Οφειλόμενο αφιέρωμα στο Δένδρο που ραβδίζουμε! – Μέρος 4ο

Γράφει ο Αιθεροβάμων

Οφειλόμενο αφιέρωμα στο Δένδρο που ραβδίζουμε!

Δυο Έλληνες υμνούν την Ελιά

Μέρος 4ο

«Η ελιά στη Λευκάδα είναι κάστρο.

Δένδρο που ορθώνεται στα ουράνια.

Χοντρόριζα, χοντρόκλωνα, αιώνιες μαρτυρίες της γης.

Η Ασπρολιά στον τόπο μας πύκνωσε, γέννησε ελαιώνες απέραντους, άγιους ελαιώνες, θείους.

Από τη Χώρα ίσαμε την Απόλπαινα, απ’ τον Άη-Γιάννη ίσαμε τις Αλυκές.

Ο θείος ελαιώνας.

Καστρολιές, η μια σιμά στην άλλη, αδελφάτα, ερωτικά.

Μια ασύνορη ελαιοθάλασσα, ασημίζουσα, στενόφυλλη, πολυκλωνάτη.

Μια ικεσία στ’ άναρχα ουράνια, οι ελιές της Λευκάδας!

Το ίδιο σ’ όλο το νησί κι όχι μονάχα σε κάμπους και πεδιάσματα.

Μα και σε πλαγιές, μες στα λιθάρια.

Η ευλογία του θεού όλων των εποχών.

Η ελιά για το Λευκαδίτη ήτανε πάντα η σωστική περαταριά στην πόρεψή του.

Δένδρο βλογημένο.

Δε ζητάει τίποτα, δίνει πολλά.

Ριζώνει, δενδρώνεται, καρπίζει όπου βάλει ο νους σου.

Στις πλαές, μες στο σκίλακα, στα λιοντράφια, στο βραχοτόπι, πλάι στη θαλασσαρμύρα, στα καμποχώραφα, ολούθε.

Φιλιωμένη με το χρόνο, ακατάλυτη.

Η ελιά.

Το ξεγανάχτισμα του χωριανού, την ώρα που η πίντα μαζώνει το θειόλαδο στο κασόνι του λιτρουβειού, μόλις τ’ ασκί σιγογιομίζει την καπάσα του κατωγιού.»

Απόστολου Μαργέλη: Οι χωριανοί

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

«Η Ελιά είναι δένδρο της θαλάσσιας αύρας.

Στη γεωγραφική ζώνη που ορίζουν οι αρχαίοι χρονογράφοι ως κοιτίδα της οικουμένης, στους ερειπιώνες και στα τοπία με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος, οι αρχαιότητες και οι σύγχρονοι οικισμοί συνυπάρχουν με την ελιά σε τέτοιο βαθμό ώστε να μη γίνεται εύκολα η αναγνώριση ποιος δημιούργησε ποιόν: ήταν οι αρχαίοι λαοί που ημέρωσαν τις αγριελιές, μπόλιασαν τα αμπέλια και στέγασαν τις μέλισσες, ή μήπως αυτά τα αγαθά προκάλεσαν την προσήλωση των κυνηγών λαών, τους ηρέμησαν δίπλα στο κύμα, τους οδήγησαν στον κεραμικό τροχό και στο αλώνι.

Το δένδρο της ελιάς έχει φαινομενικά τα συμβατικά χρώματα της φύσης, αλλά πουθενά δεν έχει εισαχθεί τόσο γκρίζο χρώμα, παρεκτός σε βράχους.

Ο κορμός και οι ρίζες της γαλανίζουν ενίοτε από τη σκοτεινότητα, ενώ το μαύρο χρώμα στις κουφάλες της μοιάζει με ζωντανό μύκητα.

Το ξύλο της ελιάς είναι ελισσόμενο και συστρεφόμενο, τα νερά του είναι ποικίλα, οι ρόζοι του συχνοί και η αίσθησή του ανεπανάληπτη.

Έρχονται στο νου τόποι όπου τα κούρβουλα των ελαιώνων θυμίζουν ζωντανούς βράχους.

Τα φύλλα της ελιάς καθώς κρατιούνται σε κλαδάκια ανάερα, δημιουργώντας μια πλεκτάνη όπου το φως περνάει και δεν περνάει, είναι προφανές ότι ο άνθρωπος τα δέχεται στο ράμφος ενός περιστεριού και σ’ ένα ιερό στεφάνι.

Η ελιά δεν έχει βαθύ, υπνωτικό ίσκιο.

Περπατώντας στους ελαιώνες, ο ήλιος του μεσημεριού μαλακώνει μα δε χάνεται.

Κι έπειτα ο καρπός.

Σε όλους τους τόνους του πράσινου, κάποτε μαύρος, άλλοτε σταχτής, άγουρος ή στο χώμα ή στο δίχτυ, ο καρπός συνοδεύει τον άνθρωπο ενώ τον συλλέγει, τον μεταφέρει, τον συνθλίβει, ο καρπός της ελιάς βαφτίζεται πάντα με λέξεις παλαιές με συναισθήματα ξεχασμένα.

Όλες οι εποχές έχουν μερίδιο στον ανθρώπινο κόπο κάτω από το δένδρο της ελιάς, ακόμη κι αν ο τόπος της δύσκολα αλλάζει εικόνα.

Το φως που λειτουργεί ιδιότυπα και η αίσθηση της γλαυκής θάλασσας σε ένα ελαιώνα, οφείλεται στο φύλλο που έχει δυο χρώματα, ανοιχτό στη επάνω διπλή όψη, πιο σκούρο στη κάτω.

Το κλαδί της αγριελιάς, η τιμή από το στεφάνι της, η αίσθηση ότι είναι ένα δένδρο της ειρήνης, της γαλήνης και της σοφίας υπάρχουν μέσα στις ειδήσεις της ιστορίας, όχι άδικα.

Η πολύχρονη ωρίμανση ενός φυτού ελιάς, η αίσθηση ότι πρέπει να περάσουν πολλά χρόνια για να ζήσεις και να ωφεληθείς κοντά σε ένα τέτοιο φυσικό εργαστήριο, δημιούργησε την ταύτιση της ελιά με την ειρήνη.

Την ειρήνη ως τέλεση, την ειρήνη ως μέρος (εισπνοή ή εκπνοή) μιας αναπνοής, όχι την ειρήνη ως σλόγκαν.

Στην ανθρώπινη ιστορία, η ελιά συνδέεται ως σύμβολο με τις ευγενέστερες ενέργειες των κοινωνιών, με τρυφερές εικόνες απλές και επιβλητικές.

Ταυτόχρονα η διαχρονική επεξεργασία του καρπού, από τη φροντίδα του δένδρου έως την κατανάλωσή του, οι εμπορικοί δρόμοι που άνοιξε, η σχέση του λαδιού με πνευματικές και πολιτιστικές τελετές, δείχνουν ακόμη έντονα αυτόν τον ειρηνικό χαρακτήρα.»

Πάνου Θεοδωρίδη: Η ΕΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Συνεχίζεται

Αιθεροβάμων