Η αναγγελία τέλεσης των γάμων του Ξεν. Βρεττού με την Αμαλία Δουβίτσα (1933) | Λευκαδίτικα Νέα - Lefkada News

Η αναγγελία τέλεσης των γάμων του Ξεν. Βρεττού με την Αμαλία Δουβίτσα (1933)

Ξενοφωντας_Βρεττος_Αμαλια_ΔουβιτσαΟι νεόνυμφοι σε μεταγενέστερη φωτογραφία (1953)

Και μιας και είμαστε ολίγον τι (πολύ κατ΄ άλλους) κολλημένοι με το χωριό μας, τα Κολυβάτα Αλεξάνδρου, η αναγγελία τέλεσης των γάμων του αείμνηστου σήμερα και την εποχή εκείνη, το 1933, «αρίστου νέου» Ξενοφώντος Βρεττού, μετά της «σεμνής οικοκυροπούλας» Αμαλίας Ξενοφώντος Δουβίτσα, από τα «Κοινωνικά» τοπικής εφημερίδας. Κουμπάρος ήταν ο γνωστός λευκαδίτης γιατρός Νίκανδρος Κουκουλιώτης.

Εν Αλεξάνδρω ετελέσθησαν οι γάμοι της σεμνής οικοκυροπούλας Αμαλίας Ξενοφώντος Δουβίτσα μετά του αρίστου νέου Ξενοφώντος Βρεττού. Τους στεφάνους αντήλλαξεν ο κ. Νίκανδρος Κουκουλιώτης, ιατρός.

Ο Ξενοφώντας Βασ. Βρεττός γεννήθηκε το 1903 στον οικισμό Κολυβάτα Αλεξάνδρου και πέθανε το 1972. Ήταν άριστος χορευτής και τραγουδιστής. Ήταν αυτός που δίδαξε τους παραδοσιακούς λευκαδίτικους χορούς (Μηλιά, Θιακό κ.ά.) σε νεότερους καθώς και στα μπαλέτα της Δώρας Στράτου τη δεκαετία του ’601.

xenofontas_vrettosΟ «άριστος νέος» Ξενοφώντας Βρεττός

Ήταν επίσης άριστος ψάλτης. Τον θυμάμαι να ψέλνει με τη στεντόρεια και καθάρια φωνή του στον ενοριακό ναό του Αγίου Νικολάου στα Κολυβάτα. Αριστερός, μάλλον, ψάλτης. Δεν καταδέχτηκε ποτέ να ψάλλει το λεγόμενο «πολυχρόνιο»2. «Να το πεις εσύ παπά μου!», ήταν η απάντησή του, μια φορά που περίμενε ο ιερέας να ακουστεί για να συνεχίσει τη Θεία Λειτουργία.

Η ενασχόλησή του με τα κοινά μέσα από τις γραμμές του αριστερού κινήματος πρέπει να άρχισε νωρίς. Το 1934 τον βρίσκουμε να καταγγέλλεται δημόσια στο «Ριζοσπάστη» (φύλλο του Σαββάτου 17 Φλεβάρη του 1934), ότι στις δημοτικές εκλογές που έγιναν τον Φλεβάρη του 1934, τις τελευταίες αυτοδιοικητικές εκλογές πριν την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου -είχε μεσολαβήσει η δικτατορία του Μεταξά στις 4 Αυγούστου του 1936 που τις κατάργησε και διόριζε δικούς της ανθρώπους-, «δεν πειθάρχησε στην Κομματική Οργάνωση και κατέβηκε στις εκλογές με δικό του συνδυασμό για να διασπάσει τους ψήφους του Ενιαίου Μετώπου» (Ενιαίον Μέτωπο Εργατών-Αγροτών), συνδυασμό που στήριζε τότε το ΚΚΕ3.

Η μετέπειτα όμως δράση του στα χωριά μας, στα χρόνια της Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης, ήταν αταλάντευτη στο πλευρό του Κομμουνιστικού Κόμματος και ανιδιοτελής. Διατέλεσε γραμματέας της κομματικής οργάνωσης του ΚΚΕ στον Αλέξανδρο την περίοδο της Κατοχής και πρωτοστάτησε στο μεγαλειώδες κίνημα της ΕΑΜικής Αντίστασης στον τόπο μας. Για τη δράση του αυτή διώχτηκε από το δoσίλογο μεταβαρκιζιανό καθεστώς. Την εποχή αυτή, της λευκής τρομοκρατίας, χάθηκε δυστυχώς και το πλούσιο αρχείο της οργάνωσης του χωριού που η γυναίκα του Αμαλία είχε φροντίσει να κρύψει, μεταφέροντάς το μέσα σε σακούλια, σε μια σπηλιά. Βρέθηκε κάποια χρόνια αργότερα, κατεστραμμένο σχεδόν πλήρως από την υγρασία, από τον κτηνοτρόφο παππού μου Νικολέτο Κολυβά (Καραΐσκο). Είχαν κολλήσει τα φύλλα από την υγρασία και δύσκολα διαβαζόταν. Δεν διασώθηκε τίποτε…

DIGITAL CAMERAΤο κοινοτικό πηγάδι στην περιοχή «Βαρκό» Κολυβάτων

Στο τέλος δεκαετίας του ’50 με αρχές της δεκαετίας του ’60 (στις δημοτικές μάλλον εκλογές του 1959) τιμήθηκε από τους συγχωριανούς του που τον εξέλεξαν Πρόεδρο της κοινότητας Αλεξάνδρου με το ψηφοδέλτιο που στήριζε τότε η ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά). Ήταν συνάμα ο πρώτος και τελευταίος Κολυβιάτης που διατέλεσε πρόεδρος της κοινότητας Αλεξάνδρου μετά τον πόλεμο του ’40 και πριν την καποδιστριακή μεταρρύθμιση. Επί θητείας του φτιάχτηκαν δρόμοι, όπως ο «Κολυβιάτικος» που ενώνει τους ορεινούς οικισμούς του Αλεξάνδρου με τον παραθαλάσσιο οικισμό της Νικιάνας, ανακατασκευάστηκαν κοινοτικά πηγάδια, όπως στην περιοχή «Βαρκό», κ.ά. Στο πεζούλι του πηγαδιού αυτού σώζονται ακόμη μέχρι σήμερα, γραμμένα με χαλικάκια, η ημερομηνία 1960 και τα γράμματα Ξ. Β. (Ξενοφώντας Βρεττός). Είναι επίσης χαραγμένα τα ονόματα Α. Β. (Απόστολος Βρεττός) και Δ. Β. (Δήμος Βρεττός), των εργατών που βοήθησαν στην ανακατασκευή του πηγαδιού4.

Στην ίδια στήλη με τα «Κοινωνικά» διαβάζουμε επίσης για τους αρραβώνες, την ίδια χρονιά, το 1933, της Δίδας (δεσποινίδας) Ανασ. Αγγέλου Βρεττού, επίσης από τον οικισμό Κολυβάτα Αλεξάνδρου που δεν έτυχε να γνωρίσουμε.

Η εκ Κολυβάτων αξιέραστος Ανασ. Αγγέλου Βρεττού, και ο εκ Καββάλου των Σφακιωτών κάλλιστος νέος κ. Γεώργιος Δ. Κούρτης ηρραβωνήσθησαν. Ευχόμεθα εις μεν τους πρώτους (σ.σ. εννοεί τους προαναφερόμενους νεόνυμφους) άλυπον τον βίον εις δε τους δευτέρους ταχείαν στέψιν.

αγγελος_βρεττος_4 Ο λαϊκός ποιητής Άγγελος Βρεττός, πατέρας της αρραβωνιασμένης Ανασ. Βρεττού

Επειδή την εποχή εκείνη δεν ήταν συνηθισμένο φαινόμενο οι αναγγελίες γάμων και αρραβώνων στα «Κοινωνικά» των εφημερίδων για τους κοινούς θνητούς, εκτός βέβαια και αν κρατούσε η σκούφια τους από τζάκι ή ο κουμπάρος ήταν ανώτερου κοινωνικού επιπέδου, προσπαθήσαμε να ερμηνεύσουμε το γεγονός αυτό. Ο Κολυβιάτης λαϊκός ποιητής Άγγελος Βρεττός5, πατέρας της αρραβωνιασμένης Ανασ. Βρεττού, συνεργαζόταν την εποχή εκείνη με την εφημερίδα, στην οποία έστελνε κατά καιρούς ποιήματά του6. Έτσι, μάλλον, προέκυψαν, ύστερα από δικιά του ανταπόκριση, και οι πιο πάνω αναγγελίες.

(Σημ.: Θερμές ευχαριστίες στον Δημ. Μανωλίτση (Κασάνδρη) για την αποστολή της πρώτης φωτογραφίας).
_______________________________________
1 Τραγούδια και χοροί της Λευκάδας. Τραγουδάει ο Κολυβιάτης Ξενοφώντας Βρεττός. (Δες εδώ).
2 Κατά τη διάρκεια της θείας λειτουργίας, ψέλνονταν για πολλά χρόνια, προ του “αποστόλου”, το λεγόμενο “πολυχρόνιον”, προσβάλλοντας και προκαλώντας βάναυσα το δημόσιο δημοκρατικό αίσθημα, ως κάτωθι: “Πολυχρόνιον ποιήσαι Κύριος ο Θεός. Τον ευσεβέστατον Βασιλέα ημών Παύλον. Συν τη ευσεβεστάτη βασιλίσση ημών Φρειδερίκη. Και τω ευσεβεστάτω διαδόχω αυτών Κωνσταντίνω. Κύριε φύλαττε αυτούς εις πολλά έτη, εις πολλά έτη, εις πολλά έτη”. Καταργήθηκε με το σύνταγμα του 1975.
3 Στις εκλογές αυτές είχαν εκλεγεί «κόκκινα» συμβούλια στους Σφακιώτες και την Εγκλουβή Λευκάδας. Στην Καρυά από τους 550 ψηφοφόρους το Ενιαίο Μέτωπο Εργατών-Αγροτών συγκέντρωσε 135 ψήφους, ενώ στον Αλέξανδρο είχε πάρει 15 ψήφους από 2 ψήφους που είχε λάβει στις βουλευτικές εκλογές της 5ης Μαρτίου του 1933. (Δες εδώ).
4 Τα παλιά πηγάδια στο χωριό Κολυβάτα Λευκάδας. (Δες εδώ).
5 Τα ποιήματα του Άγγελου Βρεττού, που πολλά απ΄ αυτά γράφτηκαν στην Αμερική, έχει εκδώσει σε ένα βιβλιαράκι με τίτλο «Ποιήματα Άγγελου Βρεττού» (Αθήνα 1986) ο συχωριανός μας φιλόλογος και ιστορικός Σπύρος Σούνδιας. Γράφει ο ίδιος ο ποιητής για τα βάσανα και τους καημούς της μετανάστευσης: «… εξαντληθείς δε οικονομικώς (σ.σ. μετά την ασθένεια και το θάνατο του αδελφού του ιερομονάχου Νικόδημου) ηναγκάσθην να μεταναστεύσω εις Αμερικήν προς καλυτέρευσιν των οικονομικών μου το 1907. Ευρών όμως και εκεί βάσανα αναρίθμητα και εμπόδια παντοδαπά, επήρα την απόφασι να επιστρέψω στην πατρίδα μου…
… Είχα πάθει και εν σοβαρόν πάθημα. Ενώ βρισκόμουνα εκεί εγένοντο σεισμοί εις Σικελίαν της Ιταλίας. Η ιταλική παροικία του Σικάγου εκινητοποιήθηκε τότε με αρχηγό το Γιαρούντι Μπάλα. Εκινήθην τότε εκ συμπαθείας προς φίλους και δεινοπαθούντας Ιταλούς. Εκλεγείς εγώ επιτροπή προς συλλογήν εράνων και ενίσχυσιν των σεισμοπαθόντων και ενώ περιεχόμουν ανά τας συνοικίας προς τον επιδιωκόμενον σκοπόν, αίφνης ένα Μπους (αμαξάκι) με εκτύπησεν διερχόμενος από μίαν οδόν εις ετέραν (6 Ιανουαρίου 1908). Μετεφέρθην εις το Πολιτικόν Νοσοκομείον του Σικάγου νοσηλευόμενος επί 70 ημέρας. Έκτοτε έμεινα κουφός από το δεξιόν ους. Εξελθών του Νοσοκομείου δεν ηδυνάμην να οδεύσω μόνος μου, διότι με κατελάμβανεν σκοτοδίνη και έφθανα εις το σημείον να τερματίσω τον βίον μου, αλλ΄ επειδή έβλεπα και εις τα των άλλων παθήματα, τα εδικά μου μου εφάνησαν μικρότερα. Εκινήθην λοιπόν να στιχουργήσω με το μικρό μου ταλέντο ως εξής:
Τέσσαρα έτη αριθμώ εδώ στη γη τη ξένη / που στεναγμός βαθύτατος απ΄ τη καρδιά μου βγαίνει. / Όταν αποχωρίστηκα απ΄ τη γλυκειά Πατρίδα / είχα κρυφό το όνειρο και μυστικήν ελπίδα, / ότι και πάλι θα βρεθώ εις την γενέτειρά μου / εν μέσω φίλων εκλεκτών, για να χαρεί η καρδιά μου…». (Δες εδώ).
6 «Το Χρήμα και ο Δημιουργός», ποίημα του Άγγελου Βρεττού. (Δες εδώ).


Displaying 1 Comments
Have Your Say
  1. Θυμαμαι προσωπικα στα μεσα της δεκαετιας του 60, οτι με δικη του πρωτοβουλια και επιβλεψη και με εθελοντικη εργασια καποιων συχγωριανων (συμμετειχε και ο πατερας μου) τσιμεντοστρωθηκε ο κεντρικος δρομος του χωριου απο το σπιτι του Μηνά μεχρι την πλατεια καθως και ο δρομος που ανεβαινει προς τα πανω μεχρι τη διχαλα μπροστα στο σπιτι του θεοδοση βρεττου.Εκει θυμαμαι ενα περιστατικο (ημουν πιτσιρικας περιπου 8 χρονων αλλα αυτο το θυμαμαι πολυ καλα σαν να τον ακουω και τωρα). Στρωνοντας λοιπον οι συχγωριανοι το τσιμεντο το πηγαιναν ευθεια μεχρι τον απεναντι τοιχο του Θωμα.Οταν αναιβηκε μετα απο λιγο και το ειδε αρχισε να φωναζει με τη στεντορια φωνη του «ΟΧΙ ΕΤΣΙ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΦΤΕΙΑΧΤΕΙ ΑΥΛΑΚΙ ΣΤΗΝ ΑΚΡΗ ΤΟΥ ΤΟΙΧΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΦΕΥΓΟΥΝ ΤΑ ΝΕΡΑ» και πιανωντας ενα φτιαρι αρχισε να φτειαχνει το αυλακι.

Αφήστε το σχόλιό σας

XHTML: You can use these html tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

            









Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.