Η ιστορία του Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή μέσα από τις αφίσες του και φωτογραφίες

Ήμουνα νιος και γέρασα… Μεταπολίτευση του ΄74, η Ελλάδα βγαίνει από το γύψο μετά από επτά χρόνια δικτατορίας. Οι παλιότεροι θα τα θυμούνται: ένας πολιτικός – πολιτιστικός οργασμός, συναυλίες που γέμιζαν ολόκληρα γήπεδα, άνθιση στο πολιτικό βιβλίο, φεστιβάλ των νεολαιίστικων οργανώσεων.

Ένα απ΄ αυτά, το Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή, που ξεκίνησε το 1975, άντεξε στο χρόνο, ωρίμασε, συνεχίζει την πορεία του. Πότε πέρασαν κιόλας σαράντα χρόνια! Πάντα όμως φρέσκο, μια όαση πολιτισμού, ένας θεσμός πια για τη χώρα μας. Δεν πιστεύουμε να υπάρχει Έλληνας που να μην έχει περάσει μια φορά τουλάχιστον στη ζωή του είτε από τις κεντρικές εκδηλώσεις της Αθήνας είτε από τις δεκάδες χιλιάδες προ-φεστιβαλικές και φεστιβαλικές εκδηλώσεις που έχουν διοργανωθεί όλα αυτά τα χρόνια σε όλη την Ελλάδα.

Ευκαιρία λοιπόν για ένα μικρό αφιέρωμα στο Φεστιβάλ ΚΝΕ-Οδηγητή, μέσα από τις αφίσες του και φωτογραφίες – Λίγες είναι αυτές που δεν μπορέσαμε να βρούμε (Η παρούσα ανάρτηση είναι αναδημοσίευση, συμπληρωμένη με νέα στοιχεία, από μια παλιότερη σελίδα που διατηρούσαμε κάποτε στο διαδίκτυο).

1o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1975): Σεπτέμβρης του ’75, γήπεδο Ζωγράφου

Το Πρόγραμμά του περιελάμβανε κινηματογραφικές προβολές, θέατρο, συναυλίες, συζητήσεις, εκθέσεις κ.ά., ενώ στις εκδηλώσεις συμμετείχαν και αντιπροσωπείες οργανώσεων νεολαίας από 6 χώρες καθώς και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Δημοκρατικής Νεολαίας (ΠΟΔΝ). Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ την πρώτη του χρονιά πραγματοποιήθηκαν μόνο στην Αθήνα. Από τότε όμως η ΚΝΕ έθεσε το στόχο το Φεστιβάλ ν’ αγκαλιάσει όλη την Ελλάδα.

2o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1976): 9-12 Σεπτέμβρη 1976, Καισαριανή

Στη σκηνή του Φεστιβάλ ανεβαίνουν μεγάλοι λογοτέχνες, όπως ο Γιάννης Ρίτσος, η Έλλη Αλεξίου, ο Ζήσης Σκάρος και απαγγέλουν στους χιλιάδες επισκέπτες του Φεστιβάλ. Ακόμα ο Μάνος Λοΐζος παρουσίασε για πρώτη φορά τη συλλογή εργατικών τραγουδιών «Τα τραγούδια μας». Το Φεστιβάλ βοήθησε και ο «καλός μας άνθρωπος» ο Θανάσης Βέγγος που δήλωσε στο «Ριζοσπάστη»: «Θα ’θελα πολύ να ’ρθώ και να παίξω στο Φεστιβάλ, αλλά δεν μπορώ. Αυτό το συμβόλαιο με το θέατρο μ’ έχει δέσει χειροπόδαρα. Θα δώσω όμως μια μηχανή προβολής 35 μ. και δυό ταινίες μου, όποιες θέλετε, και θα ’ρθω σαν απλός θεατής».

3o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1977): 15-18 Σεπτέμβρη 1977, Περιστέρι

Σ’ αυτό το Φεστιβάλ ο Γιάννης Ρίτσος απήγγειλε για πρώτη φορά το ποίημα που έγραψε για την ΚΝΕ «Τα παιδιά της ΚΝΕ». Ακόμα για πρώτη φορά στα πλαίσια του 3ου Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή πραγματοποιείται “Αθλητικό Φεστιβάλ”.

4o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1978): 7-10 Σεπτέμβρη 1978, Περιστέρι

Στο ταξίδι του Φεστιβάλ σ’ όλη την Ελλάδα πήραν μέρος εκατοντάδες χιλιάδες νέοι ενώ συμμετείχαν 150 ερασιτεχνικά συγκροτήματα μουσικής, χορού και θεάτρου.

5o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1979): 13-16 Σεπτέμβρη 1979, Περιστέρι

Οι εκδηλώσεις του Φεστιβάλ ήταν αφιερωμένες στην πάλη του λαού και της νεολαίας για την ειρήνη και την αντιιμπεριαλιστική αλληλεγγύη

6o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1980): 11-14 Σεπτέμβρη 1980, Περιστέρι

Το 6ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή» πραγματοποιήθηκε σχεδόν τρεις μήνες μετά τη δολοφονία της ΚΝίτισσας Σωτηρίας Βασιλακοπούλου έξω απ’ το εργοστάσιο της ΕΤΜΑ, γι’ αυτό και «η πιο τιμητική θέση» του Φεστιβάλ αφιερώθηκε στη Σωτηρία.

7o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1981): 10-13 Σεπτέμβρη 1981, Περιστέρι

Στο Πρόγραμμά του ξεχώριζαν μεγάλα αφιερώματα – «πολυθεάματα» με τη συμμετοχή καταξιωμένων ηθοποιών, τραγουδιστών, συνθετών. Κατά σειρά παρουσιάστηκαν τα εξής πολυθεάματα: «Παλεύουμε για την ειρήνη», «40χρονα ΕΑΜ» και πολυθέαμα αφιερωμένο στους αγώνες της εργατικής τάξης, εμπνευσμένο απ’ τον απεργιακό αγώνα των εργατών της κλωστοϋφαντουργίας «Μπάρκο». Στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ συμμετείχε και ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Β. Σατάλοφ που είχε πάρει μέρος στις διαστημικές αποστολές Σογιούζ 4, 8 και 10!

8o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1982): 16-19 Σεπτέμβρη 1982, Περιστέρι

Το 8ο Φεστιβάλ σημαδεύτηκε απ’ το θάνατο του Μάνου Λοΐζου. Η ανακοίνωση του θανάτου του τη δεύτερη μέρα του Φεστιβάλ συγκλόνισε τους χιλιάδες νέους και νέες, το λαό της Αθήνας. Σε όλους τους χώρους του Φεστιβάλ ακούστηκαν τραγούδια του και διαβάστηκε ανακοίνωση του ΚΣ της ΚΝΕ ενώ την επόμενη μέρα έγινε μεγάλη συναυλία στη μνήμη του.

9o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1983): 8-11 Σεπτέμβρη 1983, Περιστέρι

Στα πλαίσια του Φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε μεγάλο δημοψήφισμα του «Οδηγητή» ενάντια στην παραμονή των αμερικάνικων στρατιωτικών βάσεων στη χώρα μας. Στις κεντρικές εκδηλώσεις επίσης πραγματοποιήθηκε «Λαϊκό Δικαστήριο» για τα εγκλήματα του ιμπεριαλισμού. Ακόμα υπήρχαν χώροι αφιερωμένοι στα 100 χρόνια από τον θάνατο του Μαρξ και τα 10 χρόνια απ’ τον ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου.

10o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1984): 13-16 Σεπτέμβρη 1984, Καισαριανή

Το 1984 οι κεντρικές εκδηλώσεις του Φεστιβάλ επέστρεψαν στην Καισαριανή όπου έγιναν στον χώρο του Σκοπευτηρίου.

11o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1985): 11-15 Σεπτέμβρη 1985, Καισαριανή

Στο επίκεντρο του 11ου Φεστιβάλ ΚΝΕ – «Οδηγητή» ήταν η εργατική νεολαία, η οποία ήταν ο «οικοδεσπότης» του Φεστιβάλ. Παρουσιάστηκαν επίσης τέσσερις ταινίες για τη ζωή και τους αγώνες της εργατικής τάξης. Η μία απ’ αυτές γυρίστηκε εξ ολοκλήρου μέσα στο πολυκατάστημα «Μινιόν» που απασχολούσε τότε 600 εργαζομένους.

12o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1986): 10-14 Σεπτέμβρη 1986, Καισαριανή

Απ’ το πλούσιο πρόγραμμα του Φεστιβάλ ξεχωρίζει τη συζήτηση που έγινε με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου για τα 40 χρόνια από την ίδρυση του ΔΣΕ. Στο καλλιτεχνικό πρόγραμμα, καταγράφεται μια σημαντική «διεθνής» στιγμή στην ιστορία του Φεστιβάλ: η συναυλία της Μερσέντες Σόσα.

13o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1987): 16-20 Σεπτέμβρη 1987, Καισαριανή

Οι κεντρικές εκδηλώσεις του 13ου Φεστιβάλ ξεκίνησαν έξω από την Αμερικάνικη Πρεσβεία. Συγκεκριμένα η «έναρξη» του Φεστιβάλ έγινε με αντιιμπεριαλιστική συναυλία – διαδήλωση έξω από την πρεσβεία των ΗΠΑ. Ακολούθησε πορεία στην Καισαριανή, στο χώρο του Φεστιβάλ.

14o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1988): 10-18 Σεπτέμβρη 1988, Γαλάτσι

Οι κεντρικές εκδηλώσεις του 14ου Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή έγιναν για πρώτη φορά στο Γαλάτσι στο Άλσος Βεΐκου. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι εκδηλώσεις κράτησαν 9 μέρες.

15o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1989): 14-17 Σεπτέμβρη 1989, Γαλάτσι

Το 1989 – 90 κορυφώνεται η κρίση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα με τις αντεπαναστατικές ανατροπές στη Σοβιετική Ένωση και τις Λαϊκές Δημοκρατίες της Ευρώπης. Η κρίση αυτή έχει αντίκτυπο και στο ΚΚΕ και στην ΚΝΕ, που αποτυπώνεται φυσικά και στο Φεστιβάλ. Σε πρώτη φάση η κρίση στην ΚΝΕ εκδηλώθηκε με την προσπάθεια της πλειοψηφίας του Κεντρικού Συμβουλίου της να στρέψει την Οργάνωση εναντία στο Κόμμα. Η διάσπαση εκφράστηκε ανοιχτά στο 15ο Φεστιβάλ. Ακολούθησε η αποχώρηση αυτών των στελεχών από την ΚΝΕ και η προσπάθειά τους να σφετεριστούν τον τίτλο της ΚΝΕ και του «Οδηγητή».

16o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1990): 6-7 Σεπτέμβρη 1990, Γαλάτσι (Δεν βρήκαμε αφίσα ή λογότυπο του Φεστιβάλ)

Το 1990 οι κεντρικές εκδηλώσεις του Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του Οδηγητή στην Αθήνα περιορίστηκαν σ’ ένα διήμερο εκδηλώσεων στη Γκράβα στο Γαλάτσι. Η κρίση στην ΚΝΕ συνεχιζόταν, με την προσπάθεια διάχυσής της σε μια ενιαία νεολαία του «Συνασπισμού».

17o Φεστιβάλ ΚΝΕ – Οδηγητή (1991): 20-22 Σεπτέμβρη 1991, Περιστέρι

Τον Αύγουστο του 1991 ξεκίνησε η ανασυγκρότηση της ΚΝΕ. Ένα μόλις μήνα μετά η επιτυχία των εκδηλώσεων του 17ου Φεστιβάλ που έγιναν ξανά στο Περιστέρι, έστειλε ελπιδοφόρο μήνυμα, διέψευσε όλους εκείνους που προφήτευαν το τέλος της ΚΝΕ.