Published On: Δε, Ιαν 6th, 2014

Σήμερα τα φώτα και ο φωτισμός

Πώς οι Φωταράδες συναντούν τα Ραγκουτσάρια

Της ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΡΗ

Μετά το ξενύχτι των προηγούμενων ημερών ίσως περιμένεις το τριήμερο των Θεοφανείων για να χαλαρώσεις. Σε ολόκληρη την Ελλάδα όμως, αυτή η ημέρα γιορτάζεται και με το παραπάνω και δίνει αφορμές για περισσότερο ξεφάντωμα. Αν είσαι τυχερός και βρεθείς σε ένα από τα παρακάτω μέρη θα παρακολουθήσεις τελετουργία και γλέντι μαζί.

Στη Χαλκιδική οι Φωταράδες φορούν τις παραδοσιακές φορεσιές τους και εκλέγουν το βασιλιά τους ο οποίος ανοίγει το χορό. Όλοι μαζί χορεύοντας πηγαίνουν στην εκκλησία του χωριού όπου ο βασιλιάς εγκαινιάζει τη νέα του θέση στην ομάδα, κάνοντας τρεις μετάνοιες μπροστά στην εικόνα του Αγίου Αθανασίου. Το τρελό γλέντι έρχεται όταν χορεύοντας γύρω απ’την πλατεία προσπαθούν να αποτρέψουν οποιονδήποτε προσπαθήσει να τους κλέψει ένα λουκάνικο που στήνεται σε έναν πάσαλο στην πλατεία του χωριού.

Στα Γαλάτιστα Χαλκιδικής στήνουν ομοιώματα Καμήλας με 6 άνδρες να κρύβονται από κάτω με κουδούνες χορεύοντας και τραγουδώντας!

Στη Δράμα, κυριαρχεί το έθιμο των «Αράπηδων». Νέοι ντύντονται με προβιές ζώων και με τις κουδούνες που έχουν οι στολές τους προσπαθούν να ξορκίσουν το κακό και να φέρουν ευγονία στην πόλη.

Στην Καβάλα, αναβιώνουν τα Σάγια ένα έθιμο που συνηθιζόταν στην Καππαδοκία. Το έθιμο περιλαμβάνει χορό και τραγούδι υπό τη μορφή τελετουργικής πράξης με αναμμένες πυρές και με απώτερο σκοπό την ευημερία.

Στην Καστοριά τα Ραγκουτσάρια έχουν την τιμητική τους! Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά έθιμα στην Ελλάδα την περίοδο των Θεοφανείων. Μια γιορτή με τη μορφή καρναβαλιού που ξεκινά την Πρωτοχρονιά και κορυφώνεται το τριήμερο των Φώτων. Φορώντας εντυπωσιακές στολές και ζωηρά χρώματα οι κάτοικοι χορεύουν και τραγουδάνε ζητώντας μάλιστα και «χαρτζιλίκι» από τους γύρω κατοίκους ως ανταμοιβή για να ξορκίσουν το κακό.

Στην Κατερίνη οι Προδρομίτες – οι οποίοι παίρνουν το όνομά τους από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο που γιορτάζει στις 7 Ιανουαρίου- ξεκινούν το πρωί από την εκκλησία του χωριού και αφού πάρουν την ευλογία του παπά, συνεχίζουν τη βόλτα τους στις γύρω γειτονιές το τραγουδώντας προδρομίτικα τραγούδια.

Στην Ερμιόνη τηρείται με ευλάβεια το έθιμο των Βουτηχτάδων. Συγκεκριμένα, εδώ τα αγόρια που πρόκειται να παρουσιαστούν την ερχόμενη χρονιά στο στρατό φορούν παραδοσιακές ναυτικές στολές και τραγουδούν το «γιάλα – γιάλα», ένα από τα πιο γνωστά παραδοσιακά τραγούδια της Αργολίδας.

Στη Λευκάδα μαζί με τον καθιερωμένο σταυρό που ρίχνει ο ιερέας στη θάλασσα με σκοπό να τον πιάσει ο ευλογημένος της χρονιάς, ρίχνει και πορτοκάλια δεμένα μεταξύ τους με σκοινί. Ύστερα οι πιστοί παίρνουν τα πορτοκάλια σπίτι τους και τα κρεμάνε στα εικονισμάτα για ευλογία.

Στα Δωδεκάνησα κυρίως στη Σύμη και την Κάλυμνο, όσοι τολμηροί βουτήξουν στη θάλασσα για να πιάσουν το Σταυρό, έχουν ως στόχο τους να κρατήσουν όσο περισσότερο μπορούν την αναπνοή τους για να μείνουν όσο το δυνατόν πιο πολύ κάτω από το κρύο νερό.

Στη Λέσβο, την ώρα που πέφτουν στη θάλασσα οι βουτηχτάδες για να πιάσουν τον Σταυρό οι γυναίκες παίρνουν νερό με μια νεροκολοκύθα. Στη συνέχεια με αυτό το νερό καθαρίζουν τα εικονίσματα.