Ανακάλυψις αρχαίου ναού εν Λευκάδι (1902) – Το Ιερό της Αινειάδος Αφροδίτης | Λευκαδίτικα Νέα - Lefkada News
Published On: Κυ, Δεκ 5th, 2021

Ανακάλυψις αρχαίου ναού εν Λευκάδι (1902) – Το Ιερό της Αινειάδος Αφροδίτης

1_iero_Ainiados_Afroditis_Lefkada Άγαλμα της θεάς Αφροδίτης Αινειάδος. Νόμισμα Λευκάδας 167 π.Χ

Στο παρακάτω δημοσίευμα της 13ης Ιανουαρίου του 1902 στην αθηναϊκή εφημερίδα «ΤΟ ΑΣΤΥ», γίνεται λόγος για την ανεύρεση αρχιτεκτονικών μελών ενός αρχαίου ναού, πιθανώς της Αφροδίτης, που ήρθαν στο φως κατά την διάρκεια εργασιών για την διεύρυνση της διώρυγας της Λευκάδας. Ο συντάκτης μάλιστα του άρθρου καταλογίζει ευθύνες σε κρατικούς υπαλλήλους, ιδιαίτερα τους διοικητικούς και τους δασκάλους, που υπηρετούσαν την εποχή εκείνη στο νησί μας και ζητά την αυστηρή τιμωρία τους για την ολιγωρία που επέδειξαν να ενημερώσουν τις κεντρικές αρχές για τα ευρήματα.

«Ανηγγέλθη εκ Λευκάδος εις τον ενταύθα διευθυντήν του Γερμανικού ινστιτούτου κ. Δαίρπφελδ, ότι κατά τας εκτελουμένας εν Λευκάδι εργασίας προς εύρυνσιν της διώρυγος, ανευρέθησαν επιγραφαί και μέλη αρχιτεκτονικά ναού τινος, (πιθανώς της Αφροδίτης) και άλλα αρχαιολογικά αντικείμενα πολλής σπουδαιότητος. Η είδησις διεβιβάσθη εις τον κ Δαίρπφελδ εξ ιδιωτικής πηγής. Το υπουργείον των Εκκλησιαστικών εν τούτοις ουδεμίαν έχει περί τούτων είδησιν, έσπευσεν δε να ζητήση ειδήσεις περί του ευρήματος. Εάν αληθεύει το πράγμα -και ουδεμίαν υπάρχει αμφιβολία ότι αληθεύει- πρέπει εξάπαντος να προβή η κυβέρνησις εις αυστηράν τιμωρίαν των διαφόρων επί της νήσου υπαλλήλων αυτής, οίτινες τοσαύτην δεικνύουσιν ολιγωρίαν περί την εκτέλεσιν των καθηκόντων αυτών, ων πάντως εν είνε και η διαβίβασις τηλεγραφικώς τοιούτων πληροφοριών, σχετιζομένων προς αρχαιολογικάς ανακαλύψεις τοιούτου ενδιαφέροντος.

Αρχαιολογικοί υπάλληλοι δεν είνε δυνατόν βεβαίως να υπάρχωσιν εις όλα τα μέρη του κράτους, όπως εκτελώσι τα ειδικά ταύτα καθήκοντα, πρέπει κατ’ ακολουθίαν να διδαχθώσι πάντες οι λοιποί του κράτους υπάλληλοι, ιδιαίτατα δε οι διοικητικοί και διδάσκαλοι, να εκτελώσι τα τοιούτου είδους στοιχειώδη αυτών καθήκοντα αμελητεί και να μη συμβαίνει το άτοπον, ώστε η κυβέρνησις να μανθάνη τας ειδήσεις ταύτας παρά ξένων, όσον δήποτε και αν ούτοι είνε προς αυτήν και προς ημάς φίλοι και αγαστοί».

Όπως γράφει ο Γιάννης Βλάχος το ιερό της Αινειάδος Αφροδίτης ήταν ονομαστό και αρχαιότατο ιερό. Σύμφωνα με τον Διονύσιο της Αλικαρνασσού, αποδίδεται η ιδρυσή του στον Αινεία, όταν αυτός πλέοντας προς την Ιταλία, έπιασε στην Λευκάδα και ίδρυσε τον ναό της Αφροδίτης. Ωστόσο, αυτό που κάποιος συμπεραίνει, είναι ότι, η εξάπλωση της λατρείας στη Ζάκυνθο, τη Λευκάδα και τις Ηπειρωτικές ακτές όπου αναφέρονται ιερά της θεάς και ηρώα Αινεία, μαρτυρούν τις στενές επαφές -καθιερωμένες τουλάχιστον από τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ.- με την Ν. Ιταλία και την Σικελία. Επαφές, που συνηγορούν για την εξάπλωση της λατρείας και για την καθιέρωσή της στα χρόνια του Πύρρου. «Ο Πύρρος μετά την κατάληψη της Έγεστας το 277 π.Χ. βρήκε εκεί τις παραδόσεις για το συγγενικό ήρωα Αινεία και τη θεϊκή μητέρα του, την Αφροδίτη Αινειάδα και τις μετέφερε στην πατρίδα του (280-276 π.Χ.) και στις περιοχές και στα νησιά που βρίσκονταν στο δρόμο του ταξιδιού του Αινεία προς την Ιταλία.» (Τζουβάρα-Σούλη Χ., «Λατρείες και Ιερά στην Ήπειρο, στη Μεγάλη Ελλάδα και τη Σικελία»).

Για την θέση του ιερού της Αινειάδος Αφροδίτης δεν υπάρχει ομοφωνία: «… ὃ νῦν ἐστιν ἐν τῇ νησῖδι τῇ μεταξύ τοῦ Διορύκτου τε καί τῆς πόλεως καλεῖται δέ Ἀφροδίτης Αἰνειάδος» (Διονύσιος της Αλικαρνασσού, Ρωμαϊκή Αρχαιολογία: α΄, 50). Εάν εμπιστευθούμε τις αναφορές του Διονύσιου, το ιερό θα πρέπει να βρίσκονταν στον διάπλου, προς και πλησίον του αρχαίου λιμανιού, προσφέροντας προστασία στους θαλάσσιους ταξιδιώτες. Έχουν προταθεί κάποιες πιθανές τοποθεσίες, όπως το νησάκι του Αγίου Νικολάου, το νησάκι Αλέξανδρος μέσα στον δίαυλο και η νησίδα Βαρδακόστα, απέναντι από το λιμάνι της πόλης. Η τελευταία άποψη είναι η πιθανότερη. Αυτήν ακολουθούν τόσο ο Σ. Βλαντής, όσο και ο Π.Γ. Ροντογιάννης.

Να συμπληρώσουμε ακόμη ότι από όσα έχουμε διαβάσει άλλοι αρχαίοι ναοί που υπήρχαν στο νησί μας ήταν ο ναός του Απόλλωνα στο Ακρωτήριο Λευκάτας, το Ιερό της Δήμητρας ή κάποιας άλλης θεότητας στο Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη στο Ροδάκι στο Βουρνικά, και ενδεχόμενα της θεάς Αρτέμιδος στο Μοναστήρι Φανερωμένης.

Πηγή: Το Άστυ, αρ. φύλ. 4015, 13.01.1902: 1

To_Asty_arxaios_naos



Αφήστε το σχόλιό σας

XHTML: You can use these html tags: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>

            









Copy Protected by Chetan's WP-Copyprotect.