Ανακοίνωση της πρωτοβουλίας για την προστασία υδάτινων πόρων της δημοτικής ενότητας Ελλομένου

Φωτό αρχείου

Έχοντας υπόψη και έχοντας παρευρεθεί στη λήψη αποφάσεων των τοπικών συμβουλίων Νυδριού, Νεοχωρίου, Βλυχού, Φτερνού, Πόρου, Κατωχωρίου, Χαραδιατίκων, Βαυκερής και Περιγιαλίου, Πλατυστόμων, η πρωτοβουλία για την προστασία των υδάτινων πόρων της δημοτικής ενότητας Ελλομένου δημοσιεύει αυτή την ανακοίνωση προκειμένου να γνωστοποιηθεί το ζήτημα της ελλιπούς υδροδότησης της περιοχής μας.

Η δημοτική ενότητα Ελλομένου απαρτίζεται, μεταξύ άλλων, από τις περιοχές Νυδρί, Ράχη, Μεγάλο Αυλάκι, Παλαιοκατούνα, Μικρός Γυαλός, Νεοχώρι, Βλυχό, Γένι, Πόρος, Κατωχώρι, Δεσίμι, Χαραδιάτικα, Βαυκερή, Φτερνό και Περιγιάλι, Πλατύστομα, με τον πληθυσμό κατά τη θερινή περίοδο, μόνιμων κατοίκων και επισκεπτών να ανέρχεται σε περίπου 30.000 άτομα. Οι ανάγκες ύδρευσης της περιοχής μας καλύπτονται κυρίως από τη γεώτρηση στο Αηδονάκι – Δημοσάρι – Βέργου – Βαϊνή – Σύνοικα/Χαραδιάτικα. Υπολογίζεται πως οι καθημερινές ανάγκες ύδρευσης ανέρχονται σε 6.000 κυβικά μέτρα νερού. Από τον ίδιο υδροφόρο ορίζοντα αντλούν νερό επίσης ο Δήμος Μεγανησίου και τα νησιά Σκορπιός και Σπάρτη. Η γεώτρηση στη Βαυκερή εξυπηρετεί το Μεγανήσι (με 90 κυβικά μέτρα/ώρα). Ο Σκορπιός, που υπάγεται διοικητικά στο Μεγανήσι, υδροδοτείται μέσω δύο γεωτρήσεων αγνώστου παροχής που βρίσκονται στον κάμπο Ελλομένου.

Η περιοχή της Δημοτικής Ενότητας Ελλομένου τα τελευταία χρόνια δεν παίρνει ούτε σταγόνα από το δίκτυο των πηγών του Αγ. Γεωργίου, που φτάνει μέχρι και την Νικιάνα. Αν καταστραφεί ο υδροφόρος ορίζοντας του κάμπου του Ελλομένου, τότε όλο το νησί της Λευκάδας θα έχει πρόβλημα, για τον λόγο ότι θα χρειαστεί και ο Δήμος Ελλομένου να πάρει νερό από τον Άϊ Γιώργη, με αποτέλεσμα το νερό να μην επαρκεί.

Επιπλέον, ο Δήμος Μεγανησίου υπερβαίνει τους συμφωνημένους όρους, αντλώντας τουλάχιστον 2.000 κυβικά μέτρα ημερησίως κατά τη θερινή περίοδο (βάσει μετρήσεων των ετών 2023 και 2024). Επίσης, νερό χρησιμοποιείται από τον Σκορπιό για άρδευση, ενώ ο κάμπος του Ελλομένου που έχει ζώνες υψηλής παραγωγικότητας δεν κατάφερε να ποτιστεί καθόλου. Το καλοκαίρι του 2024, η έλλειψη νερού ήταν ιδιαίτερα αισθητή σε πολλά χωριά της περιοχής του Ελλομένου ( Βλυχό, Γένι, Πόρος, Μικρός Γυαλός, Κατωχώρι, Βαυκερή ). Οι ανάγκες της περιοχής μας καλύφθηκαν με υδροφόρες και οι ανάγκες χρειάστηκε να καλυφθούν με έξοδα του δήμου. Επίσης, η γεώτρηση στη Βαϊνή, που βρίσκεται μόλις 300 μέτρα από εκείνη της Βαυκερής, παρουσίασε έντονη πτώση στάθμης (αποξηράνθηκε). Παρουσιάστηκαν επίσης φαινόμενα υφαλμύρωσης στη γεώτρηση στα Χαραδιάτικα, ενώ, σύμφωνα με ανάλυση του ΙΓΜΕ για τη γεώτρηση Μεγανησίου, η περιεκτικότητα χλωριούχων στη γεώτρηση Βαυκερής έχει αυξηθεί δεκαπενταπλάσια (ανάλυση Αυγούστου 2024, σε σύγκριση με την μέτρηση του 2017).

Η κατάσταση αυτή απειλεί την καθημερινότητα και την οικονομική ζωή της περιοχής μας. Όλες οι υπάρχουσες γεωτρήσεις βρίσκονται σε περιοχή που χαρακτηρίζεται από χαμηλή στάθμη νερού, ενώ, σύμφωνα με τη δεύτερη Αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτων Δυτικής Ελλάδας, ο κάμπος Ελλομένου είναι ήδη υφάλμυρος. Η πρωτοβουλία μας, λοιπόν, προτείνει την άμεση λήψη μέτρων, τα οποία προβλέπονται, εξάλλου και από την νομοθεσία, για την προστασία του ισοζυγίου υδάτινων πόρων της κοιλάδας Ελλομένου. Συγκεκριμένα, προτείνουμε:

1. Απαγόρευση οποιασδήποτε νέας γεώτρησης στη λεκάνη απορροής.

2.Τοποθέτηση μη μηδενιζόμενων υδρομέτρων σε όλες τις γεωτρήσεις (ιδιωτικές και δημοτικές) με δημοσίευση των στοιχείων των μετρήσεων κάθε Νοέμβριο.

3. Να ελέγχεται η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα σε κάθε γεώτρηση, για να αποφευχθεί η πλήρης υφαλμύρωση.

4. Να εφαρμοστεί η προγραμματική σύμβαση Δήμου Λευκάδας – Δήμου Μεγανησίου για την ετήσια άντληση νερού από τη γεώτρηση της Βαυκερής, 130.000 κυβικά/χρόνο, έναντι των 480.000 κυβικών που αντλήθηκαν το 2023 και το 2024.

Η γεώτρηση της Βαυκερής έχει τη δυνατότητα να παρέχει 2.000 κυβικά/24 ώρες. Από αυτή την παροχή, η πρωτοβουλία μας προτείνει το νερό να δίνεται στο Μεγανήσι σύμφωνα με τη σύμβαση και το υπόλοιπο να κατευθύνεται για την ύδρευση των υπόλοιπων χωριών (Βλυχό, Γένι, Φτερνό, Πόρος, Βαυκερή, Μικρός Γυάλος, Δεσίμι), τα οποία αντιμετωπίζουν πρόβλημα υδροδότησης.

Η πρωτοβουλία κατοίκων για την προστασία υδάτινων πόρων της περιοχής Ελλομένου.