Η κοινωνός «ουσία» του χρόνου είναι ο λόγος ο ελληνικός
Εντοιχισμένη πέτρα στον μαντρότοιχο της Μονής του Αγίου Ιωάννη στο Βουρνικά
(Τιμής ένεκεν για την παγκόσμια ημέρα Ελληνοφωνίας, την 9η Φεβρουαρίου)
Της Ιωάννας Κόκλα*
Εικόνες μορφοποιημένων συμβόλων τα ελληνικά γράμματα, αντανακλούν το υψιπετές της σκέψης των προγόνων μας, αρθρώνουν την διανόηση και οικοδομούν τον πολιτισμό επί της γης. Τα έχοντα φωνή φωνήεντα, ρέουν ως ηχηρά ρυάκια καρδιάς, μας εξαγνίζουν, μας λυτρώνουν, μας θαμπώνουν…
Τα συν-φωνήεντα (σύμφωνα), σιωπηλά μας αποκαλύπτονται με την σιγαλιά των ήχων τους, αναζητώντας εναγωνίως το συλλαβικό συνταίριασμά τους για να αποκτήσουν δύναμη φωνής, ν’ ακουστούν μέσα απ’ το ζωντανό και ηχηρό ζευγάρωμά τους!
Το απαλό και το λείο, προφέρεται με τα γλυκά φωνήματα των συλλαβών, σε αντίθεση με το δύσκαμπτο και το τραχύ, πού θ’ ακουστεί με τα πιο δυσκολοπροφερόμενα συμπλέγματα συμφώνων. Η δυσκολία ή όχι της προφοράς των συλλαβών-φωνημάτων των ελληνικών λέξεων, συμβαδίζει και με την ανάλογη δυσθυμία ή όχι, η οποία προκαλείται με την συγκινησιακή και ψυχοσυναισθηματική μας φόρτιση…
Το αποτέλεσμα αυτό θα το δούμε να συμβαίνει πιστότερα στον καθαρά ποιητικό λόγο, όπου εκεί η αποφυγή των έτσι κι αλλιώς δυσκολοπροφερομένων συμπλεγμάτων, είναι σχεδόν γενικός κανόνας.
Η τέλεια λεπτομερής και ακροθιγής συνταύτιση της φωνητικής και της εννοιολογικής φιλοσοφικής απόδοσης των λέξεων του ελληνικού λόγου, είναι προφανής και μια γλυκειά τέρψη μας κατακλύζει στο άκουσμα της κάθε συλλαβικής της ανασεμιάς…
«Γλῶσσα ἐστί μίμημα, φωνή, ἐκείνου ὅ μιμεῖται», Πλάτων.
Έτσι ο σοφός πρόγονος, ο έλλογος ονοματοθέτης, σχημάτισε για το καθένα από τα γράμματα και γνώρισμα και όνομα συγχρόνως, καθιστώντας την ελληνίδα φωνή-γραφή, κιβωτό μνήμης της φωσφόρου γνώσης του παρελθόντος.
Οι υγροί φθόγγοι, εκφράζουν κάτι το «τό λεῖον, τό λιπαρόν, τό ὁλισθαίνειν καί τό κολλῶδες».
Το Α δηλώνει «μήκει καί τῶ μεγάλω», ενώ το Ι «πρός τά λεπτά πάντα, τό ἰέναι καί τό ἵεσθαι».
Τα σύμφωνα Ψ, Ζ, Σ, και Φ, εκφράζουν «τό ψυχρόν, τό ζέον καί τό σείεσθαι» καθώς επίσης και «τό φυσῶδες μιμῆται».
Το Δ και το Τ «φαίνεται ἡγήσασθαι πρός τήν μίμησιν τοῦ δεσμοῦ καί τῆς στάσεως», στο έργο του Πλάτωνος, «Κρατύλος, 427».
Γι’ αυτή και μόνο την «μελίφθογγον κρᾶσιν» της συλλαβικής δομής της γλώσσας της ελληνικής, διασώζεται ότι ακόμα και ο φιλόσοφος Δημόκριτος συνέγραψε ολόκληρη πραγματεία, «περί εὐφώνων καί δυσφώνων γραμμάτων».
Μορφοποιημένες εικόνες μνήμης λοιπόν τα ελληνικά γράμματα, άλλοτε ψιθυριστά κι άλλοτε ηχηρά, μα πάντοτε όμως συλλαβιστά κι αρμονικά, πορεύονται στον χρόνο…
Η συλλαβική δομή καθιστά τον ελληνικό λόγο μοναδικό στην σύλληψή του, και του προσδίδει αναντικατάστατες αναλυτικο-συνθετικές ιδιότητες. Και οι σωτήριες αυτές μαθηματικές αναλυτικοσυνθετικές ιδιότητες της μορφογένεσής του, συνεπάγονται αβίαστα και τις αντίστοιχες αναλυτικοσυνθετικές νοητικές λειτουργίες.
Κι αυτή ακριβώς η μαθηματική δομή του, είναι εκείνη η οποία καθιστά την εκμάθηση της ορθής διδαχής του, ως την ύψιστη πνευματική άσκηση! Γιατί οι εκπηγάζουσες μοναδικές θεραπευτικές επιδράσεις του λόγου του ελληνικού, συμβάλλουν τα μέγιστα στην όξυνση και στην διεύρυνση των νοητικών λειτουργιών…
Οι ηχοκυματιστές αποκαθαρτήριες «θεραπευτικές» επιδράσεις της προσωδιακής του εκφοράς, χάρις στην αναλυτικοσυνθετική συλλαβική δομή του, συντελούν στην πλέρια ψυχοσυναισθηματική και πνευματική ανέλιξη του παιδιού.
Η ορθή διδαχή της συντακτικής δομής, του πολυτονισμού και κατ’ επέκταση της ιστορικής ορθογραφίας, αποτελεί την καλύτερη πνευματική άσκηση, ενώ αντιθέτως η λαθεμένη σταδιακή απονεύρωσή τους, είναι μέγα εθνικό ολίσθημα.
Η υπεραπλούστευση της διδασκαλίας της μητρικής γλώσσας των παιδιών, συνεπάγεται και την υπεραπλούστευση των νοητικών τους εγκεφαλικών διεργασιών, με ανεπανόρθωτα αποτελέσματα στο λογισμό τους. Γιατί υπερτονίζουμε η γλώσσα και η σκέψη είναι αλληλένδετες «διάνοια καί γλῶττα ταὐτόν», και η γλωσσική έκφραση αντανακλά την σκέψη και αντιστρόφως, «τό καλέσαν τά πράγματα νοῦς καί διάνοια».
Ο απώτερος στόχος κάθε ολοκληρωτικού καθεστώτος είναι η υποταγή της πλειοψηφίας των πολιτών στην βάσανο της ημιμάθειας, μέσω της συστηματικής ελλειπούς στέρησης της αληθινής γνώσης και της ζωτικής της γλωσσικής έκφρασης. Η «παιδεία» μετατρέπεται σε «εκπαίδευση» και η δημιουργική ελευθερία νόησης και έκφρασης, γίνονται στείρες και ελεγχόμενες. Η «υποδούλωση» και η «ηλιθιοποίηση» δια μέσου της υπεραπλουστευμένης γλωσσικής και κατ’ επέκταση νοητικής έκφρασης, μεθοδικά και ύπουλα συντελείται και το χειρότερο προς χάριν δήθεν του «λαϊκού» συμφέροντος…
Και:
Γνω, γνώσκω, γιγνώσκω οτι η «γνώττα», η γλώσσα η ελληνική, γνώρισμα γνώσεως γνωστής παλαιόθεν υπήρξε και γνωριστές επί παντός γνωριστέου μας κατέστησε, ούτως ώστε γνωστήρες (γνωρίζοντες-εγγυητές), τα πλείστα γνώριμα και γνωτά εγνωκέναι ημών και έκτοτε ουκ άγνωτα…
*Ποιήτρια, Πρόεδρος του Εφορ. Συμβουλίου της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδος
