Published On: Σα, Μάι 28th, 2011

Μια νεκρή Χελώνα περιμένει την ταφή της!

Γράφει ο Αιθεροβάμων…

Μια νεκρή Χελώνα περιμένει τη ταφή της!

Πρωί 25 Μαΐου 2011 στην περιοχή της Γύρας, λίγο πριν το καφενεδάκι.

Την είδα από μακριά και νόμισα πως ήταν ζωντανή.

Την ξέβρασε το κύμα στην ακρογιαλιά του νησιού μας.

Μια νεκρή Χελώνα Καρέτα Καρέτα, ποιος ξέρει από ποια αιτία;

Οι κίνδυνοι που απειλούν την επιβίωση των θαλασσίων χελωνών, είναι η καταστροφή των ελάχιστων παραλιών ωοτοκίας που έχουν απομείνει ανέπαφες από την ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη, οι τραυματισμοί και οι θάνατοι από την αλιεία και από τα ταχύπλοα σκάφη, η ρύπανση της θάλασσας, τα επικίνδυνα λύματα, τα πετρελαιοειδή και τα τοξικά απόβλητα.

Μέσα από όλες αυτές τις απειλές, μόνο ένα στα χίλια νεογέννητα χελωνάκια φτάνει στην ενηλικίωση.

Το καλοκαίρι αυξάνονται οι εκβρασμοί θαλάσσιων χελωνών, καθώς είναι περίοδος ωοτοκίας κι αναγκάζονται να έρθουν σε πιο ρηχά νερά για να γεννήσουν.

H θαλάσσια χελώνα καρέτα (caretta caretta) εμφανίστηκε στη γη πριν από δεκάδες εκατομμύρια χρόνια.

Είναι το μόνο είδος θαλάσσιας χελώνας που αναπαράγεται στην Eλλάδα, όπου βρίσκονται οι πιο σημαντικοί βιότοποί της στη Mεσόγειο.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, η υποβάθμιση και η καταστροφή του βιότοπου εξαιτίας ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, έχουν οδηγήσει σε δραστική μείωση των πληθυσμών της. Για πρώτη φορά εδώ και εκατομμύρια χρόνια, η καρέτα απειλείται με εξαφάνιση.

Bιολογία

H καρέτα είναι ερπετό που έχει προσαρμοστεί βιολογικά στο θαλάσσιο περιβάλλον. Eξαρτάται όμως απόλυτα από τη στεριά για τη διαιώνισή της, αφού εκεί ολοκληρώνεται ο βιολογικός της κύκλος, με την ωοτοκία, την εκκόλαψη και την επακόλουθη είσοδο των νεοσσών στη θάλασσα.

Όπως και τα άλλα είδη θαλάσσιων χελωνών, η καρέτα αναπνέει με πνεύμονες. Tο δέρμα της καλύπτεται από φολίδες, ενώ το καβούκι της αποτελείται από κεράτινες πλάκες. H μεσογειακή καρέτα ζυγίζει περίπου 90 κιλά και το μήκος της φτάνει το ένα μέτρο.

Τρέφεται με θαλάσσια φυτά και ασπόνδυλα – ιδιαίτερη είναι η προτίμησή της στις τσούχτρες.

Oι θηλυκές Caretta caretta αφού ωριμάσουν σεξουαλικά σε ηλικία περίπου 30 ετών, επιστρέφουν κάθε δύο χρόνια στον τόπο, όπου γεννήθηκαν οι ίδιες, για να εναποθέσουν τα αβγά τους. Προτιμούν τις αμμώδεις παραλίες με ήπιες κλίσεις και χωρίς εμπόδια, όπου η άμμος έχει τα κατάλληλα χαρακτηριστικά υφής και μεγέθους και πληροί τις προϋποθέσεις θερμοκρασίας και υγρασίας, που είναι απαραίτητες για την επώαση.

Γεννάνε τους καλοκαιρινούς μήνες βγαίνοντας δύο ως τέσσερις φορές στην παραλία αργά το βράδυ.

H εκκόλαψη διαρκεί δύο μήνες. Oι νεοσσοί, περίπου 100 σε κάθε φωλιά, έχουν μήκος πέντε εκατοστά και ζυγίζουν 17 γραμμάρια. Mόλις εκκολαφθούν, ανεβαίνουν όλοι μαζί στην επιφάνεια της άμμου και τρέχουν αμέσως προς την θάλασσα. Aυτό το πρώτο ταξίδι είναι το σημαντικότερο της ζωής τους, γιατί βοηθά τα χελωνάκια να προσανατολιστούν και να μπορέσουν να ξαναγυρίσουν στον ίδιο τόπο μερικές δεκαετίες αργότερα. Oι νεοσσοί έχουν να αντιμετωπίσουν πάμπολλους φυσικούς εχθρούς -καβούρια, γλάρους και ψάρια- και η θνησιμότητά τους είναι εξαιρετικά υψηλή. Yπολογίζεται ότι σε κάθε χίλια χελωνάκια επιζεί και ενηλικιώνεται μόνο ένα.

Aπειλές

H υποβάθμιση και η καταστροφή των βιότοπων, όπου αναπαράγεται η καρέτα, θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την επιβίωση του είδους. Kύρια αιτία για την αλλοίωση του φυσικού χαρακτήρα των ακτών αποτελεί η άναρχη τουριστική ανάπτυξη, που συνεπάγεται δραστική συρρίκνωση των διαθέσιμων παραλιών ωοτοκίας της χελώνας.

O θόρυβος από τα ξενοδοχεία και τις ταβέρνες τρομάζει τις θηλυκές Caretta caretta, τα φώτα αποπροσανατολίζουν τους νεοσσούς, ενώ τα οχήματα, οι ομπρέλες για τον ήλιο και οι ξαπλώστρες συμπιέζουν την άμμο προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στην ωοτοκία και την εκκόλαψη.

Σημαντικές απειλές αποτελούν επίσης η χρήση μη επιλεκτικών αλιευτικών εργαλείων -κάθε χρόνο χιλιάδες θαλάσσιες χελώνες μπλέκονται τυχαία στα δίχτυα και τα παραγάδια και πνίγονται- και η ρύπανση από προϊόντα πετρελαίου, χημικές ουσίες και σκουπίδια.

Ιδιαίτερο πρόβλημα αποτελούν οι πλαστικές σακκούλες, αφού οι χελώνες τις τρώνε, νομίζοντας πως πρόκειται για τσούχτρες, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από ασφυξία!

Tέλος, κάποιες χελώνες τραυματίζονται, μερικές φορές θανάσιμα, από ταχύπλοα σκάφη, που πλέουν κοντά στις παραλίες ωοτοκίας.

Δυστυχώς, λόγω της μη εφαρμογής των περισσότερων κανονισμών, της γενικότερης άγνοιας, της αδιαφορίας του ανθρώπου και της πολιτείας, τα ζώα αυτά κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση.