Σαν σήμερα το 1947 δολοφονείται ο Κερκυραίος κομμουνιστής Σπύρος Καλοδίκης
Σαν σήμερα το 1947 δολοφονείται στη Λάρισα ο Κερκυραίος κομμουνιστής Σπύρος Καλοδίκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.
Ο Σπύρος Καλοδίκης γεννήθηκε το 1909 στον οικισμό Μαγαζιά στο νησί Παξοί του νομού Κέρκυρας και μεγάλωσε εκεί και στην πόλη της Κέρκυρας. Ήταν λιμενεργάτης. Επίσης, είχε φτιάξει μικρό μπακάλικο στην περιοχή Σπηλιά στην πόλη της Κέρκυρας. Ο πατέρας του ήταν παπάς και δάσκαλος δημοκρατικών πεποιθήσεων και τα οστά του έχουν ενταφιαστεί, σε ένδειξη τιμής, στο ιερό της εκκλησίας των Αγίων Ιάσονος και Σωσιπάτρου, στο προάστιο Ανεμόμυλος της πόλης της Κέρκυρας. Αδέλφια του ήταν ο αγωνιστής φιλόλογος Περικλής Καλοδίκης και ο αξιωματικός του ΕΛΑΣ Κίμων Καλοδίκης.
Πριν συμπληρώσει τα είκοσι χρόνια του, ο Σπύρος Καλοδίκης έγινε μέλος του ΚΚΕ. Δούλεψε στην Κέρκυρα και στην Αττική. Η μεταξική δικτατορία τον συνέλαβε τις 16 Απριλίου 1938 και τον έκλεισε στις φυλακές της Ακροναυπλίας. Το 1939 μεταφέρθηκε ως φυματικός στο σανατόριο της Πέτρας Ολύμπου και στη συνέχεια στον Άη Στράτη. Τον Ιούλιο του 1940 δραπέτευσε από τον Άη Στράτη, πήγε στην Αθήνα και πρωταγωνίστησε στην ίδρυση Ανεξάρτητης Κομμουνιστικής Οργάνωσης Αθήνας, καθώς ορθά διέβλεψε ενδεχόμενη διάβρωση ορισμένων οργάνων του ΚΚΕ από την Ασφάλεια της δικτατορίας Μεταξά. Εντάχθηκε μετά στην ανασυγκροτημένη Κομματική Οργάνωση Αθήνας (ΚΟΑ) του ΚΚΕ και εκλέχτηκε οργανωτικός Γραμματέας της ή, αλλιώς, Β΄ Γραμματέας της. Το 1942 εκλέχτηκε από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής. Χρησιμοποιούσε τα συνωμοτικά ψευδώνυμα «Πότης» και «Νίκος».
Ήταν Γραμματέας του Εργατικού ΕΑΜ της Αθήνας και συμμετείχε με όλες τις δυνάμεις του στον αγώνα των αντιστασιακών οργανώσεων και του ΚΚΕ τον Δεκέμβριο του 1944.
Ορισμένα στοιχεία για τη ζωή του, γραμμένα από τον καταγόμενο από το κερκυραϊκό χωριό Σπαρτύλας αγωνιστή Δημήτρη Σέρβο, είχαν συμπεριληφθεί για πρώτη φορά στο βιβλίο «Ήρωες και μάρτυρες», που είχε εκδοθεί από τη «Νέα Ελλάδα» το 1954.
Δεν έχει μιλήσει ίσως για κανέναν άλλο με τόσο θερμά λόγια καρδιάς και εκτίμησης ο Γραμματέας της ΚΟΑ του ΚΚΕ την περίοδο της Κατοχής Βασ. Μπαρτζώτας. Το 1984 στο βιβλίο του «Η Εθνική Αντίσταση στην αδούλωτη Αθήνα» σημείωσε:
«Οι αγώνες της εργατικής τάξης και του αθηναϊκού λαού για την επιβίωση είναι συνδεμένοι με τη δουλιά και τις θυσίες χιλιάδων κομμουνιστών και ΕΑΜιτών της Αθήνας. Στους μεγάλους αυτούς αγώνες ένας από τους κύριους καθοδηγητές τους ήταν ο Σπύρος Καλοδίκης. Στάθηκε ο πιο δραστήριος οργανωτής των μαζικών αγώνων του αθηναϊκού προλεταριάτου. Μελετούσε βαθιά όλα τα ζητήματα των εργαζομένων και τα πιο παραμικρά. Ήξερε να διοχετεύει την κομματική γραμμή με την απλή γλώσσα, που την καταλάβαιναν οι εργάτες, έβρισκε πάντα μορφές οργάνωσης και πάλης που ανταποκρίνονταν στις συγκεκριμένες συνθήκες. Ένα από τα προτερήματα, το κύριο, του Σπύρου Καλοδίκη, ήταν η ικανότητά του να συγκεντρώνει γύρω του το εργατικό κομματικό ακτίφ, να το κατατοπίζει σωστά και να το ενθουσιάζει στην καθημερινή, αδιάκοπη δουλιά. Δεν υπάρχει απεργία, μαζική διαδήλωση και πανεθνικό συλλαλητήριο στα χρόνια αυτά της κατοχής στην Αθήνα, που να μην είναι συνδεμένα με το όνομα του Σπύρου Καλοδίκη (…). Ο σ. Σπύρος Καλοδίκης ήταν απλός, σεμνός κουκουές, οργανωτής με ταλέντο, άφοβος αγωνιστής, καθοδηγητής και ηγέτης. Μιλούσε απλά, αγαπούσε και έδινε μεγάλη στοργή στους συντρόφους του. Έδωσε τη ζωή του στον αγώνα του λαού, όπως ξέρουν να πεθαίνουν οι ήρωες».
Ειδικότερα για τη συγκέντρωση που οργάνωσε στην Ομόνοια, ανέφερε:
«Την ίδια ώρα που οι Γερμανοί κατακτητές έμπαιναν στην Αθήνα, μια μικρή οργάνωση της ΚΟΑ (η Ανεξάρτητη Κομματική Οργάνωση Αθήνας) με επικεφαλής τον σ. Σπύρο Καλοδίκη (…) οργάνωσε πεταχτή συγκέντρωση στην πλατεία της Ομόνοιας. Ο ομιλητής σ. Καλοδίκης, ο ήρωας αυτός του ΚΚΕ, κάλεσε το λαό της Αθήνας να αρχίσει την αντίστασή του ενάντια στους φασίστες κατακτητές. Στην πλατεία της Ομόνοιας αντήχησαν τα συνθήματα: «Αντίσταση στους επιδρομείς», «Όπλα στο λαό», «Κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας»! Αυτή η εκδήλωση στην Ομόνοια, σε εκείνες τις εξαιρετικά δύσκολες στιγμές που περνούσε ο λαός της Ελλάδας, ήταν μια απίστευτα ηρωική πράξη που άφησε άναυδο το λαό μας».
Τον Δεκέμβριο του 1944 ο Κερκυραίος λιμενεργάτης ήταν επικεφαλής ομάδας της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ που είχε επιφορτιστεί με το έργο τοποθέτησης εκρηκτικού μηχανισμού στο ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» στην Αθήνα.
«Δυνάμεις του ΕΛΑΣ Αθήνας πλαισιωμένες από στελέχη της ΚΟΑ, με επικεφαλής τον σ. Σπύρο Καλοδίκη, έκαναν μια άλλη τολμηρή και ηρωική επιχείρηση», έγραψε επ΄ αυτού ο Βασ. Μπαρτζώτας. «Έχοντας στα χέρια τους το γενικό σχεδιάγραμμα των υπονόμων της Αθήνας, έπειτα από πορεία δώδεκα ωρών μέσα στα βρώμικα νερά των οχετών, με άμεσο κίνδυνο της ζωής τους, κατόρθωσαν να κουβαλήσουν κάτω από την πλατεία Συντάγματος, ακριβώς στο ξενοδοχείο της «Μεγάλης Βρετανίας», όπου ήταν η έδρα της κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου, του «Κράτους Παπανδρέου», περίπου έναν τόνο εκρηκτικής ύλης τροτύλης και με ηλεκτρικό σύρμα συνέδεσαν την τροτύλη με ειδικό ηλεκτρικό μηχάνημα ανατίναξης, που βρισκόταν στη δική μας περιοχή. Ο σ. Καλοδίκης ανέφερε σε μένα, τη μέρα των Χριστουγέννων (25 Δεκέμβρη 1944), για την επιχείρηση αυτή, με τη δήλωση ότι είναι έτοιμοι να τινάξουν στον αέρα το άντρο της κυβέρνησης Παπανδρέου και των Άγγλων. Εγώ ανέφερα στο ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, που θα ΄δινε και την τελική έγκριση. Το ΠΓ της ΚΕ, έχοντας υπόψη τον ερχομό του Τσόρτσιλ και τις διαπραγματεύσεις μαζί του, μας είπε να περιμένουμε μερικές μέρες».
Τα τέλη του 1945, μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, ο Σπ. Καλοδίκης βρέθηκε στον Βόλο, γραμματέας της περιφερειακής οργάνωσης Μαγνησίας του ΚΚΕ και, συγχρόνως, οργανωτικός γραμματέας του Γραφείου Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ, καθώς το Κόμμα του επιχειρούσε να ενδυναμώσει τις αποδυναμωμένες από στελέχη θεσσαλικές οργανώσεις του με στελέχη πρώτης γραμμής, λόγω της σημασίας της περιοχής και της έντονα επιθετικής δραστηριότητας του μοναρχοφασιστικού μηχανισμού και των παρακρατικών ομάδων Σούρλα – Καλαμπαλίκη.
Με την πρωταγωνιστική συμβολή του Κερκυραίου κομμουνιστή οργανώθηκαν τότε δυναμικά, ιστορικά σε μέγεθος συλλαλητήρια των εργαζομένων του Βόλου ενάντια στις διώξεις και τον κατατρεγμό του λαού, με αποκορύφωμα ένα που έγινε με ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδη στο ποδοσφαιρικό γήπεδο της Νέας Ιωνίας Βόλου και χτυπήθηκε βίαια από τη Χωροφυλακή κατά την ειρηνική του διάλυση, αφήνοντας νεκρούς και τραυματίες, όπως αφηγήθηκε το 2001 ο αρχισυντάκτης εκείνα τα χρόνια στον Βόλο της καθημερινής ΕΑΜικής εφημερίδας «Αναγέννηση» και της εβδομαδιαίας του Κόμματος «Λευτεριά» Θανάσης Ζαφειρόπουλος, μέλος της Επιτροπής Πόλης Βόλου του ΚΚΕ.
Μετά την ένταση του εμφυλίου πολέμου, ο χαρισματικός Κερκυραίος κομμουνιστής πέρασε στην παρανομία. Πήγε στη Λάρισα και ανέλαβε γραμματέας Θεσσαλίας και Λάρισας.
Ο Σπύρος Καλοδίκης πυροβολήθηκε πισώπλατα και θανάσιμα από συνεργάτη της Ασφάλειας τις 24 Νοεμβρίου 1947, κοντά στην πλατεία των Έξι Δρόμων της Λάρισας. Είχε φύγει από σπίτι της συνοικίας Αμπελοκήπων, όπου είχε πάει για κομματική δουλειά. Σύμφωνα με αφήγηση μέλους του ΚΚΕ, στην πλατεία που σήμερα ονομάζεται Τ. Γαργαλιάνου βρίσκονταν αστυνομικοί με πολιτικά και ανάμεσά τους ο συνεργάτης της Ασφάλειας που τον δολοφόνησε. Το ηγετικό στέλεχος του Κόμματος άνοιξε το βήμα του κατευθυνόμενος προς την πλατεία Έξι Δρόμων. Ο συνεργάτης της Ασφάλειας τον έφτασε και του ζήτησε την ταυτότητά του. Ο Σπ. Καλοδίκης του έδωσε ατάραχος την πλαστή ταυτότητα που χρησιμοποιούσε κι όταν αυτός την περιεργαζόταν τον απώθησε και τον έριξε κάτω διαφεύγοντας προς την οδό Σκουφά, όπου ήρθε σε συμπλοκή με υπενωμοτάρχη της Χωροφυλακής που επιχειρούσε να τον σταματήσει. Φτάνοντας εκεί ο συνεργάτης της Ασφάλειας τον πυροβόλησε πισώπλατα.
Αιμορραγώντας και θέλοντας να μαθευτεί η σύλληψή του για να μην τον εξαφανίσουν, όπως έγινε με άλλους συντρόφους του, φώναξε δυνατά: «Πατριώτες, είμαι ο Σπύρος Καλοδίκης, γραμματέας της οργάνωσης του ΚΚΕ». Επίσης, σύμφωνα με μαρτυρίες που είχε υπόψη του ο Βασ. Μπαρτζώτας, πρόλαβε να φωνάξει «Ζήτω το ΚΚΕ»».
Ετοιμοθάνατος, μπόρεσε να καταπιεί χαρτάκια με σημειώσεις του, για να μην πέσουν στα χέρια του εχθρού. Στο Δημοτικό Νοσοκομείο Λάρισας, όπου μεταφέρθηκε, οι ασφαλίτες πίεσαν τους γιατρούς να του ανοίξουν το στομάχι, με σκοπό να τους δώσουν τα χαρτιά που είχε καταπιεί. Την επομένη, άφησε την τελευταία του πνοή, περνώντας στο πάνθεο των ηρωικών μορφών του ΚΚΕ. (Πηγή: corfucommunists.gr).
