«ΕΚΘΕΣΙΣ Εξοντώσεως μελών ενόπλου συμμορίας Γιαννούλη», συνταχθείσα στις 30 Δεκ. του 1947 από την Υποδιεύθυνση Χωροφυλακής Βονίτσης

Μια έκθεση της Υποδιοίκησης της Βασιλικής Χωροφυλακής Βόνιτσας περί «Εξοντώσεως μελών ενόπλου συμμορίας Γιαννούλη» που συντάχτηκε στις 30 Δεκέμβρη του 1947, ύστερα από παραγγελία του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Λευκάδας, στην οποία αναφέρονται τα ονόματα των ηρωικών νεκρών μαχητών του Αρχηγείου Ξηρομέρου-Λευκάδας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) («ενόπλου αναρχοκομμουνιστικής συμμορίας Γιαννούλη – Κατσαρού» γράφει η έκθεση) που έπεσαν σε μάχες στις περιοχές δικαιοδοσίας της.

Η έκθεση κοινοποιείται επίσης στις κατά τόπους κοινότητες καταγωγής των μαχητών ώστε να εκδοθούν οι ληξιαρχικές πράξεις θανάτου, καθώς και στην Διεύθυνση Χωροφυλακής Λευκάδας, με την σημείωση ότι στην έκθεση δεν συμπεριλαμβάνονται τα ονόματα των αγωνιστών του ΔΣΕ Πάνου Γιαννούλη, Καπετάνιου του Αρχηγείου, και Ζώη Κούρτη (Φασόλια), «φονευθέντες εν τη Νήσω Λευκάδος». Οι υπογραμμίσεις με έντονα γράμματα των ονομάτων των νεκρών μαχητών του ΔΣΕ καθώς και των τοπωνυμίων όπου σημειώθηκαν οι συγκρούσεις είναι δικές μας.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΧΩΡ/ΚΗ
ΥΠΟΔ/ΣΙΣ ΧΩΡ/ΚΗΣ ΒΟΝΙΤΣΗΣ
ΑΡΙΘ. Πρωτ.
————————————————————————-

Εν Βονίτση τη 30 Δ/βρίου 1947
Προς
τον κ. Εισαγγελέα Πλημ/κών
Εις Λ ε υ κ ά δ α
————————————————————————–

Λαμβάνω την τιμήν κατόπιν της υπ΄ αριθ. 6738 από 6-12-47 υμετέρας παραγγελίας προς την Δ/σιν Χωρ/κής Λευκάδος να υποβάλω προσηρτημένως έκθεσιν εξοντώσεως μελών της ενόπλου αναρχοκομμουνιστικής συμμορίας Γιαννούλη – Κατσαρού κατά τον Ιούνιον 1947 εις συμπλοκάς μετά Εθνικών δυνάμεων συνταχθείσαν δυνάμει του άρθρου 28 του Κώδικος περί ληξιαρχικών πράξεων και να παρακαλέσω δια τα καθ΄ υμάς.

Ο Διοικητής της Υποδ/σεως

Σφραγίδα (ΥΠΟΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΒΟΝΙΤΣΗΣ), Υπογραφή

Κοινοποίησις

Ι/ Προέδρους Κοινοτήτων
Ι/ Αλεξάνδρου, 2/ Εγκλουβής, 3/ Βαυκερής Πινακοχωρίου, 4/ Βήσσιανης Ηπείρου, 5/ Μοναστηρακίου και 6/ Παληαμπέλων μετά μιάς εις έκαστον εκθέσεως ίνα συντάξωσι τας οικείας ληξιαρχικάς πράξεις θανάτου.-

2/ Δ/σιν Χωρ/κής Λευκάδος μετά μιάς εκθέσως εις εκτέλεσιν της υπ΄ αριθ. 7/37/85πγ΄ διαταγής της [δυσ. λέξη] τη αναφορά ότι οι φονευθέντες εν τη Νήσω Λευκάδος συμμορίται α/ Π. Γιαννούλης¹ και 2/ Ζώης Κούρτης ή Φασόλιας² του Γεωργίου δεν συμπεριλήφθησαν εις την ανωτέρω έκθεσιν και να ευαρεστηθή να διατάξη σύνταξιν ετέρας υπό αρμοδίας υπηρεσίας.-

Ε Κ Θ Ε Σ Ι Σ
Εξοντώσεως μελών ενόπλου συμμορίας Γιαννούλη.-

Εν Βονίτση σήμερον την 30 Δεκεμβρίου του έτους 1947 ημέραν Τρίτην και ώραν 9 π.μ. ο υπογεγραμμένος Υπομοίραρχος ΓΕΩΡΓΙΟΥ Αριστείδης υποδιοικητής της Υποδ/σεως Χωρ/κής Βονίτσης ενεργών δυνάμει του άρθρου 28 του Κώδικος περί ληξιαρχικών πράξεων και λαμβάνων υπ΄ όψει τα εις το αρχείον της Υποδ/σεως υμών έγγραφα εκτίθημι τα εξής.

Κτά τον Ιούνιον 1947 τεσσαρακονταμελής ένοπλη κομμουνιστική συμμορία Γιαννούλη-Κατσαρού εισβαλούσα εις την περιοχήν της Υποδ/σεως Βονίτσης προς διάπραξιν επαναστατικών πράξεων κατά του Κράτους και αδικημάτων και διωχθείσα υπό των οργάνων του Κράτους, Χωρ/κής και Μ.Α.Υ.³ υπέστη τας κάτωθι απωλείας εις μέλη, φονευθέντων εις συμπλοκάς ως ακολούθως.-

Α! Την 18 Ιουνίου εις θέσιν «Πηγάδι» «Κουρκουτό» του όρους Περγαντή εφονεύθησαν εις συμπλοκήν οι συμμορίται Ι/ Νικόλαος Τσούτσης εκ Μοναστηρακίου Βονίτσης και 2/ Κωστάγγελος Βανδώρος ή Χάρος εξ Εγκλουβής Λευκάδος.-

Β! Την 19 Ιουνίου 1947 εις θέσιν «Μαύρο Κούτσορο» περιοχής Μοναστηρακίου εφονεύθησαν εις συμπλοκήν οι συμμορίται Ι/ Ευστάθιος Σταμάτης ή Δημαράς, 2/ Χρήστος Λαδιάς και 3/ Χρήστος Ντάλας ή Κουφός κάτοικοι άπαντες Παληαμπέλων.-

Γ! Την 18 Ιουνίου 1947 εις θέσιν «Κάλπη» Ακτίου⁴ εφονεύθησαν εις συμπλοκήν οι συμμορίται Ι/ Μήνος Παναγιώτης ή Κώστας εκ Βήσσανης Ηπείρου 2/ Νικόλαος Γαζής ή Παπλαγιάννης εκ Βαυκερής Λευκάδος, 3/ Γεράσιμος Θερμός ή Τίλιος⁵ του Γεωργίου εξ Εγγλουβής Λευκάδος, 4/ Ζώης Παπαδόπολουλος του Νικολάου εκ Πινακοχωρίου Λευκάδος, 5/ Αναστάσιος Μανωλίτσης ή Χάρος⁶ εξ Αλεξάνδρου Λευκάδος, 6/ Ιωάννης Κοντογεώργης ή Μπαλέρτας εξ Εγκλουβής Λευκάδος, 7/ Κωνσταντίνος Ζακυνθινός εκ Παληαμπέλων⁷.-

Εφ΄ ω συνετάγη και υπογράφεται

Ο Διοικητής της Υπδ/σεως

Σφραγίδα (ΥΠΟΔΙΟΙΚΗΣΙΣ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ ΒΟΝΙΤΣΗΣ), Υπογραφή

__________________________________________
¹ Ο Πάνος Γιαννούλης έχασε τη ζωή του μετά την Μάχη της Πούντας στην προσπάθεια να διαφύγει με καΐκι. Προδόθηκε και σκοτώθηκε από τους διώκτες του. Μαζί του ήταν τότε οι συγχωριανοί μας (Αλεξανδρίτες) Τάσος Μανωλίτσης και ο ανηψιός του Γιώργος Μανωλίτσης που αιχμαλωτίστηκαν. (Δες εδώ).
² Ο Ζώη Κούρτης επέζησε της Μάχης της Πούντας και πέρασε ξανά στη Λευκάδα. Στις 29 Ιούνη του 1947, λίγες μέρες αργότερα, έπεσε μετά από προδοσία σε ενέδρα χωροφυλάκων και παρακρατικών στην περιοχή της Νικιάνας και τραυματίστηκε θανάσιμα. (Δες εδώ).
³ Τα MAY ήταν «Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου» που έδρασαν κυρίως στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου. Μεγάλο μέρος των μελών τους, αν όχι όλοι, ήταν ακροδεξιοί, που προέρχονταν από τις μοναρχοφασιστικές συμμορίες των ετών 1944-1947, οι οποίες στη συνέχεια βαφτίστηκαν Τμήματα επιστράτων χωροφυλάκων ή MAY. Τα TEA (Τάγματα Εθνικής Ασφαλείας) που δημιουργήθηκαν αργότερα, μια παραστρατιωτική οργάνωση στην υπηρεσία των κυβερνήσεων της δεξιάς, και όχι μόνο, ήταν επανδρωμένα με πολίτες που ήταν στην πλειοψηφία τους οπαδοί της άκρας Δεξιάς και της Δεξιάς και προήλθαν από τα MAY.
⁴ Η σύγκρουση αυτή έχει μείνει γνωστή στην τοπική ιστοριογραφία ως «Μάχη της Πούντας». Ήταν η αρχή του τέλους της σύντομης δράσης του Αρχηγείου του ΔΣΕ στην περιοχή του Ξηρομέρου. Τα κεφάλια των επτά μαχητών του ΔΣΕ που έπεσαν στην μάχη κρεμάστηκαν από τους παρακρατικούς, σε αγαστή συνεργασία με το επίσημο κράτος, στο Πεντοφάναρο, στην Κεντρική Πλατεία της πόλης της Λευκάδας. (Δες εδώ).
⁵ Το σωστό παρωνύμιο (ψευδώνυμο) του ηρωικού κομμουνιστή δάσκαλου από την Εγκλουβή Γεράσιμου Θερμού ήταν «Τλίλας». (Δες εδώ).
⁶ Το ψευδώνυμο «Χάρος» το έφερε ο επίσης Αλεξανδρίτης (από τον Αλέξανδρο Λευκάδας) Αναστάσιος Μανωλίτσης, που τραυματίστηκε στην προσπάθειά του να διαφύγει μαζί με τον Πάνο Γιαννούλη μετά την μάχη, και όχι ο Τάσος Θωμά Μανωλίτσης (Βρακάς) που είχε το ίδιο όνομα και σκοτώθηκε στην Μάχη της Πούντας. (Δες εδώ).
⁷ Ο Κωνσταντίνος Ζακυνθινός (Ρέντζος) ήταν από τους Πηγαδησάνους Λευκάδας και όχι από τα Παληάμπελα όπως εσφαλμένα αναφέρεται στην έκθεση.