Ο «τελειότατος τοπογραφικός χάρτης» της Λευκάδας

Με όλα τα ομηρικά τοπωνύμια σύμφωνα με τη θεωρία του Wilhelm Dörpfeld 

[Για μεγέθυνση κάντε κλικ στο χάρτη]

Όταν ο Γουλιέλμος Νταίρπφελντ (Wilhelm Dörpfeld) έφτασε στις αρχές του περασμένου αιώνα στη Λευκάδα ήταν ήδη ένας καταξιωμένος αρχαιολόγος. Με ανασκαφικό έργο στην αρχαία Ολυμπία, δίπλα στον Ερνστ Κούρτιους, στην Τροία και την Τύρινθα μαζί με τον Ερρίκο Σλήμαν, στην Πέργαμο μαζί με τον Αλεξάντερ Κόντσε, στην Ακρόπολη, και αλλού.

Είχε την αμέριστη στήριξη του αυτοκράτορα της Γερμανίας και βασιλιά της Πρωσίας Γουλιέλμου Β’, ο οποίος είχε επισκεφτεί μάλιστα μαζί με την σύζυγό του αυτοκράτειρα Αυγούστα – Βικτώρια με την επιβλητική αυτοκρατορική θαλαμηπόλο “Χοεντζόλλερν” τη Λευκάδα για να δει από κοντά τα αποτελέσματα των ανασκαφών του.

Η επίσκεψη του αυτοκρατορικού ζεύγους της Γερμανίας προκάλεσε φυσικά πανζουρλισμό στο νησί μας – διαβάστε εδώ πως περιγράφει με σκωπτικό τρόπο την επίσκεψη αυτή ο συντάκτης της εφημερίδας “ΣΚΡΙΠ”, στο φύλλο της 27ης Απρίλη 1908.

Ο αυτοκράτορας της Γερμανίας, όταν πληροφορήθηκε ότι ο Νταίρπφελντ διέμενε στην ελώδη περιοχή του Νυδριού, με αποτέλεσμα να βασανίζεται τακτικά από πυρετό, του έστειλε λίγο αργότερα   ένα λυόμενο σπίτι, που στήθηκε πάνω από την Αγιά Κυριακή και το οποίο χρησιμοποίησε ο Νταίρπφελντ μέχρι το τέλος της ζωής του.

Ερχόμενος στη Λευκάδα ο Νταίρπφελντ έφερε μαζί του ειδικούς από διάφορα επιστημονικά πεδία, όπως π.χ. τοπογράφους του γερμανικού αυτοκρατορικού στρατού, που έκαναν «πλήρη και τελειότατον τοπογραφικόν χάρτην της Νήσου». Ο χάρτης αυτός, που συχνά τον έχουμε αποκαλέσει στη σελίδα αυτή με διάφορες ευκαιρίες ως «χάρτη του Νταίρπφελντ», συμπεριλαμβάνεται στο Β΄ Τόμο του εκτενούς συγγράμματός του Wilhelm Dörpfeld, Alt Ithaka¹.

Είναι χαρακτηριστικό ότι και στον χάρτη αυτό, όπως επίσης στους χάρτες του Sebastian Alberti (1688) και του Βιντσέντσο Μαρία Κορονέλι (V. M. Coronelli) (1696), ως Αλέξανδρος καταγράφεται η ευρύτερη περιοχή με τους δυο κυρίως ορεινούς οικισμούς της, τα Κολυβάτα και τα Μαροϊννάτα (Μαυρογιαννάτα). Στο χάρτη του Νταίρπφελντ γίνεται διαχωρισμός μεταξύ των οικισμών Alexandros Ost (ανατολικός), Αλέξανδρος West (δυτικός) και Αλέξανδρος Süd (νότιος). Η αυθαίρετη μετονομασία του οικισμού Μαυρογιαννάτα σε Αλέξανδρος επήλθε επί των ημερών της απριλιανής δικτατορίας.

Ο χάρτης περιλαμβάνει όλα τα ομηρικά τοπωνύμια, σύμφωνα με τη θεωρία του Γερμανού αρχαιολόγου και καταρτίστηκε από τους λοχαγούς του αυτοκρατορικού γερμανικού στρατού Walther von Mareèes (1905) και Konrad Gräfinghoff (1910).

Γράφει ο Παναγιώτης Κουνιάκης²: «Κατά την εποχήν εκείνην διέμειναν εν Λευκάδι 3 Γερμανοί αξιωματικοί του Γερμανικού τοπογραφικού επιτελείου, επί 6 μήνας, καταρτίσαντες πλήρη και τελειότατον τοπογραφικόν χάρτην της Νήσου. Ευτυχήσαμεν να φιλοξενιθώμεν μίαν νύκτα εις την σκηνήν των, συνοδεύσαντες τότε μέχρι εκεί, τον Νομάρχην Λευκάδος ευγενέστατον ευπατρίδην Ναθαναήλ Δομετεγίνην».
_________________________________
¹ Wilhelm Dörpfeld, Alt Ithaka, Neudruck der Ausgabe 1927, Osnabrück, Otto Zeller, 1965
² Παναγιώτης Θ. Κουνιάκης, Η νήσος Λευκάς από των αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι των καθ΄ ημάς: Ήθη-Έθιμα-Εξέλιξις και Δράσις των πολιτικών αυτής ανδρών, 1928