Σαν σήμερα στις 5 Δεκέμβρη του 1944 μαίνονται οι μάχες στην Αθήνα

Άγγλοι αλεξιπτωτιστές και άρμα στην Αθηνάς

Σαν σήμερα στις 5 Δεκέμβρη του 1944 ο Τσόρτσιλ διαμηνύει στο Σκόμπι: «Είσθε υπεύθυνος για την τήρηση της τάξης στην Αθήνα και πρέπει να εξουδετερώσετε ή να συντρίψετε όλες τις δυνάμεις του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που θα πλησιάσουν προς την πόλη… Μην διστάσετε πάντως να ενεργείτε σαν να βρίσκεστε σε κατεχόμενη πόλη, όπου έχει ξεσπάσει τοπική εξέγερση».

Άγγλοι στρατιώτες (αριστερά) και ΕΛΑΣίτες στους δρόμους της Αθήνας

Στην πρωτεύουσα η γενική απεργία συνεχίστηκε με καθολική επιτυχία. Εκατοντάδες χιλιάδες λαού πλημμύρισαν και πάλι το κέντρο της Αθήνας, ενώ για μια ακόμη φορά σημειώθηκε δολοφονική επίθεση κατά των διαδηλωτών με αποτέλεσμα το θάνατο 30 και τον τραυματισμό πάνω από 100.

Γενικότερα, η τρομοκρατία κατά του λαϊκού κινήματος, με συλλήψεις, βασανισμούς, δολοφονίες, κλπ., εντάθηκε, η κυκλοφορία απαγορεύτηκε μετά τις 17:30, καθώς και η οποιαδήποτε είσοδος-έξοδος από την Αθήνα. Η πρωτοβουλία των κινήσεων όμως ανήκε στον ΕΛΑΣ.

Ο ΕΛΑΣ κατέλαβε τις φυλακές Συγγρού, την Εφορία Υλικού Πολέμου, την έδρα των Χιτών στη Σόλωνος 108, κ.α., ενώ συνέχισε τον αφοπλισμό των αστυνομικών τμημάτων της πρωτεύουσας. Σφοδρές μάχες έδωσε ο λόχος σπουδαστών του ΕΛΑΣ «Λόρδος Βύρων» κατά των Βρετανών στο Πολυτεχνείο. Μετά από έκκληση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ ο λαός του Πειραιά σήκωσε μόνο το βράδυ της 5ης προς 6η Δεκεμβρίου 2.000 οδοφράγματα.

Οι Βρετανικές στρατιωτικές ενισχύσεις συνέχισαν να εισρέουν με αυξανόμενο ρυθμό από αέρα και θάλασσα. Το απόγευμα το μεγαλύτερο μέρος της Ορεινής Ταξιαρχίας κατέλαβε θέσεις στο κέντρο της Αθήνας (Πανεπιστημίου-Ακαδημία), ενώ στον Πειραιά το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό αποβίβασε νέες δυνάμεις στο μέγαρο Βάτη. Στο αεροδρόμιο του Χασανίου (Ελληνικό) κατέφθασαν 40 μεταγωγικά αεροπλάνα μεταφέροντας 1.500 Βρετανούς στρατιώτες.

Και ο ΕΛΑΣ όμως ενισχύθηκε, αν και ομολογουμένως σε πολύ μικρότερο βαθμό, σε άντρες και υλικό. Το βράδυ κατέφθασε στο Βύρωνα έπειτα από μακρά εξουθενωτική πορεία ένα Σύνταγμα του ΕΛΑΣ Κορίνθου.

(Πηγή: «Δεκέμβρης του ΄44 – Κρίσιμη ταξική σύγκρουση», Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2014).