Ιστορική αυτοσυνειδησία ή μηδενισμός;

Της
Κωνσταντίνας Κούρτη

«Τρομερός είναι ο θυμός ενός λαού που μουρμουρίζει»

Αισχύλος

Η προηγούμενη χρονιά πέρασε ως επετειακή των 200 ετών από την επανάσταση του ’21 εν μέσω καραντίνας και η φετινή κυλά ως επετειακή της μικρασιατικής καταστροφής σ’ ένα κλίμα ελευθερίας κινήσεων προσδοκώντας σε τέτοιο να παραμείνουμε.

Κάθε ιστορική επέτειος αναδεικνύει τα γεγονότα του παρελθόντος διεγείροντας την εθνική μας υπερηφάνεια μάλλον επιφανειακά και πρόσκαιρα, αφού μοιάζει αναπάντητο το ερώτημα ποια σημασία έχουν τα ιστορικά γεγονότα στην ζώσα πραγματικότητα, αν επηρεάζουν και πόσο την ατομική, κοινωνική, πολιτική και εθνική μας ταυτότητα, την συνέχεια της ιστορικότητας μας, τις αντιδράσεις σε όποια νέα πρόκληση έρχεται και τελικά στην αυτοσυνειδησία μας.

Αν η απάντηση είναι αρνητική, πρεσβεύοντας ότι η ιστορική μνήμη δεν έχει την δυναμική επιρροής στην μεταλλαγμένη πορεία της νεωτερικής ζωής μας που συχνά καταργεί σταθερές όπως η γλώσσα μας και αμφισβητεί ή υπονομεύει την αξία των θεσμών όπως τα σχολεία και πανεπιστήμιά μας, τότε μια σίγουρη θέση μας περιμένει στην χοάνη του μηδενός.

Αν ωστόσο η απάντηση είναι θετική μέσω της αποδοχής των πολλαπλών ωφελειών που προκύπτουν από την παρατήρηση και μελέτη των νοοτροπιών, των τάσεων και τελικά στάσεων των προηγούμενων γενεών μας στην αποφασιστική τους θέληση να πάρουν την ζωή στα χέρια τους τολμώντας το ανέφικτο όπως η επανάσταση, τότε το παράδειγμά τους έχει δύναμη επιρροής, η έμπνευσή τους για δημιουργία και ρίσκο έχει σημασία στο σήμερα. Μήπως παράλληλα ίση ή και μεγαλύτερη αξία προκύπτει από την μελέτη και των αρνητικών πλευρών των κακοφορμισμένων παθογενειών μας που τείνουν να γίνουν η μοίρα μας μέσω της διάρκειάς και της έντασης τους;

Αν αντλούμε θάρρος και περηφάνεια από τα σπουδαία τους, πόσα περισσότερα μας διδάσκουν τα πάθη τους και ποια είναι αυτά που τόσο ανεξίτηλα ακόμα μας συνοδεύουν;

Κάνοντας την αυτοπαρατήρησή μας, ανεμπόδιστα θα διακρίνουμε σε βάθος χρόνου το χαρακτηριστικό της ιδιοτέλειας, αυτό το σαράκι που τόσο συχνά υπονόμευσε αυτοκαταστροφικά τον απελευθερωτικό αγώνα και εξακολουθεί να βαθαίνει το ρήγμα της παρακμής μας.

«Έχουμε ηττηθεί ως άνθρωποι από τα τρία ισχυρότερα πάθη: Την δόξα, τον φόβο και το συμφέρον»

Θουκυδίδης

Η μετάλλαξή της ιδιοτέλειας σε έχθρα, ζήλια, φθόνο και τελικά εμφύλιο, μοιάζει να μην έχει τέλος και στις μέρες μας.

Αυτός ο παρατεταμένος μας θυμός, η αντιπαράθεση και μόνιμη καχυποψία-αμφισβήτηση τείνουν να προσδιορίσουν έναν εαυτό που αρνείται πεισματικά την ανάληψη της ευθύνης του και βλέπει αδιαλείπτως εχθρούς έξωθεν. Συμπτώματα αυτής της χαμηλής αυτοεκτίμησης η παρελθοντολογία, η εμμονή στην λύση του από μηχανής θεού, η συρρίκνωση και υποτίμηση της γλώσσας μας, ο άκρατος και στείρος μιμητισμός ξενόφερτων νοοτροπιών και τάσεων ασύμμετρων στα ελληνικά δεδομένα.

Τίποτα δεν είναι μη αναστρέψιμο αν δεν συνεχίζουμε να το τροφοδοτούμε.

Η παρατεταμένη κρίση μας μπορεί μόνη της ν’ αποτελέσει το εφαλτήριο της μετακίνησής μας στην βελτίωση και θετικότητα.

Κάθε μικρή αλλαγή εν καιρώ μπορεί να οδηγήσει σε θαύματα. Η γενιά του ’30 ήταν ένα θαύμα πολιτισμού σ’ ένα κοινωνικό & πολιτικό περιβάλλον σαθρό και αναξιόπιστο.

Από εμάς εξαρτάται η ευτυχία ή δυστυχία μας. Έχουμε κοιμισμένα και παραγκωνισμένα τα δυνατά ελληνικά στοιχεία μας. Το φιλότιμο, την φιλομάθεια, το ισχυρό μας συναίσθημα, τη δημιουργική τρέλα, την επινοητικότητα, την αξιοσύνη, την ανθρωπιά μας.

«Εκείνος που θέλει να ταρακουνήσει τον κόσμο, ας ταρακουνήσει πρώτα τον εαυτό του»

Σωκράτης

Ας κοιταχτούμε ξανά μέσα μας για να τα βρούμε. Να καλλιεργήσουμε την εμπιστοσύνη στον εαυτό μας άρα και στους ανθρώπους μας, να εκπαιδευτούμε. Όσο ποτέ άλλοτε, σήμερα η δυνατότητα της ενημέρωσης προσφέρεται άπλετα και ανέξοδα.

«Η Αρχή το ήμισυ του παντός».

Μπορούμε να βελτιώσουμε τα ποιοτικά μας κριτήρια, ξεκινώντας από τον σεβασμό και την σπουδή της γλώσσα μας.

«Πες μου τι διαβάζεις κι αν διαβάζεις, να σου πω τι ελληνικά μιλάς»

Ελένη Γλύκατζη – Αρβελέρ

Η αγάπη στη γλώσσα μας αυτόματα παραπέμπει στην ιστορία μας, άρα και στην παράδοσή μας, στο είναι μας, στην ταυτότητά μας.

Κι αν αγαπήσουμε την ιστορία μας, διαβάζοντάς την, το βέβαιο είναι πως θα συρρικνώσουμε την φιλαυτία, την αυτοϋποτίμηση, την απαισιοδοξία, την απελπισία, την ιδιοτέλειά μας.

Η ιστορία προσφέρει τον αναστοχασμό, την επανεξέταση στα πράγματα, την παρατήρηση, την σπουδαιότητα των συμπερασμάτων, την δυνατότητα της επέκτασής τους, την θέληση, την φρόνηση, την βούληση, την χαρά της ζωής, την ίδια τη ζωή.

Γιατί τι άλλο είναι η ιστορία μας;

Η ανθρώπινη ζωή στο μικροσκόπιο των δυσκολιών, των αντιξοοτήτων, των αρετών, των μαχών, των διεκδικήσεων, των ηττών, των θαυμάτων, των νικών, των αλλαγών, των σταθερών, της συνέχειας των γενεών μας που πορεύονται με τα δικά τους πολιτιστικά χαρακτηριστικά, τη δική τους αξιοπρέπεια.

Ας την υπερασπιστούμε, το ΜΠΟΡΟΥΜΕ, το ΑΞΙΖΟΥΜΕ.

Είμαστε από ΚΑΛΗ ΓΕΝΙΑ! (Μαρία Ευθυμίου)

Νίκαια, 17/9/2022

Εις μνήμην της γενέθλιας ημέρας του πατέρα μου

 Κούρτη Κωνσταντίνα