Η λευκή τρομοκρατία στη Λευκάδα (1946) μέσα από τις σελίδες της αθηναϊκής εφημερίδας «ΕΜΠΡΟΣ»
Ο Ζώης Κούρτης (Φασόλιας) ήταν ανταρτοεπονίτης στο 2/39 Σύνταγμα του ΕΛΑΣ. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες με τους Γερμανούς. Ήταν από τους πιο δυναμικούς αντάρτες και η παλικαριά του είναι παροιμιώδης. Μετά τη Βάρκιζα αναγκάστηκε να βγει στην παρανομία και γύριζε ένοπλος προσπαθώντας να βρει ευκαιρία να βγει από τη Λευκάδα και να ενωθεί με τους αντάρτες του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Ήταν πολιτικός επίτροπος της πρώτης ομάδας των καταδιωκομένων αγωνιστών υπό τον Πάνο Γιαννούλη. Επέζησε της Μάχης της Πούντας και πέρασε ξανά στη Λευκάδα. Στις 29 Ιούνη του 1947 έπεσε σε ενέδρα χωροφυλάκων και τραυματίστηκε θανάσιμα.
Το Δεκέμβρη του 1946, ο Ζώης Κούρτης σε συνεργασία με τους Πάνο Μεσσήνη και Χαρίλαο Πομώνη, αποφασίζουν να χτυπήσουν ανοιχτά τον Βέρη, πρώην συνεργάτη των Γερμανών και Αρχηγό του Αντικομμουνιστικού Αγώνα Λευκάδος-Ξηρομέρου (δες: Ζώης Κουτσαύτης, «Η εθνική αντίσταση στη Λευκάδα»), μέσα στην πόλη της Λευκάδας. Από εμπλοκή του αυτόματου (στεν), ο Βέρης γλύτωσε. Στην πάλη που έγινε σώμα με σώμα, ο Ζώης Κούρτης κατάφερε να τραυματίσει τον Βέρη με στιλέτο και πιστόλι, χωρίς όμως να του προξενήσει θανατηφόρο πλήγμα. Ο ίδιος, χάρη στην ψυχραιμία και την αποφασιστικότητά του, ξέφυγε από του χάρου το στόμα, έφτασε, σώος, στους καταδιωκόμενους συντρόφους του, στο βουνό. Για να εκδικηθούν οι συμμορίτες του Βέρη και οι χωροφύλακες το τόλμημα των αγωνιστών, κατέφθασαν από το Ξηρόμερο στο νησί κι άρχισαν την τρομοκρατία. (Δες: Αριστείδης Θεοχάρης, «Στη Στερεά Ελλάδα με το Δημοκρατικό Στρατό 1945-1949»).
Παρακάτω μπορεί να διαβάσει ο αναγνώστης πως περιγράφονται τα περιστατικά αυτά (μαζί με κάποια άλλα, όπως η σύγκρουση του αποσπάσματος Γιαννούλη με χωροφύλακες στη θέση Μπόζα και η δολοφονία του καταδιωκόμενου αγωνιστή Νιόνιου Αντύπα) στην αθηναϊκή εφημερίδα της εποχής «ΕΜΠΡΟΣ».
|
«ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΛΕΥΚΑΔΑ
(Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ», Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου 1946) |
|
«ΕΞΕΓΕΡΣΙΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ Εις την Λευκάδα
Αι αστυνομικαί Αρχαί έλαβον τα ενδεικνυόμενα μέτρα προς αποφυγήν αιματοκυλίσματος, ζητήσασαι ενισχύσεις εκ των Διοικήσεων Χωροφυλακής Πρεβέζης και Ιωαννίνων». (Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ», Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 1946) |
|
«ΣΥΝΕΛΗΦΘΗ Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΙΩΤΟΥ Π. ΒΕΡΗ
Εν τω μεταξύ κατόπιν των ληφθέντων υπό της Χωροφυλακής Λευκάδος μέτρων και της εκφρασθείσης επιθυμίας υπό του κ. Βέρη, όπως χάριν της τάξεως και της ησυχίας του τόπου μη γίνουν αντεκδικήσεις, απεσοβήθη το απειληθέν αιματοκύλισμα εις βάρος των κομμουνιστών. Ο τραυματισθείς δικηγόρος διέφυγεν τον κίνδυνον». (Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ», Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 1946) |
|
«ΦΗΜΑΙ ΠΕΡΙ ΑΙΜΑΤΗΡΩΝ ΣΚΗΝΩΝ ΕΙΣ ΛΕΥΚΑΔΑ
(Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ», Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 1946) |
|
«ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΕΙΣ ΛΕΥΚΑΔΑ
(Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ», Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 1946) |
|
Ο επικεκηρυγμένος ληστής Δ. Αντύπας* εφονεύθη μετά δίωρον συμπλοκήν υπό οργάνων της Χωροφυλακής εις την περιφέρειαν Βασιλικής Λευκάδος, όπου είχε μεταβή προς καταρτισμόν ομάδων δια την διενέργειαν εγκληματικών πράξεων.» (Εφημερίδα «ΕΜΠΡΟΣ», Πέμπτη 16 Μαΐου 1946) |
Σημείωση:
*Ο Νιόνιος Αντύπας του Αποστόλη και της Ευαγγελίας, το γένος Καββαδία, γεννήθηκε στον Άγιο Πέτρο Λευκάδας το 1914. Εντάχτηκε από τους πρώτους στο χωριό του στο ΕΑΜ και αργότερα στον ΕΛΑΣ. Ήταν παντρεμένος και είχε δύο παιδιά, τον Αποστόλη και την Κατερίνα.
Πολέμησε τους καταχτητές από τις τάξεις του Ανεξάρτητου Τάγματος του ΕΛΑΣ και αργότερα μέσα από το 2/39 Σύνταγμα της VIIης Ταξιαρχίας. Πήρε μέρος σε μάχες στην Ακαρνανία και την Ήπειρο. Το 1945 μετά την απελευθέρωση ήταν παράνομος. Για την αντιστασιακή του δράση το κράτος και το παρακράτος τον επικήρυξε αντί 10 εκατομμυρίων.
Από τότε άρχισε συστηματικό κυνηγητό εναντίον του, ώσπου το καλοκαίρι του 1946 έπεσε σε ενέδρα παρακρατικών και χωροφυλάκων και σκοτώθηκε στη θέση Τριλάγγαδα Αθανίου Λευκάδας. (Πηγή: Αδημοσίευτο χειρόγραφο Γιώργου Λογοθέτη).
____________________________
Σχετικά:
72 χρόνια από την ίδρυση της ΕΠΟΝ Λευκάδας (2015)
Πριν 65 χρόνια… – Η Λευκάδα καταλαμβάνεται και τρομοκρατείται από συμμορίτες της Δεξιάς (2011)
Αριστείδης Β. Θεοχάρης: «Το Αρχηγείο Ξηρομέρου – Λευκάδας του ΔΣΕ» – 1ο Μέρος (2010)
Αριστείδης Β. Θεοχάρης: «Το Αρχηγείο Ξηρομέρου – Λευκάδας του ΔΣΕ» – 2ο Μέρος (2010)
«Η Λευκάς απειλείται με άμεσον καταστροφήν υπό 600 συμμοριτών της Δεξιάς» (2009)
Tι τα θέλανε τα τφέκια και οι παραπάνω αναφερόμενοι επικηρυγμένοι ή σκοτωμένοι τότε ????
Τα τφέκια, τα μπιστόλια, τα πολυβόλα, οι χειροβομβίδες ( τύπου mills τότε) και λοιπά οπλικά γκάτζετς και παραφερνάλια, δεν είναι καλά εργαλεία για τους ανθρώπους.
Ο Ζώης Κατωπόδης ( Τζαβέλας) απ την Καρυά Λευκάδος και άλλοι τότε, κατάλαβανε την κακότητα να ασχολείσαι με τφέκια κλπ πολεμικά καλούδια και το το 1947 άκουσε την αμνηστία του Σοφούλη( Νομάρχης Λευκάδος ο Μανουσόπουλος, Μπατζανάκης του Κώστα Καλκάνη, και αμνηστεύτηκε.
Όσοι συνεχίσανε να παίζουν με τα τφέκια και τα μπιστόλια δεν είχανε καλή τύχη.
Τι τα θέλανε τα τφέκια ????
Τα τφέκια , τα μπιστόλια και οι χειροβομβίδες δεν είναι καλά ούτε ωραία πράγματα.
Κυριε Κολυβα, ο αναφερομενος Ιω Φασοης ως συλληφθεις στο ΕΜΠΡΟΣ Πεμπτη 12 Δεκ 1946 δεν ηταν υπαρκτο προσωπο και μαλλον με την τηλεγραφικη η τηλεφωνικη ανταποκριση απο το Αγρινιο δημοσιευθηκαν λαθος ονομα και επιθετο. Συνεληφθη για την αποπειρα ο Χ Πομωνης συμφωνα με ανακοινωση της Αστυνομιας την Κυριακη 15 Δεκ και «…υπεδειξε δυο ατομα μελη του ΚΚΕ της περιοχης Λευκαδας ως δραστες..» Συμφωνα με το δημοσιευμα πρεπει να συνεληφθη εκτος Λευκαδας .Ο τιτλος ειναι «Μετηχθη εις Λευκαδα»…30 σεπ 2016 μακης μελας
@μακης μελας
Κύριε Μελά ευχαριστούμε. Πρόκειται σίγουρα για τον Χαρίλαο Πομώνη που αναφέρει ο Αριστείδης Θεοχάρης στο βιβλίο του «Στη Στερεά Ελλάδα με το Δημοκρατικό Στρατό 1945-1949»