Η ιστορία μιας φωτογραφίας του 1870 της Αγίας Μαύρας
Το εβδομαδιαίo αγγλικό περιοδικό «The Illustrated London News»1 δημιουργήθηκε από τους Herbert Ingram und Mark Lemon το 1842. Η κάθε έκδοση είχε 16 σελίδες και 32 ξυλογραφίες. Το πρώτο τεύχος κυκλοφόρησε στις 14 Μαΐου του 1842 σε 26 χιλ. αντίτυπα και κόστιζε 6 πένες.
Στις 16 Δεκεμβρίου του 1869 ο εγκέλαδος χτυπά για μια ακόμη φορά το νησί μας, αφήνοντας πίσω του «σωρόν ερειπίων». Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πόλη της Λευκάδας μόλις 20 – 25 «οικίαι διεσώθησαν αβλαβείς».
Με αφορμή το γεγονός αυτό το περιοδικό αφιερώνει στο τεύχος του της 8ης Ιανουαρίου του 1870 την πιο πάνω ξυλογραφία με την λεζάντα «VIEW OF SANTA MAURA, DESTROYED BY AN EARTHQUAKE – JAN. 8, 1870» ( Θέα της Αγίας Μαύρας, που καταστράφηκε από σεισμό). Η Λευκάδα ήταν ακόμη τότε γνωστή, ιδιαίτερα στο εξωτερικό, ως Αγία Μαύρα. Στην ξυλογραφία διακρίνονται καθαρά στο βάθος οι καμάρες του οθωμανικού υδραγωγείου που ξεκινούσε από τη Μεγάλη Βρύση, ένα χιλιόμετρο περίπου νότια της σημερινής πόλης, περνούσε μέσα από την Αμαξική κατά μήκος του δρόμου, εκεί που περνάει το σημερινό παζάρι, και κατέληγε στην πόλη της Αγίας Μαύρας, μέσα στο Κάστρο.2
«1869, Δεκεμβρίου 16, περί την χαραυγήν εγένετο μέγας σεισμός καταστήσας την πόλιν μας σωρόν ερειπίων· μόλις εν αυτή διεσώθησαν αβλαβείς 20 – 25 οικίαι. Εκ δε των 16 εκκλησιών μόνη η του Αγίου Νικολάου ηδυνήθη ν΄ ανθέξη. Την αυτήν καταστροφήν επέφερε και εις χωρίον Τσουκαλάδες, εις δε τα άλλα χωρία η ζημία εγένετο μετριωτέρα. Παρετηρήθη ότι αι μεν λίθιναι οικοδομαί εκ θεμελίων κατεστράφησαν, αι δε ξύλιναι προσεβλήθησαν εν μέρει.» [Από άρθρο του Ιωάννη Ν. Σταματέλου (1822 – 1881) με τίτλο «Αι δεκατρείς μνημονευόμεναι καταστροφαί της Λευκάδος από του 1612 μέχρι του 1869»3].
Σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο βιβλίο «Οι σεισμοί της Ελλάδας»4 ο σεισμός που περιγράφει ο Σταματέλος στο άρθρο του είχε μέγεθος 6,4 της κλίμακας Ρίχτερ.
___________________________
1 A History of The Illustrated London News, by Edward B. Orme 1986
2 Το Οθωμανικό υδραγωγείο της Αγίας Μαύρας, Δημήτρης Σπ. Τσερές
3 «Εφημερίδα των Φιλομαθών», αρ. 726, έτος ΙΗ’, σελ. 1985 (Αθήνα 24 Ιανουαρίου 1870)
4 Παπαζάχος, Β.Κ. και Παπαζάχου, Κ., 1989. Οι Σεισμοί της Ελλάδας. Εκδόσεις ΖΗΤΗ, Θεσσαλονίκη, 1989
