Χλωρίδα Λιμνοθάλασσας Λευκάδας: 9. Πιστακία η λεντίσκος (σχίνος) – Pistacia lentiscus

Ένας από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους στο νησί μας, την Λευκάδα, με εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλότητα χλωρίδας και πανίδας είναι η λιμνοθάλασσα.

Εκτός από τα πολλά είδη της ορνιθοπανίδας που κατά καιρούς όλοι θαυμάζουμε, φιλοξενεί μια ιδιαίτερα πλούσια χλωρίδα. Ένας μεγάλος αριθμός φυτών ζει και αναπτύσσεται σε απόσταση 0-100 μέτρα από τις παρυφές του μικρού ιβαριού. Συνεχίζουμε με την παρουσίαση αυτού του πλούτου, όπως έχει καταγραφεί μέσα από τον φακό του γεωπόνου κ. Μπάμπη Λάζαρη.

9. Πιστακία η λεντίσκος (σχίνος). Pistacia lentiscus. Οικ. ANACARDIACEAE

Ο σχίνος είναι αειθαλές, αρωματικό δέντρο ή θάμνος με ωραίο πράσινο φύλλωμα, πολύ κοινό στην ελληνική φύση.

Τα φύλλα είναι σύνθετα με 2-5 ζεύγη ελλειψοειδή φυλλάρια, λεία στην πάνω, πιο θαμπά στην κάτω πλευρά.

Φυτό δίοικο με θηλυκά άνθη κίτρινα και αρσενικά σκουροκόκκινα. Καρποί μικροί, σφαιρικοί, κόκκινοι στην αρχή, μαύροι στην ωρίμανση.

Αναπτύσσονται σε χαμηλότερα υψόμετρα και σε παραθαλάσσιες περιοχές. Συχνά το σχίνο αποκτά και δενδρώδη μορφή και μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 5 μέτρα. Οι καρποί του είναι μικροί, σφαιρικοί με έντονο κόκκινο χρώμα. Η περίοδος ανθοφορίας του σχίνου είναι από Μάρτιο έως και Ιούνιο.

Ίσως ο πλέον διαδεδομένος θάμνος στην τοπική μας χλωρίδα και σίγουρα ο πλέον ανθεκτικός. Τα παλαιότερα χρόνια χρησιμοποιούσαν κλαδιά σχίνου για να δένουν τα δεμάτια από τα σπαρτά που θέριζαν, αλλά και σε πολλές ακόμα χρήσεις, κυρίως στην καλαθοποιΐα. Ακόμη και τροφή στα ζώα έδιναν το χειμώνα τρυφερά κλαδιά σχίνου.

Ο σχίνος εξαπλώνεται γρήγορα σε όλα τα εδάφη και αποτελεί πρόβλημα για τις καλλιέργειες, καθώς οι ρίζες του είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές και, ακόμα και αν ο θάμνος κοπεί, αυτές ξαναβλαστάνουν πολύ γρήγορα.

Στη περιφέρεια της λιμνοθάλασσας δημιουργεί πολύ συχνά ολόκληρες συστάδες που βρίσκουν καταφύγιο μικροπούλια, ποντίκια και πολλά άλλα αφανή είδη.

Σε περίπτωση παρατεταμένης ξηρασίας και ταυτόχρονα έλλειψης υγρασίας από την ατμόσφαιρα και αυτός ακόμη υφίσταται καταστροφικές συνέπειες, σύντομα όμως ανακάμπτει και κάνει όλα τα βουνά, ακόμη και τα πλέον άγονα, να πρασινίζουν.

Λόγω της μεγάλης εξάπλωσης δεν δείχνει κανείς κανένα «έλεος» στο θάμνο αυτόν.

Η ανθεκτικότητα του, το έντονο πράσινο με διάφορες αποχρώσεις και οι πυκνοί κόκκινοι και μαύροι (όταν ωριμάσουν) καρποί του, που συνυπάρχουν την ίδια εποχή κάνουν να είναι ένας ιδιαίτερα όμορφος θάμνος.

Τελευταία τον χρησιμοποιούν συχνά σε αστικές αναπλάσεις τοπίων, ενώ είναι χαρακτηριστική η «συμπάθεια» προς το φυτό αυτό του διάσημου Ιταλού αρχιτέκτονα Ρέντζο Πιάνο, ο οποίος σχεδίασε το Ίδρυμα Νιάρχος και γέμισε κυριολεκτικά τον περιβάλλοντα χώρο με σχίνα, τα οποία όντως αποτελούν μία ευχάριστη οπτική νότα στο χώρο.

Τέλος, μία άγνωστη χρήση των καρπών του σχίνου, του γνωστού μας σκινόκαρπου, είναι ότι χρησιμοποιούνται όταν είναι ώριμοι (έχουν δηλαδή μαύρο χρώμα) ως συμπλήρωμα στο αλεύρι για να φτιάχνουν ψωμί σε μερικά νησιά, όπως η Κρήτη και η Κάσος, το γνωστό σχινόψωμο.

Μάλιστα αναφέρεται ότι στην Κατοχή με τις ελλείψεις σε σιτηρά, είχαν αυξηθεί οι νοικοκυρές που έφτιαχναν σχινόψωμο χρησιμοποιώντας ελάχιστο αλεύρι και περισσότερους σπόρους σχίνου, τους οποίους ξέραιναν και άλεθαν.

Δες εδώ όλες τις αναρτήσεις για την χλωρίδα της Λιμνοθάλασσας της Λευκάδας.