Χάρτης και στοιχεία για το Μεγανήσι – Αρχαίοι τάφοι στα Αμπελάκια | Λευκαδίτικα Νέα - Lefkada News
Published On: Δε, Ιαν 30th, 2012

Χάρτης και στοιχεία για το Μεγανήσι – Αρχαίοι τάφοι στα Αμπελάκια

Του Απ. Γατή

Από το βιβλίο του Prof.: Partsch, J. τo 1889

Θα ήθελα να σημειώσω ότι στο παρόν γίνεται μια επιλεκτική αναφορά στα όσα ο συγγραφέας αναφέρει και καταγράφει για το Μεγανήσι. Η γλώσσα του συγγραφέα είναι αρκετά πυκνή και η μετάφραση στα ελληνικά, για να γίνει κατανοητή στον Έλληνα αναγνώστη, πρέπει να ξεφεύγει από τα στενά γλωσσικά όρια και φυσικά από τη λογική της λέξη προς λέξη απόδοσης. Χρειάστηκε να γίνουν είτε περιφράσεις, είτε «περικοπές», διότι στη γλώσσα μας και με βάση τη βιωματική γνώση των Μεγανησιωτών για τον τόπο τους, η αναφορά τους θα αποτελούσε το λιγότερο –και επιεικώς- πλεονασμό. Αυτό δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν στοιχεία που θα μπορούσαν να αλλοιώσουν το αληθές περιεχόμενο των αποσπασμάτων που παρατίθενται.

Σε ό,τι αφορά τώρα τον χάρτη του Μεγανησιού που παρουσιάζεται στο τέλος, είναι ουσιαστικά ένα «puzzle». Αναγκάστηκα –και αυτό το λέω για την ακρίβεια- να τον αποκόψω, να τον «κόψω» και κατόπιν να τον ενώσω «κομμάτι-κομμάτι», αφού αποτελούσε μια ενότητα με το νησί της Λευκάδας (κλίμακα 1:100.000). Ο Prof. Partsch Joseph αναγράφει στο υπόμνημα ότι ο χάρτης δημιουργήθηκε από τον ίδιο και βασίστηκε τόσο σε στοιχεία που αντλήθηκαν από αγγλικούς ναυτικούς χάρτες όσο και σε δικές του παρατηρήσεις.

Ο καθηγητής δίνει κατ’ αρχάς κάποια απογραφικά στοιχεία για το Μεγανήσι:

Κάνοντας μια λεπτομερή γεωγραφική περιγραφή του νησιού (θέση, νησίδες, τα χωριά Σπαρτοχώρι, Βαθύ, Κατωμέρι κλπ), δεν παραλείπει να εκφράσει τον θαυμασμό για την γεωμορφολογία του Μεγανησιού γράφοντας: « […] μάλλον είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη μια ανάλογη παράκτια λωρίδα που να προσφέρει τόσο έξοχα αγκυροβόλια[…]», αλλά και να αναφερθεί στο μεγάλο πρόβλημα του νησιού, τη λειψυδρία: «Δεν διαθέτει [το νησί] καμία πηγή. Μόνο μερικά πηγάδια πάρα πολύ κοντά στη θάλασσα, με κάπως υφάλμυρο νερό […].

Σε σχέση με τις βιοποριστικές δραστηριότητες των κατοίκων αναφέρει ότι εκτός από την κατεργασία της ποιοτικής πέτρας, την οποία προμηθεύονται η Λευκάδα, η Αιτωλοακαρνανία αλλά και η Πάτρα (σ.σ.: για την ξακουστή πέτρα του Μεγανησίου βλ. και David Thomas (1863: 197): «The Ionian Island in the year 1863 LONDON: Wm. H. ALLEN & CO., 13, WATERLOO PLACE, S.W.), επιδίδονται τόσο στην καλλιέργεια της ελιάς (4000 βαρέλια σε 2 χρόνια) όσο και στην αμπελουργία: «Μόλις πρόσφατα αρχίζει να εξελίσσεται η καλλιέργεια της αμπέλου. Σε μια μικρή κοιλάδα που ανεβαίνει από το Κατωμέρι προς το πανωχώρι Βαθύ, φυτεύεται πλήθος νέων αμπελιών».

Αρχαίοι τάφοι

«[…] Από τους αρχαίους κατοίκους ό,τι έχει απομείνει δεν είναι τίποτε άλλο παρά κάποιοι τάφοι σε μια μικρή κοιλάδα […] κοντά στην περιοχή του όρμου Αμπελάκια. Το μέρος ονομάζεται «αναπαυτήριον»».

Αναφορά γίνεται και στην πειρατεία από την οποία υπέφεραν το νησί και οι κάτοικοί του, έστω με μια μόνο πρόταση: «Μόλις στον αιώνα μας σταμάτησε η πειρατεία στο νησί». Σημειώνω ότι το συγκεκριμένο πόνημα γράφτηκε το 1889.

Ο χάρτης (με τα μεγανησιώτικα τοπωνύμια)

ΠΗΓΗ: Partsch, J. (1889: 22, 29, seq. 35): Die Insel Leukas: Eine geographische Monographie. Gotha: J. Perthes. Ergänzungsheft Nr. 95

Πηγή: Meganisi Times


Displaying 1 Comments
Have Your Say
  1. Ο/Η Απ. Γατής λέει:

    Ελπίζω να με συγχωρήσουν όσοι έχουν το όνομα Διονύσης, κοινώς Νιόνιος. Όχι μόνο γιατί έχω και φίλους με αυτό το όνομα, αλλά γιατί έτσι ονομάζεται και ο πνευματικός μου πατέρας, ο νονός που λέμε.

    Βέβαια, υπάρχει και ο σιορ Διονύσιος, ο Νιόνιος ντε του Καραγκιόζη, που μέσα στο συγκεκριμένο περίγραμμα η όλη του φιγούρα άλλη σημασία, των αγαπητών Ζακυνθινών εξαιρουμένων, εννοείται.

    Στην ιδιαίτερή μου πατρίδα το «Νιόνιος» σημαίνει κατά κάποιο τρόπο και «μυαλωμένος», «έξυπνος», «του κόβει» που λένε. Κάπως έτσι, δεν είμαι δα και γλωσσολόγος, βγήκε (εικάζω) το «νιονιό» (εντάξει, έφυγε ένα έψιλον και δημιουργήσαμε τοπικό παρώνυμο), συνώνυμο των «μυαλό», έξυπνος».

    Επειδή, λοιπόν, τον τελευταίο καιρό έχω «φάει ένα μικρό κόλλημα» με κάτι βιβλία περί Λόγου και τα τοιαύτα (οι εποχές βλέπετε), αρχίζω και δημιουργώ, έτσι αυθαίρετα, με προσθαφαιρέσεις κλπ, τοπικά παρώνυμα. Λέω π.χ., «Νιόνιος», άρα «νιονιό», άρα «έξυπνος». Συνεπώς ερμηνεύω «όχι Νιόνιος», πα να πει δηλ. «όχι έξυπνος», με άλλα λόγια «μούφα». Όμως, το συγκεκριμένο,που θυμίζει λίγο από μονόλογο του Γκογκόλ, δε μπορεί να ισχύει ως νόμος, ένα δηλ. σημαινόμενο κατά πλήρη αντιστοιχία με το σημαίνον. Δεν είναι δα και οι λέξεις πινακίδες που να γράφουν «STOP». Άρα «που πας ρε Καραμήτρο!» που λέει και το ανέκδοτο. Αλλά και πάλι, το «STOP» μάς παραπέμπει (για λόγους ασφαλείας και αποφυγής … «ατυχημάτων») και κάπου …αλλού. Δηλ. κάτι πάει να …ξεμυτίσει, αλλά «στοπ», μέχρις εκεί! Άσε που υπάρχει και η επανάληψη, «again» σου λέει ο άλλος.

    Με όλα αυτά κοντεύω να πάθω σύγχυση, για να μην πω κάτι άλλο που έχει να κάνει με τον εγκέφαλο, σαν το παιδί που το δασκαλεύουν με το «τάκα – τάκα» μέχρι να μεγαλώσει, για να μην υποστεί τις συνέπειες της υπερβολικής καύσης ένεκα φαντασίας και μη εκπληρούμενης.

    Αλλά επειδή «σερφάρω» και μου αρέσει γενικά να γράφω που και που, φανταστείτε το σοκ που έπαθα, όταν είδα μια εργασιούλα μου για το Μεγανήσι να φέρει το όνομά μου πάνω πάνω (καλώς), έπειτα να υπογράφεται η ανάρτηση με την πλήρη επιμέλεια από κάποιον «σιορ», να αναφέρεται ως «δανεική» πηγή το Meganisi Times (το Meganisi News μάλλον του προκάλεσε αλλεργία όπως τελικά και το Meganisi Times), ενώ οι φωτογραφίες στην «δανεική» ανάρτηση να μαρτυρούν μέσα από τον κώδικα του ιστολογίου είναι τελικά αντιγραφή από το kolivas.de.

    Τι να πω. Κουράγιο κ. Φίλιππε. Και ως «φίλος του ίππου», όπως δηλοί και τα’ όνομά σας, ίσως ήρθε η «Time» να γίνετε «αναβάτης» σε όσους «λαθρεπιβάτες» της σελίδας σας και να τους μοιράσετε …κόλυβα, αν συγκινηθούν και κλάψουν. Μπορεί να είναι ένα πολύ ενδιαφέρον, ξεχωριστό θέμα στην ενημέρωση τη λευκαδίτικη.

Αφήστε το σχόλιό σας

XHTML: You can use these html tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>