκε με το χρυσό Αριστείο (δύο φορές) και με το πολεμικό σταυρό (δύο φορές).

ΚΑΤΩΠΟΔΗ ΑΘΑΝ. ΥΠΟΣΜ.

Δρόμος κάθετος στην οδό Καραβέλα που βρίσκεται στα Περιβόλια.

Ο Κατωπόδης Αθανάσιος του Πάνου γεννήθηκε το 1928 στη Λευκάδα. Το Φεβρουάριο του 1948 εισήλθε στη Σχολή Αεροπορίας και αποφοίτησε τον Ιούνιο του 1949 με το βαθμό του
ανθυποσμηναγού. Σκοτώθηκε στις 9 Οκτωβρίου 1954 κατά την εκτέλεση διατεταγμένης εκπαιδευτικής πτήσεως, όταν το αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε, τύπου Τ-33 της 121 Πτέρυγας Εκπαίδευσης Αέρος, κατέπεσε λόγω μηχανικής βλάβης στο Σαρωνικό Κόλπο, νότια του Καβουρίου.

ΚΟΓΚΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ

Πρόκειται πιθανά για τον Τάκη Κόγκα, που ήταν μέλος της ΕΠΟΝ (Ενιαία Πανελλήνια Οργάνωση Νέων) Λευκάδας με καθοδηγητές το Στράτο Τσέγιο και το δάσκαλο Σπύρο Ροντογιάννη–Μελά. Ως μαθητής του Γυμνασίου το 1942 κυκλοφόρησε τη χειρόγραφη εφημερίδα «Μαθητικός Αγώνας» μαζί με τους Ν. Κατηφόρη και Πέτρο Αργύρη, για τη εξύψωση του φρονήματος και την προώθηση της εθνικοαπελευθερωτικής δραστηριότητας. Το Μάη του 1943 εκδίδεται η «Νεανική Φλόγα», όργανο της Νομαρχιακής Επιτροπής της ΕΠΟΝ Λευκάδας και όταν ένα φύλλο της έπεσε στα χέρια των φασιστών, συνελήφθη με άλλους μαθητές από τους Ιταλούς, φυλακίστηκε και κακοποιήθηκε.

ΛΑΥΡΑΝΟΥ ΠΑΝΟΥ

Κάθετο δρομάκι στην Άγγελου Σικελιανού στη δυτική παραλία.

Ο Λαυράνος Πάνος ήταν Λευκαδίτης αγωνιστής του 1821. Δεν έχουν βρεθεί στοιχεία για τη δράση του, παρά μόνο μια αναφορά του ιστορικού Κ. Μαχαιρά ότι στις 20-9- 1821 του δημεύτηκε η περιουσία.

ΜΕΛΑ ΙΩΑΝΝΗ

Είναι ο κεντρικός δρόμος (το ‘’παζάρι’’) της πόλης της Λευκάδας, που ξεκινά από τον Άγιο Μηνά και φθάνει στην κεντρική Πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως.

Ο Ιωάννης Διον. Μελάς ήταν Λευκαδίτης στρατηγός με καταγωγή από το Δράγανο. Υπηρέτησε στην Πρέβεζα και όταν πήρε σύνταξη έγινε διοικητής του Νοσοκομείου Λευκάδας και κατόπιν Δήμαρχος Λευκάδας από το Φεβρουάριο του 1955 έως τον Μάιο του 1959. Κατά την εξέγερση των οινοπαραγωγών το 1935 ήταν συνταγματάρχης του πυροβολικού της 8ης μεραρχίας και κλήθηκε από τη Πρέβεζα, επικεφαλής στρατιωτικού αποσπάσματος, να μεταβεί στη Λευκάδα και να καταστείλει την εξέγερση. Κεντρικό στοιχείο της εξέγερσης ήταν η οργάνωση Συλλαλητηρίου από τους οινοπαραγωγούς στην πόλη της Λευκάδας για την ικανοποίηση ορισμένων αιτημάτων τους με κυριότερο την αγορά της συνήθους ποσότητας σταφυλιών και κρασιού. Τη δεύτερη μέρα των γεγονότων η ένταση μεταξύ των οινοπαραγωγών και των οργάνων της τάξης κλιμακώθηκε, με αποτέλεσμα το θάνατο τριών πολιτών και το τραυματισμό τριών ακόμη πολιτών και τριών στρατιωτών. Η κυβέρνηση τελικά ικανοποίησε το κυριότερο αίτημά τους, κάτι που δεν έκανε στο σχετικά μεγάλο διάστημα των διαπραγματεύσεων που προηγήθηκαν.

ΜΕΣΣΗΝΗ Γ.

Δρομάκι που καταλήγει στην Πλατεία Πάνου Γιαννούλη.

Μεσσήνης Γεώργιος: Ήταν μέλος της ΕΠΟΝ Λευκάδας, που καταγόταν από την Καρυά και τραυματίστηκε θανάσιμα το 1943 στη μάχη της Κανδήλας στο Ξηρόμερο. Ήταν το πρώτο θύμα της σύγκρουσης μεταξύ ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ.

Μεσσήνης Γεράσιμος: (1897-1957) Καταγόταν από τη Λευκάδα και ήταν λόγιος και έμπορος στη Βενετία. Ερεύνησε για την Βενετοκρατία στο Κρατικό Αρχείο της Βενετίας μαζί με τον γιαννιώτη ιστοριοδίφη Κων/νο Μέρτζιο (1886-1971) και τις πληροφορίες αυτές τις έστειλαν στο φίλο τους ιστορικό Κων/νο Μαχαιρά, ο οποίος τις κατέγραψε στο σημαντικότερο βιβλίο του: «Η Λευκάς επί Ενετοκρατίας».

ΠΟΛΙΤΗ ΠΑΝΟΥ

Δρομάκι κάθετο στην παραλιακή οδό Δημ. Γολέμη στην ανατολική παραλία.

Ο Λευκαδίτης ευεργέτης Πολίτης Πάνος διαμοίρασε τον μόχθο του αγώνα του σε διάφορους φορείς ή πρόσωπα. Ξεκινώντας από το Νοσοκομείο, το οποίο ενίσχυσε με σημαντικό ποσό δολαρίων, προκειμένου να εξοπλισθεί με μηχανήματα, ώστε να είναι πιο αποτελεσματικό στην έγκαιρη διάγνωση, προσέφερε στην Ι. Μονή Φανερωμένης και δεν αγνόησε τα φτωχά κορίτσια που προχωρούσαν σε γάμο.

Επίσης προσέφερε σε διάφορους συγγενείς και φίλους του. Πέθανε το 1950 με τις προετοιμασίες για τον εορτασμό εκατονταετηρίδας της Φιλαρμονικής, ενισχύοντας την οικονομικά με το κληροδότημά του.

ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗ ΣΠ.

Δρόμος κοντά στο πρατήριο ΤΑΟΛ.

Ο Σπύρος Σκλαβενίτης, επιχειρηματίας, διετέλεσε επί σειρά ετών διευθύνων σύμβουλος και γενικός διευθυντής της ομώνυμης αλυσίδας σούπερ μάρκετ. Γεννήθηκε το 1927 στη Λευκάδα και από το 1936, σε νεαρή ηλικία, ασχολήθηκε με το εμπόριο στην Αθήνα. Η δραστηριότητά του μαζί με τον αδελφό του Γιάννη, αρχίζει από την κεντρική αγορά της Αθήνας. Το 1947 τα δύο αδέλφια γνωρίζονται με τον Μιλτιάδη Παπαδόπουλο και λίγο αργότερα συνεταιρίζονται εμπορικά. Οι τρεις έμποροι το 1969 δημιουργούν το πρώτο σούπερ μάρκετ στην περιοχή του Κηφισού. Το 1993 που απεβίωσε ο Γιάννης Σκλαβενίτης, ο Σπύρος αναλαμβάνει ουσιαστικά τα ηνία της εταιρείας, αρνούμενος επιμόνως να ενδώσει στις προσπάθειες εξαγοράς της επιχείρησης. Σήμερα η εταιρεία διαθέτει 36 καταστήματα μόνο στο λεκανοπέδιο της Αττικής και απασχολεί 6.000 εργαζομένους. Πέθανε το 2006. Υπήρξε χορηγός όλων των πολιτιστικών σωματείων της πόλης της Λευκάδας, του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Λευκάδας καθώς επίσης μεγάλος χορηγός κατά το μεγάλο σεισμό της 14ης Αυγούστου του 2003.

ΣΟΥΝΔΙΑ Α.

Δρομάκι που βρίσκεται στη Πλατεία Δωροθέου στη Νεάπολη.

Ο Άγγελος Σούνδιας ήταν Λευκαδίτης αγωνιστής του 1821 και μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Η τριμελής επιτροπή της Φιλικής Εταιρείας είχε δημιουργηθεί από το 1817 στη Λευκάδα. Την αποτελούσαν ο ποιητής και νομικός Ιωάννης Ζαμπέλιος, ο Ιωάννης Ζαπραλής και ο Άγγελος Σούνδιας. Η έντονη δραστηριότητά τους και η συνεχής μύηση οπλαρχηγών, που κατά καιρούς έρχονταν από την Ακαρνανία να δουν τις οικογένειές τους, γινόταν με τέτοια μυστικότητα που ποτέ οι Άγγλοι δεν τους πήραν είδηση. Στα τέλη του Δεκεμβρίου του 1820, ένας εκπρόσωπος του Αλέξανδρου Υψηλάντη έφερε στον Ζαμπέλιο οδηγίες: Είχαν κατάλληλα ειδοποιηθεί και μετά των Φώτων θα έφταναν στη Λευκάδα οπλαρχηγοί από τη Στερεά Ελλάδα, με σκοπό να πραγματοποιήσουν σύσκεψη για την οργάνωση της Επανάστασης. Έτσι οργανώθηκε η Επανάσταση, που ξεκίνησε από το Μοριά στις 25 Μαρτίου 1821.

ΣΤΡΑΒΟΣΚΙΑΔΗ ΠΑΠΑ

Δρομάκι κάθετο στην οδό Μεταξά δίπλα από το Νοσοκομείο Λευκάδας.

mnimeio2Το όνομά του οφείλεται στον ιερέα Θεόκλητο Στραβοσκιάδη, που ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της αντίστασης του 1819, της λεγόμενης “Στάσης των Χωρικών του 1819”. Κατά την αγγλική κυριαρχία, οι Άγγλοι επέβαλαν βαριά φορολογία και οι Λευκαδίτες χωρικοί, πιεσμένοι οικονομικά και κοινωνικά, αντέδρασαν. Η εξέγερση ξεκίνησε από τους Σφακιώτες, αλλά μαζεύτηκαν Λευκαδίτες από όλα τα χωριά. Προκλήθηκαν συμπλοκές με τον Αγγλικό στρατό και η κορυφαία μάχη δόθηκε στη θέση “Μπόζα” της διαδρομής προς Σφακιώτες (όπου ήδη ο δήμος Σφακιωτών ανήγειρε μνημείο), με
αποτέλεσμα να σκοτωθούν 200 Άγγλοι. Οι εξεγερμένοι οπισθοχώρησαν λόγω έλλειψης πολεμοφοδίων και πολλοί πέρασαν στη Στερεά Ελλάδα, όπου πολέμησαν στον Αγώνα του 1821. Στους περισσότερους χορηγήθηκε αμνηστία, εκτός από τους τέσσερις πρωτεργάτες της εξέγερσης: παπα Θεόκλητος Στραβοσκιάδης από την Απόλπαινα, παπα Φίλιππος Κολυβάς από τον Αλέξανδρο, Σπύρος Ασπρογέρακας από τους Σφακιώτες, Βασίλειος Πάλμος από τον Πόρο. Αυτοί απαγχονίστηκαν και τα σώματα τους, αφού τα άλειψαν με πίσσα οι Άγγλοι, τα κρέμασαν στις εισόδους της Χώρας (στο σημερινό καρνάγιο) μέσα σε σιδερένια κλουβιά, «προς γνώση και συμμόρφωση» των υπολοίπων. Ακολούθησε αφοπλισμός του πληθυσμού.

ΤΣΕΓΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ

Δρόμος στη συνοικία Αγία Κάρα, κάθετος στην οδό Ηρώων Πολυτεχνείου.

stratos_tsegios_02Ο αγωνιστής Στράτος Τσέγιος γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1921. Ήταν μοναχογιός του κτηματία Τσέγιου. Στη Λευκάδα τέλειωσε το Γυμνάσιο και μετά γράφεται στη Γεωπονική Σχολή. Εκεί θα τον βρει ο πόλεμος του ’40 και μετά η κατοχή. Πρωτοστατεί στο χώρο της νεολαίας για αντίσταση ενάντια στους κατακτητές. Ο Στράτος Τσέγιος, θα ριχθεί και στην οργάνωση της εργαζόμενης νεολαίας, απ’ όπου θα αναδειχθούν μαχητικές φυσιογνωμίες του κινήματος της Εθνικής Αντίστασης, όπως ο Μήτρος Γιαννούλης (αδελφός του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ Πάνου Γιαννούλη, που σκοτώθηκε κοντά
στα Χαραδιάτικα, το 1944) και ο Ζώης Κούρτης (τραυματίστηκε θανάσιμα πιο πάνω από το χωριό της Νικιάνας, και πέθανε στις 29.06.1947). Ο Τσέγιος θα γίνει ο μπροστάρης του νεολαιίστικου κινήματος και μέσα από τη δράση του θα αναδειχτεί γραμματέας της Συντονιστικής Επιτροπής ΕΑΜ Νέων και αργότερα της ΕΠΟΝ (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νεολαίας). Το κτήμα του πατέρα του, κοντά στις Αλυκές, όπου εργάζεται και ο Στράτος Τσέγιος, θα γίνει το μέρος σύνδεσης της πόλης της Λευκάδας και της υπαίθρου. Εκεί υπήρχαν όπλα, παράνομος τύπος, τρόφιμα, ρούχα κλπ. Ο χώρος θα εντοπιστεί στις αρχές του 1943, αλλά ο Στράτος θα αποφύγει τη σύλληψη. Στη Συνδιάσκεψη της ΕΠΟΝ τον ίδιο χρόνο ζήτησε να συνεχίσει τον αγώνα μέσα από τις γραμμές του ΕΛΑΣ. Έτσι κατετάγη στο μόνιμο ΕΛΑΣ (Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), στο 2/39 Σύνταγμα της 7ης Ταξιαρχίας όπου είχαν καταταγεί και πολλοί άλλοι Λευκαδίτες. Σε μια αποστολή της οργάνωσής του στα τέλη Μάη 60 του 1944 θα πιαστεί από τους Ράλληδες στο χωριό Στάνος της Αμφιλοχίας και θα εκτελεστεί.

ΤΣΕΡΕ ΚΩΝ/ΝΟΥ

Δρομάκι κοντά στον Παντοκτάτορα.

Ο Κων/νος Τσερές του Παναγιώτη γεννήθηκε το 1952 στη Λευκάδα. Το Νοέμβριο του 1970 εισήλθε στη Σχολή Ικάρων και αποφοίτησε τον Ιούλιο του 1974 με το βαθμό του ανθυποσμηναγού. Σκοτώθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 1976 κατά τη διάρκεια διατεταγμένης νυχτερινής πτήσης, όταν το αεροσκάφος του F-5A της 343 Μοίρας Αναχαιτίσεως Ημέρας, συγκρούστηκε με άλλο του ίδιου τύπου έξω από το αεροδρόμιο Μίκρας και πάνω από το χωριό Πλαγιάρι, με αποτέλεσμα την πτώση και συντριβή του.

ΦΑΤΟΥΡΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΔΗΜΑΡΧΟΥ

Στενό δρομάκι στη συνοικία Πουλιού στη δυτική παραλία της πόλης.

Ήταν δικηγόρος και δήμαρχος Λευκάδας για δύο θητείες, Μία θητεία πριν τη περίοδο της δικτατορίας (1964-1967) και η δεύτερη μετά τη μεταπολίτευση (1975-1978). Ήταν δηλαδή ο πρώτος δήμαρχος Λευκάδας μετά τη μεταπολίτευση.

ΦΛΟΓΑΪΤΗ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Δρομάκι κάθετο στην οδό Μεταξά δίπλα από το Νοσοκομείο Λευκάδας.

Ο Νικόλαος Φλογαΐτης (1799-1867) ήταν δημόσιος λειτουργός, δικαστής και συγγραφέας. Γεννήθηκε στην Οδησσό. Ο πατέρας του Θεόδωρος (υπάρχει δρόμος με το όνομά του) κατάγονταν από το Μαραντοχώρι Λευκάδας και η μητέρα του από την Κωνσταντινούπολη. Μυημένος στη Φιλική Εταιρεία, μόλις ξέσπασε η επανάσταση, κατετάγη στο στρατόπεδο του Αλέξανδρου Υψηλάντη. Μετά κατετάγη ως αξιωματικός στις δυνάμεις του Δημήτριου Υψηλάντη και πολέμησε στο πλευρό του. Αργότερα διορίστηκε πρώτος γραμματέας της γενικής αστυνομίας ενώ εκτελούσε καθήκοντα Ειρηνοδίκη, Πρωτοδίκη και Εφέτη. Με την κυβέρνηση του Καποδίστρια υπηρέτησε ως πρόεδρος των Πρωτοδικών και Αρεοπαγίτης μέχρι το 1844 και ως πρόεδρος των Εφετών μέχρι το 1862 στο Ναύπλιο. Ο Νικόλαος Φλογαΐτης υπήρξε και συγγραφέας. Έργα του: Διαβόητος Πλάνη, Λογικά Επιχειρήματα κ.ά. Πέθανε στην Χαλκίδα, το 1867 σε ηλικία 68 ετών.

ΠΛΑΤΕΙΑ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗ ΠΑΝΟΥ

Η Πλατεία Πάνου Γιαννούλη βρίσκεται πίσω από την εκκλησία του Αγ. Νικολάου, δίπλα από το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Λευκάδας και την εκκλησία του Αγ. Δημητρίου.

panos_giannoulis_02Ο Πάνος Γιαννούλης ήταν ο θρυλικός καπετάνιος του ΕΛΑΣ Λευκάδας και ένας από τους πρώτους Λευκαδίτες αντάρτες. Ο Γιαννούλης αναγκάστηκε, από το καλοκαίρι του 1941 ακόμη, να βγει στο βουνό. Στα μέσα περίπου του 1942 η ΕΑΜική Αντίσταση στη Λευκάδα συγκρότησε την πρώτη ένοπλη ΕΛΑΣίτικη ομάδα με καπετάνιο τον Πάνο Γιαννούλη. Ο Πάνος Γιαννούλης πήρε μέρος σε πολλές μάχες ενάντια στους Γερμανούς και τους ντόπιους συνεργάτες τους. Μεταξύ αυτών στη μεγάλη μάχη της Αμφιλοχίας – μια από τις μεγαλύτερες μάχες που έδωσε ο ΕΛΑΣ- ως διοικητής Λόχου του ΙΙΙ Τάγματος του 2/39 Συντάγματος (της VII Ταξιαρχίας), όπου είχαν καταφύγει και πολλοί άλλοι Λευκαδίτες ως αντάρτες στο μόνιμο ΕΛΑΣ.

Μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας και εξαιτίας της τρομοκρατίας και των διωγμών σε βάρος των αγωνιστών που συμμετείχαν στο ΕΑΜικό κίνημα ο Γιαννούλης αναγκάστηκε να ξαναβγεί στην παρανομία. Συγκρότησε και πάλι, μαζί με μερικούς ακόμη διωκόμενους συντρόφους του, ομάδα παράνομων αγωνιστών, που μεγάλωσε με τον καιρό και το 1947 ήταν μια αξιόλογη μονάδα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) στη Λευκάδα. Την περίοδο 1946-1947, ιδρύθηκε το Αρχηγείο Ξηρόμερου-Λευκάδας του ΔΣΕ με αρχηγό τον ίδιο. Στις αρχές του 1947 το μεγαλύτερο τμήμα της ομάδας του Γιαννούλη πέρασε στο Ξηρόμερο, κατόπιν εντολής του Γενικού Αρχηγείου του Δημοκρατικού Στρατού, με σκοπό τη δημιουργία αντάρτικου κινήματος στην περιοχή. Οι αντάρτες είχαν να αντιμετωπίσουν ισχυρές δυνάμεις του κυβερνητικού στρατού, ΜΑΥδες και χωροφύλακες. Σημειώνεται ότι οι ΜΑΥδες (ή Μάηδες στην καθομιλούμενη) ήταν οι οπλίτες που επάνδρωναν τις Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου και είχαν ως αποστολή την προστασία από τους αντάρτες. Κοντά στο χωριό Παλιάμπελα συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις αυτές και υποχρεώθηκαν να χωριστούν σε μικρές ομάδες, από τις οποίες η μία ξαναπέρασε στη Λευκάδα, ενώ οι άλλες παρέμειναν στην Ακαρνανία. Μια από αυτές, υπό τον Γιαννούλη, στις 19 Ιουνίου 1947 στην προσπάθειά της να αποφύγει ένα κυβερνητικό απόσπασμα, έφτασε στο Άκτιο (Πούντα) και πρόβαλε άμυνα μέχρι τέλους. Ο Γιαννούλης με τους συμπατριώτες του Αλεξανδρίτες Τάσο Μανωλίτση και τον 17χρονο Γιώργο Μανωλίτση στην προσπάθειά τους να διαφύγουν απέναντι με σχεδία, και μετά από προδοσία, κυκλώθηκαν από καταδιωκτικά του πολεμικού ναυτικού, που τους ζήτησαν να παραδοθούν. Ο Γιαννούλης βυθίστηκε στο νερό, πιάστηκε από τα φύκια, έμεινε στο βυθό και δέχτηκε τα πυρά των ΜΑΥδων χωροφυλάκων και του ναυτικού. Οι συμπατριώτες του πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Ο Γιαννούλης άφησε την τελευταία του πνοή μεσοπέλαγα, άοπλος, θαλασσοδαρμένος και προδομένος. Μια βδομάδα μετά τη μάχη του Άκτιου, εκβράστηκε στην παραλία της Γύρας το πτώμα του. Πήραν το κεφάλι του (είχε επικηρυχθεί για 1.000.000 δρχ.) και το κρέμασαν στην πλατεία της Λευκάδας, για να τρομοκρατηθεί ο κόσμος. Ο λαός της Λευκάδας θρήνησε τον καπετάνιο του και παρά την τρομοκρατία που επικρατούσε, πάνω από δυο χιλιάδες πολίτες τον συνόδεψαν στην κηδεία του. Ήταν ο καπετάνιος που έδωσε τον τόνο στην πάλη ενάντια στους κατακτητές και αγωνίστηκε με απαράμιλλη παλικαριά και σταθερότητα ως την τελευταία του πνοή για τη λευτεριά της χώρας.

Πηγή: 2ο Γενικό Λύκειο Λευκάδας (ΛΕΥΚΑΔΑ – Δρόμοι, πλατείες, συνοικίες …με ιστορία * Α1 ΛΥΚΕΙΟΥ 2012-13 * ΟΜΑΔΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ (τμήμα Α1, 2ου ΓΕΛ Λευκάδας) 1. Αλέξα Σαμπίνα, 2. Βανδώρος Κωνσταντίνος, 3. Βλάχου Σοφία, 4. Βουκελάτος Γεράσιμος, 5. Βρεττός Τάσος, 6. Βρεττού Εύη, 7. Γαζής Παναγιώτης, 8. Γάκης-Βλάχος Χρήστος, 9. Γαντζία Κέλλυ, 10. Γληγόρη Σεβαστιανή, 11. Γράψα Φανή, 12. Δελαπόρτας Γιάννης, 13. Ζαβερδινού Βιργινία, 14. Ζαμπέλη Γεωργία, 15. Ζυγά Έλενα, 16. Ηλιόπουλος Φώτης, 17. Καββαδάς Δημήτρης, 18. Καββαδάς Μπάμπης, 19. Καλδάνης Γιώργος * ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ: Κατοίκου Μαίρη ΠΕ1208, Βαγενάς Παναγιώτης ΠΕ03


Displaying 1 Comments
Have Your Say
  1. Ο/Η ΙΣΤΟΡΙΟΜΝΗΜΩΝ λέει:

    Αξιέπαινες οι προσπάθειες ανάδειξης της τοπικής ιστορίας. Αλλά να επισημαίνουμε και τις ελλείψεις. Όχι για να γκρινιάζουμε αλλά για να βελτιωθούμε- αν θέλουμε. Πχ. Υπάρχουν τα στοιχεία για τους δρόμους για τους οποίους τα παιδιά δεν βρήκαν στοιχεία ή βρήκαν ελλιπή. Και είναι εύκολο να βρεθούν. Είναι φανερό λοιπόν ότι οι υπεύθυνοι δεν τα καθοδήγησαν σωστά. Αυτό είναι δείγμα προχειρότητας, που δεν χαρακτηρίζει μόνο την εκπαίδευση αλλά κάθε τομέα της ελληνικής ζωής.

Αφήστε το σχόλιό σας

XHTML: You can use these html tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>