Published On: Σα, Απρ 24th, 2021

Προκήρυξη του ΕΑΜ προς τον λευκαδίτικο λαό το φθινόπωρο του 1944 ενόψει της απόβασης του ΕΛΑΣ στη Λευκάδα

Xαρακτικό που προέρχεται από το παράνομο τυπογραφείο του Ε.Α.Μ. στην Καλλιθέα (Πηγή: Αρχείο ΚΚΕ)

Προκήρυξη, μάλλον, του ΕΑΜ (Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο) προς τον λευκαδίτικο λαό, που κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 1944 (τέλη Σεπτέμβρη με αρχές Οκτώβρη), στην οποία καταγγέλλονται, ανάμεσα στα άλλα, οι συμμορίες των ταγματασφαλιτών της Ακαρνανίας (Βέρηδες) που είχαν καταφύγει στη Λευκάδα και είχαν βρει προστασία από τον ΕΔΕΣ υπό τον λευκαδίτη λοχαγό Κώστα Μαραγκό. Ο Μαραγκός είχε καταλάβει τη Λευκάδα τον Σεπτέμβρη του 1944 μετά την αποχώρηση των Γερμανών.

Καλούνται, εκτός των άλλων, οι αυτοαποκαλούμενοι «οπλαρχηγοί» της Δεξιάς που δρούσαν στο νησί να καταθέσουν τα όπλα τους ενόψει της απόβασης του ΕΛΑΣ στη Λευκάδα, που θα λάβει χώρα τρεις περίπου μήνες αργότερα, τα τέλη Δεκέμβρη του 1944.

Η προκήρυξη έχει ως εξής:

«Λαέ της Λευκάδας σπάσε όλα τα μέτρα της αντίδρασης, ματαίωσε την επιστράτευση και την επίταξη. Ξεσηκώσου σε συλλαλητήριο διαμαρτυρίας.

Αγωνίσου για το ψωμί σου. Απαιτήστε να φύγουν από το Νησί οι Προδότες του Αστακού, της Ζαβέρδας κλπ.. Η Πελοπόννησος λευτερώθηκε. Η Δυτική Στερεά λευτερωμένη βρίσκεται στο πλευρό σου. Ο Ε.Λ.Α.Σ. έτοιμος βρίσκεται στις πόρτες του Νησιού σου. Η ώρα φθάνει. Στάσου με το όπλο στο χέρι.

Λοχαγέ Μαραγκέ, γιατί πήρες κάτω απ΄ τη προστασία σου τους εγκληματίες Βέρηδες; Γιατί θέλεις να καταντήσεις το Νησί πεδίον συγκρούσεων; Γιατί έβαλες τον Αρχιράλλη Μεσσήνη Φρούραρχο; Γιατί ανέχεσαι και κρατάς κοντά σου τον δολοφόνο Βέρη;

Αντάρτες του Μαραγκού, αξιώστε να φύγετε απ΄ τη Λευκάδα. Μη γίνεστε όργανα των προδοτών. Θα χαθείτε. Εμείς οι Λευκαδίτες είμαστε έτοιμοι να δώσουμε το θανατερό χτύπημα στους προδότες. Φύγετε μην αιματοκυλίσετε το νησί!

Μαραγκέ, σήκω να φύγεις απ΄ τη Λευκάδα. Εμείς οι Λευκαδίτες δεν σε θέλουμε, θα σε χτυπήσουμε αν καθίσεις. Γιατί δεν έτρεξες στην πρόσκληση που σου ΄καμε η οργάνωσις του ΕΑΜ για συνεννόηση; Θέλεις να γίνεις νεκροθάφτης της Λευκάδας; Θα πνιγείς όμως στο ίδιο σου το αίμα! Σε λίγο θα αντιμετωπίσεις τιμωρό τον ηρωϊκό Ε.Λ.Α.Σ.. Θα συντριβείς!

Άνδρες του Βέρη, του Καλαντζή, του Κατωπόδη, του Ζαμπέλη, του Αχείμαστου, του Γούντρουμα, παραδοθείτε με τα όπλα σας στο ΕΛΑΣ. Σας εγγυώμαστε τη ζωή και την ασφάλειά σας. Κοιτάξτε στο Αγρίνι, στην Ναύπακτο, στον Αστακό, στη Ζαβέρδα, στο Μεσολόγγι, όλοι οι Ράλληδες γυρίζουν ελεύθεροι και οι αρχηγοί τους κρατάνε και τα πιστόλια τους. Φύγετε απ΄ τη Λευκάδα και περάστε απέναντι. Μην ακούτε το Μαραγκό γιατί θα χαθείτε».

Η προκήρυξη, που δεν αμφιβάλλουμε για την γνησιότητά της, αποτελεί μέρος του παρακάτω από της 8ης Οκτωβρίου 1944 με αριθμό 272 εγγράφου (Διαταγής) της Στρατιωτικής Διοίκησης Λευκάδος (IX Μεραρχία [ΕΔΕΣ] – 25ο Σύνταγμα Πεζικού). Υπογράφεται από τον Στρατιωτικό Διοικητή Λευκάδας Κωνσταντίνο Μαραγκό, ο οποίος είχε εν τω μεταξύ προαχθεί στο βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Κοινοποιείται, όπως αναφέρει η διαταγή, «η κατωτέρω προκήρυξις αναρχικών στοιχείων κυκλοφορήσασα τη πόλει, ίνα αντιληφθή και χαρακτηρήση ο Λαός της Λευκάδος τον βαθμόν φιλίας των αναρχικών».

Αναφέρει επίσης: «Ο υποφαινόμενος (ο Κ. Μαραγγός) μη επηρεαζόμενος από απειλάς ηργάσθη και εργάζεται δια την γαλήνην της Νήσου και δημοσιεύει την κατωτέρω προκήρυξιν προς πρόληψιν διαμαρτυριών εν περιπτώσει συλλήψεων και φυλακίσεων, εν τω μέλλοντι δύνανται τα αναρχικά στοιχεία ν΄ απευθύνωνται προς δημοσίευσιν παρομοίων προκηρύξεων εις την Στρατωτικήν Διοίκησιν της Νήσου».