«Ο στρατηγός Σκόμπι διέταξε: Να φύγουν οι Εδεσίτες απ΄ τη Λευκάδα – Να εγκατασταθεί εκεί ο ΕΛΑΣ…» (Συμφωνία Καζέρτας)

ΓΚΕΣΤΑΠΙΤΕΣ ΚΑΙ ΖΕΡΒΙΚΟΙ ΚΑΤΕΛΑΒΑΝ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ
ΕΜΠΟΔΙΣΑΝ ΤΟΝ κ. ΜΑΚΚΑΝ Ν΄ ΑΠΟΒΙΒΑΣΘΗ
ΣΥΝΕΛΑΒΟΝ 1000 ΠΟΛΙΤΕΣ – ΕΞΕΤΕΛΕΣΑΝ ΕΝΑ

Ο λαός της Λευκάδας με τηλεγράφημά του προς την Κυβέρνηση¹, τον Άγγλο αρχιστράτηγο², την Κ.Ε. του ΕΑΜ και το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ καταγγέλλει, ότι στη Λευκάδα, ύστερα από την αναχώρηση των Γερμανών³, ένοπλοι πράχτορες και συνεργάτες των Γερμανών κατέλαβαν την αρχή. Στις 13 Οχτώβρη διμοιρία του Ζέρβα με τον αντισυνταγματάρχη Μαραγκό⁴ διαπεραιώθηκε στη νήσο και ενώθηκε με τους προδότες. Πολλοί Λευκάδιοι καταφύγανε στην Κεφαλληνία. Ο κυβερνητικός αντιπρόσωπος στα νησιά του Ιονίου κ. Μακκάς⁵, που πήγε στη Λευκάδα με αντιτορπιλλικό, αποδοκιμάστηκε από τους τρομοκράτες και δεν αποβιβάστηκε. Ο Μαραγκός αρνήθηκε να εκτελέσει τη διαταγή του για αφοπλισμό των τρομοκρατών, που οργάνωσαν ένοπλο συλλαλητήριο κατά της Εθνικής Κυβέρνησης. Οι γκεσταπίτες φώναζαν: Κάτω οι Εαμίτες και ο προστάτης τους Μακκάς. Ύστερα από την αναχώρηση του κυβερνητικού αντιπροσώπου οι τρομοκράτες έπιασαν 1.000 άτομα. Ένας εκτελέστηκε. Ο λαός της Λευκάδας ζητεί την άμεση επέμβαση της Κυβέρνησης για το ξεκαθάρισμα του νησιού από τους γερμανόδουλους εγκληματίες.

Ριζοσπάστης, Φύλλο της Κυριακής 29 του Οκτώβρη 1944 (Τιμή φύλλου 4 δισεκατομμύρια)

Οι Ζερβικοί στην Πρέβεζα
ΔΟΛΟΦΟΝΗΣΑΝ ΟΓΔΟΝΤΑ ΕΑΜΙΚΟΥΣ
ΕΘΑΨΑΝ ΠΟΛΛΟΥΣ ΜΙΣΟΖΩΝΤΑΝΟΥΣ
Εκτελέσεις – Ληστείες – Εμπρησμοί
Ο κ. ΜΑΚΚΑΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΔΟΤΕΣ

Σχετικά με τα γεγονότα της Λευκάδας που δημοσιεύσαμε προχτές, νεώτερες πληροφορίες μας αναφέρουν, ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο για την εμπέδωση της τάξης είνε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μακκάς, ο οποίος αγωνίζεται κατά τρόπο σκανδαλώδη να σώσει τους Ράλληδες προδότες και να διατηρήσει τον ΕΔΕΣ εκεί παρά τη συμφωνία της Γκαζέρτας⁶ μεταξύ Ουΐλσων – Σαράφη – Ζέρβα, που προβλέπει την υπαγωγή της Λευκάδας στο πεδίο δράσης του ΕΛΑΣ. Στα τηλεγραφήματα που φτάνουν από κει τονίζεται ότι με τέτοιες μεροληπτικές ενέργειες, που είνε αντίθετες προς το πνεύμα της εθνικής ενότητας, δεν προβλέπεται αισία έκβαση της κατάστασης στη Λευκάδα.

ΜΙΜΗΤΕΣ ΤΩΝ ΟΥΝΝΩΝ

Στο μεταξύ έρχονται σα συνέχεια στα γεγονότα της Λευκάδας και άλλες παρόμοιες ενέργειες του Ζέρβα. Η Πρέβεζα που λευτερώθηκε από τον ΕΛΑΣ δέχτηκε από τα τμήματα του Ζέρβα άνανδρη επίθεση με πυροβολικό. Κι όταν ο ΕΛΑΣ, πιστός στη συμφωνία της Γκαζέρτας, αποχώρησε, τα εδεσικά τμήματα άρχισαν μια τρομοκρατία γνήσια γερμανική. Περί τους ογδόντα εαμίτες δολοφονήθηκαν κι΄ ανάμεσα σ΄ αυτούς ο γυμνασιάρχης Κοντός, πρόεδρος της κοινής επιτροπής ΕΑΜ-ΕΔΕΣ, που διοικούσε την πόλη. Πολλοί απ΄ αυτούς θάφτηκαν μισοζώντανοι. Στην περιφέρεια Φιλιατών δολοφονίες και σφαγές ήταν οι πρώτες ενέργειες του ΕΔΕΣ. Τμήμα στρατού υπό τον αξιωματικό Βράγκαλη εισχώρησε στην περιοχή του ΕΛΑΣ, λήστεψε τους κατοίκους, έκαψε και απήγαγε… ομήρους. Απαράλλαχτα όπως οι Γερμανοί.

Η Κυβέρνηση έχει όλη τη δύναμη και την ομόθυμη επιδοκιμασία του έθνους να βάλη φρένο στα φασιστικά όνειρα των εδεσιτών. Από την πλευρά του ο ΕΔΕΣ ας αναμετρήσει τις ευθύνες που αναλαμβάνει. Πάντως δεν πρέπει να ξεχνάει ότι όποιος παίζει με τη φωτιά κινδυνεύει στο τέλος να καεί ο ίδιος.

ΕΝΤΟΝΕΣ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

Στην Κυβέρνηση, το Ε.Α.Μ., το Κ.Κ.Ε. και το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ στάλθηκε τηλεγράφημα από όλες τις λαϊκές οργανώσεις της Πρέβεζας που αναφέρει τα εξής:

«Εγκλήματα, συλλήψεις, εκτελέσεις, βασανιστήρια στρατού Ζέρβα σε βάρος λαού Πρέβεζας κρατούν ανάστατο λαό περιοχής μας. Γυμνασιάρχης Κοντός, γραμματέας Νομαρχιακής Ε.Α.Μ. Πρέβεζας, 16 Επονίτες-Ελασίτες με δεκάδες άλλους πατριώτες βρήκαν οικτρό θάνατο από τα βασανιστήρια στρατού Ζέρβα. Λαός Πρέβεζας από βάρβαρα μέτρα Ζερβικών στενάζει. Ζητούμε την άμεση αποστολή επιτροπής για διαπίστωση των παραπάνω εγκλημάτων στρατού Ζέρβα, υποστήριξη λαού Πρέβεζας και την αποκατάσταση λαϊκών ελευθεριών του. Καταγγέλλουμε τα βάρβαρα αυτά εγκλήματα των Εδεσιτών του Ζέρβα και ζητούμε την παραδειγματική τους τιμωρία.»

Ριζοσπάστης, Φύλλο της Τρίτης 31 του Οκτώβρη 1944 (Τιμή φύλλου 6 δισεκατομμύρια)

Ο στρατηγός Σκόμπυ διέταξε:
Να φύγουν οι Εδεσίτες απ΄ τη Λευκάδα
ΝΑ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΕΙ ΕΚΕΙ Ο ΕΛΑΣ
Εκατό εκτελέσεις πατριωτών στην Πρέβεζα
ΦΡΙΧΤΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΜΙΜΗΤΩΝ ΤΩΝ ΟΥΝΝΩΝ

Χτες ο στρατηγός συναγ. Σαράφης έκανε διάβημα στο στρατηγό Σκόμπυ για την κατάσταση στη Λευκάδα. Ο κ. Σκόμπυ δήλωσε ότι έδωσε εντολή να φύγουν οι Εδεσίτες και να πάει στη Λευκάδα ο ΕΛΑΣ.

ΟΙ ΘΗΡΙΩΔΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΡΕΒΕΖΑ

Έφθασαν χτες στην Αθήνα πολυμελείς λαϊκές επιτροπές από τη μαρτυρική Πρέβεζα και εκθέσανε στην Κυβέρνηση και τις εφημερίδες τα διαδραματισθέντα εκεί πρωτοφανή όργια από μέρους των οπαδών του Ζέρβα. Οι εκπρόσωποι του λαού της Πρέβεζας τόνισαν ότι, όσα γράφτηκαν στον «Ριζοσπάστη» είναι ωχρή απεικόνιση της όλης κατάστασης και ότι η συμπεριφορά του ΕΔΕΣ και των συνεργαζομένων με αυτόν ραλλικών ξεπερνάει σε ωμότητα τις θηριωδίες των Γερμανών και Βουλγάρων.

Οι εκτελεσθέντες ξεπερνάνε τους εκατό και οι συλληφθέντες τους 1500 άνδρες και 300 γυναίκες.

ΟΝΟΜΑΤΑ ΔΟΛΟΦΟΝΗΜΕΝΩΝ

Ως τώρα έγινε εκταφή πολλών πτωμάτων εκτελεσθέντων από τους οποίους αναγνωρίστηκαν οι παρακάτω σαράντα τρεις:
Ρέντζος Μ. Ε., Ρέντζος Μ. Ι., Ρέντζος Κ., Κοντός Ν., Κοντός Χ., Μαϊδάτσης Χ., Τραυλός Σ., Φεραδούρος Ξ., Κουτσαφτόπουλος Ι., Νικολαΐδης Γ., Αντωνάτος Σ., Κατσάνης Ε., Κακαβούλης Σ., Σταμουλάκης Ν., Πραμικάριος Α., Μεγαλογένης Σ., Κατσιγιάννης Ηλ., Ηλίας Ηλ., Γιαμάς Δ., Τασόγλου Πρ., Πετρίτσης Γρ., Μπίτης Κ., Κατινιώτης Π., Αβδισιάν Βαΐς, Μαρινόπουλος Γ., Ρόβας Π., Τρουμπάτας Δ., Πέτρας Δ., Τσούκης Β., Κίρλας Σ., Διαμαντής Χ., Δρόσος Λ., Γκόγκας Θ., Πανάγος Γ., Γκαλδάνης Δ., Πεπόνης Αλ., Ζαρονίκας Ι., Καββαδίας Θ., Σαμιώτης Ν. και Αναγνωστόπουλος Π. Η εκταφή των πτωμάτων συνεχίζεται.

ΣΤΥΓΝΗ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

Η τρομοκρατία συνεχίστηκε και όταν οι Εδεσίτες υπό τον ταγματάρχη Γαλάνη, έγιναν κύριοι της κατάστασης, αφού μετέφεραν, στο μεταξύ, άλλα δύο τάγματα υπό τον Μαραγκουδάκη και μετά την άφιξη του ίδιου του Ζέρβα που έφτασε με αεροπλάνο την άλλη μέρα.

Σαράντα δύο αγωνιστές του λαού εξορίστηκαν, 120 σπίτια λεηλατήθηκαν και 7 κάηκαν. Η κυκλοφορία επιτρέπεται μόνο ως τις 7 το βράδυ και απαγορεύεται η ακρόαση από το ραδιόφωνο των σταθμών Λονδίνου, Μόσχας και… Αθηνών. Στις προκηρύξεις τους λένε ότι η Αθήνα ελευθερώθηκε από 3000… αλεξιπτωτιστές του Ζέρβα και ότι ο Γλύξμπουργκ επανέρχεται θριαμβευτής.

Επίσης βεβαιώνουν ότι οπωσδήποτε θα γίνει πόλεμος μεταξύ της Αγγλίας και της Ρωσίας και χίλιες δυό άλλες ψευδολογίες. Ας σημειωθεί ότι ο δολοφονηθείς Γυμνασιάρχης Κοντός ήταν μαζί με τον πρωθυπουργό κ. Παπανδρέου από τους ιδρυτές της «Φοιτητικής Συντροφιάς».

Η ΑΞΙΩΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ

Τελικά οι λαϊκές επιτροπές ζητάνε να πάει στην Πρέβεζα μικτή διασυμμαχική επιτροπή για να διαπιστώσει τις ζερβικές ωμότητες. Από την Κυβέρνηση ζήτησαν να αποκαταστήσει τις λαϊκές ελευθερίες και να τιμωρήσει αυστηρά τους υπαιτίους των θηριωδιών, απαλλάσσοντας τη πολύπαθη Πρέβεζα από τους αντάξιους διαδόχους των Ούννων.

ΟΡΓΙΑ ΣΤΗ ΛΕΥΚΑΔΑ

Πληροφορίες από τη Λευκάδα αναφέρουν, ότι ο Μαραγκός του ΕΔΕΣ πήρε υπό την προστασία του 1200 Ραλλικούς και τους παρουσίασε για αντάρτες του. Έπειτα κήρυξε το στρατιωτικό νόμο, έκανε υποχρεωτική επιστράτευση, επίταξε ζώα και έκανε συλλήψεις, πλιάτσικο και διαρπαγές. Μεταξύ άλλων εκτελέστηκαν οι συναγ. Βλασσόπουλος και Καρφάκης. Αρχιβασανιστές είναι ο φρούραρχος ταγματάρχης Μεσσήνης και ο ανθυπασπιστής Φικιώρης.

Ο κ. Μακκάς ενισχύει ασύστολα τους ζερβοραλλικούς σε σημείο που ανέστειλε δύο φορές τη διαταγή του στρατηγού Σκόμπυ να αποχωρήσουν αμέσως οι Εδσεσίτες, να αφοπλισθούν οι Ραλλικοί και ν΄ αναλάβει την εξουσία ο ΕΛΑΣ. Τρεις χιλιάδες Λευκαδίτες εκπατρίστηκαν.

Ριζοσπάστης, Φύλλο της Τετάρτης 1 του Νοέμβρη του 1944 (Τιμή φύλλου 6 δισεκατομμύρια)