Πανηγυρίζει την Δευτέρα ο άγνωστος σε πολλούς Άγιος Νικήτας και μαζί το ομώνυμο χωριό της Λευκάδας
Ένας άγνωστος σε πολλούς Άγιος, ο Άγιος Νικήτας (ήταν Αρχιεπίσκοπος Χαλκηδόνας), πανηγυρίζει την Δευτέρα 28 Μαΐου και μαζί με αυτόν το ομώνυμο γραφικό χωριό της Λευκάδας.
Με το όνομα αυτό δεν μας είναι γνωστοί πολλοί, ένας μόνο, που τον φωνάζαμε όλα αυτά τα χρόνια Στέλιο, μέχρι που αποδείχτηκε ότι το βαφτιστικό του ήταν Νικήτας.
Το πρόγραμμα της πανήγυρης του Ναού του Αγίου Νικήτα είναι το ακόλουθο:
ΚΥΡΙΑΚΗ 27 Μαΐου
Στις 6.30 το απόγευμα θα ψαλεί πανηγυρικός Εσπερινός
ΔΕΥΤΕΡΑ 28 ΜΑΪΟΥ
Στις 7.15 το πρωί θα ξεκινήσει ο Όρθρος και θα ακολουθήσει στη συνέχεια πανηγυρική Θεία Λειτουργία
Ακόμη πιο άγνωστος είναι στην Ελλάδα ο Άγιος Νικήτας, αν αληθεύουν τα όσα αναφέρει η Βικιπαίδεια. Ότι, δηλαδή, «ο Άγιος είναι άγνωστος στην Ελλαδική Εκκλησία και δεν αναφέρεται πουθενά αλλού η ύπαρξη ναού η εικόνας του. Σύμφωνα με την παράδοση, οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού βρήκαν την εικόνα του Αγίου σε ερημική τοποθεσία χωρίς να γνωρίζουν ποιον ακριβώς απεικονίζει και μετά από επαφές με τις θρησκευτικές αρχές έκτισαν τον ομώνυμο ναό. Πάντως σώζεται μέχρι σήμερα στο ναό εικόνα του Αγίου, πιθανά του 18ου αιώνα, που πρέπει να εξυπηρετούσε τις λατρευτικές ανάγκες των πιστών πριν την ανοικοδόμησή του.
Γράφει ακόμη: «Σίγουρα όμως υπάρχει ένα κενό μεταξύ των ανθρώπων που έδωσαν το όνομα στην περιοχή και των νέων του κατοίκων και αυτό ουσιαστικά μας πληροφορεί η παράδοση. Αυτό είναι ένα φαινόμενο που συναντάται συχνά στην ιστορία του νησιού, διότι οι καταστροφικοί σεισμοί κυρίως, αλλά και οι επιδημίες, καθώς και η συχνή εναλλαγή κατακτητών ερήμωναν μεγάλες περιοχές, ακόμη και ολόκληρο το νησί, για να εποικιστεί στη συνέχεια από κατοίκους άλλων περιοχών (π.χ. Θεσπρωτοί, Κρήτες, Χιώτες, Πρεβεζάνοι, Ακαρνάνες κ.ά.).
Τη χρονική αυτή περίοδο, συγκεκριμένα, εκτός από τη μετάβαση από την κυριαρχία των Τούρκων στην κυριαρχία των Ενετών, την οποία επακολούθησε αναδιανομή της γεωργικής γης, καθώς οι τελευταίοι, αφού έδιωξαν τους μουσουλμάνους, παραχώρησαν μεγάλες περιοχές στους δικούς τους συμμάχους, υπήρξε και επιδημία πανώλης το 1644, που σκότωσε 2.000 άτομα, φονικοί σεισμοί κατά τα έτη 1612, 1613, 1625, 1630, 1704, καθώς και άλλες καταστροφές αργότερα, με αποτέλεσμα το 1716 το νησί να είναι σχεδόν έρημο. Καταστροφικοί σεισμοί αναφέρονται επίσης και κατά τις ημερομηνίες: 5 Ιουνίου 1722, 22 Φεβρουαρίου 1723, 30 Σεπτεμβρίου 1769 και ο καταστροφικότερος ίσως όλων στις 23 Μαρτίου 1783, που έγινε αισθητός στη Βενετία και κατέρρευσαν, εξ αιτίας του, στο νησί 855 σπίτια και 7 εκκλησίες.
Όλοι οι παραπάνω παράγοντες πιθανότατα συνέβαλλαν να εγκαταλειφθεί για κάποιο χρονικό διάστημα η περιοχή και να παραμείνει μόνο η εκκλησία του Αγίου Νικήτα, στην οποία οφείλεται η ονομασία του χωριού. Η ύπαρξη αυτού του κενού στην ιστορία του χωριού αποδεικνύεται εξάλλου από το γεγονός ότι οι κάτοικοί του στα μέσα του 18ου αιώνα φαίνεται πώς δεν γνώριζαν πώς να τιμούν τη μνήμη του Αγίου που τον είχαν ορίσει ως πολιούχο τους και ζήτησαν πληροφορίες από το Άγιο Όρος. Έτσι, κατόπιν αιτήματος των κατοίκων, ο Αγιορείτης μοναχός Ιάκωβος Μελενδύτης συνέγραψε το έτος 1861 μία ακολουθία του Αγίου, στον πρόλογο της οποίας αναφέρεται: «Χρή τους εγχωρίους Χριστιανούς ψάλλειν ετησίως…».
