Παλιές σφραγίδες Κοινοτήτων και Δήμων της Λευκάδας και του Μεγανησίου
Έχουμε αναφερθεί και άλλες φορές στο παρελθόν στις παλιές στρογγυλές σφραγίδες των Κοινοτήτων και Δήμων της Λευκάδας και στην ποικιλομορφία των εμβλημάτων που έφεραν στο κέντρο τους, προτού αυτές καταργηθούν ή αντικατασταθούν στο πλαίσιο των πολιτειακών και διοικητικών αλλαγών από τα κάθε φορά ισχύοντα εθνόσημα (βασιλόσημα, χουντόσημα κλπ.), με το σημερινό να είναι «σταυρός επί θυρεού περιβεβλημένο από φύλλα δάφνης».
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το νόμο οι παλιές σφραγίδες καταστράφηκαν και το μόνο που έχει απομείνει είναι η αποτύπωσή τους σε διάφορα κοινοτικά και δημαρχιακά έγγραφα. Το έμβλημα της κάθε σφραγίδας που δεν είχε επιλεγεί τυχαία, είχε σχέση με κάποιο ιστορικό γεγονός, την οικονομική ενασχόληση των κατοίκων ή κάποιο θέμα που έκριναν ότι πρέπει να αναδειχτεί και είχε βέβαια σχέση με την τοπική κοινωνία.
Το νέο μας αυτή τη φορά «απόκτημα» είναι η σφραγίδα της Κοινότητος Βασιλικής, την οποία και προσθέτουμε στον κατάλογο με όσες είχαμε βρει και περιγράψει παλιότερα. Θα άξιζε να συμπληρωθεί ο κατάλογος αυτός. Απευθύνουμε λοιπόν έκκληση σε όποιον έχει στην κατοχή του παλιά έγγραφα κοινοτήτων και δήμων της Λευκάδας να σκανάρει ή ακόμη και να φωτογραφήσει την σφραγίδα και να μας την στείλει στη διεύθυνση ηλ. ταχυδρομείο: lefkaditikanea@gmail.com.
Σφραγίδα της Κοινότητος Βασιλικής με έμβλημα, το «Πήδημα της Σαπφούς» στο κέντρο και γύρω τις λέξεις «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΛΕΥΚΑΔΟΣ». Είναι γνωστός ο μύθος που θέλει την Σαπφώ, την αρχαία λυρική ποιήτρια, να πέφτει από τα βράχια της Λευκάδας στη θάλασσα, λόγω του ανεκπλήρωτου έρωτά της προς το Φάωνα, που την απέρριψε και την εγκατέλειψε. Ένας μύθος που ενέπνευσε πολλούς ζωγράφους να αναπαραστήσουν σε πίνακές τους το πήδημα. [Δες εδώ]. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι η σφραγίδα του νεοσύστατου το 1866 Δήμου Απολλωνίων έφερε στο κέντρο της αντίστοιχη παράσταση της Σαπφούς.
Η σφραγίδα είναι από έγγραφο της Κοινότητος Βασιλικής (πιστοποιητικό γεννήσεως) που εκδόθηκε στις 10 Απριλίου του 1942. Ο Σταθμάρχης της Χωροφυλακής βεβαιώνει το γνήσιο της υπογραφής και το «αληθές του περιεχομένου». Προμετωπίδα εγγράφου: «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ, ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΑΔΟΣ»». Το έγγραφο υπογράφεται από τον Πρόεδρο της Κοινότητας (δυσανάγνωστη υπογραφή).
Σφραγίδα της Κοινότητος Λευκάδος με έμβλημα τον Πήγασο (το φτερωτό άλογο της ελληνικής μυθολογίας) στο κέντρο και γύρω τις λέξεις «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΛΕΥΚΑΔΟΣ». Από έγγραφο του Προεδρεύοντος της Κοινότητος Λευκάδος προς το Υπουργείο Υγιεινής Πρόνοιας και Αντιλήψεως με ημερομηνία 13 Σεπτεμβρίου 1929. Η Λευκάδα υπάγονταν την εποχή εκείνη μαζί με το Μεγανήσι ως Επαρχία Λευκάδος στο Νομό Πρεβέζης (από το 1925 μέχρι το 1945). Προμετωπίδα εγγράφου: «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΝΟΜΟΣ ΠΡΕΒΕΖΗΣ, ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΑΔΟΣ»». Προεδρεύων της Κοινότητος Λευκάδος, που υπογράφει το έγγραφο, ήταν ο έμπορος Δημ. Ευαγγέλ. Γιαννουλάτος.
Σφραγίδα της Κοινότητος Ευγήρου με έμβλημα την Τριήρη, το αρχαίο κωπήλατο πολεμικό πλοίο, στο κέντρο και γύρω τις λέξεις «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΕΥΓΗΡΟΥ». Από βεβαίωση εγγραφής στα μητρώα αρρένων με ημερομηνία 24 Μαρτίου 1919. Προμετωπίδα εγγράφου: «ΝΟΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΑΔΟΣ, ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΕΥΓΗΡΟΥ». Η Λευκάδα αποτελούσε από το 1867 μέχρι το 1899 Επαρχία του Νομού Κερκύρας. Κατόπιν θα σχηματιστεί ο Νομός Λευκάδος στον οποίο ανήκαν επίσης η Ιθάκη, το Μεγανήσι, ο Καστός και ο Κάλαμος, ενώ το 1909 θα υπαχθεί ξανά στο Νομό Κέρκυρας όπου και παρέμεινε μέχρι το 1925. Τη βεβαίωση υπογράφει ο Ν. Φατούρος, πρόεδρος της κοινότητας.
Σφραγίδα της Κοινότητας Καβάλου με έμβλημα Βότρυ (τσαμπί) σταφυλιού στο κέντρο και γύρω τις λέξεις «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΚΑΒΑΛΟΥ». Από πιστοποιητικό του Προέδρου της Κοινότητος Καβάλου με ημερομηνία 15 Δεκεμβρίου 1927. Το έγγραφο υπογράφεται από το πρόεδρο της κοινότητας Α. Λιβιτσάνο και τον εφημέριο του χωριού Ηλία Κούρτη.
Σφραγίδα της Κοινότητας Εγκλουβής με έμβλημα (δεν είναι ευδιάκριτο) τη Μονή του Αγίου Νικολάου στο κέντρο και γύρω τις λέξεις «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΕΓΚΛΟΥΒΗΣ». Από πιστοποιητικό του Προέδρου της Κοινότητος Εγκλουβής με ημερομηνία 14 Δεκεμβρίου 1926. Το υπογράφει ο Προεδρεύων Ρεκακάβας.
Σφραγίδα της Κοινότητας Βαυκερής με έμβλημα την προτομή ενός προσώπου (μάλλον του τότε βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄ – στην προμετωπίδα του εγγράφου αναγράφεται «Βασίλειον της Ελλάδος») στο κέντρο και γύρω τις λέξεις «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΒΑΥΚΕΡΗΣ». Από πιστοποιητικό του Προέδρου της Κοινότητος Βαυκερής με ημερομηνία 6 Δεκεμβρίου 1914. Υπογράφει ο πρόεδρος Κονιδάρης.
Σφραγίδα της Κοινότητας Καλαμιτσίου με έμβλημα (;) που δεν μπορέσαμε να αποσαφηνίσουμε τι αναπαριστάνει στο κέντρο και γύρω τις λέξεις «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΚΑΛΑΜΙΤΣΙΟΥ». Προμετωπίδα εγγράφου: «ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, ΝΟΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΑΔΟΣ». Από πιστοποιητικό του Προέδρου της Κοινότητος Καλαμιτσίου με ημερομηνία 27 Απριλίου 1920.
Σφραγίδα της Κοινότητος Σπαρτοχωρίου με έμβλημα (;) που δεν μπορέσαμε να αποσαφηνίσουμε τι αναπαριστάνει στο κέντρο και γύρω τις λέξεις «ΚΟΙΝΟΤΗΣ ΣΠΑΡΤΟΧΩΡΙΟΥ». Προμετωπίδα εγγράφου: «ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΑΔΟΣ, ΝΟΜΟΣ ΠΡΕΒΕΖΗΣ». Από πιστοποιητικό του Προέδρου της Κοινότητος Σπαρτοχωρίου με ημερομηνία 4 Νοεμβρίου 1926.
Η σφραγίδα της Κοινότητος Αλεξάνδρου έφερε στο κέντρο της τον Πήγασο, το φτερωτό άλογο της ελληνικής μυθολογίας, σύμφωνα με μαρτυρία του Ξενοφώντα Δουβίτσα, ο οποίος διατέλεσε για πολλά χρόνια γραμματέας της κοινότητας. Καταστράφηκε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, στα χρόνια της εφτάχρονης δικτατορίας.
Οι σφραγίδες των παλιών Δήμων της Λευκάδας είναι από το βιβλίο «Ιστορικό Διάγραμμα των Δήμων της Ελλάδος 1833-1912» (Αθήνα 1993), του Ελευθερίου Σκιαδά.
ΔΗΜΟΣ ΛΕΥΚΑΔΙΩΝ |
Ι. ΕΜΒΛΗΜΑ (ΣΦΡΑΓΙΔΑ):
Το έμβλημα της σφραγίδος καθορίστηκε με το Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1866 (ΦΕΚ 61/σελ. 402):
«… η σφραγίς του εν τη επαρχία Λευκάδος δήμου Λευκαδίων φέρη ως έμβλημα εν τω μέσω μεν “Πήγασον” , γύρωθεν δε τας λέξεις “δήμος Λευκαδίων…” » «… Πήγασος ο Βελερεφόντης. Εικών ληφθείσα εξ αρχαίων νομισμάτων»2.
Χρησιμοποιήθηκαν οι δύο σφραγίδες που εικονίζονται με χρονολογική σειρά ανωτέρω.
ΙΙ. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ:
Ο δήμος Λευκάδος (-ιων) σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος». Κατατάχθηκε στη Β΄ τάξη με πληθυσμό 6.103 κατοίκους και έδρα τη Λευκάδα.
Αρχική σύσταση:
Λευκάς (4.395), Απόλπενα (240), Φρύνι (214), Καλλιγόνι (69), Τσουκαλάδες (478), Καρυώτες (256), Κατούνα (451).
Μεταγενέστερες προσαρτήσεις:
Αλυκαί Λευκάδος, Μονή Φανερωμένης, Λιμήν, Φρούριον.
ΙΙΙ. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ:
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1870 | 5.989 |
1879 | 6.572 |
1889 | 7.873 |
1896 | 8.483 |
1907 | 7.825 |
_____________________________
1. Το όνομα του Δήμου προήλθε από την ομώνυμη αρχαία πόλη
2. Συλλογή σφραγίδων ΕΛΙΑ τ. Β΄ σελ. 405
_____________________________
ΔΗΜΟΣ ΑΠΟΛΛΩΝΙΩΝ |
Ι. ΕΜΒΛΗΜΑ (ΣΦΡΑΓΙΔΑ):
Το έμβλημα της σφραγίδος καθορίστηκε με το Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1866 (ΦΕΚ 61/σελ. 402):
«… η σφραγίς του εν τη επαρχία Λευκάδος δήμου Απολλωνίων φέρη έμβλημα, εν τω μέσω μεν “κεφαλήν Σαπφούς” , γύρωθεν δε τας λέξεις “δήμος Απολλωνίων…” ». Βρέθηκε μόνον η εικονιζόμενη σφραγίδα και σύμφωνα με τη συλλογή σφραγίδων του ΕΛΙΑ «… μυθολογείται ότι εν τη νοτίω άκρα του δήμου υπήρχεν ακρωτήριον υπό το όνομα “Λευκάτας” » «εκ των εκείθεν λευκών πετρών.» «… ένθα και ναός του Απόλλωνος και ότι εκ της άκρας ταύτης επήδησεν η Βασίλισσα Σαπφώ προς εκπλήρωσιν νόμου ή εθίμου δια την πραγματοποίησιν του έρωτός της…»2.
ΙΙ. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ:
Ο δήμος Απολλωνίων σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος». Κατατάχθηκε στη Β΄ τάξη με πληθυσμό 3.273 κατοίκους και έδρα το χωριό Άγιος Πέτρος.
Αρχική σύσταση:
Άγιος Πέτρος (979), Αθάνι (725), Δράγανον (439), Καμιλιό ή Κωμυλιόν (326), Δαμηλιάνη (804).
Μεταγενέστερες προσαρτήσεις:
Άγιος Βασίλειος, Μανάσι, Νικολή, Πόντι, Ρουπακιά, Φάρος Δουκάτου, Χορτάτα, Μονή Αγίου Νικολάου, Άγιος Ιωάννης, Άγιος Κήρυκας, Ιερά Μονή Κεφαλληνοί, Λευκάτα, Μέσα Βρύσις, Νικιανά, Μαραθιάς.
ΙΙΙ. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ:
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1870 | 2.987 |
1879 | 3.265 |
1889 | 3.511 |
1896 | 3.964 |
1907 | 3.654 |
_____________________________
1. Περί του ονόματος του δήμου βλ. τη σημείωση του εμβλήματος
2. Συλλογή σφραγίδων ΕΛΙΑ τ. Β΄ σελ. 406
_____________________________
ΔΗΜΟΣ ΕΛΛΟΜΕΝΟΥ |
Ι. ΕΜΒΛΗΜΑ (ΣΦΡΑΓΙΔΑ):
Το έμβλημα της εικονιζόμενης σφραγίδος καθορίστηκε με το Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1866 (ΦΕΚ 61/σελ. 402): «… η σφραγίς του εν τη επαρχία Λευκάδος δήμου Ελλομένου φέρη έμβλημα, εν τω μέσω μεν “Πρώραν πλοίου” , γύρωθεν δε τας λέξεις “δήμος Ελλομένου…” ».
ΙΙ. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ:
Ο δήμος Ελλομένου σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος». Κατατάχθηκε στη Γ΄ τάξη με πληθυσμό 1.769 κατοίκους και έδρα το χωριό Κατωχώρι.
Αρχική σύσταση:
Κατωχώρι (549), Χαραδιάτικα (169), Φτερνό (204), Πόρος (458), Άλατρον (147), Νεοχώρι (242).
Μεταγενέστερες προσαρτήσεις:
Άγιος Δημήτριος, Βλυχό.
Το Β.Δ. της 27ης Σεπτεμβρίου 1890 (ΦΕΚ 324), κατέταξε το δήμο Ελλομένου στη Β΄ τάξη με πληθυσμό 2.023 κατοίκους.
ΙΙΙ. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ:
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1870 | 1.718 |
1879 | 1.989 |
1889 | 2.023 |
1896 | 2.218 |
1907 | 2.475 |
_____________________________
1. Το όνομα του δήμου προήλθε από το αρχαίο φρούριο της Λευκάδος «Ελλόμενον».
_____________________________
ΔΗΜΟΣ ΕΞΑΝΘΕΙΑΣ |
Ι. ΕΜΒΛΗΜΑ (ΣΦΡΑΓΙΔΑ):
Το έμβλημα της εικονιζόμενης σφραγίδος του δήμου καθορίστηκε με το Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1866 (ΦΕΚ 61/σελ. 403): «… (ίνα) η σφραγίς του δήμου Εξανθείας φέρη ως έμβλημα, εν τω μέσω μεν “Δελφίνα” , γύρωθεν δε τας λέξεις “δήμος Εξανθείας…” ».
ΙΙ. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ:
Ο δήμος Εξανθείας σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος». Κατατάχθηκε στη Γ΄ τάξη με πληθυσμό 1.671 κατοίκους και έδρα το χωριό Επάνω Εξάνθεια.
Αρχική σύσταση:
Επάνω Εξάνθεια (496), Κάτω Εξάνθεια (322), Καλαμίτσι (737), Άγιος Νικήτας (116).
Με το Β.Δ. της 27ης Σεπτεμβρίου 1890 (ΦΕΚ 329) ο δήμος κατατάχθηκε στη Β΄ τάξη με πληθυσμό 2.043 κατοίκους.
ΙΙΙ. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ:
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1870 | 1.623 |
1879 | 1.798 |
1889 | 2.043 |
1896 | 2.410 |
1907 | 2.392 |
_____________________________
1. Το όνομα του δήμου προήλθε από τους ομώνυμους οικισμούς.
_____________________________
ΔΗΜΟΣ ΕΥΓΗΡΟΥ |
Ι. ΕΜΒΛΗΜΑ (ΣΦΡΑΓΙΔΑ):
Το έμβλημα της εικονιζόμενης σφραγίδος καθορίστηκε με το Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1866 (ΦΕΚ 61/σελ. 402): «… η σφραγίς του εν τη επαρχία Λευκάδος δήμου Ευγήρου φέρη ως έμβλημα, εν τω μέσω μεν “Κεφαλήν Ηρακλέους” , γύρωθεν δε τας λέξεις “δήμος Ευγήρου…” ».
ΙΙ. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ:
Ο δήμος Ευγήρου σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος». Κατατάχθηκε στη Β΄ τάξη με πληθυσμό 2.450 κατοίκους και έδρα το χωριό Σύβρος.
Αρχική σύσταση:
Σύβρος (425), Κοντάραινα (419), Βουρνικάς (355), Άγιος Ηλίας (438), Μαραντοχώρι (451), Εύγηρος (362), Όρμος Βασιλικής.
Μεταγενέστερες προσαρτήσεις:
Βασιλική, Σύβοτα, Μετόχια Αγίου Ιωάννου, Μετόχιο Ασωμάτων.
ΙΙΙ. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ:
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1870 | 2.514 |
1879 | 2.760 |
1889 | 3.044 |
1896 | 3.480 |
1907 | 3.365 |
_____________________________
1. Το όνομα του δήμου προήλθε από ομώνυμο χωριό.
_____________________________
ΔΗΜΟΣ ΚΑΡΥΑΣ |
Ι. ΕΜΒΛΗΜΑ (ΣΦΡΑΓΙΔΑ):
Το έμβλημα της εικονιζόμενης σφραγίδος καθορίστηκε με το Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1866 (ΦΕΚ 61/σελ. 402): «… η σφραγίς του εν τη επαρχία Λευκάδος δήμου Καρυάς φέρη ως έμβλημα τω μέσω μεν “Περιστερά”, γύρωθεν δε τας λέξεις “δήμος Καρυάς…” ».
ΙΙ. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ:
Ο δήμος Καρυάς σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος». Κατατάχθηκε στη Β΄ τάξη με πληθυσμό 3.275 κατοίκους και έδρα το χωριό Καρυά.
Αρχική σύσταση:
Καρυά (1462), Εγκλουβή (627), Βαυκερή (376), Πλατύστομα (214), Αλέξανδρος (596).
Μεταγενέστερες προσαρτήσεις:
Κολυβάτα, Νυδρί, Πηγαδησάνοι, Μονή Αγίου Γεωργίου, Μονή Ασωμάτων, Μονή Κόκκινης Εκκλησίας, Μονή Αγίου Ιωάννου, Ρεκατσινάτα.
Με το Β.Δ. της 22ας Φεβρουαρίου 1894 (ΦΕΚ 20), η Μονή Αγίου Γεωργίου του δήμου Καρυάς, η οποία είχε ενωθεί με την Μονή των Ασωμάτων, αποσπάσθηκε και αποτέλεσε ανεξάρτητη Μονή
ΙΙΙ. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ:
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1870 | 3.363 |
1879 | 3.660 |
1889 | 4.086 |
1896 | 4.978 |
1907 | 5.208 |
_____________________________
1. Το όνομα του δήμου προήλθε από την ομώνυμη κωμόπολη (Καρυά).
_____________________________
ΔΗΜΟΣ ΣΦΑΚΙΩΤΩΝ |
Ι. ΕΜΒΛΗΜΑ (ΣΦΡΑΓΙΔΑ):
Το έμβλημα της εικονιζόμενης σφραγίδος καθορίστηκε με το Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1866 (ΦΕΚ 61/σελ. 402): «… η σφραγίς του εν τη επαρχία Λευκάδος δήμου Σφακιωτών φέρη ως έμβλημα τω μέσω μεν “Ηρακλέα κρατούντα ρόπαλον” , γύρωθεν δε τας λέξεις “δήμος Σφακιωτών…” »2.
ΙΙ. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ:
Ο δήμος Σφακιωτών σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος». Κατατάχθηκε στη Γ΄ τάξη με πληθυσμό 1.793 κατοίκους και έδρα το χωριό Λαζαράτα.
Αρχική σύσταση:3
Λαζαράτα (344), Σπανοχώρι (335), Πινακοχώρι (391), Κάβαλος (454), Ασπρογερακάτα και Βουνόν (239), Πρεμεντινού (181).
Μεταγενέστερες προσαρτήσεις:
Κουντουράτα.
Με το Β.Δ. της 27ης Σεπτεμβρίου 1890 (ΦΕΚ 324), ο δήμος Σφακιωτών κατατάχθηκε στη Β΄ τάξη, με πληθυσμό 2.334 κατοίκους.
ΙΙΙ. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ:
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1870 | 1.740 |
1879 | 1.944 |
1889 | 2.334 |
1896 | 2.899 |
1907 | 2.868 |
_____________________________
1. Το όνομα του δήμου προήλθε κατά το Ν. Πολίτη, (Τα ονόματα των δήμων, Εν Αθήναις 1899, σελ. 23) εκ λίμνης ή εκ ποταμού ή εκ όρους σπανιότερα δε εκ μνημείου της αρχαιότητος.
2. Συλλογή σφραγίδων ΕΛΙΑ τ. Β, σελ. 411.
3. Στον πίνακα του διατάγματος σχηματισμού του δήμου δεν αναφέρεται πληθυσμός κατά χωριό και συνοικισμό. Ο πληθυσμός που συνοδεύει τα χωριά της αρχικής συστάσεως του δήμου προέρχεται από την απογραφή του έτους 1879. Στην απογραφή το Πινακοχώριον και τα Κουντουράτα απεγράφησαν ενωμένα.
_____________________________
ΔΗΜΟΣ ΤΑΦΙΩΝ |
Ι. ΕΜΒΛΗΜΑ (ΣΦΡΑΓΙΔΑ):
Το έμβλημα της εικονιζόμενης σφραγίδος καθορίστηκε με το Β.Δ. της 16ης Αυγούστου 1866 (ΦΕΚ 61/σελ. 402): «… (ίνα) η σφραγίς του εν τη επαρχία Λευκάδος δήμου Ταφίων φέρη ως έμβλημα εν τω μέσω μεν “χίμαιραν” 2 γύρωθεν δε τας λέξεις “δήμος Ταφίων…” ».
ΙΙ. ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΣΤΑΣΗ – ΕΞΕΛΙΞΗ:
Ο δήμος Ταφίων σχηματίστηκε με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος». Κατατάχθηκε στη Γ΄ τάξη με πληθυσμό 775 κατοίκους και έδρα το Μεγανήσιον «Βαθύ».
Αρχική σύσταση:
Μεγανήσιον [Βαθύ (422)] Σπαρτοχώρι (353), και τα έρημα νησιά Σπάρτη, Σκορπίδι, Σκορπιός, Καστρί, Θηλιά, Πέταλα, Κοθρός, Μαδουρή, Χελώνη, Άγιος Νικόλαος.
ΙΙΙ. ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ:
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1870 | 928 |
1879 | 1.095 |
1889 | 1.104 |
1896 | 1.460 |
1907 | 1.684 |
_____________________________
1. Το όνομα του δήμου προήλθε από το νησί Τάφος, του οποίου πρώτος οικιστής ήταν ο Ταφίος, γιος του Ποσειδώνος και της Ιπποθόης.
2. Χίμαιρα, μυθικό τέρας με κεφάλι λιονταριού, σώμα γίδας και ουρά δράκοντα.
_____________________________
ΝΟΜΟΣ ΛΕΥΚΑΔΟΣ |
Με το Β.Δ. της 17ης Δεκεμβρίου 1864 (ΦΕΚ2/1865) «Περί εφαρμογής και εν Επτανήσω του περί διοικητικής διαιρέσεως του Κράτους νόμου» σχηματίσθηκε ο νομός Λευκάδος «περιλαμβάνων την ομώνυμον επαρχίαν και την της Ιθάκης…»1.
Έδρα του νομάρχη ορίσθηκε η Λευκάδα (άρθρο 5).
Ο νόμος ΡΜΓ΄ της 9ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 6), «Περί διοικητικής διαιρέσεως της Επτανήσου» επικύρωσε το Β.Δ. της 17ης Δεκεμβρίου 1864 ενώ συγχρόνως επέφερε τροποποιήσεις συμπεριλαμβανομένης της καταργήσεως του νομού Λευκάδος. Η επαρχία Λευκάδος προσαρτήθηκε στο νομό Κερκύρας και η επαρχία Ιθάκης προσαρτήθηκε στο νομό Κεφαλληνίας (άρθρο 3).
Με το νόμο ΒΧΔ της 6ης Ιουλίου 1899 (ΦΕΚ 136) «Περί διοικητικής διαιρέσεως του Κράτους», ανασυστάθηκε ο νομός Λευκάδος, αποτελούμενος από τις επαρχίες Λευκάδος και Ιθάκης. Έδρα του νομάρχου ορίσθηκε η «Λευκάς».
Ο νόμος ΓΥΛΔ΄ της 16ης Νοεμβρίου 1909 (ΦΕΚ 282/Α) «Περί διοικητικής διαιρέσεως του Κράτους» κατήργησε εκ νέου το νομό Λευκάδος. Η ομώνυμη επαρχία προσαρτήθηκε στο νομό Κερκύρας και η επαρχία Ιθάκης προσαρτήθηκε στο νομό Κεφαλληνίας.
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ | |
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1865 | 33.059 |
1907 | 41.186 |
ΕΠΑΡΧΙΑ ΛΕΥΚΑΔΟΣ |
Η επαρχία Λευκάδος ορίσθηκε μτ το Β.Δ. της 17ης Δεκεμβρίου 1864 (ΦΕΚ2/1865), ως επαρχία του νομού Λευκάδος.
Ο νόμος ΡΜΓ΄ της 9ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 6), «Περί διοικητικής διαιρέσεως της Επτανήσου», ανάμεσα στις επαρχίες του νομού Κερκύρας, περιέλαβε και την επαρχία Λευκάδος.
Με το Β.Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 9), «Περί δημοτικής διαιρέσεως της επαρχίας Λευκάδος», σχηματίστηκαν οι οκτώ δήμοι της επαρχίας και ήταν οι εξής: 1. Λευκάδος (-ιων), 2. Σφακιωτών, 3. Καρυάς, 4. Εξανθείας, 5. Απολλωνίων, 6. Ευγήρου, 7. Ελλομένου και 8. Ταφίων.
Το Β.Δ. της 19ης Ιανουαρίου 1866 (ΦΕΚ 8), «Περί των εδρών των νομαρχιών και επαρχείων της Επτανήσου», όρισε ως έδρα του επάρχου Λευκάδος τη Λευκάδα.
Το Β.Δ. της 8ης Δεκεμβρίου 1869 (ΦΕΚ 4/1870), «Περί μετασχηματισμού των δήμων της Επτανήσου», διατήρησε τα όρια, τη σύσταση, την τάξη και την έδρα των οκτώ δήμων της επαρχίας Λευκάδος.
Με το νόμο ΒΧΔ΄ της 6ης Ιουλίου 1899 (ΦΕΚ 136) «Περί διοικητικής διαιρέσεως του Κράτους», ανασυστάθηκε ο νομός Λευκάδος και η επαρχία Λευκάδος αποτέλεσε επαρχία του ανασυσταθέντος νομού.
Ο νόμος ΓΥΛΔ΄ της 16ης Νοεμβρίου 1909 (ΦΕΚ 282/Α) «Περί διοικητικής διαιρέσεως του Κράτους», κατήργησε το νομό Λευκάδος και η ομώνυμη επαρχία υπάχθηκε ξανά στο νομό Κερκύρας.
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΛΕΥΚΑΔΟΣ | |
ΕΤΟΣ | ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ |
1865 | 21.109 |
1870 | 20.892 |
1879 | 23.083 |
1889 | 26.018 |
1896 | 29.892 |
1907 | 29.471 |
_____________________________
1. Τα Ιόνια Νησιά αποδόθηκαν στην Ελλάδα και αναγνωρίστηκε η ένωσή τους με τη συνθήκη του Λονδίνου της 21ης Μαΐου 1864.
_____________________________