Με επιτυχία η εσπερίδα του Συλλόγου Φίλων Αλεξάνδρου «Φηγός» για τον αργαλειό

Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία την Κυριακή 22 Μαρτίου η εσπερίδα που συνδιοργάνωσε με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Σφακιωτών και την υποστήριξη του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Λευκάδας, στο π. Δημοτικό Σχολείο Αλεξάνδρου, ο Σύλλογος Φίλων Αλεξάνδρου «Φηγός».

Θέμα της εσπερίδας που είχε τίτλο «Να υφάνωμε το μέλλον με τα δικά μας χέρια» ήταν η διερεύνηση των δυνατοτήτων και προοπτικών της αναβίωσης της τέχνης του αργαλειού στον τόπο μας, μια προσπάθεια που είχε ως αφετηρία την Ε’ Συνάντηση Αλεξάνδρου το περασμένο καλοκαίρι, όταν είχαν προσκληθεί στον Αλέξανδρο η Αποστολή “Πηνελόπη Gandhi”, μια μη κερδοσκοπική πράξη του Πανεπιστημίου των Ορέων, που έχει δώσει απτά δείγματα γραφής στην αναβίωση της τέχνης του αργαλειού στην Κρήτη. Στο ενδιάμεσο διάστημα συστάθηκε η Ομάδα αργαλειού του συλλόγου «Φηγός» με αρκετές ως ώρας πρωτοβουλίες, κυρίως όσον αφορά την καταγραφή και βιντεοσκόπηση με σκοπό τη διάσωση του τελετουργικού της «ιερής τέχνης της Υφαντικής». (δες εδώ το «Συγύρισμα του διασιδιού»). Παράλληλα έγινε η προμήθεια δυο παραδοσιακών αργαλειών, που στεγάζονται στο Δημοτικό Σχολείο, με σκοπό την πρακτική εξάσκηση.

Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν μεταξύ άλλων ο Αντιπρόεδρος του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Λευκάδας κ. Σπύρος Αρβανίτης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Γιώργος Γεωργάκης , ο Αντιδήμαρχος κ. Γιώργος Φίλιππας, ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Δίαυλος» κ. Κώστας Γληγόρης, ο πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου Αλεξάνδρου κ. Σπύρος Νίκας, ο Αρχιερατικός Επίτροπος Καρυάς και Σφακιωτών π. Πανογιώργος Κτενάς, ο π. Κακλαμάνης Βασίλειος κ.ά.

Τους καλεσμένους καλωσόρισε η πρόεδρος του συλλόγου κ. Αγγελική Σούνδια η οποία επισήμανε ότι η εκδήλωση αποτελεί συνέχεια της Ε΄ συνάντησης του περασμένου καλοκαιριού και στην κατεύθυνση υλοποίησης των στόχων που είχαν τότε τεθεί. Πρόσθεσε ότι η Ομάδα αργαλειού του συλλόγου που αριθμεί 20 μέλη είναι ανοιχτή σε κάθε ενδιαφερόμενο και ότι τα μαθήματα που είχαν ξεκινήσει για αρχάριους και είχαν σταματήσει κατά τη διάρκεια του χειμώνα θα συνεχιστούν το επόμενο διάστημα. Αναφέρθηκε στη συνέχεια στη συνεργασία που έχει αναπτυχθεί με άλλους φορείς, όπως το Πανεπιστήμιο των Ορέων και την Αποστολή “Πηνελόπη Gandhi”, το ΚΠΕ Σφακιωτών, τονίζοντας ότι επιδιώκεται επίσης μια πιο αποτελεσματική συνεργασία με το Π.Κ. Έκλεισε το χαιρετισμό της λέγοντας ότι η Ομάδα αργαλειού αποσκοπεί εκτός από την διατήρηση και διάδοση της παράδοσης στο να μπορέσουν να βοηθηθούν οι γυναίκες ώστε με την προσωπική τους ενασχόληση και παραγωγή να αναπτύξουν μιας μικρής κλίμακας οικονομία και ότι για το σκοπό αυτό έχει προσκληθεί ο κ. Άγγελος Φίσκιλης, ειδικός σε θέματα σύστασης και λειτουργίας μιας Κοιν.Σ.Επ. (Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση).

Στην παρέμβασή του ο κ. Αρβανίτης αφού μετέφερε το χαιρετισμό του Δημάρχου και Προέδρου του Πνευματικού Κέντρου κ. Κώστα Δρακονταειδή, επισήμανε ότι το Π.Κ. στηρίζει την πρωτοβουλία του συλλόγου φίλων Αλεξάνδρου «Φηγός» για την αναβίωση της υφαντικής τέχνης, μέσω του παραδοσιακού αργαλειού, στη Λευκάδα. Έκανε στη συνέχεια μια σύντομη αναδρομή στην τοπική τέχνη του αργαλειού που αναπτύχθηκε σε όλα τα χωριά του νησιού μας και στην εξαφάνισή της με το πέρασμα του χρόνου ως αποτέλεσμα της βιομηχανοποίησης της παραγωγής και των αλλαγών των οικονομικών και κοινωνικών δομών και σχέσεων.

Παρέθεσε ακόμη κάποιες σκέψεις σε περίπτωση που ευοδωθεί η προσπάθεια που έχει ήδη ξεκινήσει κι αρχίσει να «περπατάει» λέγοντας: «Θα μπορούσε την περίοδο του καλοκαιριού, σε μια αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου να διοργανώνονται εκθέσεις τοπικής υφαντικής και εργόχειρου και να παρέχεται η δυνατότητα επαφής με τα σημεία πώλησης, σε όσους ενδιαφέρονται να τα αποκτήσουν. Ακόμη και bazaar την περίοδο των γιορτών, θα μπορούσαν να διοργανωθούν, όπου οι «μαθητές του εργαστηρίου υφαντικής» θα προσφέρουν υφαντά ημερολόγια, σελιδοδείκτες, μαξιλαράκια, ταγάρια, μικρά διακοσμητικά πανό τα οποία θα έχουν φτιάξει οι ίδιοι στο εργαστήριο κατά τη διάρκεια του έτους.»

Κλείνοντας τέλος την τοποθέτησή του ο κ. Αρβανίτης τόνισε για μια ακόμη φορά τη στήριξη του Π.Κ.: «Το Π.Κ του Δήμου Λευκάδας θα βοηθήσει την προσπάθεια για να αναβιώσει, διατηρηθεί και διαδοθεί η τοπική υφαντική τέχνη κι όχι μόνο, σε συνεργασία με τον Σύλλογο ΦΗΓΟΣ, για να ξαναμπεί η ξεχασμένη αυτή τέχνη στην καθημερινότητά μας. Ήδη είναι στα σχέδιά μας να ξεκινήσει σεμινάριο διδασκαλίας κατασκευής λευκαδίτικης κούκλας με καλαισθησία και λαογραφική αξία. Το ενδιαφέρον αυτό εργαστήρι ευχαρίστως μπορεί να γίνει από κοινού με τον ΦΗΓΟ, σαν ένα πρώτο βήμα της κοινή μας συνεργασίας.» (δες εδώ ολόκληρη την τοποθέτηση).

Μετά τις παρεμβάσεις προβλήθηκε ένα ντοκιμαντέρ παραγωγής της ομάδας αργαλειού «Φηγός», από το συγύρισμα του διασιδιού, που έγινε με τη βοήθεια ηλικιωμένων γυναικών στους Τσουκαλάδες. Πρωταγωνίστριες η θειά Πανάγιω, η θειά Πάτρα, η θειά Μαρίνα, η θειά Σταμάτα, η Αγγέλω, η Ελένη… Προβλήθηκαν επίσης φωτογραφίες από τα διάφορα σύνεργα επεξεργασίας της πρώτης ύλης: μάγγανος, λωνάρι, τσιγκριά, ρόκα, αδράχτι, σφοντύλι, ανέμη κ.ά. καθώς και υφαντά του τόπου μας: καβαλοσκούτι, κουρελού, σάγιασμα, καρπέτα, απλάδι, μαντανία, μπόλια, μαλινοσέντονο, σακούλι, πάνινη πάντα (οι φωτογραφίες ήταν από διάφορα βιβλία του Πανταζή Κοντομίχη).

Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο προσκεκλημένος ομιλητής κ. Άγγελος Φίσκιλης, Σύμβουλος Ανάπτυξης Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας, που μίλησε για τα πρώtα βήματα της σύστασης και λειτουργίας μιας Κοιν.Σ.Επ. Τώρα εδώ έχουμε τις ενστάσεις μας, και σημαντικές μάλιστα, ιδιαίτερα όσον αφορά την κατηγορία εκείνη των Κοιν.Σ.Επ. της ονομαζόμενης Κοινωνικής Φροντίδας, αλλά δεν είναι του παρόντος. Οι δυο άλλες κατηγορίες που υπάρχουν είναι Ένταξης (για ΑμεΑ, εξαρτημένους, απεξαρτημένους, οροθετικούς, φυλακισμένους, αποφυλακισμένους) και Παραγωγικού Σκοπού, που έχει να κάνει με την αξιοποίηση τοπικών προϊόντων, τη διατήρηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων κ.ά.. Η τελευταία είναι δηλαδή η κατηγορία εκείνη που ενδιέφερε άμεσα την Ομάδα αργαλειού του συλλόγου «Φηγός», όπως έχει δείξει και η εμπειρία από άλλες περιοχές της χώρας μας (π.χ. Κρήτη). Για όποιον ενδιαφέρεται να μάθει περισσότερα παραθέτουμε το νόμο με τον οποίο θεσπίστηκαν το 2011 (νόμος Κατσέλη) οι Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) – δες εδώ ν. 4019/2011 (ΦΕΚ Α΄ 216).

Να παραθέσουμε μόνο κάποια ακόμη στοιχεία από τα λεγόμενα του κ. Φίσκιλη: Μέχρι και τον Ιανουάριο υπήρχαν στην Ελλάδα 708 Κοιν.Σ.Επ., εκ των οποίων οι 17 ήταν Ένταξης, οι 89 Κοινωνικής Φροντίδας και οι 602 Παραγωγικού Σκοπού. Στα Ιόνια Νησιά λειτουργούν 8 Κοιν.Σ.Επ., 4 στην Κέρκυρα και 4 στην Ζάκυνθο. Το καινούργιο σε σχέση με το αρχικό νομικό πλαίσιο είναι ότι από 01.01.2013 οι Κοιν.Σ.Επ. φορολογούνται με 26% στο 65% των κερδών τους – το 35% που διανέμεται στα μέλη είναι αφορολόγητο.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τραγούδια από όλη την Ελλάδα και την Κύπρο από την μουσική ομάδα «Στησίχορος», που συμπαρίσταται όλα αυτά τα χρόνια στο σύλλογο. Αυτή τη φορά με διευρυμένη σύνθεση, που είχε να κάνει τόσο με τη φιλική συμμετοχή του π. Βασίλη Κακλαμάνη, όσο και της κυπραίας Ντίνας.