Η Λευκάδα που χάθηκε… – Του Νώντα Τσίγκα
Αφιέρωμα του Νώντα Τσίγκα στην Λευκάδα
Του Νώντα Τσίγκα*
Δεν είναι περίεργο που πρώτη στο νου μου έρχεται αυτή η όμορφη γάτα της Λευκάδας έτσι καθώς προσπαθώ να περιμαζέψω μνήμες και εμπειρίες από τις ολιγοήμερες διακοπές μου εκεί; Από όλο αυτό το μπλε, όλους τους ανέμους, το ερειπωμένο και εγκαταλειμμένο πια σπίτι του Σικελιανού με τις βαριές σκουριασμένες κλειδαριές, την τσιμεντοποιημένη επικράτεια του νησιού, την καταστροφή στο Νυδρί, το γενικευμένο τουριστικό ξεχαρβάλωμα, την βαρύτατη αίσθηση του «πωλείται», τα βεβηλωμένα αγάλματα των παλαιών, μ’ άλλα λόγια την λαμπρή πρυτανεία της παρακμής, αυτό το κάτασπρο γατί με ησυχάζει, απαλύνει τον πόνο μου και μου δίνει θάρρος. Για χάρη μας βλέπετε, και για τη φωτογράφηση, σχεδόν φόρεσε άνθη στο κεφάλι (αν ήταν γαρύφαλλα θα ’λεγα μετά χαράς «γαρύφαλλο στ’ αυτί»).
Φέρνω επίσης στο νου μου τον Κωσταντίνο ντε Βαλαμόντε (1911-1998). Δεν θα τον εγνώριζα αν οι εξαιρετικές (αλλά και πολύ ακριβές!) εκδόσεις fagotto books, που ειδικεύονται στις μουσικές σπουδές και εκδόσεις, δεν έκαμναν εξαίρεση για τη Λευκάδα και δεν δημοσίευαν εκτός των άλλων και την πολύ καλή μελέτη της κ. Παρασκευής Κοψιδά-Βρεττού με τον τίτλο «Λαϊκός Σουρεαλισμός, Κώστας ντε Βαλαμόντε ο αντιήρωας μιας παραλογικής αφήγησης».
Χωρίς εγκύκλιες σπουδές, αυτόφωτος, ξεχωριστός, «ιδιαίτερος λίαν» ο άνθρωπος αυτός στάθηκε για την πόλη της Λευκάδας ένας πραγματικός σαλός που προκαλούσε δέος και λαϊκά χάχανα όσο ζούσε. Καθώς κινήθηκε στα όρια Σουρεαλισμού/Ντανταϊσμού/Ναΐφ και κατακερματισμού των ψυχωτικών μίλησε, κατάρτισε θεωρίες ως «ιατροφιλόσοφος», ζωγράφισε με έμπνευση μεγάλου ζωγράφου, έπαιξε τρομπέτα με τα χείλη, σιγοντάρισε καντάδες με την κιθάρα του και την βαριά του φωνή. Αν ο Σκαρίμπας παίζοντας με μια ολόκληρη Χαλκίδα σκαρφίζονταν τους τύπους και τους ζωντάνευε στο χαρτί, ο Κώστας ντε Βαλαμόντες υποδύθηκε όλους αυτούς τους ρόλους. Έπαιξε με τον κόσμο. Του έβγαλε τη γλώσσα αλλά και χλευάστηκε.
Είχε την περιουσία ενός σπουργίτη όταν υπερήλικα τον βρήκαν τα σκυλιά ενός κυνηγού πεθαμένο από μέρες κοντά στη θάλασσα. Κι ας είχε πουλήσει εκατοντάδες πίνακές του σε πλούσιους συλλέκτες εδώ και στο εξωτερικό. Παρακάτω η Λευκάδα που χάθηκε, σε μια ένωση με την ελληνική ποιητική παράδοση δια χειρός Κώστα ντε Βαλαμόντε. Να τι ήταν γι’ αυτόν η Λευκάδα (και γιατί στο νου μου έρχεται ο Κάλβος και η Σαπφώ σαν διαβάζω αυτούς τους στίχους;)
ΛΕΥΚΑΔΑ
Ω, Συ, παραπόδας Ενετού ανάγραμμα της Σικελίας Μέτωπο! Πόσων γεννηών πατήματα εφώληασαν στις σκέπες Σου; Βωμός απ’ το Λεύκατα η στεριά νίβει τα μνημεία, (ποίημα του Κώστα Ντε Βαλαμόντε) |
* Ο Νώντας Τσίγκας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959 και έζησε μέχρι την εφηβεία στο Βογατσικό Καστοριάς. Σπούδασε Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και ειδικεύτηκε στη Νευρολογία. Δημοσιεύει κείμενά του στην εβδομαδιαία εφημερίδα «ΟΔΟΣ» της Καστοριάς (odos.blogspot.com). Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.
Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
(2013) Εποχιακός διανομέας, Πανοπτικόν
(2010) Μαύρο χιόνι, Διάπυρον
Κριτικογραφία
Καστοριανό παλίμψηστο [Αλέξανδρος Κοσματόπουλος, Τα δύο φορέματα], Περιοδικό «Παρέμβαση», τχ. 148, Άνοιξη 2009
____________________________
Το πιο πάνω απόσπασμα είναι το πρώτο μέρος ενός τριμερούς αφιερώματος του Νώντα Τσίγκα κατά την σύντομη επίσκεψή του στο νησί μας. Διαβάστε ακόμη: Ο Μπάμπης της «Παλιάς Αποθήκης» (ωδή επιτραπέζιος…) και Ο οίκος του …Ορφέα – Ανημπόρια και παραδοχή
Πηγή: xartokoptis.blogspot.gr – Φώτο Κώστα Τσίγκα: envogatsiko.blogspot.gr.
Kirie Tsigka, Ti sxesi exete me Lefkada? Pos ton mathate ton de Valamonte?
Aγαπητέ «Τimarete»,
καμμια απολυτως σχέση δεν έχω είμη μόνον του (κατα σύμπτωση) φιλοξενουμενου στο νησί το περσινό καλοκαίρι…
Είδα το ωραίο βιβλιο της κ. Κοψιδα από τις εκδόσεις Faggoto και απο κει ορμωμενος έγραψα.
ας το πουμε τις περιηγητικες μου εντυπωσεις.
Ευχαριστώ τον blogger για την ωραία και τιμητική του ανάρτηση
Η εθνική ιδεολογία κ.Τσίγκα επέβαλε καί τήν τσιμεντοποίηση καί τήν περιθωριοποίση τού Κ.Βαλαμόντε ,ότι ξεχώριζε σάν επανησιακός πολιτισμός έπρεπε νά ισωπεδωθεί…Κι” ό Σικελιανός τήν ίδια τύχη μέ τόν Κ.Βαλαμόντε θά είχε , αλλά ευτυχώς αυτός «σώθηκε» γιατί ξεπέρασε τά σύνορα .