ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΟΥΣΟΥΡΗΣ: Φωτογραφίζοντας τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας
[Εκδότης: Σύγχρονη Εποχή, Έτος έκδοσης: 6/2016, ISBN: 978-960-451-226-3, 24×30 εκ., 552 σελ., τιμή: 20.00 €]
Την Άνοιξη του 2014 η Τάνια Μουσούρη και ο Αλέξης Χατζής δώρισαν στο Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ έναν ανεκτίμητης αξίας φωτογραφικό θησαυρό. Πρόκειται για το αρχείο (σε πρωτότυπα φωτογραφικά φιλμ) του Απόστολου Μουσούρη, οπερατέρ του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ).
Ο Απόστολος Μουσούρης, έχοντας πάρει μέρος ως κινηματογραφιστής στις μάχες του Γράμμου (1948, 1949) αποτύπωσε εικόνες ανεκτίμητης αξίας. Εικόνες που αποτελούν ντοκουμέντα ιστορικά, αδιαμφισβήτητα και αδιάβλητα.
[Gallery not found]Το σύνολο του φωτογραφικού υλικού εκπλήσσει για τον πλούτο που περιέχει. Ο Απόστολος Μουσούρης μας παραδίδει εικόνες από την καθημερινότητα των ανθρώπων στις περιοχές της «Ελεύθερης Ελλάδας», λεπτομέρειες από τη ζωή των μαχητών, καταγραφές μαχών, στιγμιότυπα από την εκπαίδευση καθώς και τοπία.
[Gallery not found]Το πλούσιο αυτό φωτογραφικό αρχείο δίνει τη δυνατότητα μιας όσο το δυνατό ρεαλιστικότερης γνωριμίας με την ιστορία της ένοπλης εκείνης ταξικής σύγκρουσης της περιόδου 1946-49, καθώς και να γνωρίσουμε την καθημερινότητα της ζωής και της δράσης των μαχητών και μαχητριών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Ταυτόχρονα, οι εναπομείναντες μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ θα μπορέσουν να αντικρίσουν ξανά τα μέρη στα οποία βάδισαν και πολέμησαν. Αναπόσπαστο κομμάτι της δράσης του ΔΣΕ υπήρξε η οργανωμένη υποχώρηση του ΔΣΕ στο έδαφος της Αλβανίας στο τέλος Αυγούστου του 1949 και η πολιτική προσφυγιά που ακολούθησε με την εγκατάσταση χιλιάδων ως πολιτικών προσφύγων πλέον στις Λαϊκές Δημοκρατίες και την ΕΣΣΔ, όπου εγκαταστάθηκε και το μεγαλύτερο μέρος τους στην περιοχή της Τασκένδης. Εκεί έζησε και ο ίδιος ο Απόστολος Μουσούρης, ο οποίος παραδίδει στην ιστορική γνώση και έρευνα μοναδικά φωτογραφικά ντοκουμέντα της πρώτης περιόδου εγκατάστασης των πολιτικών προσφύγων. (Από το εισαγωγικό σημείωμα του λευκώματος).
Το Λεύκωμα περιλαμβάνει σύντομο ιστορικό του φωτογραφικού υλικού, βιογραφικά στοιχεία του Απόστολου Μουσούρη, μικρή αφηγηματική παρουσίαση της δράσης του κινηματογραφικού συνεργείου από το μέλος του, σκηνοθέτη, Μάνο Ζαχαρία.
[Gallery not found]Η έκδοση χωρίζεται σε τρεις ενότητες: α) Ο ΔΣΕ οργανωμένος λαϊκός στρατός, β) Η ζωή στις ελεύθερες περιοχές, γ) Στην πολιτική προσφυγιά. Προηγείται σύντομη φωτογραφική παρουσίαση του τόπου, με τρόπο ώστε «μπροστά μας στέκονται όχι μόνο τα ιστορικά γεγονότα, αλλά και οι ίδιοι οι χώροι στους οποίους αυτά διαδραματίστηκαν».
Καθ” ον χρόνο τα γεγονότα τελούνται.
Η στράτευση νέων τότε ανδρών και γυναικών , στον ΔΣΕ δεν ήταν πράξη υστεροβουλίας ή σκοπιμισμού για όσους στρατευόνταν. Όσο και αν τα εμφυλιπολεμικα και μεταεμφυλιοπολεμικά πάθη,θεωρούσαν την στράτευση σαν πιθαναγκασμό. Που σε κάποιες περιπτώσεις θα συνέβαινε και αυτό μεμονωμένα κατά την διάρκεια του εμφυλίου.
Από την σκοπιά της μέθεξης του ατόμου για τα κοινά, η στράτευση και η έξοδος στο βουνό – υπό πολύ δύσκολες συνθήκες διαβίωσης και με τον θάνατο ως αυξημένη πιθανότητα όπως σε κάθε πόλεμο, η στράτευση ιδιαίτερα των νέων ήταν οραματική, για ένα καλύτερο κόσμο, για τον οποίο δεν αρνούντο να θυσιάσουν και την ζωή των.
Το τι προέκυψε και πως αντιμετωπίστηκε η ίδια η στράτευση, ένθεν κακείθεν εκ των υστέρων ή και με αναστοχαστικά μάτια των ίδιων χρόνια μετά με την πάροδο του βιωμένου χρόνου , είναι θέμα για την ιστορική ενδελεχή αναφορά.
Η μέθεξη όμως εννοιολογικά και η απόφανση για κάθε συμμετοχή ή άρνηση είναι παράμετροι που ανάγονται στα κριτήρια της ύπαρξης και καθ” ον χρόνο τα γεγονότα.
τελούνται.
Μετά έρχεται η ιστορική αναφορά υπό την ασφάλεια της ιστορικής επιστημονικής αποτίμησης.
Γιατί η ύπαρξη προηγείται και της ιστορίας.
Και αυτό υπενθυμίζει η παραπάνω φωτογραφική αναφορά, με τις φωτό του Απόστολου Μουσούρη.