Ξεκίνησε ο τρύγος της βαρδέας στον Άγιο Πέτρο…

Ξεκίνησε ο τρύγος της ποικιλίας Βαρδέα, όπως γράφει στον λογαριασμό του στο fb ο Κώστας Πεντεσπίτης, ο οποίος σημειώνει: «Ο τρύγος της βαρδέας στα αμπέλια του Μπάμπη. Και μου το είπε: Κόψε μου το κεφάλι (να μην φαίνεται). Μα εγώ τον..λυπήθηκα και τού κοψα μόνο το καπέλο.»

Σύμφωνα με το greekwineland.gr η ποικιλία Βαρδέα (Κωδικός Ποικιλίας: 11015 – Λατινική ονομασία: Vardea) καλλιεργείται στην Λευκάδα και το κρασί έχει λευκοπράσινο χρώμα, δροσερή ισορροπημένη οξύτητα, σώμα, λιπαρότητα. Άρωμα που εντυπωσιάζει σε ένταση και διάρκεια, μια σύνθεση από άνθη στο ποτήρι…

Για τον τρύγο στον Άγιο Πέτρο παλιότερα γράφει πολύ παραστατικά ο Στάθης Γ. Μαργέλης στο βιβλίο του «Άνθια Αηπετρίτικα» (Αθήνα 2009):

«Αμπέλια καλλιεργούσαν εκτός από τον κάμπο και στα πλάγια Χιλά, Σταυρό, Πανωχώρι, Παλιοχώραφα, Δραγανίτικα, όπου ευδοκιμούσαν ποικιλίες βαφικών μαύρων, κυρίως ορεινών σταφυλιών, όπως Βαρτζαμί, Πατρινό, Μαυροδάφνη κτλ..

Κύρια ποικιλία σταφυλιών για οινοποίηση στον κάμπο ήταν η Βαρδέα, άσπρο σταφύλι που έκανε κρασί με όμορφο χρυσαφί χρώμα, διαύγεια, λεπτό άρωμα και ωραία γεύση.

Εκτός από τα κρασοστάφυλα ανάμεσα στα κλήματα του αμπελιού φύτευαν σκόρπια και πολλά επιτραπέζια (φαουλάρικα) όπως Αητονύχια, Κοντοκλάδες, Μοσχάτα, Πατρινά, Ρομπόλες, Ραζακιά που κάνανε ωραίο γλυκό κουταλιού. Σκυλοπνίχτες που ωρίμαζαν πρώτα από όλα κτλ.

Ο τρύγος του σταφυλιού ήταν μεγαλύτερο πανηγύρι από της σταφίδας γιατί διαρκούσε λίγο (7-10 μέρες) και αμπέλια είχαν όλοι οι χωριανοί, ενώ σταφίδες είχαν μόνο μερικοί. Στον τρύγο όλος ο Άγιος Πέτρος, αλλά και τα γύρω χωριά, ήταν στον κάμπο που αντηχούσε από τραγούδια και πειράγματα.

Τα πιο πολλά σταφύλια τα πήγαιναν με ζώα στη Βασιλική που τα έπαιρναν έμποροι που ερχόταν με βάρκες από Κεφαλονιά και Θιάκι.

Οι μεγάλοι νοικοκύρηδες καλούσαν τον έμπορο -ονομαστός ήταν ο Γκάφας-, ο οποίος ερχόταν στο αμπέλι να δει τα σταφύλια. Πολλές φορές έπαιρνε διάφορα δείγματα και τα έστυβε και τα γραδάριζε να δει το μπωμέ, δηλ. την περιεκτικότητά τους σε σάκχαρο, για να πληρώσει ανάλογα.

Αφού λοιπόν κανόνιζαν την τιμή, έφερνε κόφες ή καφάσια όσο πιο κοντά στο αμπέλι μπορούσε να πλησιάσει το φορτηγό, και παρελάμβανε τα σταφύλια πληρώνοντας στον παραγωγό το αντίτιμό τους.

Για προστασία της παραγωγής οι οινοπαραγωγοί από τις αρχές του περασμένου αιώνα είχαν συστήσει συνεταιρισμό, το Ταμείο Αμύνης Οινοπαραγωγών Λευκάδας (ΤΑΟΛ), ο οποίος συγκέντρωνε τα σταφύλια και τα οινοποιούσε για λογαριασμό τους, ιδίως σε χρονιές που δεν ενδιαφερόταν οι έμποροι. Το ΤΑΟΛ είχε μεγάλες αποθήκες στη Λευκάδα, στους Σφακιώτες και στη Βασιλική και σε μερικά σημεία του κάμπου τσιμεντοδεξαμενές για τη συγκέντρωση των σταφυλιών.

Τα φορτηγά, στρωμένα με μεγάλους μουσαμάδες για να μην έχει διαρροή ο μούστος, στάθμευαν σε κεντρικά σημεία του κάμπου. Μερικά ερχόταν χρησιμοποιώντας σαν δρόμο την κοίτη του ποταμιού και παρελάμβαναν τα σταφύλια από μικροπαραγωγούς που τα πήγαιναν εκεί με τα ζώα τους.

Πριν από τον τρύγο μερικοί μάζευαν λιοκαμμένα τσαμπιά σταφυλιών, τα έλιαζαν στο αλώνι, όπως τις σταφίδες, και τα φύλαγαν να τα τρώνε το χειμώνα. Αυτές τις λέγανε χοντροσταφίδες.

Κατά τον τρύγο αφήνανε τις «χωσάδες», κάποιες τούφες ατρύγητων κλημάτων κρυμμένων κυρίως σε φράχτες, ώστε να τις βρίσκουν και να τρώνε όταν δεν θα υπήρχαν πια άλλα σταφύλια.

Κατά τη διάρκεια του τρύγου γινόταν πανζουρλισμός στον κάμπο, άλλοι τρυγούσαν, άλλοι κουβαλούσαν σταφύλια ή κενά, άλλοι πουλούσαν, άλλοι ζύγιζαν και άδειαζαν και όλοι χαμογελούσαν, πειράζονταν και τραγουδούσαν.

Το μεσημέρι συγκεντρώνονταν όλοι και στρώνανε κάτω από τον ίσκιο του Πλάτανου και καθότανε για φαγητό…».