Ο ακριβότερος πίνακας του κόσμου-Γκούσταφ Κλιμτ – Das teuerste Gemälde der Welt-Gustav Klimt
Είναι από μια παλιά μας σελίδα. Κάπου εκεί γύρω στο 2006. Από μια πρόχειρη αναζήτηση είδαμε ότι ισχύει ακόμη αυτό που αναφέρεται στον τίτλο «Ο ακριβότερος πίνακας του κόσμου».
Ο Γκούσταφ Κλιμτ (Gustav Klimt) γεννήθηκε στο Μπάουμγκάρτεν (Baumgarten) της Αυστρίας το 1862 και απεβίωσε το 1918 στη Βιέννη. Ο Κλιμτ ήταν ιδρυτικό μέλος και ο πρώτος πρόεδρος του λεγόμενου κινήματος της Απόσχισης (Secession) στη Βιέννη.
Το κίνημα αυτό της ζωγραφικής τέχνης αποτελούσε σύμφωνα με τις πρώτες διακηρύξεις των οπαδών του «μια μάχη για την πρόοδο των σύγχρονων καλλιτεχνών ενάντια στα γεράκια που αυτοαποκαλούνται καλλιτέχνες αλλά έχουν εμπορικό συμφέρον να παρακωλύουν την άνθηση της τέχνης».
Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του καλλιτεχνικού ρεύματος της Αρ Νουβό (Art Nouveau), όπως ονομάστηκε το κίνημα αυτό στη Γαλλία και στο Βέλγιο, που σημαίνει Νέα Τέχνη. Σε άλλες χώρες το συναντάμε με άλλες ονομασίες, π.χ. στη Γερμανία αναφέρεται με τον όρο Γιούγκεντστιλ (Jugendstil).
Η Αρ Νουβό συνδέθηκε κυρίως με την ιαπωνική τέχνη όσον αφορά τη μίμηση των φυσικών μορφών και την αναζήτηση περίπλοκων διακοσμητικών θεμάτων και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στα επόμενα πρωτοποριακά κινήματα του 20ου αιώνα, τον εξπρεσιονισμό, τον κυβισμό και τον υπερρεαλισμό.
Η προσωπογραφία της Αντέλ Μπλοχ-Μπάουερ Ι (υπάρχει και δεύτερη προσωπογραφία της Μπλόχ-Μπάουερ), πού έμελλε να είναι ο ακριβότερος ζωγραφικός πίνακας που έχει πουληθεί ως ώρας σε δημοπρασία, ανήκει στη λεγόμενη «χρυσή περίοδο» του καλλιτέχνη, που ονομάστηκε έτσι γιατί την χαρακτηρίζει η αφθονία του χρυσού ως διακοσμητικό στοιχείο.
Portrait of Adele Bloch-Bauer I, 1907, Oil and gold on canvas, 138 x 138 cm Neu Galerie New York
Η προσωπογραφία παρουσιάζει σε χρυσό φόντο την Αντέλ Μπλοχ-Μπάουερ, σύζυγο ενός Εβραίου βιομηχάνου ζάχαρης και οικοδέσποινα καλλιτεχνικού σαλονιού της Βιέννης. Είναι ένα από τα αριστουργήματα της ζωγραφικής τέχνης του 20ου αιώνα και σίγουρα, λόγω της ιδιαίτερης ιστορίας του, το πιο γνωστό έργο του Γκούσταφ Κλιμτ στο πλατύ κοινό. Αγοράστηκε σε κλειστή δημοπρασία τον Ιούνιο του 2006 από τον μεγιστάνα Ρόναλντ Λόντερ (ιδιοκτήτη του ομίλου καλλυντικών Ester Lauder) έναντι 135 εκατομμυρίων δολαρίων που αποτελεί τιμή ρεκόρ για πίνακα ζωγραφικής στα χρονικά των δημοπρασιών.
Το προηγούμενο ρεκόρ κατείχε ο πίνακας του Πικάσο «Αγόρι με την πίπα» που είχε πουληθεί το 2004 σε δημοπρασία για 104 εκατομμύρια δολάρια. Έκτοτε, ο πίνακας που κοσμούσε για 60 χρόνια το Μουσείο Belvedere της Βιέννης, εκτίθεται στο Μουσείο Neue Galerie που διατηρεί ο Λόντερ με έργα Γερμανών και Αυστριακών καλλιτεχνών στην 5η Λεωφόρο της Νέας Υόρκης. «Πρόκειται για τη δική μας Μόνα Λίζα» λέει ο νέος κάτοχος του πίνακα.
Ο πίνακας έχει μια μακρά ιστορία όσον αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς του. Στις αρχές του 2006 πέρασε μαζί με τέσσερις άλλους πίνακες του Κλιμτ στην κυριότητα της 90χρονης Μαρίας Άλτμαν, απογόνου και ανιψιάς της απεικονιζόμενης Μπάουερ, μετά από χρόνια δικαστική διαμάχη με τις αυστριακές αρχές, η οποία ακολούθως τον εκποίησε στην προαναφερθείσα τιμή. Όταν πέθανε η Μπάουερ το 1925 είχε αφήσει διαθήκη που όριζε να δοθούν οι πίνακες στο αυστριακό κράτος μετά το θάνατο του συζύγου της Φερντινάντ Μπλοχ-Μπάουερ. Ο σύζυγός της όμως εκδιώχθηκε από τους Ναζί και η περιουσία του δημεύθηκε. Στην Ελβετία όπου κατέφυγε μαζί με την ανιψιά του έκανε το 1945 νέα διαθήκη στην οποία της κληροδοτούσε τη συλλογή των έργων. Στις αρχές του 2000 η Μαρία Άλτμαν, που ζούσε στην Αμερική, άρχισε τις νομικές ενέργειες για την επιστροφή των έργων και της επιστράφηκαν τελικά στις αρχές του 2006, αφού το αυστριακό κράτος δεν έκανε χρήση του δικαιώματός του να αγοράσει τους συνολικά πέντε πίνακες, όλοι έργα του Κλιμτ, έναντι 300 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ένα άλλο επίσης κορυφαίο και δημοφιλή έργο του Κλιμτ που ανήκει και αυτό στην λεγόμενη «χρυσή περίοδο» είναι Το φιλί (The Kiss).
The Kiss, 1907-1908, Oil and gold on canvas, 180 x 180 cm Österreichische Galerie Belvedere, Wienn
Πηγή – Quelle:
Artsy’s Gustav Klimt page
Neue Galerie New York
Mark Harden’s Artchives (Gustav Klimt Images)
Βικιπαίδεια – Γκούσταφ Κλιμτ
Wikimedia Commons – Gustav Klimt (images)
Klimt und die Frauen
Schiedsspruch in der Sache Altmann ua/Republik Österreich vom 15.01.2006
Testament von Adele Bloch-Bauer vom 19.01.1923
Ο Κλιμτ είναι καταπληκτικός, έχω δει και τα διάσημα έργα του από κοντά, στην Βιέννη. Δεν ξέρω πώς τα μετράνε τα αστρονομικά ποσά (πχ τρέχουσα ισοτιμία νομισμάτων) αλλά πριν μερικούς μήνες τα ΝΕΑ είχαν αυτήν την δημοσίευση για τον πιο ακριβό πίνακα: «Γυµνό, πράσινα φύλλα και µπούστο» («Nude, Green Leaves and Bust») του Πάµπλο Πικάσο. Είχα κάνει και σχετική ανάρτηση:
http://www.meganisitimes.gr/2011/03/09/%cf%80%ce%b9%ce%ba%ce%ac%cf%83%ce%bf-%ce%bf-%cf%80%ce%b9%ce%bf-%ce%b1%ce%ba%cf%81%ce%b9%ce%b2%cf%8c%cf%82-%cf%80%ce%af%ce%bd%ce%b1%ce%ba%ce%b1%cf%82/
Τα νούμερα αυτά πάντως σου προκαλούν ίλιγγο, και μάλιστα τέτοιες εποχές. Σκέφτεσαι (όχι χωρίς θλίψη), άραγε η Τέχνη αποτιμάται με το χρήμα και είναι προνόμιο μόνο όσων το διαθέτουν; Είναι δηλαδή εν τέλει μια ιδιωτική κατάκτηση και όχι κομμάτι της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς;
Καλά Χριστούγεννα!
Καλές γιορτές Παναγιώτη. Ήταν, όπως έγραψα, αναδημοσίευση από ανάρτηση του ’06 σε μια παλιά μου σελίδα. Ο πίνακας «Προσωπογραφία της Αντέλ Μπλοχ-Μπάουερ Ι» του Κλιμτ είχε πουληθεί τότε σε τιμή ρεκόρ -135 εκατομμύρια δολάρια- για πίνακα ζωγραφικής στα χρονικά των δημοπρασιών. Ο Πικάσο «έπιασε», όπως αναφέρεται, 76 εκατοµµύρια ευρώ. Δεν ξέρω την αναλογία, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι κοινό μυστικό ότι στον καπιταλισμό τα αποτελέσματα της όποιας καλλιτεχνικής δημιουργίας αντιμετωπίζονται ως εμπορικά προϊόντα – με σκοπό το κέρδος. Κανονικά χρηματιστήρια λειτουργούν. Η «βιομηχανία» αυτή μάλιστα -με μπροστάρηδες τους «Κρίστις» και «Σόθμπις»- δείχνει να παρουσιάζει εν μέσω κρίσης άνθιση…
μαλλον ξεπλυμα μαυρου χρηματος
Η κοινωνική αναγκαιότητα για την ανεικονική τέχνη.
Η απόλυτη απολυτότητα της απροσδιοριστίας ως κατάσταση στα ανθρώπινα ,είναι τα σχετικά με τα λεγόμενα και πραττόμενα για έργα τέχνης.
Ακόμα και στα λιθοαντίγραφα , τσιγκοαντίγραφα, φωτολιθοαντίγραφα, και κάθε άλλης τεχνικής αντίγραφα υπάρχει το χάος για την προέλευση, αντιγραφή, αξιολόγηση, όταν πρόκειται για εμπορία ακόμη και σε ένα κορνιζάδικο και με όσο ευτελές ποσό και να αγοράζεται ή να πωλείται.
Και μόνο που φτάνει ένας καμβάς χρωματισμένος – το φαινόμενο είναι εντονότατο ως απόλυτο στην ζωγραφική, απ ότι στην γλυπτική, και μόνο που παρουσιάζεται για προβολή και παραπέρα για εμπορία ένας ζωγραφικός καμβάς χρωματισμένος ( ασχέτως υπογραφές και αναγνωρίσιμες τεχνικές και θεματολογίες του χρώματος ), ο ασχολούμενος και ως θεατής και ως έμπορος και ως συλλέκτης , θα πρέπει να είναι υπέρ υποψιασμένος. Τόσο υποψιασμένος που ακόμα θα ωχριούσε ο μύστης της φιλοσοφικής καχυποψίας στην ιστορία του πολιτισμού Γάλλος Μισέλ Φουκώ (1928-1984), που υιοθέτησε ότι ακόμα και για το δικό του έργο ο ίδιος ήθέλε να μείνει άγνωστος , έγραφε για να μείνει άγνωστος όπως υποστήριζε για δύο λόγους. α)διότι θεωρούσε ότι ο δημιουργός αποτελεί μια πρόσθετη καταπιεστική αρχή για τον αναγνώστη ή τον θεατή του έργου, που εμποδίζει ( τον αναγνώστη ή τον θεατή) να κατανοήσει καλύτερα το έργο.
β) διότι όταν το κάθε έργο κοινωνικοποιηθεί υπάγεται οριστικά στα κριτήρια της καχυπόπτου απροσδιοριστίας που είναι απαραίτητα για την εξάρθρωση κάθε βεβαιότητας και κάθε δήθεν αντικειμενικότητας και γνησιότητας, για τον πολιτισμό.
Στα πρακτικά το όλο δημιουργικόφιλολογικόεμπορικόκαλλιτεχνικό νταραβέρι στην ανθρώπινη ιστορία ταυτιζόνταν και ταυτίζεται την αποδοχή του διηνεκούς όρου : » θέλω να χάσω χρήματα».
Από την παραγωγή των καμβάδων των τελλάρων των χρωμάτων των την ανάλωση του κάθε χρωματιστή ( γιατί και ο ζωγράφος μπιτόρος είναι), και τα επόμενα στάδια προβολής έκθεσης εκτίμησης εμπορίας απόκτησης μεταπώλησης και ότι και όποιο άλλο, η μόνιμη επωδός είναι η σωρρευτική κατεργαριά ως προείδια και πρακτική από το ένα στάδιο στο άλλο. Αρχικατεργάρης σε αυτή την διελκύστιδα δεν μπορεί να υπάρξει δεδομένου ότι ο καθένας είναι κατεργάρης και γελάει τον προηγούμενο κατεργάρη, ως να γελαστεί και αυτός απ τον επόμενο κατεργάρη κ.ο.κ.
Αυτό είναι και το πραγματιστικό κοινωνικό ιστορικό υπόβαθρο του όρου : ανεινονική τέχνη ( δηλαδή η τέχνη χωρίς εικόνα) ως πρόταγμα για να αποφευθεί η κατεργαρία σαν προείδια και πρακτική, σε έναν τομέα της ανθρωπίνων εκδηλώσεων στην καθημερινότητα.