Περιγραφή της Λευκάδας προς το τέλος του μεσοπολέμου (2)
Του Κώστα Στούρνα
Σ΄ αυτή την απαράμιλλη αμμουδιά, που το χαλίκι της μικροσκοπικό, στρογγυλεμένο απ΄ τα χάδια του κύματος, χιλιόχρωμο, βελουδένιο στην αφή, είνε ένα παραπανίσιο δώρο της θάλασσας, που δεν βρίσκεται αλλού, παίρνουν το μπάνιο τους την αυγή, το μεσημέρι και το βραδάκι ντόπιοι νησιώτες, χαριτωμένες νησιωτοπούλες και ξένοι παραθερισταί ή περαστικοί ταξιδιώτες.
Σ΄ όλες αυτές τις υπέροχες ωμορφιές των ακρογιαλιών και των παραλιών του νησιού, προστίθενται οι φυσικές καλλονές του εσωτερικού, των βουνών του, των χωριών του.
Έξω απ΄ την πόλι, προς τα ορεινά χωριά, εκτείνεται ο μεγάλος βαθύσκιος ελαιών, που αγκαλιάζει τα παράλια του νησιού και τα βουνά του, σαν ένα πολύτιμο ασημοπράσινο στεφάνι. Είναι ο περίφημος λευκαδίτικος ελαιών, με τα 1.200.000 δένδρα, που εφυτεύθη επί της εποχής ακόμη της ενετοκρατίας από τους χωρικούς της Λευκάδος.
Σήμερα γέρηκες ελιές απλώνουν τα κλωνάρια τους και αγκαλιάζονται η μιά με την άλλη, και στον ήσκιο του γαλήνιου αυτού δάσους απολαμβάνει κανείς τη σιγαλιά της μοναξιάς που παίρνει ένα ιδιαίτερο θέλγητρο. Πόση ωμορφιά δεν δείχνει ο ίδιος ελαιών τα φεγγαρόλουστα καλοκαιριάτικα βράδυα, όταν οι σκιές των φυλλωμάτων δίνουν περίεργα σχήματα κάτω στη γη. Και πόσα συναισθήματα εκστάσεως και ενθουσιασμού μπροστά στη γαλήνη της νύχτας δεν δοκιμάζει ο εκδρομεύς, όταν ανάμεσα απ΄ τους σκιερούς κορμούς και τα φυλλώματα των ελαιοδένδρων βλέπη το φεγγαριάτικο φως να χρυσώνη πέρα τη θάλασσα και τις αμμουδιές του ώμορφου νησιού!
Τα λευκαδίτικα χωριά πάλι, που προβάλλουν ανάμεσα στα καταπράσινα αμπέλια, ψηλά στις βουνοπλαγιές, με τα δένδρα τους και τις πρασινάδες τους και προ παντός το πανόραμα των βορείων και δυτικών ακτών του νησιού και του Ιονίου, που απλώνει στην απέραντη γαλανή έκτασί του βαθειά, ως τον ορίζοντα, δίνουν καινούργιες εντυπώσεις. Μια μεγαλοπρέπεια που αμιλλάται προς την ημερότητα της ανατολικής παραλίας σ΄ ωμορφιά, κυριαρχεί στα δυτικά της νήσου. Μια μεγαλοπρέπεια, που παίρνει περίσσια χάρι προς το δειλινόν, όταν η φύσις στεφανώνη με τα χρυσά και μενεξεδένια της χρώματα τον ολοπόρφυρο δίσκο του ηλίου, που βουτάει στο Ιόνιον και τυλίγει το νησί με τους πρώτους ίσκιους της νύχτας, που έρχεται σιγαλή και γαληνευμένη.
Πόσες και πόσες ωμορφιές, μέσα σε μιά γωνιά του Ιονίου, ωμορφιές που μένουν άγνωστες στην άλλη Ελλάδα και στον κόσμο όλο! Πόσες ωμορφιές που αυτές μονάχα θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μιά σοβαρή κίνησι ξένων προς την Ελλάδα, αν υπήρχε στον τόπο αυτόν μιά στοιχειώδης τουριστική αντίληψις και μιά γνώσις των χαμένων αξιών των φυσικών καλλονών της χώρας μας!
Η Λευκάς, αλήθεια αν υπήρχε στην Ελλάδα Τουρισμός, θα έπρεπε νάνε στην πρώτη γραμμή των διαφημιζομένων θερέτρων της Μεσογείου, για όλη την Ευρώπη. Θαμμένος θησαυρός απαράμιλλων φυσικών καλλονών της χώρας μας στην άγνοια που σκεπάζει κάθε τι στη χώρα μας. Αλλά ως πότε τάχα θα μένουν άγνωστες και σε μας τους ίδιους τους Έλληνας οι ωμορφιές των νησιών μας; Και πως μπορεί να δικαιολογείται μιά υπηρεσία Ελληνικού Τουρισμού, όταν αγνοή ή παραγνωρίζη τέτοια θαύματα της ελληνικής φύσεως;
(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ», Φύλλο του Σαββάτου 7 Σεπτεμβρίου 1935).
* Ο Κώστας Στούρνας γεννήθηκε στη Ζαγορά το Πηλίου στα 1900 και πέθανε την 1η του Ιούλη στα 1979. Η Μαγνησία στα χρόνια της νιότης του ήταν μια πρωτοπόρα περιοχή, με σημαντικούς ανθρώπους μπροστάρηδες κάθε προοδευτικής κίνησης. Κι ο Στούρνας μέσα σ΄ ένα τέτοιο κλίμα αντρώθηκε και αγωνίστηκε με νου και καρδιά για το δίκιο και την προκοπή. Στα 1928 ήταν αρχισυντάκτης στη δημοκρατική εφημερίδα του Βόλου «Πρόοδος», ύστερα κατεβαίνει στην Αθήνα και δουλεύει σε πολλές εφημερίδες, πάντα σαν μαχόμενος δημοσιογράφος. Τον καιρό της μεταξικής δικτατορίας γεύεται τη μοίρα των αντιφασιστών με αλλεπάλληλες διώξεις. Στην Κατοχή περνάει στις γραμμές της Εθνικής Αντίστασης και δουλεύει στον εθνικοαπελευθερωτικό Τύπο. Προτύτερα οι Ιταλοί τον κλείνουν για ένα διάστημα στο στρατόπεδο της Λάρισας με το Γληνό, το Νίκο Καρβούνη, τη Μαρία Ιορδανίδου κι άλλους αριστερούς πνευματικούς ανθρώπους.
Έγραψε άρθρα, δοκίμια, έρευνες, ταξιδιωτικές εντυπώσεις, ευθυμογραφήματα, διηγήματα, θεατρικά ποιήματα — και τι δεν έγραψε! Η δημοσιογραφία του δεν γινόταν σε βάρος της λογοτεχνίας. Τα κείμενά του είναι κείμενα που μένουν, που στέκουν ανάμεσα στα κείμενα των καλύτερων ονομάτων του καιρού του.
Ο φίλος του Νίκος Καραντηνός επισήμανε σχετικά και τα παρακάτω για τον άνθρωπο Στούρνα (Εφημ. «Ριζοσπάστης 25.7.1982): Κάθε φορά που η θύμιση συναπαντιέται με τη μορφή και με τα γραφτά του αξέχαστου αγωνιστή δημοσιογράφου, του Κώστα Στούρνα, την ίδια εκείνη στιγμή πάνω απ όλα έχει προτεραιότητα, προβάλλει στα μάτια, ένα δικό του λιγόλογο γραφτό. Είναι ένα από τα καθιερωμένα γνώριμα απογραφικά δελτία, που πρέπει να συμπληρώνουν για το σωματείο τους οι δημοσιογράφοι. Δελτίο, που ανάμεσα στ΄ άλλα στοιχεία πρέπει να λένε, να δηλώνουν: σε ποιον δουλεύουν, πώς κερδίζουν το ψωμί τους.
Ένα παρόμοιο σημείωμα συμπλήρωνε με τη μεγαλογράμματη κείνη γραφή του ο ΚΣ. -λίγα χρόνια πριν πεθάνει- και με περηφάνεια δήλωνε: «Μέχρι σήμερον απέζησα από τον δημοσιογραφικόν μισθόν, και μόνον με μικρόν διάλειμμα ανεργίας (μηνών) όταν απελύθην από την «Ακρόπολιν», κατόπιν απεργίας, την οποίαν οργάνωσεν η Ένωσις Συντακτών».» Ταυτότητα κρυστάλλινη μ΄ αυτήν μπήκε, μ΄ αυτήν βγήκε. (Πηγή: Κείμενο του ΜΙΧΑΛΗ ΣΤΑΦΥΛΑ στον «Ταχυδρόμο» της Μαγνησίας).
