Από την Άνοιξη του 1939 ως την 28ην Οκτωβρίου 1940 – Μέρος 1ον
Μεταξάς, Γκράτσι και ο υπουργός παιδείας Μποτάι σε επίσκεψη του τελευταίου στην Θεσσαλονίκη
Του Θεόδωρου Αραβανή
-Στις 8-9 Απριλίου του 1939 ο Ιωάννης Μεταξάς ανακοίνωσε στον Άγγλο πρεσβευτή Waterlow στην Ελλάδα, ότι: ο Έλληνας στρατιωτικός ακόλουθος στην Ιταλική πρωτεύουσα, έμαθε την πληροφορία εγκύρως, ότι η Ιταλία μετά την εισβολή στην Αλβανία (είχε γίνει την 7ην Απριλίου του 1939), σκόπευε να εισβάλει στην Κέρκυρα την 12-13 Απριλίου 1939, δηλαδή 4-5 μέρες μετά.
-Την 10ην Απριλίου 1939, ο Έλληνας επιτετραμμένος στο Λονδίνο Χαράλαμπος Σιμόπουλος, μετέφερε στον Άγγλο υπουργό Εξωτερικών λόρδο Χάλιφαξ, ότι: η Ελλάδα θα αντιστέκονταν σε περίπτωση οποιασδήποτε εισβολής και ζήτησε να μάθει ποια θα ήταν η στάση της Αγγλίας και της Γαλλίας. Η απάντηση απ΄ τον Χάλιφαξ της 13 Απριλίου με διακήρυξη ήταν η ηθική υποχρέωση της Αγγλίας και της Γαλλίας να συνδράμουν την Ελλάδα σε περίπτωση ξένης επιβουλής. Ο Ιωάννης Μεταξάς ευχαρίστησε αλλά εξέφρασε και αγωνία μήπως η διακήρυξη αυτή εκληφθεί αρνητικά από την Ιταλία.
-Την 13ην Απριλίου 1939, ο Γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα απήθυνε μήνυμα στην Ελληνική κυβέρνηση μέσω του Ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, ότι η βρετανική εγγύηση περί συνδρομής προς την Ελλάδα, «θα δυσαρεστούσε την γερμανική κυβέρνηση».
-Την 24ην Απριλίου του 1939, το πρωθυπουργικό γραφείο του Ιωάννη Μεταξά έλαβε προσωπική επιστολή από τον Έλληνα στρατιωτικό ακόλουθο Αλέξανδρο Ασημακόπουλο στην Ρώμη, με την ένδειξη, ότι: ο πόλεμος φαίνεται αναπόφευκτος, μετά την κατάληψη της Αλβανίας (07/04/1939) λόγω της επιδιωκόμενης ιταλικής κυριαρχίας στην Μεσόγειο.
-Την 28 Απριλίου του 1939 ο Αρχιστράτηγος Αλέξανδρος Παπάγος ενημέρωσε τον Μεταξά, ότι: στην Αλβανία η Ιταλία διατηρούσε 60.000-70.000 στρατό και ότι ως τότε είχαν κληθεί στον Ιταλικό στρατό 1.400.000- 1.500.000 έφεδροι.
-Την 1η Μαΐου έφτασε από το Λονδίνο ως πληροφορία στην Ελληνική κυβέρνηση, η παραδοχή των Άγγλων, για την απειλή για την Ελλάδα που συνιστούν τα Ιταλικά στρατεύματα στην Αλβανία, τα οποία ενισχύονται μεθοδικά και κατά μήκος των Ελληνοαλβανικών συνόρων.
-Την 2α Μαΐου του 1939, η Ελληνική κυβέρνηση τεκμηρίωσε (απ΄ το Λονδίνο) παλαιότερη πληροφορία για την δημιουργία από την Ιταλία αεροδρομίων, στην Αλβανία και κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα. Ταυτόχρονα μεταφέρθηκε η προσοχή της Ελλάδος, για το ενδεχόμενο «ανακίνησης ταραχών στην Μακεδονία ως προκαταρκτικό στάδιο για την συνδυασμένη επίθεση Ιταλίας – Γερμανίας».
-Την 30η Μαΐου ο Μουσολίνι εξέφρασε την επιθυμία του να μην εμπλακεί σε πόλεμο τα επόμενα 3-4 έτη, αλλά όμως επεσήμανε τις μακροπρόθεσμες απαιτήσεις και κατευθύνσεις της Ιταλικής εξωτερικής πολιτικής.
-Την 6η Μαΐου ο Μεταξάς εξέφρασε την ανησυχία του για τις Ελληνοϊταλικές σχέσεις, στον Ιταλό Πρεσβευτή Γκράτσι στην Αθήνα, και του είπε, ότι: «Η Έλλάδα θα πολεμούσε για τα κυριαρχικά της δικαιώματα». Ο πρέσβης Γκράτσι διαβεβαίωσε το Μεταξά, για το «εντελώς αβάσιμο των φημών».
-Τον Ιούνιο του 1939 το μηνιαίο περιοδικό στην υπηρεσία της Κυβερνήσεως «Νέον Κράτος» με διευθυντή τον Αρίστο Καμπάνη, δημοσίευσε και εξέφρασε την άποψη, ότι: η λήξη του ισπανικού εμφυλίου πολέμου θα συνέβαλε στην διασφάλιση της ευρωπαϊκής ειρήνης.
-Την 5η Ιουλίου 1939 κατά την εθιμοτυπική επίσκεψη, ο Ιταλός υπουργός Εξωτερικών Τσιάνο (γαμπρός του Μουσολίνι), είπε στον Έλληνα πρέσβη στην Ρώμη, ότι: «η παρασχεθείσα στην Ελλάδα Αγγλική εγγύηση συνδρομής, ουσιαστικά θέτει την Ελλάδα σε καθεστώς Αγγλικού ημι-προτεκτοράτου».
-Την 21η Αυγούστου 1939 ο Μεταξάς είπε στον Ιταλό πρεσβευτή Γκράτσι, ότι: «η Ελλάδα δίδει μεγάλη σημασία στις Ελληνοϊταλικές σχέσεις και του επεσήμανε ακόμη μια φορά ότι, η Ελλάδα θα πολεμούσε για την εδαφική της ακεραιότητα».
-Την 22αν Αυγούστου 1939, ο Μεταξάς τηλεγράφησε στον παραθερίζοντα Βασιλιά Γεώργιο Β΄ στην Κέρκυρα, να διακόψει τις καλοκαιρινές διακοπές του και να επιστρέψει στην Αθήνα.
-Την 23ην Αυγούστου 1939, το Ελληνικό Γενικό Επιτελείο Ναυτικού (ΓΕΝ) υπέβαλε έκθεση σύμφωνα με την οποία, στον επερχόμενο πόλεμο η Ιταλία και πιθανώς η Βουλγαρία, θα επιτίθονταν αιφνιδιαστικά και απροκλήτως στην Ελλάδα. Ο βαθμός βεβαιότητας για την εκτίμηση, επισημάνθηκε από το ΓΕΝ ως μέγιστος, στα πλαίσια του αναπόφευκτου επερχόμενου διεθνούς πολέμου.
-Την 28ην Αυγούστου 1939 ο Μεταξάς έγραψε για «θόλωμα μεγάλο εις την διεθνή ατμόσφαιρα » και κήρυξε μερική επιστράτευση.
-Την 30ην Σεπτεμβρίου 1939 ο Μεταξάς και ο Γκράτσι αντάλλαξαν διακοινώσεις, που δέσμευαν την Ελλάδα και την Ιταλία να ακολουθήσουν πολιτική αμοιβαίας εμπιστοσύνης για την ειρήνη.
-Τον Σεπτέμβριο του 1939, η εφημερίδα Νέα Ελλάς, της Ελληνικής παροικίας στο Μπουένος Άιρες, δημοσίευσε σχόλιο σύμφωνα με το οποίο «ο Ελληνικός λαός δεν έχει χειρότερον εχθρόν από την φασιστική Ιταλία». Την 18ην Νοεμβρίου 1939 το υπουργείο Εξωτερικών διέταξε την Ελληνική πρεσβεία στην πρωτεύουσα της Αργεντινής, να επέμβει -υποδείξει- στην εφημερίδα «να παύση την άστοχον αυτή αρθρογραφία, γιατί είναι Εθνικά επιζήμια».
Συνεχίζεται σε 2ο Μέρος.
Αναφορές- Βιβλιογραφία
-Βαγγέλης Ζούκας
-Θανάσης Σφήκας
-Φοιβος Οικονομίδης
-ΔΙΣ/ΓΕΣ ιστοσελίδα
-Θάνος Βερέμης
-Ημερολόγιο Μεταξά
-Μοσχόπουλος Κώστας
-Σπ. Λιναρδάτος
-Φαίδων Βρανάς
-Γιώργος Μαργαρίτης
-Γιώργος Ρωμαίος
-Αφιερώματα Εφημερίδων
-Ιστορικά Περιοδικά
