Οι ανακρίβειες και οι ανορθογραφίες του οδικού χάρτη Λευκάδας, έκδοση 2008, του Δήμου Ελλομένου

Ο συντοπίτης μας κ. Αλ. Μουζάκης είναι, απ” ό,τι φαίνεται, ένας τακτικός και κριτικός συνάμα αναγνώστης του ιστολογίου μας.

Βρέθηκε λοιπόν, όπως μας γράφει, το μήνα που μας πέρασε για κάποιες μέρες στο χωριό του -την Παλαιοκατούνα- όπου και έπεσε στα χέρια του ένας οδικός χάρτης της Λευκάδας που εκδόθηκε το 2008 (εκδόσεις Αποστολίδη) για λογαριασμό του Δήμου Ελλομένου. «Μου έκαναν εντύπωση, άσχημη κατά το πλείστον, τα πολλά και παιδαριώδη ορθογραφικά λάθη κατά την παρουσίαση της ταυτότητας του Δήμου, οι ιστορικές ανακρίβειες σχετικά με την προέλευση του ονόματος του Δήμου (Ελλομένος), της χωροταξικής τοποθετήσεως της Ομηρικής Ιθάκης, αλλά και οι λάθος πληροφορίες που παρέχονται για ορισμένα «αξιοθέατα»…» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Μουζάκης.

Και συνεχίζει με την απαρίθμηση:

1. – «Στο χάρτη αναφέρεται ότι «ο Δήμος οφείλει το όνομά του στην αρχαία πόλη ΕΛΛΟΜΕΝΟΣ που σημαίνει «αυτός που απλώνεται μέσα στη θάλασσα» και ήταν κοντά στο Νυδρί». Όμως σχετικά με το όνομα Ελλομένος, την προέλευση και ετυμολογία του, σύμφωνα με την «Επετηρίς της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών», τόμος Β”, σελίς 285, (…Ελλομενόν ή Ελλόμενον ένα λιμένα της Λευκαδίας. Πιθανώς ο λιμήν ούτος ήτο παρά τον σημερινόν λιμένα του Βλυχού, δια τον οποίον αρμόζει πλήρως το όνομα του φιαλοειδούς σχήματος, διότι Ελλομενόν επεξηγείται ως περικλειόμενον -βλ. Hesych εις λέξιν ελλόμενα-δωρική γραφή). Επίσης, σύμφωνα με το Λεξικό του Αρχαίου Κόσμου του Γιάννη Λάμψα, εκδ. Δομή, τόμος Β”, (Ελλόμενον: φρούριο της ανατολικής Λευκάδος, κοντά στο σημερινό Νυδρί, όπου ο W. DÖRPFELD τοποθετούσε τα ανάκτορα του Οδυσσέως, θεωρώντας τη σύγχρονη Λευκάδα ως την αρχαία Ιθάκη. Το Ελλόμενον κυριεύτηκε από τους Αθηναίους στη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου και οι άνδρες του που φρουρούσαν το φρούριο σφαγιάστηκαν».
2. – «Στην άκρη της χερσονήσου (Βλυχού), πάνω απο τον ναό της Αγίας Κυριακής βρίσκεται και ο τάφος του Dörpfeld», αναγράφεται στο χάρτη. «Όμως ο τάφος του μεγάλου γερμανού αρχαιολόγου W. DÖRPFELD, βρίσκεται στην ΝΑ άκρη της χερσονήσου Γένι και όχι πάνω απο το σημερινό εκκλησάκι της Αγ. Κυριακής, όπου εκεί βρίσκεται ο Τύμβος των Νυμφών ή Ιερόν των Νυμφών (Επετηρίς, τομ. Β”, σελ.203)».
3. – «Αναφέρεται στο χάρτη ότι στο Νεοχώρι λειτουργεί το Ελλομένειο Μουσείο Ελληνικών Μουσικών Οργάνων. Στο Νεοχώρι όμως ΔΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΠΙΑ, εδώ και 4-5 χρόνια, το αναφερόμενο ως Ελλομένιο Μουσείο Ελληνικών Μουσικών Οργάνων, το οποίο είχε δημιουργήσει το 1997 με πάρα πολύ προσωπικό κόπο, τέχνη, μεράκι και έξοδα ο κ. Τσάτσουλας Παναγιώτης – Απολλώνιος, μετατρέποντας ένα παλιό λιοτρίβι σε Μουσείο Σπάνιων Αρχαίων Ελληνικών Λαϊκών Οργάνων. Και ΔΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΠΙΑ, γιατί μετά από συνεχή, θερινή (Μάιος-Οκτώβριος) λειτουργία τεσσάρων (4) ετών με προσωπική του ευθύνη και έξοδα, πρότεινε, εξ όσων γνωρίζω, στους διοικούντες του Δήμου Ελλομένου της περιόδου 1998-2002 να αναλάβουν την λειτουργία και ευθύνη του, εντάσσοντάς το στα αξιοθέατα του Δήμου και εισπράττοντας τα όποια κέρδη από τις επισκέψεις. Κι εκείνοι βέβαια αρνήθηκαν, γιατί ως γνωστόν ο πολιτισμός με την κάθε μορφή του, δημιουργεί τουλάχιστον πονοκεφάλους, για να μην πω εμετό, σε όσους είναι άσχετοι με αυτόν. Απευθύνθηκε και στον Δήμο Λευκαδίων επί δημαρχίας Σκληρού αλλά κι εκεί… φωνή βοώντος εν τη πολιτιστική ερήμω».
   

   – «Eπίσης, στο χάρτη το χωριό σας ονομάζεται λανθασμένα Καλυβάτα και όχι επι το σωστόν Κολυβάτα».
   (Σημ.: Σχετικά με την ανορθόγραφη αναφορά του χωριού μας σε πολλούς επίσημους χάρτες της Λευκάδας -Κολλυβάτα αντί του σωστού Κολυβάτα- έχουμε αναφερθεί σε άλλο άρθρο του ιστολογίου μας. Το βλέπουμε τώρα στον εναφερόμενο χάρτη και ως Καλυβάτα. Το επίθετο Καλύβας, που θα μπορούσε να δικαιολογήσει εν μέρει την προέλευση αυτού του ονόματος, απαντάται απ” ό,τι ξέρω στο διπλανό χωριό Πλατύστομα, όχι όμως στο χωριό Κολυβάτα, το όνομα του οποίου προέρχεται από το επίθετο Κολυβάς.

   – «O οικισμός Κοκλάτα (σημ.: ανήκει κι αυτός στην πρώην κοινότητα Αλεξάνδρου, πήρε το όνομά του από το επίθετο Κόκλας και μετονομάστηκε αργότερα σε Κιάφα) αναφέρεται λανθασμένα ως Κοχλάτα» (σημ.: άσε που αν το διαβάσει ένας γερμανόφωνος στη λατινική γραφή -Kohlata-  θα το κάνει Κολάτα).

Αναφέρει ο κ. Μουζάκης ότι, «για τα απαράδεκτα ορθογραφικά λάθη, καλύτερο θα ήταν να επιστραφούν όλοι οι χάρτες στις εκδόσεις Αποστολίδη με την υπόδειξη «ΑΓΡΑΜΜΑΤΟΣ».

Και συνεχίζει:

«Μετά από όλα τα παραπάνω, πιστεύω ότι, αν ο Δήμος Ελλομένου θέλει πραγματικά να έχει τα ιδιαίτερα, όπως αναφέρει, χαρακτηριστικά της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής κληρονομιάς και της άρτιας!!! τουριστικής υποδομής, ας φροντίσει να είναι λίγο περισσότερο προσεχτικός σε θέματα ιστορίας, μνήμης, παράδοσης, παροχής σωστών και ελεγμένων πληροφοριών. Ας ελέγχει πιο προσεχτικά και πιο εμπεριστατωμένα τις όποιες εκδόσεις του.

Οι ξένοι επισκέπτες του πανέμορφου νησιού μας, γνωρίζουν πολύ καλύτερα από κάποιους ντόπιους, την ιστορία μας και δεν υπάρχει κανένας λόγος να τους δίνονται δικαιώματα που αποδεικνύουν εμπράκτως την αμάθεια και την προχειρότητα περί αυτής της ιστορίας.»

«Το μόνο θετικό είναι, για μένα πάντα», λέει τελειώνοντας ο κ. Μουζάκης, «ότι ο Δήμος Ελλομένου χρησιμοποιεί για πρώτη φορά το έμβλημα (μισή πλώρη πλοίου-τριήρους) του πρώτου δημιουργηθέντος Δήμου Ελλομένου, που ιδρύθηκε το 1869 με Β.Δ. και περιελάμβανε τα χωριά Φτερνό, Πόρος, Κατωχώρι (έδρα του Δήμου), Βλυχό, Χαραδιάτικα, Νεοχώρι. Ο πρώτος αυτός Δήμος καταργήθηκε το 1914 επι Ελευθερίου Βενιζέλου.

Κατά την επανασύσταση του Δήμου Ελλομένου το 1997-1998 και την οργάνωσή του από την τότε νεοκλεγείσα δημαρχιακή αρχή, προτάθηκε και προτιμήθηκε, άγνωστο γιατί, επικοινωνιακά μάλλον, νέο έμβλημα του Δήμου Ελλομένου να αποτελέσει η προτομή του εθνικού μας ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη και όχι η απεικόνιση της μισής τριήρους».