Χλωρίδα Λιμνοθάλασσας Λευκάδας: 30. Ραδίκι άγριο (Πικροράδικο) – Cichorium intybus

Ένας από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους στο νησί μας, την Λευκάδα, με εξαιρετικά πλούσια βιοποικιλότητα χλωρίδας και πανίδας είναι η λιμνοθάλασσα.

Εκτός από τα πολλά είδη της ορνιθοπανίδας που κατά καιρούς όλοι θαυμάζουμε, φιλοξενεί μια ιδιαίτερα πλούσια χλωρίδα. Ένας μεγάλος αριθμός φυτών ζει και αναπτύσσεται σε απόσταση 0-100 μέτρα από τις παρυφές του μικρού ιβαριού. Συνεχίζουμε με την παρουσίαση αυτού του πλούτου, όπως έχει καταγραφεί μέσα από τον φακό του γεωπόνου κ. Μπάμπη Λάζαρη.

30. Ραδίκι άγριο, Πικροράδικο. Cichorium intybus. Οικ. Asteraceae.

Στην χώρα μας το συναντάμε με τις ονομασίες ραδίκι, πίκρα, πικρομάρουλο, πικροράδικο κ.α. Υπάρχουν πολλά και διαφορετικά είδη που ανήκουν στην οικογένεια Cichorium. Είναι στην πλειοψηφία τους ποώδη, ετήσια που καταναλώνονται ως λαχανικά και έχουν παράλληλα φαρμακευτικές ιδιότητες.

Είναι πολυετές ποώδες φυτό, με όρθιο και πολύκλαδο βλαστό, λείο ή ελαφρά τριχωτό και με ύψος έως 1 μέτρο, με μακριά, πασσαλώδη ρίζα.

Τα φύλλα του είναι ανομοιόμορφα, πλατιά, λογχοειδή και άμισχα ενώ τα κατώτερα είναι συνήθως πτεροειδή.

Τα ερμαφρόδιτα άνθη του είναι πολλά ανθίδια, γαλάζιου χρώματος σπάνια λευκά ή με ρόδινους τόνους, σε ταξιανθία κεφάλιο, ανοίγουν μόνο το πρωί και ανθίζουν από τον Ιούλιο έως και τον Οκτώβριο.

Ο καρπός είναι αχαίνιο με πολλούς επιμήκεις σπόρους.

Το ραδίκι το συναντάμε σε όλη τη χώρα, σε πετρώδη και ξηρές πλαγιές, σε άκρες δρόμων, παρυφές δασών και σε όλες τις χέρσες περιοχές, σε πετρώδη και ξηρές πλαγιές, σε άκρες δρόμων, παρυφές δασών και σε όλες τις χέρσες περιοχές.

Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν το πικρό ραδίκι ωφέλιμη και υγιεινή τροφή. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει τις διουρητικές ιδιότητες του βοτάνου, ενώ το πικρό ραδίκι, αναφέρεται σε πάπυρο που χρονολογείται από το 4000 π.Χ.

Σε σύγγραμμα του 15ου αιώνα ο Αγάπιος Μοναχός ο Κρης αναφέρεται στις φαρμακευτικές ιδιότητες του βοτάνου ως εξής: «Αυτό είναι ψυχρόν, το πικρότερο είναι πιο στυπτικό, ενώ αυτό που κάνει άνθη μπλαβά (γαλάζια) είναι πιο εκλεκτό. Να διαλέγεις το τρυφερό, γιατί φυσικά καθαρίζει το συκώτι και το γιατρεύει από κάθε βλάβη και κανένα άλλο δεν ωφελεί περισσότερο. Είναι καλό σε κάθε εποχή, καλύτερο όμως το καλοκαίρι και ωφέλεια δίνουν τόσο τα φύλλα, όσο και οι ρίζες τους.»

Περιέχει υψηλά ποσοστά σε βιταμίνη A, C, σε σίδηρο, ασβέστιο, μαγνήσιο και κάλιο, επίσης περιέχει αμινοξέα, λιπίδια, ασκορβικό οξύ, ρετινόλη, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, καροτενοειδή, ινουλίνη, αισκουλίνη, αισκουλετίνη, κιχωρίνη (0,1-0,2%), κιχωρικό οξύ (0,04-0,11%) και πικρές ουσίες όπως λακτουκίνη, λακτουκοπικρίνη και παράγωγά τους.

Είναι περιζήτητο για τις διαιτητικές και θεραπευτικές του ιδιότητες. Το ραδικόζουμο θεωρείται ρόφημα ευστόμαχο και θερμαντικό. Η πικρή του γεύση μετριάζεται με την προσθήκη ελαιόλαδου και λεμονιού. Τα φύλλα και η ρίζα του είναι ορεκτικά, ευστόμαχα, καθαρίζουν το αίμα και έχουν αντιπυρετική δράση. Η ρίζα του μάλιστα χρησιμοποιείται για την νόθευση του καφέ κυρίως σε Γερμανία και Ολλανδία. Η γεύση του καφε-cichore έχει γεύση πικρή και χαρακτηριστικό άρωμα ανάλογο με της καραμέλας.

Η παρουσίαση των βοτάνων σε καμιά περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή και έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα.

Δες εδώ όλες τις αναρτήσεις για την χλωρίδα της Λιμνοθάλασσας της Λευκάδας.