Η κηδεία του ψυχωμένου αντάρτη του ΕΛΑΣ Μήτρου Γιαννούλη, αδελφού του Καπετάνιου Πάνου Γιαννούλη

Μια παράδοση που σήμερα μοιάζει ξένη, ακόμα και σοκαριστική, υπήρξε κάποτε μια απόλυτα φυσιολογική πρακτική σε πολλές περιοχές της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού: η φωτογράφιση των συγγενών γύρω από το ανοιχτό φέρετρο του νεκρού. Η εικόνα αυτή, που στις μέρες μας προκαλεί αμηχανία ή ταμπού, αποτελούσε στο παρελθόν έναν από τους πιο διαδεδομένους τρόπους αποχαιρετισμού και μνήμης.

Σε αρκετές περιπτώσεις, ιδίως σε αγροτικές ή νησιωτικές περιοχές, η φωτογράφιση αποτελούσε σχεδόν τμήμα της τελετής, όπως σήμερα η κατάθεση στεφάνων ή το τελευταίο «αντίο». Με την εκσυγχρονισμένη θεώρηση του θανάτου, την ιδιωτικοποίηση του πένθους και την αλλαγή στις κοινωνικές αντιλήψεις, η πρακτική αυτή σταδιακά εξαφανίστηκε μετά τη δεκαετία του ’60.

Ο Μήτρος Γιαννούλης, το ψυχωμένο παλληκάρι του ΕΛΑΣ και αδελφός του Καπετάνιου του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ Πάνου Γιαννούλη, γεννήθηκε στη Λευκάδα. Οργανώθηκε στο ΕΑΜ Νέων στο Γυμνάσιο Λευκάδας από το καλοκαίρι του 1942. Εντάχτηκε στην ΕΠΟΝ το Φλεβάρη του 1943. Πιάστηκε από τους Ιταλούς και κρατήθηκε αρκετούς μήνες στις φυλακές Λευκάδας. Δραπέτευσε κι εντάχτηκε αμέσως στον ΕΛΑΣ. Έλαβε μέρος σε αρκετές μάχες. Σκοτώθηκε το 1944 σε εμφύλια συμπλοκή στο Νυδρί Λευκάδας.

Πρώτος από αριστερά ο Πάνος Γιαννούλης, τρίτος ο αδελφός του Μήτρος και τέταρτος ο Αντρούτσος

Γράφει ο Τάσος Γιάννη Κονιδάρης (συγγενής ενός εκ των «Οπλαρχηγών» της Δεξιάς της εποχής εκείνης Ε.Ο.Ν.Ν. – Ένοπλες Ομάδες Νοτίου Νήσου) στο βιβλίο του «Η Λευκάδα στη σκιά του εμφυλίου πολέμου 1943-1947» (Εκδόσεις Ι. Σιδέρης, 1984) για το περιστατικό του θανάσιμου τραυματισμού του Μήτρου Γιαννούλη:

Η προτομή του Μήτρου Γιαννούλη στην πόλη της Λευκάδας

«… Το ντουφέκι άρχισε γύρω στο μεταμεσήμερο· η ομάδα του ΕΛΑΣ που κινήθηκε Νυδρί-Βλυχό αποτελούμενη από μονιμοελασίτες με επικεφαλής τον Μήτρο Γιαννούλη, πλησίαζε το ποτάμι, κάνοντας παράλληλα και ένα είδος ανίχνευσης εδάφους, όπου ξαφνικά έπεσε πάνω στον ίδιο τον Χρήστο Καλατζή πλαισιωμένο μόνο από τον εικοσάχρονο ανεψιό του Γεράσιμο Καλατζή. Τη στιγμή τούτη παίχτηκε και η έκβαση της μάχης ή καλλίτερα τούτου του κλεφτοπόλεμου. Ο ψυχωμένος αντάρτης του ΕΛΑΣ Αντρούτσος (σ. συγγραφέα: ψευδώνυμο του μονιμοελασίτη αντάρτη Βασιλάκη από το Ξηρόμερο) έπεσε πρόσωπο με πρόσωπο με τον Οπλαρχηγό· μη γνωρίζοντας ποιον έχει απέναντί του -μπορούσε να ήταν άντρας του ντόπιου ΕΛΑΣ-, μολονότι πρόλαβε από πλεονεκτική θέση και έθεσε τον Καλατζή κάτω από τον άμεσο έλεγχο του όπλου του, καθυστέρησε ελάχιστα σε ερωτήσεις και απειλές· και μάλλον η σιγουριά της πλεονεκτικής του θέσης ανέστειλε για λίγο την αποφασιστικότητα του άντρα· αυτό ήταν όλο. Κάποιος από το μετερίζι απέναντι τον άφησε στον τόπο. Στο πέσιμο του Αντρούτσου βγαίνει μπροστά με θάρρητα ο Μήτρος Γιαννούλης, αδελφός του καπετάνιου· η συμπλοκή γενικεύτηκε. Ο Μήτρος με την ορμή που τον διέκρινε άφησε τον εαυτό του ακάλυπτο· τραυματίζεται θανάσιμα και πέφτει.» (Όπως αναφέρει πιο κάτω ο ίδιος ο συγγραφέας υπέκυψε λίγο αργότερα στο καΐκι που τον μετέφερε στην πόλη).

Έχουμε γράψει τόσες φορές ότι θα πρέπει να διορθωθεί η ημερομηνία θανάτου (1944 και όχι 1943) αλλά εδώ στο Λευκαδιστάν αυτά είναι περιττά πράγματα και ό.τι γράφει δεν ξεγράφει