Δύο συλλυπητήριες επιστολές για τον θάνατο το 1947 του Τάκη Μανωλίτση, μαχητή του ΔΣΕ
Ο Τάκης Σπ. Μανωλίτσης σκοτώθηκε στις 22 Μάρτη του 1947 στα Γιαννουλάτα, κοντά στη Μονή των Αγίων Πατέρων, όταν η ομάδα των καταδιωκόμενων αγωνιστών της Εθνικής Αντίστασης υπό τον Πάνο Γιαννούλη βρέθηκε ύστερα από προδοσία περικυκλωμένη από χωροφύλακες και ΜΑΥδες του Αλέξανδρου.
Το βράδυ της προηγούμενης μέρας ο καπετάνιος του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ Πάνος Γιαννούλης είχε περάσει από τα ορεινά χωριά του Αλέξανδρου και στρατολόγησε στον μαχαλά Μαυρογιαννάτα τον Τάκη Σπ. Μανωλίτση και τον Γιώργο Ευάγ. Μανωλίτση (Τσανάτσο). Νωρίτερα είχε περάσει από τον μικρότερο μαχαλά του Αλέξανδρου, τα Κολυβάτα, όπου παρουσιάστηκε κάποιος αυτόβουλα και δήλωσε ότι θα ακολουθούσε την άλλη μέρα την ομάδα χωρίς όμως να το κάνει ποτέ.
Η ομάδα φεύγοντας από τον Αλέξανδρο διανυκτέρευσε στην περιοχή Γιαννουλάτα κοντά στη μονή των Αγίων Πατέρων. Το πως ο έμπειρος από μια σειρά μάχες με τους κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους καπετάνιος του ΕΛΑΣ και αργότερα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) επέλεξε το μέρος αυτό για διανυκτέρευση που είναι πραγματικό γούπατο και το οποίο θα μπορούσε εύκολα να βληθεί από όλα τα γύρω υψώματα, όπως και πραγματικά έγινε, παραμένει ένα αναπάντητο ερώτημα.
Το πρωί η ομάδα βρέθηκε ύστερα από προδοσία περικυκλωμένη από χωροφύλακες και ΜΑΥδες του Αλέξανδρου, οι οποίοι είχαν στήσει μεταξύ άλλων ένα από τα οπλοπολυβόλα τους στο αλώνι της μονής των Αγίων Πατέρων – το μέρος ήταν την εποχή εκείνη σπανό, δεν υπήρχαν όπως σήμερα κυπαρίσσια και διάφορα άλλα δέντρα. Στη μάχη που ακολούθησε σκοτώθηκαν ο Αλεξανδρίτης Τάκης Σπ. Μανωλίτσης και ο Καρσάνος Γιώργος Βλάχος (Μαντβάς), που ήταν οπλοπολυβολητής της ομάδας Γιαννούλη και κράτησε τους επιτιθέμενους μέχρι το τέλος για να μπορέσουν να διαφύγουν οι υπόλοιποι της ομάδας, ενώ τραυματίστηκε ο Αντώνης Καραμποΐκης (Καλοκαίρης) από την Βαυκερή. Υπάρχουν μαρτυρίες που λένε ότι και οι δυο αγωνιστές τραυματίστηκαν αρχικά στη μάχη και σφαγιάστηκαν κατόπιν από τους ΜΑΥδες και τους χωροφύλακες.
«Εκεί απέναντι όλα τα βουνά ήταν αμπέλια. Στη καλύβα του Τσάγκλα (παρωνύμιο) είχε διανυκτερεύσει ο Γιαννούλης και η ομάδα του. Το πρωί τους είχαν κλείσει. Πέταξαν τη χειροβομβίδα στο καλύβι. Πρόγκηξαν οι αντάρτες και έπιασαν το λόγγο. Ο Τάκης ήταν πιτσιρικάς, προσπάθησε να φύγει μέσα από τα αμπέλια που ήταν το μέρος σπανό. Ο Μαντβάς ήταν παλικάρι. Είχε το οπλοπολυβόλο και τους χτύπησε για να φύγουν οι άλλοι. Τον Μαντβά τον φέρανε σκοτωμένο στην Καρυά πάνω σε ένα άλογο. Εκεί φέρανε τραυματισμένο και τον Αντώνη τον Καλοκαίρη. Τον πήγανε στο φαρμακείο του Κουκουλιώτη για τις πρώτες βοήθειες. Μετά πήγε φυλακή».
Την εποχή εκείνη οι κομμουνιστές και οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης βρισκόταν υπό διωγμό. Ίσως και η κηδεία του αδικοχαμένου Τάκη να έγινε σε συνθήκες τρομοκρατίας, αφού στον Αλέξανδρο υπήρχε τότε Σταθμός Χωροφυλακής. Ως εκ τούτου κάποιοι αγωνιστές δεν μπόρεσαν για αντικειμενικούς λόγους να παραστούν στην κηδεία αλλά έστειλαν συλλυπητήριες επιστολές στον πατέρα του νεκρού παλικαριού, τον Σπύρο Μανωλίτση (Πίπα).
Η μία εξ αυτών, η οποία γράφτηκε στις 31 Μάρτη του 1947, λίγες μέρες μετά το τραγικό συμβάν, είναι του Κολυβιάτη κομμουνιστή (ήταν γραμματέας της κομματικής οργάνωσης του ΚΚΕ στον Αλέξανδρο την περίοδο της Κατοχής) και πολιτικού στελέχους της ΕΑΜικής Αντίστασης Ξενοφώντα Βασ. Βρεττού, ο οποίος είχε κουμπαριά με τον πατέρα του νεκρού (είχε βαφτίσει τον μικρότερο γιο του και ίσως και άλλα παιδιά του) και γράφει:
«Αγαπητέ μου κουμπάρε,
πρώτον ζητώ συγνώμη που δεν μπόρεσα να έλθω και μαζί να κλαύσωμε τον αγαπητό μας Τάκη. Ο άδικος θάνατός του με λύπησε πολύ. Τι να γίνη μέσα στο τρικυμισμένο πέλαγος της ζωής που ζούμε θα πάθωμε και ναυάγια.
Υπομονή δεν είσθε ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος.
Δεχθήτε τα εγκάρδια και ειλικρινή συλλυπητήριά μου και υπομονή.
Ξενοφώντας Βασ. Βρεττός
Λευκάς 31-3-1947»
Η δεύτερη συλλυπητήρια επιστολή που υπογράφεται, μάλλον, από κάποιον Μανωλίτση γράφει:
«Αγαπητέ Σπύρο.
Επειδή όπως ξέρης συνθήκες ανωτέρας της θελήσεώς μου δεν μπορώ να έρθω να σε παρηγορήσω στο βαρύ πένθος του θανάτου του αείμνηστού (;) σου και προσφιλού σου ΤΑΚΗ ΣΕ ΣΥΛΗΠΟΥΜΑΙ και σου συνιστώ μεγάλη υπομονή καθ΄ ότι δεν είσαι μόνος σου.
(Υπογραφή)».
