Σαν σήμερα το 1941 οι νεολαίοι Μανώλης Γλέζος και Απόστολος Σάντας κατεβάζουν τη Γερμανική σημαία από την Ακρόπολη | Λευκαδίτικα Νέα - Lefkada News
Published On: Σα, Μάι 30th, 2020

Σαν σήμερα το 1941 οι νεολαίοι Μανώλης Γλέζος και Απόστολος Σάντας κατεβάζουν τη Γερμανική σημαία από την Ακρόπολη

santas_glezosΦωτό: Γιάννης Φαλκώνης

Σαν σήμερα οι ήρωες ΛΑΚΗΣ ΣΑΝΤΑΣ και ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ ΚΑΤΕΒΑΣΑΝ ΤΗΝ ΝΑΖΙΣΤΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ ΠΟΥ ΜΟΛΥΝΕ ΤΗΝ ΑΚΡΟΠΟΛΗ – Την νύχτα της 30ής Μαΐου 1941.

«Ο ΗΡΩΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΣΑΝΤΑΣ ΚΑΙ ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΛΕΖΟΣ ΟΙ ΠΑΝΤΟΤΙΝΕΣ ΣΗΜΑΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΣΜΟΥ» – γράφει ο Γιάννης Φαλκώνης.

Δεν θα υποσταλεί ποτέ η σημαία του ήρωα Απόστολου Σάντα, όπως δεν υπεστάλη ποτέ κατά τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής του γιατί ο ήρωας αυτός έζησε μια άξια ζωή χωρίς καμία έκπτωση, χωρίς να αποκοπεί ποτέ από το λαό και τα ιδανικά του, χωρίς ποτέ να διαφθαρεί από τη ματαιοδοξία της εξουσίας, χωρίς ποτέ να εξαργυρώσει την ηρωική του πράξη με θέσεις, χρήματα και εξουσία, παρά μόνο έζησε υπερασπιζόμενος τις πανανθρώπινες αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της αυτοδιάθεσης των λαών και του πολιτισμού. Ένας άνθρωπος με Πνεύμα γεμάτο Φως, που δεν στάθηκε στη θεωρία αλλά με αυτοθυσία έκανε πράξη τα πιστεύω του, όχι με κριτήριο το προσωπικό του συμφέρον αλλά το κοινό καλό όλου του ελληνικού λαού, όλων των ελεύθερων ανθρώπων του κόσμου! Το πνεύμα του ελεύθερο πάνω από την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα θα φωτίζει την Ελλάδα και τον Κόσμο ολόκληρο για πάντα!

Στις 21.9.2010 είχε παρουσιαστεί το βιβλίο του Ήρωα Λάκη Σάντα που περιέχει τη ζωή και το αθάνατο έργο του στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, σε ένα κατάμεστο όροφο παρουσία πολλών προσωπικοτήτων του Πνεύματος της Αντίστασης και του πολιτικού κόσμου.

“Μια νύχτα στην Ακρόπολη”, ο τίτλος του βιβλίου του, που στις νέες γενιές παραπέμπει σε μια ειδυλλιακή φεγγαρόλουστη νύχτα γεμάτη γαλήνη και έρωτα.

Όμως για να μπορούμε σήμερα να ζούμε τέτοιες νύχτες στην Ακρόπολη έπρεπε να προηγηθεί μια ΗΡΩΙΚΗ νύχτα κατά την οποία δύο νέοι Έλληνες πρόσφεραν την ζωή τους για να πραγματοποιήσουν μια γενναία πράξη με παγκόσμιο και πανανθρώπινο συμβολισμό.

Ο ένας ήταν ο Μανώλης Γλέζος, ο άλλος ήταν ο Λευκαδίτης Λάκης Σάντας που μου αφηγήθηκε τα εξής, σε μια ιστορική συνέντευξη:

“Βράδυ 30 Μαΐου του 1941, στον ουρανό φαινόταν ένα τμήμα της σελήνης, ανεβήκαμε αργά πατώντας στα μαδέρια που από το σημείο που είχαμε προμελετήσει. Επιτέλους είμαστε πάνω στον Ιερό Βράχο, στην Ακρόπολη. Επικρατούσε ησυχία. Αμέσως προσπαθήσαμε να διαπιστώσουμε που βρισκόταν ο σκοπός. Για αυτό πήγα εγώ από τη μια πλευρά του Παρθενώνα και ο Μανώλης από την άλλη και αρχίσαμε να ρίχνουμε πετραδάκια σε διάφορες κατευθύνσεις. Καμία απάντηση. Ησυχία. Έτσι καταλάβαμε ότι δεν υπήρχε σκοπός. Ακούσαμε πιο κάτω φωνές και ήχους από γλέντι. Οι Γερμανοί γλεντούσαν και χαχάνιζαν για τη νίκη τους στη Μάχη της Κρήτης.

Για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο όμως, ο Μανώλης και εγώ κάναμε μεγάλη προετοιμασία. Σκεφτήκαμε πρώτα ότι πρέπει να βρούμε πληροφορίες και σχέδια για την Ακρόπολη. Πήγαμε έτσι στην Μπενάκειο Βιβλιοθήκη όπου βρήκαμε σχεδιαγράμματα και διαβάσαμε τα πάντα για την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα. Ανακαλύψαμε ότι υπήρχε μια βαθιά ρωγμή στο βορεινό μέρος του Ερεχθείου, εκεί που ήταν το σπήλαιο της Αγραύλου που περιείχε ένα ξεροπήγαδο που από την αρχαιότητα ονομαζόταν το άντρο του Ερυχθώνιου, του ιερού όφι της θεάς Αθηνάς. Ο Ερυχθώνιος ήταν ο φύλακας της Ακρόπολης και για αυτό οι ιερείς κάθε μήνα του έριχναν τροφή μέσα στο σπήλαιο.

Στην είσοδο του σπηλαίου παρατηρήσαμε ότι υπήρχε μια παλιά ξύλινη πόρτα και πολλές σανίδες και ξέραμε ότι είχαν κάνει ανασκαφές Γάλλοι αρχαιολόγοι, άρα γνωρίζαμε ότι υπάρχει πρόσβαση. Πήγαμε ένα βράδυ και με ένα μικρό φανάρι μπήκαμε μέσα. Στη δεξιά πλευρά υπήρχαν πέτρες και χώματα λίγο πιο κάτω το ξεροπήγαδο και το πιο σημαντικό δεξιά στο βράχο υπήρχαν μεγάλα μαδέρια έτσι τοποθετημένα που ανέβαιναν προς τα πάνω, έτσι όπως τα είχαν αφήσει από τις ανασκαφές. Εκείνο το βράδυ φύγαμε και ξαναγυρίσαμε τρεις μέρες αργότερα την Κυριακή, σαν επισκέπτες στην Ακρόπολη. Παρατηρήσαμε όλα τα σημεία που μας ενδιέφεραν καθώς και εάν ήταν δυνατό να ανέβουμε από το σημείο που επιλέξαμε. Μελετήσαμε το στρογγυλό βάθρο όπου βρισκόταν η σημαία, μπροστά ακριβώς υπήρχε μια ξύλινη σκοπιά. Για τη φύλαξη της σημαίας υπήρχε μια διμοιρία Γερμανών στα Προπύλαια.

Όταν έληξε η Μάχη της Κρήτης οι Γερμανοί θριαμβολογούσαν από τα ραδιόφωνα και τις εφημερίδες. Ήταν 29 Μαΐου. Ο Μανώλης και εγώ είχαμε την ίδια ιδιοσυγκρασία και απόλυτη εμπιστοσύνη ο ένας στον άλλο. Μιλήσαμε και αποφασίσαμε ότι έπρεπε να δείξουμε στους Γερμανούς ότι ο αγώνας συνεχίζεται. Είχαμε από καιρό αποφασίσει ποια θα ήταν η ενέργειά μας όταν περπατώντας στο Ζάππειο ο Μανώλης μου έκανε νόημα να κοιτάξω ψηλά. Είδα τη ναζιστική σημαία που φαινόταν από όλη την Αθήνα. Ναι του είπα, αυτό πρέπει να κάνουμε. Ο πατέρας μου που είχε πολεμήσει στους βαλκανικούς πολέμους και είχε παρελάσει στη Θεσσαλονίκη μου έλεγε πάντα την μεγάλη σημασία που έχει η σημαία για τον στρατό. Αν ο σημαιοφόρος σκοτωνόταν στην μάχη, ο αμέσως επόμενος έπρεπε να σηκώσει τη σημαία. Η πράξη μας ήταν ένα χτύπημα κατάστηθα για τους Γερμανούς γιατί για το Χίτλερ η κατάκτηση της Ακρόπολης είχε μεγάλο συμβολισμό και αναλογούσε με την κατάκτηση του κόσμου.

Είχε έρθει η καθοριστική στιγμή που προετοιμάζαμε καιρό. Οι καρδιές μας χτυπούσαν πολύ δυνατά. Η σκοπιά ήταν άδεια. Ανεβήκαμε από τα σκαλιά, κοιτάξαμε στον ουρανό και είδαμε το φεγγάρι που μας κοιτούσε. Η σημαία ήταν τεράστια και ήταν δεμένη με τρία μεγάλα σύρματα τα οποία είχαν στρόφιγγες έξω από το βράχο και τις συγκρατούσαν. Η σημαία έτσι κατέβαινε μέχρι τον κόμβο που συναντιόταν τα τρία σύρματα και δεν πήγαινε παρακάτω. Την τραβούσαμε και τίποτα δεν γινόταν. Σκαρφαλώσαμε και αρχίσαμε να ανοίγουμε τα σύρματα πράγμα πολύ δύσκολο. Ανεβήκαμε και κατεβήκαμε στον ιστό πολλές φορές γιατί ο ιστός ήταν λείος και γλιστρούσαμε. Κατορθώσαμε με τα χέρια μας να ξεσφίξουμε τις στρόφιγγες και να την ξεμπλέξουμε και τότε … η τεράστια σημαία έπεσε και μας κουκούλωσε!

Είμαστε αποφασισμένοι ότι εάν μας ανακάλυπταν θα πέφταμε από την Ακρόπολη να σκοτωθούμε. Δεν διστάσαμε στιγμή για αυτό. Πάνω στον Ιερό Βράχο αισθανθήκαμε την την Ιστορία μας και το καθήκον του Αγώνα για τα Ιερά της Πατρίδας μας.

Ενθουσιασμένοι αγκαλιαστήκαμε και φιληθήκαμε. Με ένα μαχαιράκι που είχα μαζί μου κόψαμε από ένα κομμάτι από τον αγκυλωτό σταυρό ο καθένας και το βάλαμε στον κόρφο μας. Η σημαία ήταν τεράστια και ήταν αδύνατο να την πάρουμε μαζί μας. Έτσι αποφασίσαμε να την πετάξουμε στο ξεροπήγαδο και καλαμπουρίσαμε λέγοντας: Για να την φυλάει ο Ερυχθώνιος. Μάλιστα αποφασίσαμε να αφήσουμε τα δακτυλικά μας αποτυπώματα παντού για να μην κατηγορηθούν για αυτή την πράξη άλλοι Έλληνες και εκτελεστούν. Η ενέργεια μας είχε το μήνυμα ότι ο πόλεμος δεν είχε τελειώσει παρόλο που μια μέρα πριν είχε πέσει η Κρήτη. Το μήνυμα για τον αγώνα, για την ελευθερία των λαών έγινε παγκόσμιο και πανανθρώπινο”.

Ο Ήρωας Λάκης Σάντας περιέγραψε αναλυτικά όλη την ιστορία του σε ένα βιβλίο αθάνατη παρακαταθήκη για τις επόμενες γενεές του κόσμου που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Βιβλιόραμα και που η παρουσίαση του έγινε στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης κάτω από το Άσβεστο Φως του Παρθενώνα. Ο τίτλος του βιβλίου “ Μια νύχτα στην Ακρόπολη… μνήμες από μια σπουδαία εποχή”.

Ένα βιβλίο που πρέπει να διαβάσουν όλες οι γεννιές, ένα βιβλίο με πανελλήνια και παγκόσμια διαχρονική αξία.

Η πρώτη αντιστασιακή πράξη ενάντια στον Ναζισμό στον Κόσμο!

Μανώλης Γλέζος θυμάται και εξιστορεί:

«Η πιο έντονη ανάμνηση της ζωής μου, είναι η μάνα μου. Με ρωτάνε διαρκώς για τη σημαία. Εγώ όμως, ακόμα κι από την ιστορία της σημαίας, θυμάμαι τη μάνα μου. Όταν γυρίζαμε εκείνη την ημέρα στα σπίτια μας, η ώρα ήταν περασμένη, μετά τα μεσάνυχτα. Πάω στο σπίτι και βλέπω τη μάνα μου ένα κουβάρι στα σκαλοπάτια απ’ έξω.

Με περίμενε. Την πλησιάζω και της λέω, «Μάνα!» Σηκώνεται απότομα, με πιάνει από τον λαιμό, με πάει στην κουζίνα για να μην ακούσουν οι άλλοι και ξυπνήσουν και μου λέει, «Πού ήσουν;»

Τότε εγώ ανοίγω το σακάκι και της δείχνω το κομμάτι της σβάστικας που είχαμε κόψει. Με αγκαλιάζει, με φιλάει και μου λέει, «Πήγαινε κοιμήσου».

Την άλλη μέρα το πρωί, ακούω τον εξής διάλογο: Ο πατριός μου τη ρωτάει, «Πού ήταν χθες το βράδυ ο μεγάλος σου γιος;».

Του απαντάει, «Ανέβα στην ταράτσα και κοίταξε στην Ακρόπολη».

Ποτέ μου δεν τη ρώτησα πώς το κατάλαβε. Θα το θεωρούσα προσβολή στη νοημοσύνη της.

Αλλά για μένα αυτό ήταν το πιο συγκινητικό συμβάν στην ιστορία μου. Η μάνα μου».

Με έκπληξη η γερμανική φρουρά αντιλήφθηκε νωρίς το πρωί ότι η σβάστικα έλειπε από τον ιστό. Οι γερμανικές αρχές πανικοβλημένες διέταξαν ανακρίσεις. Μόλις στις 11 το πρωί ανάρτησαν μια νέα σημαία στον κενό ιστό.

Γλέζος και Σάντας καταδικάσθηκαν ερήμην σε θάνατο, οι άνδρες της φρουράς εκτελέστηκαν, οι έλληνες διοικητές των αστυνομικών τμημάτων της περιοχής απαλλάχθηκαν από τα καθήκοντά τους, ενώ για τους φύλακες της Ακρόπολης δεν προέκυψε κάποιο ενοχοποιητικό στοιχείο.

Η υποστολή της σβάστικας από την Ακρόπολη αποτέλεσε ουσιαστικά την πρώτη αντιστασιακή πράξη στην κατεχόμενη Αθήνα, μία ενέργεια με συμβολικό χαρακτήρα, αλλά τεράστια απήχηση στο ηθικό των δοκιμαζόμενων Ελλήνων. Το Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς ιδρύθηκαν οι δύο μεγάλες αντιστασιακές οργανώσεις ΕΑΜ και ΕΔΕΣ.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο Μανώλης Γλέζος συνελήφθη τρεις φορές από τους Γερμανούς, φυλακίστηκε και κατόρθωσε να δραπετεύσει, ενώ ο Λάκης Σάντας ξέφυγε από τους διώκτες του και κατετάγη στον ΕΛΑΣ.

Ο αποχαιρετισμός που πραγματικά αρμόζει στους Αθάνατους Ήρωες Απόστολο Σάντα και Μανώλη Γλέζο είναι ένα απόσπασμα από τον “ΕΠΙΤΑΦΙΟ του ΠΕΡΙΚΛΗ”:

«Θα μιλήσω πρώτα για τους προγόνους μας. Γιατί είναι δίκαιο, αλλά συγχρόνως και πρέπον, σε μια τέτοια περίσταση, όπως η σημερινή, να τους απονέμεται η τιμή αυτή να μνημονεύονται πρώτοι. Γιατί την χώρα αυτή, οι ίδιοι πάντα κατοικώντας από γενεά σε γενεά μέχρι των ημερών μας, χάρις στην ανδρεία τους μας την παράδωσαν ελεύθερη. Και εκείνοι λοιπόν είναι άξιοι επαίνου αλλά ακόμη περισσότερο οι πατέρες μας. Γιατί, μαζί με όσα κληρονόμησαν, αφού απέκτησαν όση εξουσία έχουμε με πολλούς κόπους τη κληροδότησαν σε μας τους σημερινούς…

…Γιατί είμαστε ο μόνος λαός που αυτόν που δε μετέχει στα κοινά δεν τον θεωρούμε φιλήσυχο αλλά άχρηστο, και οι μόνοι που ή κρίνουμε ή διαμορφώνουμε σωστές γνώμες για τα πράγματα, γιατί δεν θεωρούμε τους λόγους εμπόδιο των έργων, αλλά μάλλον θεωρούμε εμπόδιο να μην έχουμε κατατοπισθεί προφορικά σε όσα έχουμε να κάνουμε, πριν καταπιαστούμε με αυτά. Γιατί υπερέχουμε από τους άλλους και ως προς αυτό, ότι δηλαδή εμείς οι ίδιοι τολμούμε να υπολογίσουμε για όσα πρόκειται να επιχειρήσουμε. Σχετικά μ΄ αυτό στους άλλους η αμάθεια φέρνει θράσος, ενώ η σκέψη τους κάνει να διστάζουν.

Πιο γενναιόψυχοι όμως πρέπει να θεωρούνται όσοι γνωρίζουν με σαφήνεια τις συμφορές και τα ευχάριστα, και όμως η γνώση αυτή δεν τους κάνει να αποφεύγουν τους κινδύνους. Αλλά και στα ζητήματα της αρετής διαφέρουμε από τους πολλούς. Γιατί εμείς αποκτάμε τους φίλους τους περισσότερο ευεργετώντας παρά ευεργετούμενοι από αυτούς. Σταθερότερος δε φίλος είναι αυτός που ευεργέτησε, γιατί είναι φυσικό να προσπαθεί να διατηρεί την ευγνωμοσύνη του ευεργετημένου με τη συμπάθεια που του δείχνει. Ενώ αντιθέτως αυτός που οφείλει την ευεργεσία είναι απρόθυμος, γιατί γνωρίζει, ότι πρόκειται να ανταποδώσει την καλοσύνη σαν χρέος και όχι για να εξασφαλίσει την ευγνωμοσύνη του άλλου. Και είμαστε οι μόνοι που βοηθάμε τον άλλο χωρίς δισταγμό, όχι τόσο από υπολογισμό του συμφέροντος, όσο από την πίστη μας στη ελευθερία.»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΑΛΚΩΝΗΣ

(Από τον προσωπικό λογαριασμό του Γιάννη Φαλκώνη στο fb).


Displaying 1 Comments
Have Your Say
  1. Ο/Η ΕΛΠΗΝΟΡΑΣ λέει:

    ΟΙ ΑΝΔΡΕΙΟΙ

    Γρικώντας
    Λαομίσητο
    Εθνους
    Ζυγό
    Ορθωσαν
    Στήθη

    Σκαρφαλώνοντας
    Ακρόπολη
    Ντρόπιασαν
    Τυράννων
    Αχρείων
    Σύμβολο

Αφήστε το σχόλιό σας

XHTML: You can use these html tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>