Ι.Δ.Ε.Α. (Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών) – ΤΡΙΑΙΝΑ – ΕΝΑ (Ένωση Νέων Αξιωματικών) – ΣΑΝ (Σύνδεσμος Αξιωματικών Νέων)

Του Θεόδωρου Αραβανή

Μέρος 1ον

Την 25η Οκτωβρίου 1944 ιδρύθηκε στην Αθήνα η παραστρατιωτική οργάνωση με τίτλο: Ιερός Δεσμός Ελλήνων Αξιωματικών (ΙΔΕΑ). Προήλθε από την σύμπτυξη δύο άλλων οργανώσεων που είχαν δράσει στα χρόνια του πολέμου. Η μία στην κατεχόμενη Ελλάδα και η άλλη στην Μέση Ανατολή.

Η πρώτη ήταν η οργάνωση με τίτλο ΤΡΙΑΙΝΑ, μυστική οργάνωση σαμποτάζ και πληροφοριών στην Ελλάδα. Κυριότερα μέλη της ήταν μόνιμοι κατώτεροι αξιωματικοί του στρατού με κεφαλή τους λοχαγούς Κ. Ζαχαράκη, Μ. Κιουρτσόγλου, Αρ. Μάρδα, τον υπολοχαγό Δ. Αλευρά και άλλους.

Η δεύτερη ήταν ο Σύνδεσμος ΕΝΑ (Ένωση Νέων Αξιωματικών). Ιδρύθηκε στην Παλαιστίνη στην Διοίκηση Σχολών του Γενικού Κέντρου Εκπαίδευσης Στρατού (ΓΚΕΣ) την 20η Αυγούστου του 1943, από μια ομάδα κατώτερων αξιωματικών, με σκοπό σαφώς αντικομμουνιστικούς και αντιδραστικούς, απέναντι στους αντιστασιακούς της εποχής. Η ομάδα αυτή έπαιξε κύριο λόγο στην καταστολή των κινημάτων που έλαβαν χώρα το 1943 και το 1944, στην Μέση Ανατολή.

Ακόμη πέρα απ΄ αυτές τις παραπάνω ομάδες, ΤΡΙΑΙΝΑ και ΕΝΑ ιδρύθηκε για μικρό διάστημα και δεν επέζησε τελικά, και η αντιαριστερή οργάνωση αξιωματικών από τον Συνταγματάρχη Σόλωνα Γκίκα. Ονομάστηκε ΣΑΝ (Σύνδεσμος Αξιωματικών Νέων), αλλά δεν ευδοκίμησε. Η απόπειρα ίδρυσης του ΣΑΝ από τον Σόλωνα Γκίκα, είχε σκοπό εμφανώς ευρύτερο αντιαριστερό πλαταίνοντας το φάσμα του αντικομμουνισμού και περιλαμβάνοντας στον όρο αντιαριστερή οργάνωση και άλλους πολίτες και συλλογικά σχήματα. (Για τον Σόλωνα Γκίκα θα γίνει παρακάτω πλατύτερη ιστορική αναφορά).

Τελικά μόνο ο ΕΝΑ έμεινε ως μόνη αντιαριστερή στρατιωτική οργάνωση στην Μέση Ανατολή με ηγετικό στέλεχος τον τότε ταγματάρχη Γ. Καραγιάννη. (Αναφορά για τον ταγματάρχη τότε Γ. Καραγιάννη θα γίνει επίσης παρακάτω).

Τον Οκτώβριο του 1944, μαζί με την κυβέρνηση της Απελευθέρωσης έφτανε στην Αθήνα και ένας λοχαγός απέσταλμένος του ΕΝΑ, με εντολή να μυήσει στην οργάνωση τους εθνικόφρονες αξιωματικούς στην Ελλάδα. Ο απεσταλμένος αυτός συνάντησε τους λοχαγούς της ΤΡΙΑΙΝΑΣ, που ήταν ώριμοι προς την κατεύθυνση αυτή.΄

Ετσι η συνάντηση αυτή πιστοποίησε την ίδρυσε του ΙΔΕΑ, στον οποίο το πάνω χέρι είχαν οι αξιωματικοί της ΤΡΙΑΙΝΑΣ. Η αρχική ηγετική ομάδα του ΙΔΕΑ, ονομάστηκε Διοικούσα Δέσμη (ΔΔ ΙΔΕΑ) και αποτελούνταν από έξι ( 6) που προέρχονταν από την ΤΡΙΑΙΝΑ και ένα έβδομο μέλος τον απεσταλμένο του ΕΝΑ.

Και εδώ στον τρόπο συγκρότησης του ΙΔΕΑ και την αριθμητική υπεροχή των αξιωματικών που προέρχονταν απ την ΤΡΙΑΙΝΑ στην Διοικούσα Δέσμη, έναντι του ενός μόνο μέλους της ΔΔ που προήρχετο απ τον ΕΝΑ, μπαίνει -μαζί με άλλα κλαδικά θέματα της στρατιωτικής οργάνωσης από παλαιότερα- ένα λιθαράκι για τις αντιπαλότητες που ανεπτύχθησαν αργότερα και μέχρι το 1967 μέσα στο στρατό ανάμεσα στις διάφορες ομάδες συμφερόντων στρατιωτικών.

Τον Μάρτιο του 1945 έγινε και τυπικά η συγχώνευση των δύο Οργανώσεων (ΙΔΕΑ και ΕΝΑ). Για την ακρίβεια οι αξιωματικοί του ΕΝΑ προσχώρησαν στον ΙΔΕΑ και ο ΕΝΑ αυτοδιαλύθηκε με κρύα καρδιά για ορισμένους αξιωματικούς τότε του ΕΝΑ, οι οποίοι δεν ήθελαν την αντιαριστερή εθνικοφρονική ιδεολογία να την αφήσουν στα χέρια άλλων αξιωματικών.

Η νέα οργάνωση (ΙΔΕΑ), σύμφωνα με τον Γ. Καραγιάννη προερχόμενο απ΄ τον ΕΝΑ, είχε σύμφωνα με τον «Επτάλογό της» τους παρακάτω σκοπούς.

1. Πιστεύω εις την Εθνική ιδέα της Ελλάδος και θα αντιμετωπίσω ως εχθρούς της πατρίδος μου, όλους όσοι εργάζονται δια να μειώσουν το Εθνικό φρόνημα του Ελληνικού λαού.

2. Θεωρώ απαραίτητον και δίκαιον την εδαφικήν επέκτασιν της χώρας προς την δημιουργία μιας Μεγάλης Ελλάδος.

3. Πιστεύω ότι το Κ.Κ.Ε είναι όργανον εχθρών δια την έξωθεν εξάρθρωσιν των Εθνικών μας δυνάμεων και την προπαρασκευήν της υποδουλώσεώς μας εις ξένας φυλάς.

4. Θεωρώ την Κοινωνικήν δικαιοσύνην ως ανάγκην της νέας Ελληνικής κοινωνίας.

5. Πιστεύω ότι οι ένοπλαι δυνάμεις της χώρας πρέπει να μείνουν όργανα του Έθνους και όχι των πολιτικών κομμάτων.

6. Πιστεύω ότι εις τα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων πρέπει να γίνη ευρεία εκκαθάρισις δια να απομακρυνθούν οριστικώς οι Αξιωματικοί:

α) Έχοντες διεθνιστικάς ιδέας ή αμφίβολα Εθνικά φρονήματα.
β) Φατριάσαντες ή βυσσοδομήσαντες υπέρ κομμάτων και εις βάρος του Έθνους εις οιανδήποτε εποχήν.
γ) Στερούμενοι βασικών ηθικών προσόντων του Αξιωματικού.
δ) Αδρανήσαντες κατά την περίοδον των Εθνικών αγώνων.
ε) Μη προσαρμόσιμοι, δι΄ οιονδήποτε λόγον, προς το πνεύμα και τας ανάγκας ενός συγχρόνου Στρατού.
στ) Μη θέτοντες την τιμήν των υπεράνω των επωμίδων και της ζωής των.

7. Πιστεύω εις την Εθνικήν αποστολήν του ΙΕΡΟΥ ΔΕΣΜΟΥ και θα εργασθώ με όλας μου τις δυνάμεις δια την ολοκλήρωσίν της.

Οι αξιωματικοί που προσχωρούσαν στην οργάνωση δεν έδιναν όρκο, αλλά απλώς συμπλήρωναν και υπέγραφαν το έντυπον «ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟΝ ΜΥΗΣΕΩΣ».

Συνεχίζεται σε 2ο μέρος