Αλώνισμα στο Άλατρο

Επάνω στο όμορφο Άλατρο έγινε με πρωτοβουλία του συλλόγου «Άγιος Δημήτριος» αναπαράσταση του αλωνίσματος.

Το αλώνισμα ήταν μετά το θέρο μια από τις σημαντικότερες για την αγροτική οικογένεια αγροτική εργασία.

Αποτελούσε το επισφράγισμα ενός πολυκαιρινού μόχθου και έπαιρνε την μορφή ιεροτελεστίας, που διαρκούσε από τα χαράματα μέχρι το κάθισμα του ήλιου.

Όλοι σε συναγερμό, παιδιά, γυναίκες, άντρες!

Μόχθος βαρύς, κι όμως η λυτρωτική επίδραση της δουλειάς κάνει τον ταλαιπωρημένο γεωργό ν’ ανασαίνει γεμάτος ικανοποίηση μπροστά στο σωρό του σιταριού.

Ο Λευκαδίτης γεωργός έσπερνε μόνο νάχει τα «φαγούρα» του, το ψωμί της χρονιάς του.

Άμα τέλευε ο θέρος εφόρτωναν κουντούρες στα σαμάρια – πλαγιαστά και πήγαιναν σιμά στ’ αλώνι να φτιάξουνε τις θημωνιές.

Το αλώνι είναι ένας επίπεδος κυκλικός χώρος σε πολύ στερεό έδαφος, αλειμμένο με βοϊδοβουνιά λειωμένη ή με άσπρο πηλό για να μη δημιουργείται σκόνη από το χώμα κι ανακατώνεται με τον καρπό.

Στο κέντρο του αλωνιού έμπηγαν βαθιά ένα κάθετο παλούκι το στριερό και σ’αυτό έδεναν ένα μακρύ σκοινί που κατέληγε στο ζευγάρωμα των αλόγων.

Τα άλογα τα ζεύανε και γεφύρωναν τις σφαές τους με λαιμαριές.

Πίσω από τα άλογα ακολουθάει τρέχοντας ο αγωγιάτης, που πρέπει να είναι πεταχτός και κεφάτος.

Φοράει ένα ψάθινο καπέλλο για τον ήλιο και στο λαιμό του δένει ένα μαντήλι για τον ιδρώτα.

Ρίχνεται στο κυνηγητό των αλόγων βαστώντας στο χέρι του τη βίτσα που χτυπάει τ’ άλογα στα καπούλια.

Ο νοικοκύρης με το δικριάνι ρίχνει τις καλαμιές που βγαίνουν από την περιφέρεια προς τα μέσα.

Εκτός από το πάτημα των αλόγων πολλές φορές χρησιμοποιούνε σβάρνα με μαχαίρια καλά τροχισμένα ή με στουρνάρια κοφτερά για να κόβουν το άχυρο.

Πάνω στη σβάρνα κάθονταν κάποιος για να έχει μεγαλύτερο βάρος και να κάνει καλύτερη δουλειά, γεγονός που κούραζε γρηγορότερα τα ζώα.

Άμα τέλευε ο αλωνισμός, λύνανε τ’ αλογα, καταπνιγμένα στον ιδρώτα, τα μέρευαν , τα χάιδευαν με στοργή και μιαν ευγνωμοσύνη θεϊκή, έριχναν στη ράχη τους ένα σκουτί μην πάει και πλευριτώσουν τα κακόμοιρα και τ’ άφηναν στην άκρη να ξαποστάσουν και να φάνε μες στον ντρουρβά τη βρώμη τους…

Πηγές:
Πανταζή Κοντομίχη «Αγροτικές βιοτεχνικές εργασίες»
Απόστολου Μαργέλη «Επαγγέλματα και ασχολίες του τόπου μας που χάνονται….»

Αιθεροβάμων